 | Pobierz cały dokument zagadnienia.zwiazku.przyczynowego.doc Rozmiar 35 KB |
sierż. szt. Mirosława Widera-Eksner Szczytno, 26.11.2000r.
kompania XI pluton 1
ZAGADNIENIA ZWIĄZKU PRZYCZYNOWEGO
Podział przestępstw na przestępstwa formalne (bezskutkowe) i przestępstwa materialne (skutkowe) opiera się na kryterium występowania wśród znamion danego typu przestępstwa znamienia skutku. Jeśli określony skutek do znamion przestępstwa należy, mamy do czynienia z przestępstwem materialnym (skutkowym), jeśli przestępstwo polega na określonym zachowaniu się - nazywamy je formalnym.
Określenie skutek w prawie karnym ma dosyć szerokie znaczenie. W definiowaniu go można wyróżnić następujące elementy:
jest to zmiana w świecie zewnętrznym
mogąca mieć różny charakter
dająca się oddzielić od samego zachowania się.
Przykłady zmian:
uszkodzenie rzeczy (art. 288 kk)
uszczerbek na zdrowiu (art. 156 kk)
pożar (art. 163 kk)
bezpośrednie niebezpieczeństwo dla życia (art. 160 kk)
pozbawienie człowieka wolności (art. 189 kk)
Opisany skutek w przestępstwach materialnych należy do strony przedmiotowej. Skutek ten nazywamy w prawie karnym następstwem czynu jeśli jakieś przestępstwo występuje nie tylko w typie podstawowym lecz również w kwalifikowanym. Może zdarzyć się sytuacja, że następstwo czynu jest jedynym skutkiem występującym w typie kwalifikowanym (wtedy gdy typ podstawowy jest przestępstwem formalnym np. znęcanie fizyczne lub psychiczne nad osobą najbliższą - art. 207 kk), ale następstwo czynu może też być skutkiem dalszym (gdy przestępstwo typu podstawowego ma charakter materialny np. typ podstawowy bójka lub pobicie, których skutkiem jest określone niebezpieczeństwo - art. 158 § 1 kk i typ kwalifikowany art. 158 § 2 kk, który przewiduje dalszy skutek w postaci dalszego uszczerbku na zdrowiu).
Między zachowaniem się sprawcy a skutkiem tego zachowania musi zachodzić związek przyczynowy. Ustawodawca w kodeksie karnym nie używa bezpośrednio zwrotu związek przyczynowy, zastępując go określeniami „powoduje”, wyrządza”, „uszkadza” itp.
Aby móc stwierdzić, że między zachowaniem się sprawcy a skutkiem, który nastąpił czasowo po tym zachowaniu się trzeba posłużyć się pewnymi kryteriami. W prawie karnym określeniem tych kryteriów i sposobów ich stosowania jest przedmiotem teorii związku przyczynowego. Do najważniejszych z owych teorii zaliczyć należy:
teorie ekwiwalencji
teoria adekwatnego związku przyczynowego
teoria relewancji
TEORIA EKWIWALENCJI
 | Pobierz cały dokument zagadnienia.zwiazku.przyczynowego.doc rozmiar 35 KB |