Gleby strefowe- w zależności od ich stopnia wykształcenia wykazują rośliny związek ze skałą macierzysta.

a) tundrowe - klimat subpolarny, płytkie, słabo wykształcone, uprawiane rzadko (płn. Europa, Azja, Ameryka Płn.);

b) bielice - klimat umiarkowany chłodny (strefa lasów iglastych), dobrze rozwinięte, wysoka kultura rolna (Europa Śr., Płn., Niź. Wsch-europejska, Kanada, płn. część USA);

c) brunatne - klimat umiarkowany morski (strefa lasów mieszanych i liściastych) dają wysokie plony (Europa zach., Azja, Afryka Płd. Wsch. Część Australii, płn.-wsch. cz. USA);

d) czarnoziemy - klimat umiarkowany na lessach przy znacznym udziale roślinności trawiastej , bogaty poziom próchniczy, dużo składników odżywczych, bardzo żyzne (płd.- wsch. Australia, Ukraina, pampa argentyńska, prerie Płn. Ameryki)

e) kasztanowe - obszary ciepłe, suche stepy, odpowiednie nawodnienie dają bardzo wysokie plony (prerie w USA, płd. Argentyna, Europa, Azja - na  płn. od M. Kaspijskiego i J. Auelskiego, Mongolia, płd. - zach. Australia na płn. od Kalachari)

f) czarnoziemy pustynne - niski poziom próchniczy i szybki jej rozkład, szarawe zabarwienie, brak roślinności i niedobór wody, brak na obszarach pustynnych po dłuższym nawodnieniu i odsoleniu mogą się nadawać do uprawy (Sahara, pustynie Azji i Australii)

g) czerwonoziemy - obszar okołorównikowy, czerwona barwa, duża zawartość związków żelaza, ubogie w próchnicę, mało żyzne, trudne do uprawy (Amazonia, Ameryka Śr., Afryka Równikowa, płn. Australia)

---