SYSTEM OCHRONY ZDROWIA

Klasyczne modele systemów ochrony zdrowia: model Bismarcka, model

Beveridge'a, model Siemaszki, model rezydualny

Model Bismarcka - prawo do świadczeń jest prawem podmiotowym, wynikającym z umowy ubezpieczeniowej. Tworzone są kasy i zakłady ubezpieczeniowe, które swobodnie zawierają umowy w wytwórcami usług medycznych - lekarzami, szpitalami. Pacjent ma swobodny wybór spośród tych, którzy podpisali umowę. Zobowiązanie jest obustronne. Ubezpieczony jest zobowiązany opłacać składkę - udzielenie mu świadczenia jest konieczne i niezależne od czyjejkolwiek decyzji

Model Beveridge'a - naczelną realizowaną ideą jest zagwarantowanie bezpieczeństwa socjalnego wszystkim obywatelom, przez odwołanie się do pojęcia zaspokojenia elementarnych potrzeb. Prawo do świadczeń zdrowotnych uznane za uniwersalne uprawnienie wszystkich obywateli. Podmiotem odpowiedzialnym za realizację uniwersalnego dostępu jest państwo i państwowa słuba zdrowia. Jedynym kryterium stosowanym przy udzielaniu świadczeń jest potrzeba zdrowotna

Model Siemaszki - model „historyczny” - socjalistyczna służba zdrowia. Główne elementy systemu to uniwersalny dostęp dla całej populacji, finansowanie z podatków za pośrednictwem budżetu, zatrudnianie lekarzy na państwowych posadach, pełny zakres świadczeń całkowicie bezpłatnych. Zasady organizacyjne - jednolitość organizacyjna całego systemu - centralne sterowanie, partycypacja ludności w działaniach na rzecz zdrowia i jego ochrony, nastawienie na działania profilaktyczne w stosunku do całej ludności

Model rezydualny - zasada odpowiedzialności indywidualnej - pozostawienie jednostce swobody ponoszenia ryzyka zdrowotnego, odróżnienie obszaru zdrowia publicznego od zdrowia indywidualnego, sektor publiczny obejmuje ochroną osoby bardzo biedne, osoby starsze, matki i dzieci znajdujące się w złej sytuacji, rządowa kontrola nad wydatkami i rozmieszczeniem zasobów jest minimalizowana, przyjmuje się, że każda postać wkładu w działanie opieki zdrowotnej (praca, kapitał) powinna przynosić inwestorowi korzyść, zgodnie z zasadami gry rynkowej

Bismarck

• Środki pozyskiwane w ramach obowiązkowego poboru, zależnego od

• wysokości zarobków

• Osoba uprawniona to ta, która płaci składki (pracownik oraz jego rodzina)

• Składki pobierane prze quasi-publiczne, fundusze działające nie dla zysku- fundusze zdrowotne

• Koszyk świadczeń refundowanych ustalany poprzez wykluczenia (np.Opieka dentystyczna, chirurgia plastyczna, rehabilitacja)

• Świadczeniodawcy zorientowani rynkowo (lecznictwo otwarte) lub placówki publiczne działające nie dla zysku (lecznictwo zamknięte)

• Refundacja dla świadczeniodawców w oparciu o zawierany kontrakt

• Kontrakty indywidualne w oparciu o negocjacje, ograniczane centralnie (np. maksymalne stawki)

• Płatność za usługę

• Współpłacenie

• Wolny wybór świadczeniodawcy, brak ograniczeń (nie ma gate-keeper'a)

Beveridge

• Środki pozyskiwane w ramach podatków powszechnych i innych źródeł publicznych

• Uprawniony każdy obywatel

• Składki pobierane centralnie poprzez organizacje prowadzone przez Rząd lub samorząd terytorialny

• Koszyk świadczeń refundowanych ograniczany zakresem publicznych inwestycji

• Świadczeniodawcy przeważnie publiczni

• Modele ochrony zdrowia (2)

• Alokacja środków z poziomu centralnego do regionów, zgodnie z centralnie zaplanowanymi regułami

• Alokacja środków uwzględniająca infrastrukturę i wielkość populacji

• Kapitacja oraz budżety globalne (głównie lecznictwo zamknięte)

• Współpłacenie ograniczone

• Gate-keeper, skierowania

Siemaszko

• Środki pozyskiwane w ramach podatków powszechnych i innych źródeł publicznych

• Uprawniony każdy obywatel

• Składki pobierane centralnie poprzez organizacje prowadzone przez Rząd lub przedstawicieli rządu w terenie

• Koszyk świadczeń refundowanych ograniczany zakresem publicznych inwestycji

• Pojedynczy publiczny Świadczeniodawca

• Alokacja środków z poziomu centralnego do regionów, zgodnie z centralnie zaplanowanymi regułami

• Alokacja środków uwzględniająca infrastrukturę i wielkość populacji

• Budżet ograniczony do szeregu indeksów infrastruktury (np. liczba zatrudnionego personelu)

• Brak współpłatności (szara strefa)

• Regionalizacja