Historia literatury. Romantyzm - ćwiczenia

Prowadzący: mgr Joanna Trzcionka

Forma zaliczenia

Obecność i aktywne uczestnictwo w zajęciach (obowiązkowa znajomość tekstów źródłowych i pomocniczych), pozytywne wyniki kolokwium i pracy rocznej

Ćwiczenia obejmują: wszechstronną analizę tekstów epoki, która pozwoli ujawnić odrębność polskiego romantyzmu. Postawy - światopoglądy. Omówienie niektórych ważnych problemów literackich

Lektury i zagadnienia:

  1. Romantyczny przełom. Wprowadzenie

Cz. Zgorzelski, Romantyzm w Polsce, Lublin 1957

B. Dopart, Wprowadzenie w: Romantyzm, t. V, cz. 1, red. A. Skoczek, Bochnia-Kraków 2003, s. 7-77.

  1. Romantyczny przełom (CD)

A. Mickiewicz, Ballady i romanse, w: tegoż, Wybór poezyj, t. 1, opr. Cz. Zgorzelski, Wrocław 1986

Lektura pomocnicza:

Cz. Zgorzelski, Owoce wileńsko-kowieńskiej twórczości lirycznej, w: tegoż, O sztuce poetyckiej Mickiewicza, Warszawa 2001 (lub wcześniejsze), s. 67-150

Cz. Zgorzelski, O pierwszych balladach Mickiewicza, w: tegoż, O sztuce poetyckiej Mickiewicza, s. 223-237

M. Dernałowicz, Adam Mickiewicz, Warszawa 1985

  1. Powieść poetycka

A. Malczewski, Maria, opr. H. Krukowska, Ławski, Białystok 2002

Lektura pomocnicza:

M. Dernałowicz, Antoni Malczewski; Warszawa 1967

M. Maciejewski, Śmierci „czarne w piersiach blizny”, w: tegoż, „Ażeby ciało powróciło w słowo”. Próba kerygmatycznej interpretacji literatury, Lublin 1991

M. Maciejewski, Powieść poetycka, w: Słownik literatury polskiej XIX wieku, red. J. Bachórz, A. Kowalczykowa, Wrocław 1991

  1. Sposoby poetyckiego poznania świata

A, Mickiewicz, Sonety, w: tegoż, Wybór poezyj, t. 2, opr. Cz. Zgorzelski, Wrocław 1986

Lektura pomocnicza:

Cz. Zgorzelski, O sonetach odeskich, w: O sztuce poetyckiej Mickiewicza, s. 338-369

Cz. Zgorzelski, Pielgrzym w krainie dostatków i krasy”, w: O sztuce poetyckiej Mickiewicza, s. 370-369

I. Opacki, Mickiewiczowskie czucie czasu, w: tegoż, „W środku niebokręga”. Poezja romantycznych przełomów. Szkice, Wrocław 1972

I. Opacki, Człowiek w sonetach przełomu. O sonetach Mickiewcza, w: tegoż, „W środku niebokręga”. Poezja romantycznych przełomów...

  1. Cechy poezji epickiej Mickiewicza

A. Mickiewicz, Konrad Wallenrod

Literatura pomocnicza:

S. Chwin, Wstęp, w: A. Mickiewicz, Konrad Wallenrod, oprac. S. Chwin, Wrocław 1991

M. Zielińska, Konrad Wallenrod Adama Mickiewicza, Warszawa 1990

M. Janion, Tragizm Konrada Wallenroda, Warszawa 1955.

  1. W kręgu dojrzałej i późnej liryki Mickiewicza

A. Mickiewicz, Poezje okresu rzymsko-drezdeńskiego oraz Liryki lozańskie, w: tegoż, Wybór poezyj, t. 2, opr. Cz. Zgorzelski, Wrocław 1986

Lektura pomocnicza:

Cz. Zgorzelski, Wiersz o mędrcach, w:, tegoż, O sztuce poetyckiej Mickiewicza, s. 416-434

W. Borowy, Liryki religijne, w: tegoż, O poezji Mickiewicza, Lublin 1999

J. Przyboś, Żal rozrzutnika, w: tegoż, Czytając Mickiewicza, Warszawa 1998

J. Przyboś, Wiersz - Płacz, w: tegoż, Czytając Mickiewicza

M. Maciejewski, Mickiewiczowskie czucia wieczności, w: tegoż, Poetyka. Gatunek - obraz. W kręgu poezji romantycznej, Wrocław 1977

  1. Mickiewiczowski Katechizm pielgrzymstwa polskiego

A. Mickiewicz, Księgi narodu i pielgrzymstwa polskiego

Literatura pomocnicza:

Z. Stefanowska, Historia i profecja. Studium o „Księgach Narodu i pielgrzymstwa polskiego” Adama Mickiewicza, 1998

  1. „Romantyczna. Epopeja. Narodowa. Z Epilogiem?”

