OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ KRĄŻENIA.
Definicja: ONK występuje wówczas gdy układ krążenia nie jest w stanie zapewnić perfuzji odpowiadającej potrzebom metabolicznym tkanek, przy wstępnym wypełnieniu komór.
Rodzaje niewydolności:
Niewydolność z zespołem małego rzutu - zapotrzebowanie na obwodzie większe niż wyrzut serca,
Niewydolność z zespołem dużego rzutu - zapotrzebowanie na obwodzie mniejsze niż wyrzut serca,
Rodzaje i przyczyny niewydolności krążenia:
pochodzenia sercowego:
zaburzenia czynności skurczowej komór (osłabienie kurczliwości M.S, wzmożone napięcie ściany serca),
zaburzenia czynności rozkurczowej komór (utrudnienie napełniania jamy serca),
zaburzenia rytmu serca,
pochodzenia obwodowego:
spadek objętości krwi,
nerwowe, humoralne zaburzenie regulacji napięcia ściany naczyniowej,
NIEWYDOLNOŚĆ LEWOKOMOROWA.
Objawy:
duszność nasilająca się w pozycji leżącej,
ból w klatce piersiowej,
kaszel z odksztuszaniem pienistej, krwistej plwociny,
chory pobudzony, niespokojny, pozycja siedząca,
Badanie fizykalne:
skóra blada, oziębiona, zlana potem,
przepełnione żyły szyjne,
osłuchowo nad polami płucnymi rzężenia drobno i średnio bańkowe, trzeszczenia, furczenia,
rytm cwałowy nad sercem,
tętno przyspieszone i słabo wyczuwalne,
NIEWYDOLNOŚĆ KRĄŻENIA PRAWOKOMOROWA.
Objawy:
zastój żylny (nadmierne wypełnienie żył szyjnych i podstawy języka),
przyrost masy ciała i obrzęki,
wątroba zastoinowa,
płyn w jamie opłucnej i otrzewnej,
nerki zastoinowe - białkomocz,
Leczenie ONK:
postępowanie w ONK-lewokomorowej (obrzęk płuc),
postępowanie w ONK-prawokomorowej (zator tętnicy płucnej),
OBRZĘK PŁUC.
Etap przedszpitalny:
pozycja półsiedząca,
tlenoterapia,
dostęp do naczynia obwodowego,
transport do szpitala,
leczenie farmakologiczne - uzależnione od wartości RR,
RR prawidłowe podwyższone:
Furosemid - 40-80 mg. iv.
Nitrogliceryna - 0,5 mg sl. (po 10 min. powtórzyć),
Morfina - 2-5 mg iv lub Droperidol - 2,5-5 mg iv,
Aminophilina - 250 mg iv (jeśli nad polami płucnymi występują świsty),
Nifedypina - 5-10 mg sl (przy wysokim RR),
opaski uciskowe na kończynach - zmieniając co 10 min. ich rozmieszczenie,
upust krwi - 200-250 ml.
RR obniżone:
Dopamina 2-10 mg/kg/min iv,
RR powyżej 90-100 mmHg skurczowe pozwala na stosowanie Nitrogliceryna i leków j.w,
Furosemid - 40-80 mg. iv.
