PODSTAWOWE WYKWITY SKÓRNE

PLAMA

• Jest to wykwit leżący w poziomie skóry, nie wyczuwalny przy dotyku.

• Różni się od skóry otaczającej tylko zabarwieniem.

• Wyróżniamy plamy naczyniowe (teleangiektazje), barwnikowe (piegi i przebarwienia), złogowe (w zatruciu rtęcią), zapalne (rumień).

BĄBEL POKRZYWKOWY

• Jest to wykwit wyniosły ponad powierzchnię skóry, barwy porcelanowobiałej, lub różowej.

• Szybko powstaje i szybko ustępuje bez pozostawienia blizny.

• Bąble są podstawowymi wykwitami w pokrzywce i oparzeniu pokrzywką.

GRUDKA

• Jest to wykwit wyniosły ponad powierzchnię skóry, o rozmaitych wymiarach, kształtach i barwie.

• Różni się od skóry otaczającej spoistością.

• Ustępuje bez pozostawienia blizny.

• Grudki mogą być naskórkowe np. brodawki, lub skórno - naskórkowe np. liszaj płaski.

GUZEK

• Jest to wykwit wyniosły ponad powierzchnię skóry, związany ze zmianami w skórze właściwej.

• Nie przekraczający wielkości orzecha laskowego.

• Ustępuje z pozostawieniem blizny.

• Guzki mogą być np. gruźlicze.

GUZ

• Jest to większy wykwit guzkowy, zajmujący również tkankę podskórną.

• Jego wielkość przekracza 0,5 cm.

• Guzy mogą być zapalne i nowotworowe.

PĘCHERZYK

• Jest to wykwit wyniosły ponad powierzchnie skóry, wypełniony płynem surowiczym.

• Ustępuje bez pozostawienia blizny.

• Płyn surowiczy gromadzi się w przestrzeniach międzykomórkowych naskórka i śródkomórkowo, w samych komórkach naskórka.

• Może być jednokomorowy lub gąbczasty np. pęcherzyk przy opryszczce.

PĘCHERZ

• Jest to wykwit większy od pęcherzyka, jego wielkość przekracza 0,5 cm.

• Pęcherze mogą być podrogowe (płyn surowiczy gromadzi się pod warstwą rogową), śródnaskórkowe (akantolitycznie, w wyniku utraty łączności miedzy komórkami warstwy kolczystej naskórka), podnaskórkowe (pokrywę pęcherza stanowi cały naskórek np. w pemfigoidzie), dermolityczne ( pęcherz powstaje poniżej błony podstawnej).

KROSTA

• Jest to wykwit wyniosły ponad powierzchnie skóry.

• Wypełniony jest treścią ropną.

• Krostki mogą być naskórkowe i przymieszkowe.

CYSTA

• Powstaje w skutek otorbienia treści płynnej w skórze właściwej lub tkance podskórnej.

ŁUSKA

• Jest to złuszczająca się warstwa rogowa.

• Powstaje jako zejście stanu zapalnego, lub poprzez nadmierne rogowacenie (hiperkeratoza).

STRUP

• Powstaje w wyniku zasychania na powierzchni skóry płynu wysiękowego, albo treści ropnej pęcherzyków i pęcherzy.

NADŻERKA

• Jest to ubytek naskórka powstający w wyniku jego zniszczenia.

• Ustępuje bez pozostawienia blizny.

PRZECZOS

• Jest to nadżerka, powstająca w skórze uprzednio nie zmienionej, pod wpływem drapania.

PĘKNIĘCIE I ROZPADLINA

• Są to linijne ubytki, dotyczące warstw głębszych skory właściwej.

• Ustępują z pozostawieniem blizny.

OWRZODZENIE

• Jest to ubytek skóry właściwej.

• Ustępuje z pozostawieniem blizny.

• Powstaje z guzków, guzów, krost.

INNE

ZASKÓRNIKI

• Drobne czopy rogowo - łojowe w przewodzie wyprowadzającym gruczołu łojowego.

• Wyróżniamy: otwarte - widoczne czarne punkty, i zamknięte - pokryte naskórkiem.

• Można je usunąć przy oczyszczaniu skóry metodą mechaniczną.

BRUZDA

• Głęboka zmarszczka tworząca sie głównie na czole (między brwiami) i w okolicach fałdu nosowo - policzkowego.

PROSAKI

• Małe, ponadskórkowe cysty rogowe.

• Utworzone w następstwie nadmiernego rogowacenia ujścia mieszka włosowego z zatykaniem wydzieliny gruczołów łojowych.

• Mogą być liczne.

• Są u osób z suchą skórą.

• Występują pod okiem.

• Usuwamy je poprzez nakłucie igłą a następnie je wyciskamy treść.

BLIZNA

• Powstaje w następstwie uszkodzenia skóry właściwej i zastąpienia jej tkanką łączną włóknistą.

• Blizny zanikowe - po stanach zapalnych.

• Blizny przerostowe - po cieciach chirurgicznych, czyli keloid.

• Blizny proste.

• W obrębie blizn zanika poletkowanie.

• Ścięczenie naskórka.

• Brak przydatków skóry.

• Zmniejszenie sprężystości.

KASZAK

• Pojedyncze lub mnogie.

• Okrągłe lub dość twarde torbiele.

• Tworzą się w obrębie mieszków włosowych.

• Wielkość od ziarna grochu do jaskółczego jaja.

• Pokryte skórą niezmienioną.

• Nie wykazują cech zapalnych.

• Występują w obrębie owłosionej skóry głowy.

• Usuwa je lekarz.

KĘPKI ŻÓŁTE

• Są to żółtawe guzki.

• Rozmaitego kształtu i wielkości.