A. Mickiewicz, Pan Tadeusz

Literatura pomocnicza:

I. Opacki, Romantyczna. Epopeja. Narodowa. Z Epilogiem?, w: tegoż. W środku niebokręga. Poezja romantycznych przełomów, Katowiice 1995.

J. Przyboś, Czytając Mickiewicza, Warszawa 1998 (rozdziały: Historia szlachecka czyli baśń, Rogowej arcydzieło sztuki, Widzę i opisuję)

  1. Krytyka literacka

K. Brodziński, J. Klaczko, M. Mochnacki, M. Grabowski, w: Polska krytyka literacka 1809-1918, t. 1, 2 opr. J. Krzyżanowski, Z. Libera, E. Warzenica, Warszawa 1959

Lektura pomocnicza:

M. Gumkowski, Krytyka literacka, w: Słownik Literatury Polskiej XIX wieku

  1. J. Słowacki, początki twórczości

J. Słowacki, Godzina myśli

Literatura pomocnicza:

J. Kleiner, Słowacki. Dzieje twórczości, t. 1, rozdz. VIII, Kraków 2003, s. 214-219.

A. Kowalczykowa, Słowacki, Warszawa 1994

  1. Drogi rozwoju liryki Juliusza Słowackiego

J. Słowacki, Wiersze, opr. J. Brzozowski, Z. Przychodniak, Poznań 2005 (lub inne). Szczególnie: Oda do wolności, Duma o Wacławie Rzewuskim, Rozłączenie, Hymn. Smutno mi Boże, Listy poetyckie z Egiptu, Rzym, Sumnienie, Jest najsmutniejsza godzina na ziemi, Kiedy pierwsze kury Panu śpiewają, Gdy noc głęboka wszystko uspi i oniemi, Jeżeli kiedy w tej mojej krainie), Anioł ognisty mój anioł lewy

Lektura pomocnicza:

M. Maciejewski, Natury poznanie w lirykach Słowackiego, w: „Pamiętnik literacki“, z. 1, 1966

Cz. Zgorzelski, Liryka w pełni romantyczna. Studia i szkice o wierszach Słowackiego, Warszawa 1981

  1. Poemat dygresyjny

J. Słowacki, Beniowski. Poema

Lektura pomocnicza:

J. Kleiner, Słowacki. Dzieje twórczości, t. 3, rozdz. II - IV, Kraków 2003

A. Kowalczykowa, Wstęp, w: J. Słowacki, Beniowski. Poema, Wrocław 1999, BN I 13/14

S. Makowski, Beniowski Słowackiego, 1969.

J. Brzozowski, Dygresyjny poemat, w: Słownik literatury polskiej XIX wieku

  1. Poemat o cierpieniu

J. Słowacki, Anhelli

Literatura pomocnicza:

J. Kleiner, Słowacki. Dzieje twórczości, t. 2, rozdz. V, Kraków 2003.

  1. Słowacki mistyczny

J. Słowacki, Ksiądz Marek

Lektura pomocnicza:

J. Kleiner, Słowacki. Dzieje twórczości, t. 4, rozdz. III, Kraków 2003

M. Piwińska, Juliusz Słowacki od duchów, Warszawa 1992 (fragmenty dotyczące Księdza Marka)

Hasła: Ksiądz, Bohater romantyczny, Konfederacja Barska, Oświecenie w percepcji XIX w., w: Słownik literatury polskiej XIX wieku

  1. Krasińskiego wizja rewolucji i dramat metafizyczny

Z. Krasiński, Nie-Boska komedia

Literatura pomocnicza:

A. Waśko, Zygmunt Krasiński. Oblicza poety, Kraków 2001 (fragmenty dotyczące Nieboskiej komedii, s.146-179)

J. Kleiner, Zygmunt Krasiński. Dzieje myśli, t. 1-2, Lwów 1912

  1. Krasińskiego rozumienie historii

Z. Krasiński, Irydion,

Lektura pomocnicza:

A. Waśko, Zygmunt Krasiński. Oblicza poety, Kraków 2001 (fragmenty dotyczące Irydiona, s. 180-204)

M. Bieńczyk, Czarny człowiek, Warszawa 1990.

  1. Miłość i wiara - klucze późnej poezji Krasińskiego

Z. Krasiński, Psalmy przyszłości

Literatura pomocnicza:

J. Słowacki, Do autora trzech Psalmów,

A. Waśko, Zygmunt Krasiński. Oblicza poety, Kraków 2001 (rozdziały: IV, V)

  1. Liryka Norwida

C.K. Norwid, Vade-mecum, opr. J. Fert, Wrocław 1999

Lektura pomocnicza:

D. Zamącińska, Słynne - nieznane. Wiersze późne Mickiewicza, Słowackiego, Norwida, Lublin 1985 (fragmenty dotyczące Norwida)

M. Maciejewski, Norwidowskie „łagodne oko błękitu”, w: Liryka Cypriana Norwida, red. P. Chlebowski, W. Toruń, Lublin 2003

