1. KONCEPCJA PRAWA NATURALNEGO Św Tomasz z Akwinu	KONCEPCJA PRAWA NATURALNEGO	2. KONCEPCJA POZYTYWISTYCZNO -PRAWNA John Austin
Koncepcja sakralna -z natury jest konieczne przestrzeganie prawa. Prawo to rozporządzenie prawowitej władzy wydane dla dobra wspólnego i w należyty sposób ogłoszone (działo woli i rozumu). Człowiek ma moralny obowiązek przestrzegać prawo. Prawo niesprawiedliwe, niezgodne jest sprzeczne z prawem naturalnym. Nie ma obowiązku moralnego by je przestrzegać.	Leon Fuller (amerykański filozof)- prawo ma charakter moralny świecki John Finnis - popiera teorię Św. Tomasza, ale prawo wcale nie musi pochodzić od Boga	Prawo to rozkaz suwerena skierowany do adresatów i zabezpieczony przymusem (teoria imperatywu). Suwerenem jest ten kto w danym czasie jest u władzy. Wg TEORI IMPERATYWU elementami konstytutywnymi prawa są: rozkaz suwerenność władzy obowiązek wykonania sankcja przymusu
4 RODZAJE PRAWA WG. Św. Tomasza: prawo wieczne lex aeterna -utożsamiane z planem budowy świata; ład świata jest podstawą tego prawa, prawodawca Bóg jak twórca świata prawo naturalne lex naturalis -udział ludzkiej rozumnej natury w prawie wiecznym; „dobro należy czynić a zła należy unikać”, „Bóg jako stwórca człowieka” prawo boskie (objawione) lex divina prawo ludzkie (pozytywne) lex humana (positiva) -legalna ludzka władza (król, książę, rząd), musi służyć dobru ludzkiemu, służyć człowiekowi. Człowiek jest związany prawem sumienia -prawo sprzeczne z prawem naturalnym (niesprawiedliwe) nie jest prawem.	3. KONCEPCJA REALIZMU PRAWNICZEGO XIX/XX w zbiór prawa prawników amerykańskich oddzielenie prawa od moralności Law in books -prawo w książkach, czyli przepisy, normy, orzeczenia Law in action -prawo w działaniu, które nie wynika z książek

---