Gdzie szukać zagrożeń w biurze i urzędzie?
Praca biurowa nie charakteryzuje się wysokim poziomem zagrożeń zdrowia lub życia zatrudnionych, chociaż i tu występują zagrożenia urazowe (wypadkowe), chorobowe i uciążliwości w pracy. Związane są one przede wszystkim z:
oddziaływaniem prądu elektrycznego ze strony urządzeń biurowych nim zasilanych (np. komputerów, kopiarek), oświetleniowych i grzewczo-wentylacyjnych (np. lamp stołowych, wentylatorów, dmuchaw) oraz przedłużaczy, przewodów, gniazd, wtyczek i tablic bezpiecznikowych,
potknięciami, poślizgnięciami, upadkami z wysokości (np. spowodowanych uszkodzonymi podłogami, wykładzinami, progami, zawilgoconymi posadzkami z terakoty, układaniem i zdejmowaniem materiałów z regałów oraz półek bez dostępu z poziomu podłogi),
stosowaniem środków chemicznych (np. środków czystości, dezynfekcyjnych, bakteriobójczych),
dostarczaniem i przemieszczaniem przedmiotów ciężkich (np. komputerów, kopiarek, mebli biurowych),
niewystarczającą powierzchnią i kubaturą pomieszczeń oraz miejsc pracy (np. mniej niż 2 m2 wolnej powierzchni podłogi i 13 m3 wolnej objętości pomieszczenia przypadającej na jednego pracownika),
niewłaściwym oświetleniem, ogrzewaniem, wentylacją i klimatyzacją pomieszczeń pracy (np. brak oświetlenia dziennego, wentylacji naturalnej, ogrzewania zapewniającego temperaturę co najmniej 18°C),
nadmiernym hałasem w miejscu pracy (np. hałasem przekraczającym 55 dB),
niestosowaniem zasad ergonomii w organizacji i wyposażeniu stanowisk pracy (np. nieregulowane, niedostosowane do wzrostu pracownika siedzisko i stół na stanowisku obsługi komputera),
stresem (np. nadmierny, wymuszony liczbą interesantów pośpiech, niewłaściwe stosunki interpersonalne),
nieświadomością personelu odnośnie do występujących zagrożeń i sposobów ich unikania (np. brak odpowiednich szkoleń i informacji).
Zarządzanie bezpieczeństwem pracy w biurach i urzędach
Najskuteczniejszym sposobem zapobiegania zagrożeniom i uciążliwościom występującym w biurach oraz urzędach jest właściwe zarządzanie bezpieczeństwem i higieną pracy. Najistotniejszym elementem takiego zarządzania powinno być:
dokonanie ocena ryzyka zawodowego związanego z wykonywaną pracą,
stosowanie niezbędnych środków profilaktycznych zmniejszających to ryzyko,
informowanie pracowników o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą i o zasadach ochrony przed zagrożeniami.
Uwaga!
Zarządzania bhp w biurach i urzędach nie należy komplikować. Ocena ryzyka zawodowego może być dokonana metodami prostymi, dostosowanymi do poziomu występujących zagrożeń i uciążliwości, np. sprawdzoną i stosowaną od wielu lat z dobrym skutkiem metodą Pięć kroków - Pięć kroków do oceny ryzyka (z ang. Five Steps to Risk Assessment).
Podstawa prawna
Nie ma szczegółowych przepisów w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy w biurach oraz urzędach. Należy tu stosować przepisy ogólnie obowiązujące, odpowiednie Polskie Normy i zasady bhp, na przykład:
Kodeks pracy,
rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. z 2003 r. nr 169, poz. 1650),
rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz.U. nr 148, poz. 973),
PN-78/B-03421 Wentylacja i klimatyzacja. Parametry obliczeniowe powietrza wewnętrznego w pomieszczeniach przeznaczonych do stałego przebywania ludzi.
PN-83/B-03430/Az3:2000 Wentylacja w budynkach mieszkalnych zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej. Wymagania,
PN-73/B-03431 Wentylacja mechaniczna w budownictwie. Wymagania.