Nitrogliceryna - 0,5 μg/min zwiększając co 5 min (max. 200 μg/min),
jeśli RR jest wysokoie zamiast Nitrogliceryny - Nitroprusydek Sodu 0,4-8 μg/kg/min
ZATOR TĘTNICY PŁUCNEJ:
jest najczęstszą przyczyną ONK-prawokomorowej,
polega na zamknięciu tętnicy płucnej lub jej odgałęzienia przez materiał zatorowy (zakrzep żylny, tłuszcz, płyn owodniowy, powoetrze),
źródła zakrzepów:
naczynia żylne kończyn dolnych,
naczynia żylne miednicy mniejszej,
najczęstsze umiejscowienie - prawy dolny płat,
Czynniki predysponujące:
unieruchomienie,
otyłość,
żylaki kończyn dolnych,
ciąża i okres popołogowy - hormonalna terapia zastępcza,
zabiegi operacyjne,
złamania,
choroby nowotworowe,
Objawy kliniczne:
przyspieszony oddech,
kaszel i krwioplucie,
ból w klatce piersiowej,
niepokuj, pobudzenie, poty, omdlenie,
wstrząs,
NZK,
Rozpoznanie:
EKG - zespół Q1SIII, niepełny blok prawej odnogi Pęczka Hisa, P-pulmonale,
UKG - widoczny zakrzep,
badania gazometryczne (hipoksemia, hiperkapnia),
RTG klatki piersiowej (Objaw Westermarka, Garb Hambtona),
Angiografia płucna,
Scyntygrafia wentylacyjno - perfuzyjna,
Postępowanie objawowe:
Utrzymanie Heparyny 1000 j./h iv = 18j./kg/h we wlewie
Leczenie trombolityczne (streptokinaza, urokinaza, tlenkowy aktywator plazminogenu - 50 mg/h iv)
Embolektomia płucna
TAMPONADA SERCA.
Pojawia się gdy ciśnienie płynu wysiękowego otaczającego serce osiągnie wielkość utrudniającą rozkurczowe napełnianie się komór.
Przyczyny:
Urazy
Wysięki nowotworowe, mocznicowe, gruźlicze
Wysiękowe zapalenie osierdzia
Objawy:
Duszność
Ból w klatce piersiowej
Wstrząs
NZK
Triada Becka:
Poszerzenie żył szyjnych
Hipotonia
Stłumione tony serca „ciche serce”
Postępowanie:
Ocena ABC
Tlen
Wkłucie i płynoterapia
Transport do szpitala
Nakłucie osierdzia - pod wyrostkiem mieczykowatym pod kątem 45o w głąb i na lewo
NZK
Brak tętna
Utrata przytomności po około 6-12 sek.
Zatrzymanie oddechu po około 30-60 sek.
Szerokie sztywne źrenice po 2 min.
Mechanizm NZK:
Migotanie komór - ok. 80%:
szybkie (400 do 600/min) niemiarowe, nieskoordynowane, niewydolne chemodynamiczne skurcze komór
fala migotania komór chaotyczna, nieregularna o zmiennej amplitudzie, brak możliwości oznaczenia tętna
Asystolia (bezruch serca) - ok. 10%: UWAGA! - różnicować z niskonapięciowym migotaniem komór
Zahamowanie wszystkich naturalnych bądź sztucznych rozruszników,
Schorzenia m. sercowego, leki, zaburzenie elektrolityczne, niedotlenienie, nadmierna aktywność holinergiczna zwłaszcza gdy napięcie układu współczulnego jest obniżone (stosowanie blokady receptorów β)
w EKG linia izoelektryczna
Rozkojarzenie elektromechaniczne (aktywność elektromechaniczna bez tętna) - ok. 5%:
NZK
Defibrylacja
Podłącz defibrylator lub monitor
Oceń rytm
Sprawdź puls
VF/VT Brak VF/VT (asystolia, PAE)
3 x defibrylacja CPR przez 3 min,
przez 1 min po defibrylacji
CPR przez 1 min
NZK - wskazania do defibrylacji mechanicznej:
Po porażeniu prądem lub piorunem
Migotanie komór (pacjent monitorowany)
Leki:
Adrenalina 1 mg powtarzać co 3 min.
Amiodaron 300 mg w 20 ml 5% glukozy, można dodatkowo podać kolejną dawkę 150 mg
Lidokaina 100 mg (dodatkowo 500 mg)
Atropina 3 mg
Siarczan magnezu 2 mg (2-4 ml) po 10 min. można powtórzyć
Natrium Bicarbonicum 500 mmol
Odwracalne przyczyny NZK:
Hypoksja
Hypowolemia
Hypo- lub hyperkaliemia
Hypotermia
Odma opłucnowa
Tamponada osierdzia
Zakwaszenie
Zatorowość płucna
M.R. - W 1
4
Szaf.Ir.