Marek Kitowski

Danuta Kitowska

SCENARIUSZ LEKCJI WYCHOWAWCZEJ W DOWOLNEJ KLASIE GIMNAZJUM LUB SZKOŁY PONADGIMNAZJALNEJ.

Temat: Savoir-vivre na co dzień

1. Cele:

Uczeń:

zna i stosuje zasady savoir - vivre:

• chodzi prawą stroną chodnika, korytarza, schodów, nie przeszkadzając innym użytkownikom,

• przepuszcza w wejściu kobiety (chłopak) i starszych,

• potrafi właściwie powitać i przedstawić dowolną osobę w zależności od sytuacji,

• zachowuje się uprzejmie w każdej sytuacji.

2. Metody :

Słowne - wykład

praktyczne - drama, ćwiczenie: PRAWDA-FAŁSZ

3. Formy:

Praca grupowa

4. Środki dydaktyczne

Literatura, zadania pisemne

5. Przebieg lekcji:

1. Część nawiązująca - - ok. 5 min

Nawiązanie do różnych zachowań.

2. Część postępująca - ok. 15min

Wykład nauczyciela, poparty przykładami

Nasza współczesna rzeczywistość

Nie przepychamy się. Na chodniku, podczas przechodzenia na światłach przez przejście - trzymamy się prawej strony. W szatni, w sklepie, banku, na poczcie itp. - zawsze cierpliwie stoimy w kolejce. Wychodzący mają pierwszeństwo. W wejściach zawsze przepuszczamy kobietę, przytrzymując drzwi.

Kultura dnia codziennego

Przede wszystkim uprzejmość! Używamy słów: proszę, dziękuję, przepraszam. Stosujemy łagodny ton. Uważnie słuchamy. Przysłowie arabskie mówi: "Mamy tylko jedne usta i dwoje uszu", utrzymując więc kontakty z ludźmi, nie powinniśmy tylko mówić, ale i słuchać, gdyż nasi partnerzy mają również coś do powiedzenia

Rozmawiamy ze wszystkimi (uprzejmość to jednakowe traktowanie wszystkich).

Jesteśmy punktualni. ("Punktualność jest uprzejmością królów" - Ludwik XIV, szwedzkie porzekadło : "Kto się spóźnia kradnie cudzy czas")

Uśmiechamy się. Jesteśmy życzliwi, chętnie pomagamy potrzebującym. Pamiętamy o dyskrecji ("Potrzeba dwóch lat, aby nauczyć się mówić; pięćdziesięciu, aby nauczyć się milczeć")

Najprostsze wyrazy uprzejmości.

Jak się podaje rękę?

Lekki, ciepły uścisk całej dłoni. Kolejność: Kobieta pierwsza podaje rękę mężczyźnie, starszy młodszemu, przełożony podwładnemu. Mężczyzna witając się z kobietą nie wyciąga pierwszy ręki, a kobieta nie ociąga się z jej podaniem.

Kolejność powitania w przypadku spotkania dwóch par (K - kobieta + M-mężczyzna):

1. K+K

2. K+M

3. M+M

(unikamy krzyżowania rąk)

Powitanie zawsze odbywa się dopiero po zdjęciu płaszczy.

Prezentacja, przedstawianie

Zazwyczaj przedstawia gości gospodarz. Gdy jednak jest ich zbyt wielu, można się samemu przedstawić.

Przedstawia się:

Mężczyznę-kobiecie, młodszego - starszemu, młodszą rangą - starszemu rangą..

Wyjątki:

Nowoprzybyłych gości przedstawia się już obecnym

Pojedynczą osobę - niezależnie czy będzie to mężczyzna, czy kobieta - przedstawiamy małżeństwu.

Uprzejmy ukłon.

Mężczyzna, kłaniając się pochyla lekko korpus i głowę oraz spogląda pozdrawianemu w twarz. Wyjmuje też ręce z kieszeni marynarki lub płaszcza. Ważnym elementem męskiego ukłonu jest nakrycie głowy. Kłaniający się mężczyzna zdejmuje kapelusz lub czapkę z daszkiem. (...)

Kobieta kłania się lub dziękuje za pozdrowienie skinieniem głowy.(...)

Kto komu się kłania?

Jedni utrzymują, że pierwszy się kłania ten, kto jest lepiej wychowany, inni - że wymiana ukłonów odbywa się jednocześnie, a jeszcze inni formułują pewne reguły. A więc mężczyzna kłania się kobiecie, młodszy starszemu, pracownik - przełożonemu, idący- stojącemu, wchodzący - obecnym, jadący samochodem- idącym pieszo, pojedyncza osoba - grupie, idący schodami w górę - schodzącemu w dół, idący - szybciej - idącemu wolniej. Na każdy ukłon trzeba odpowiedzieć!

Ćwiczenie uczniowskie - PRAWDA (P) - FAŁSZ (F) - 5 min

pierwszy się kłania ten, kto jest lepiej wychowany -

wymiana ukłonów odbywa się jednocześnie -

mężczyzna kłania się kobiecie -

młodszy starszemu -

pracownik - przełożonemu -

stojący - idącemu -

wchodzący - obecnym,

idący pieszo - jadącemu samochodem -

pojedyncza osoba - grupie -

schodzący schodami w dół - idącemu w górę -

Drama - 15 min (przygotowanie, zaprezentowanie i omówienie)

Każda z grup otrzymuje zadanie, które ma poprawnie zaprezentować przed pozostałymi uczniami.

Zad. 1

Sytuacja powitania. Dwie pary (kobieta + mężczyzna) witają się podając sobie dłonie.

Zad. 2

Sytuacja poznania się. Na imieniny przybywa nowa koleżanka solenizantki.

Zad. 3

Sytuacja poznania się. Ewa przychodzi do Elizy ze swoim nowym chłopakiem Pawłem.

Zad. 4

Sytuacja z banku. Z banku wychodzi Maciej, jednocześnie do banku wchodzi Hanka.

3. Część rekapitulująca - ok. 5min

Podsumowanie pracy

6. Zadanie domowe

Próba zastosowania nowych zasad w szkole.

7. Literatura

1. E. Pietkiewicz, Savoir vivre dla każdego, Wyd. Diogenes, Warszawa 1997,

2. G. Koźmiński, Wizerunek nauczyciela, Pracownia Wydawniczo-Edukacyjna K&K, Piła 2004

E. Pietkiewicz, Savoir vivre dla każdego, Wyd. Diogenes, Warszawa 1997, s. 53

tamże, s.55

tamże, s.79

---