B. Kuczera-Chachulska, „Czas siły - zupełnej”. O kategorii wysiłku w poezji Norwida, Lublin 1998.

  1. Norwidowskie poglądy estetyczne

C. Norwid, Promethidion

Literatura pomocnicza:

S. Sawicki, Wstęp, w: C. Norwid, Promethidion. Rzecz w dwóch dialogach z epilogiem, Kraków 1997

T. Makowiecki, Promethidion, w: K. Górski, T. Makowiecki, I. Sławińska, O Norwidzie pięć studiólw, Toruń 1949

  1. Arcydzieło Norwidowej prozy

C. Norwid, Czarne kwiaty

Literatura pomocnicza:

G. Halkiewicz-Sojak, Żywioł eseistyczny w prozie Norwida, w: „Studia Norwidiana”, t. 12/13, r. 1994-1995

G. Halkiewicz-Sojak, Rzecz o czarnych kwiatach, w: „Studia Norwidiana”, t. 17-18, r. 1999-2000 (recenzja)

K. Cysewski, S. Rzepczyńki, O „Czarnych kwiatach” Norwida, Słupsk 1996

  1. Ironia, symbol, parabola w twórczości Norwida

C. Norwid, Ad leones, w: C. Norwid, Pisma Wszystkie, pod red. J.W. Gomulickiego, t. VI, Warszawa 1971

Literatura pomocnicza:

K. Górski, T. Makowiecki, I. Sławińska, O Norwidzie pięć studiów, Toruń 1949

M. Głowiński, Intertekstualność, groteska, parabola, prace wyb. t. V

I. Sławińska, O prozie epickiej Norwida. Pam. Lit. 1957, z.2

  1. Norwidowski dramat wobec tradycji romantycznej

C.K. Norwid, Pierścień wielkiej damy, opr. S. Świontek, Wrocław 1990, BN I274

Lektura pomocnicza:

S. Świontek, Wstęp, w: C.K. Norwid, Pierścień wielkiej damy, opr. S. Świontek, Wrocław 1990, BN I274

I. Sławińska, Reżyserska ręka Norwida, (fragmenty dotyczące Pierścienia wielkiej damy)

  1. O komediach Fredry

A. Fredro, Pan Jowialski, opr. W. Billip, Wrocław 1968, BN I 36

Lektura pomocnicza:

M. Inglot, Świat komedii Fredrowskich, Wrocław 1986

W. Borowy, Ze studiów nad Fredrą, Kraków 1921.

Obraz literatury polskiej XIX i XX wieku, seria 3, Literatura krajowa w okresie romantyzmu 1831-1863, Kraków 1975 (o Fredrze)

  1. Poezja krajowa

T. Lenartowicz, Wybór poezyj, opr. J. Nowakowski, Wrocław 1959, BN I 5

W. Pol, Pieśni Janusza, w: tegoż, Wybór poezji, oprac. M. Janion, Wrocław 1963, BN I 180

K. Ujejski Maraton, w: tegoż, Wybór poezji i prozy, oprac. K. Poklewska, Wrocław 1992, BN I 37

Lektura pomocnicza:

Obowiązuje znajomość wstępów powyższych wydań

Obraz literatury polskiej XIX i XX wieku, seria 3, Literatura krajowa w okresie romantyzmu 1831-1863, Kraków 1975 (sylwetki omawianych pisarzy)

  1. Epistolografia romantyczna. Kreacja romantycznego ja

J. Słowacki, Listy do matki, opr. J. Krzyżanowska, t. 6 Wrocław 1959

C.K. Norwid, Listy, w: tegoż, Pisma wybrane, red J.W. Gomulicki, t 8,9,10, Warszawa 1968

Z. Krasiński, Listy, opr. Z. Sudolski, Wrocław 1977, BN I 282

Literatura pomocnicza:

Z. Sudolski, Główne tendencje w rozwoju epistolografii romantycznej w Polsce, „Przegląd humanistyczny” 1987, nr 2

M. Inglot, Epistolarny autoportret Cypriana Norwida, w: tegoż, Drogami pielgrzyma. Studia i artykuły o twórczości czwartego wieszcza, lublin 2007

A. Waśko, Problem autokreacji, w tegoż, Zygmunt Krasiński. Oblicza poety, Kraków 2001

E. Dąbrowicz, Osoby i listy, Lublin 1997

  1. Powieść fantastyczna

N. Żmichowska, Poganka

Literatura pomocnicza:

M. Stępień, Narcyza Żmichowska, PIW 1968

B. Winklowa, Narcyza i Wanda, Kraków 2004

B. Zwolińska, Wampiryzm w literaturze romantycznej i postromantycznej ma przykładzie powieści niesamowitych, Edgara Allana Poego, „Poganki” Narcyzy Żmichowskie oraz opowiadań Stefana Grabińskiego, Gdańsk 2002 (fragmenty dotyczące Poganki)

1

2