Anetta Szczepankowska
nauczycielka
………………
Specyfika zawodu nauczyciela
Wychowanie było jednym z głównych zadań nauczycieli w całej historii edukacji. Wcześniej wyrażało się w przekonaniu, że uczymy się nie dla szkoły, lecz dla życia. Rola nauczyciela sprowadzała się dla przekonania wiedzy i doświadczeń. Obecnie wychodzimy z założenia, iż szkoła powinna przygotować każdego ucznia do życia zawodowego, do uczestnictwa w życiu publicznym oraz do odpowiedzialnego korzystania z wolności. Wszechstronny rozwój ucznia jest nadrzędnym celem pracy edukacyjnej. Uczniowie muszą posiąść umiejętność samodzielnego zdobywania wiedzy w trakcie własnej aktywności poznawczej. Nauczyciel musi wykształcić w młodych ludziach umiejętność adaptacji do szybko zmieniających się warunków życia. Wzrasta odpowiedzialność nauczyciela za rozwój psychofizyczny dzieci za samo dziecko i wobec dziecka. Ono musi być elastyczne w myśleniu i działaniu, przedsiębiorcze i aktywne.
Już osobowość nauczyciela jest elementem wpływu wychowawczego. Postępowanie pedagoga, ocena tego, co jest, a co nie jest moralne, nie może być dokonywana przez przypadek. Nie wystarczają dziś takie normy, jak życzliwość, sprawiedliwość i mentalność w traktowaniu u uczniów. Nauczyciel musi być pewnym czy i jak jego postępowanie, kształtuje sylwetkę moralną ucznia. Ta postawa nauczyciela oddziaływuje na młodego człowieka i wywiera istotny wpływ na proces jego rozwoju. Uczeń to wnikliwy obserwator i szybko zorientuje się, że nauczyciel, co innego mówi na zajęciach, a w życiu prywatnym wyznaje inne zasady.
Nauczyciel to nie tylko zawód. To rola społeczna. Powinien być znawcą młodzieży o wiedzy naukowej. Powinien być otwarty, szczery, o bogatej osobowości, skutecznie, nauczać, być sprawiedliwy, pomagać słabszym, dbać o zdolnych. Ma pracować z poświęceniem, systematycznie dokształcać się, troszczyć się o każdego ucznia, działać społecznie, osiągać wysokie wyniki nauczania, być przykładem, dążyć do ideału.
Rolą nauczyciela nie może być tylko nauczanie. To także rozwijanie u uczniów umiejętności myślenia, dokonywania skojarzeń, rozwijanie zainteresowań. Dla niektórych bycie nauczycielem jest równorzędne z powołaniem dla innych to zawód jak każdy inny. Nie każdy, kto otrzymuje dyplom nauczycielski, staje się pedagogiem, nie każdy potrafi pracować z młodzieżą.
Nauczyciel powinien być autentyczny- to jedna z cech etycznych zawodu nauczycielskiego, przeciwnym wypadku uczniowie wyczują fałsz i nie będą mieli szacunku dla swojego nauczyciela.
Szacunek to jeden z warunków, bez którego nauczyciel nie może być autorytetem i liczyć na sukces.
Wyznacznikiem roli nauczyciela powinno być dobro ucznia, życzliwość i lubienie młodzieży, poczucie sprawiedliwości, rzetelność posiadanej wiedzy, nie tylko zawodowej.
Nie ma wychowania bez wymagań; tych wymagań, które otwierają nowe perspektywy, uczą, jak sprostować wyzwaniom, jak nie ulegać trudnościom, jak urzeczywistniać małe i wielkie cele. Łatwo jednak sprowadzić wymagania do ślepej i bezdusznej dyscypliny. Z drugiej strony- nic lepiej nie służy wychowaniu niż pogodna atmosfera. Ale jeśli tylko na to postawić, wzajemna życzliwość bez wymagań łatwo przekształca się w życie „na luzie”. Dlatego życzliwość i stanowczość wymagań wobec uczniów muszą się uzupełniać, a zrównoważenie tych elementów postawy nauczyciela warunkuje prawidłowe wychowanie w szkole.
Bibliografia
1. Richarol I. Arends „ Uczymy się nauczać”
2. Mirosław Handle „ Wychowanie na tle reformy edukacji”
Wyd. MEN, Warszawa 1991
3. Martin Herbert „ Krnąbrne zachowanie”
Wyd. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2005
4. Krystyna Lesicka „ Dzieci w labiryncie świata”
5. Wojciech Książek „ Szkoła nadziei”
Wyd. MEN, Warszawa 1991
6. Hartley, Herming „ Dobre maniery: poradnik rodzinny”
Wyd. Oficyna Wydawnicza „ Vocatio” 1995
. 7. Urbaniak Andrzej „ Wspólna troska: wychowanie do miłości w domu i w szkole”
Poznań - Wrocław: Oficyna Wspólczesna 2001
8. „ Wychowanie - potrzeba dziecka - zadanie domu i szkoły”
Poznań: Oficyna Współczesna 1999