• Związane z odkładaniem się w obrębie skóry lipoprotein pochodzących z osocza (zaburzenia gospodarki lipidowej).

• Wyróżniamy kępki żółte powiek, guzkowe - kończyna dolna, wysiewne, linijne dłoni i ścięgien.

• Usuwa je lekarz.

TELEANGIEKTAZJE

• Zmiany patologiczne układu naczyniowego skóry.

• Trwałe powierzchowne naczynia włosowate splotu brodawkowatego skóry, które prześwitują przez naskórek.

KUPEROZA

• Jednobarwne zabarwienie policzków i nosa - na czerwono.

• Charakterystyczna w teleangiektazji jest diaskopia dodatnia - przy naciśnięciu szkiełkiem bledną.

• Dotyczy skóry twarzy - telektazja.

• Dotyczy skóry na nogach - wenektazja - są one większe, niebieskawe, tworzą pajączki.

• Wyróżniamy:

• Pierwotne

• Rzadko spotykane.

• Są to teleangiektazje samoistne.

• Związane z zespołami wrodzonymi albo pojawiają sie w pewnych okresach naszego życia np. w ciąży 5,6 miesiąc, u osób starszych.

• Wtórne

• Częściej spotykane.

• Są wynikiem działania czynników zewnętrznych.

• Chorób ogólnoustrojowych lub chorób skóry.

• Występują w wyniku działania czynników zewnętrznych takich jak wiatr, mróz, słonce.

• Jest bardzo ważna profilaktyka.

ROGOWACENIE MIESZKOWE

• Są to rozsiane grudki przymieszkowe z czopem rogowym.

• Umiejscowiają się na kończynach.

• Nasilają się w zimie, w lecie ustępują.

• Uwarunkowane są genetycznie

• Niedobór witaminy A.

LECZENIE:

• kremy zmiękczające z witaminą A i E

• nacieranie solą

• peelingi po kąpieli

• kataplazmy z ziół śluzorodnych

• doustnie witaminę A i C

• można wykonać oczyszczanie w gabinecie kosmetycznym.

MIĘCZAK ZAKAŹNY

• Czynnikiem wywołującym jest wirus z grupy ospy.

• Szczególnie podatne są małe dzieci i osoby z obniżoną odpornością.

• Są to twarde, półprzeźroczyste guzki w kolorze perłowym z zagłębieniem w części środkowej.

• Zwykle występują w postaci mnogiej.

• Usuwa się jej przez oczyszczanie mechaniczne.

• Umiejscowiają się na skórze rąk, twarzy i w okolicy narządów płciowych.

• Mogą ustępować samoistnie, bez pozostawienia blizny.

• Po usunięciu powinno się stosować dezynfekcję nalewką jodową.

WŁÓKNIAKI

• Są to twory pochodzenia łącznotkankowego.

• Wyróżniamy włókniaki miękkie i twarde.

• Włókniaki miękkie są różnej wielkości, pojedyncze, lub mnogie, płaskie, lub wyniosłe, koloru cielistego, brunatnego, lub sinego, skóra nad nim jest cienka z możliwością przesunięcia.

• W kosmetyce istotną odmianą jest włókniak nitkowaty, występuje na szyi, twarzy i na powiekach u kobiet po 35 roku życia.

• Włókniaki twarde są głębiej w skórze i są bardziej spoiste.

• Występują w postaci niewielkich, gładkich guzków, przesuwalnych względem podłoża.

• Mają zabarwienie cieliste, lub brunatne.

• Występują najczęściej u osób starszych w obrębie kończyn, poprzez drobne urazy.

LECZENIE WŁÓKNIAKÓW MIĘKKICH:

• zabiegi chirurgiczne

• krioterapia

• elektrokoagulacja

LECZENIE WŁÓKNIAKÓW TWARDYCH:

• chirurgiczne, ale nie w każdym przypadku jest to konieczne.

BLIZNOWIEC

• Zaliczany jest do nowotworów łagodnych pochodzenia łącznotkankowego.

• Stanowi odmianę włókniaka twardego.

• Może występować poprzez skłonności wrodzone, jako bliznowiec samoistny, lub jako bliznowiec wtórny np. po oparzeniach, elektrokoagulacji, bliznach pooperacyjnych.

• Zmiany mają charakter tworów guzowatych, o znacznej spoistości, różnych kształtach i wielkości, gładkiej, lśniącej powierzchni, zabarwionej początkowo na kolor sinoczerwony.

• Powstają w obrębie klatki piersiowej, nadbrzusza, karku , ramionach, podudziach.

LECZENIE:

• opatrunki okluzyjne z preparatów zawierających wyciąg z cebuli, alantoninę, heparynę.

• wstrzykiwanie doogniskowo sterydów

• przy zmianach długotrwałych stosuje się leczenie chirurgiczne.

PIEGI

• Występują u osób ze skłonnościami rodzinnymi, młodych i przeważnie rudowłosych.

• Małe plamki jasno, lub ciemno brunatne na powierzchni skóry.

• W postaci mnogiej na twarzy, grzbietach rąk, przedramieniu, plecach, klatce piersiowej.

• Pod wpływem słońca stają się bardziej widoczne.

• W wieku późniejszym mają tendencję do ustępowania.

LECZENIE:

• miejscowo środki złuszczające

• ochrona przed słońcem.

WYKWITY PIERWOTNE:

• plama,

• bąbel pokrzywkowy,

• grudka

• pęcherz i pęcherzyk,

• nadżerka,

• przeczos.

WYKWITY WTÓRNE:

• guz i guzek,

• strup, pęknięcie i rozpadlina,

• owrzodzenie,

• krostka,

• blizna.

5