Migotanie przedsionków (AF) - najczęstsza tachyarytmia nadkomorowa, którą cechuje szybka (350-700/min) nieskoordynowana aktywacja przedsionków przedsionków, prowadząca do utraty efektywności hemodynamicznej ich skurczu, czemu towarzyszy niemiarowy rytm komór.

Migotanie przedsionków wiąże się z 5-krotnym wzrostem ryzyka udaru mózgu

Najczęstsze przyczyny sercowe:

Nadciśnienie tętnicze

Choroba wieńcowa

Wady zastawkowe (w szczególności wady zastawki mitralnej)

Najczęstsze przyczyny pozasercowe:

Nadczynność tarczycy

POChP

Zapalenie płuc

Około 0,8 - 2,0% pacjentów występuje idiopatycznie

Obraz kliniczny

Objawy podmiotowe: kołatanie serca, poty, osłabienie i upośledzona tolerancja wysiłku, omdlenia lub zawroty głowy

Objawy przedmiotowe: niemiarowa czynność serca o typie niemiarowości zupełnej, której towarzyszy niemiarowe tętno

Ze względu na często bezobjawowy przebieg AF (przy równoczesnym zwiększeniu przez AF ryzyka udaru mózgu) zaleca się badanie przesiewowe w kierunku AF poprzez ocenę tętna u osób w wieku ≥ 65 lat.

Podstawą rozpoznania jest badanie EKG, w którym stwierdza się niemiarowość zupełną i brak załamka P, który zostaje zastąpiony falą f.

Rozpoznanie różnicowe

Częstoskurcz przedsionkowy ze zmiennym blokiem AV

Trzepotanie przedsionków ze zmiennym blokiem AV

Wieloogniskowy częstoskurcz przedsionkowy

Niemiarowość zatokowa

Leczenie utrwalonego AF:

1) Leczenie farmakologiczne

a) lek antyarytmiczny w celu przywrócenia i utrzymania rytmu zatokowego (dronedaron, flekainid, propafenon, sotalol)

b) kontrola częstotliwości rytmu komór :

- β-blokery (najskuteczniejsze, preferowane w przypadku CHNS, nadciśnienia tętniczego, niewydolności serca, nadczynności tarczycy)

- blokery kanału wapniowego (przy przeciwwskazaniach do β-blokerów)

- digoksyna (alternatywnie u osób starszych)

-amiodaron ( gdy inne metody leczenia nieskuteczne lub przeciwwskazane)

2) Leczenie inwazyjne

Zalecana profilaktyka:

- jeśli nie ma przeciwwskazań do leczenia przeciwkrzepliwego stosuje się przewlekle antagonistę witaminy K (acenokumarol, warfaryna) w dawce utrzymującej INR w przedziale 2-3 (po ustabilizowaniu dawki kontrola INR co miesiąc). Alternatywnie można stosować dabigatran, apiksaban, rywaroksaban.

- jeśli chory odmawia przyjmowania jakiegokolwiek leku przeciwkrzepliwego należy rozważyć ASA (75-100 mg/d) z klopidogrelem (75 mg/d) lub samego ASA (75-325 mg/d).

Powikłania

Najpoważniejsze są powikłania zakrzepowo-zatorowe, przede wszystkim udar niedokrwienny mózgu. Są one związane z powstawaniem skrzepliny w lewym przedsionku, najczęściej w jego uszku.

Z uwagi na posiadanie przez pacjenta 5 pkt ryzyka w skali CHA2DS2-VASc do czasu ustąpienia przeciwwskazań ortopedycznych pacjent powinien być leczony przeciwkrzepliwie heparyną drobnocząsteczkową w dawce terapeutycznej, a następnie powrócić do leczenia warfaryną z uzyskaniem INR terapeutycznego i wówczas odstawić heparynę drobnocząsteczkową.