TECHNIKI STOSOWANE W PNF

1. Techniki agonistyczne:

1. Rytmiczne pobudzanie ruchu

2. Kombinacja skurczów izotonicznych

3. Odtwarzanie ruchu

Techniki wykorzystujące zasadę główną - stretch:

4. Ponawiany stretch na początku ruchu

5. Ponawiany stretch w czasie ruchu

2. Techniki antagonistyczne:

1. Dynamiczna zwrotność ciągła

2. Stabilizacja zwrotna

3. Rytmiczna stabilizacja

3. Techniki rozluźniające

RYTMICZNE POBUDZANIE RUCHU - rytmiczny ruch kończyny, lub ciała prowadzony w pełnym zakresie, tylko w jednym kierunku.

Cele:

• Nauka i automatyzacja ruchu

• Pomoc w rozpoczęciu ruchu

• Normalizacja tempa i rytmu ruchu

• Regulacja napięcia mięśniowego

Wykonanie:

• Bierne z mentalnym zaangażowaniem pacjenta

• Ruch wspomagany (pacjent pomaga)

• Ruch z czynnym oporem

• Ruch czynny wykonywany samodzielnie

KOMBINACJA SKURCZÓW IZOTONICZNYCH - wykorzystuje w różnych fazach jednego ruchu pracę dynamiczną (koncentryczną
i ekscentryczną), oraz pracę statyczną mięsni bez międzyczasowego rozluźnienia.

Cele:

• Funkcjonalny trening ekscentryczny kontroli ruchu

• Poprawa siły i wytrzymałości mięśni

• Poprawa koordynacji między- i wewnątrzmięśniowej

• Zwiększenie czynnego zakresu ruchu

Wykonanie:

• Zaczynamy od pracy koncentrycznej, do momentu, gdy pacjent ma najwięcej siły

• Dynamiczna - koncentryczna i ekscentryczna, oraz statyczna praca agonistów jest przeplatana bez międzyczasowego rozluźnienia

ODTWARZANIE RUCHU - technika ucząca pacjenta odtwarzania pokazanego ułożenia ciała, lub stawu w ułożeniu funkcjonalnym.

Cele:

• Samodzielne odtwarzanie pozycji

• Ułatwienie ruchów stosowanych przy wykonywaniu czynności dnia codziennego

• Poprawa czucia głębokiego

Wykonanie:

• Terapeuta wykonuje ruch bierny, lub z pomocą pacjenta powodując odpowiednie ułożenie stawu lub części ciała

• Poprzez optymalny opór statyczny stosowany w wybranej pozycji z komendą werbalną „trzymaj, poczuj pozycję” zostaje uświadomione pacjentowi ułożenie stawu lub odcinka ciała w przestrzeni

• Pacjent stara się samodzielnie odnaleźć żądaną pozycję

PONAWIANY STRETCH NA POCZĄTKU RUCHU - technika ta wykorzystuje reakcję odruchową na rozciąganie, zachodzącą w mięśniu znajdującym się w stanie rozciągnięcia.

Cele:

• Torowanie rozpoczęcia ruchu

• Rekrutacja jak największej liczby jednostek motorycznych

• Wyznaczenie trenowanej grupy mięśniowej

Wykonanie:

• Bierne rozciąganie mięśni agonistycznych

• Krótkie i szybkie dalsze rozciągnięcie mięsni agonistycznych razem z komendą polecającą wykonanie danego ruchu

• Zastosowanie optymalnego oporu, zaraz po uzyskaniu skurczu mięsni

Przeciwwskazania do tej techniki:

• Niestabilność stawowa /kostna

• Osteoporoza

• Uszkodzenie mięśni /Ściegien

• Złamania /pęknięcia

PONAWIANY STRETCH PODCZAS RUCHU - odruch na rozciąganie wywołany jest w mięśniach będących w napięciu w wyniku skurczu.

Cele:

• Wzmacnianie trenowanych grup mięśniowych

• Zapobieganie zmęczeniu mięśni

• Poprawa zakresu ruchu

• Prowadzenie ruchu w prawidłowym kierunku

Wykonanie:

• Ruch czynny z optymalnym oporem - praca koncentryczna

• Gdy napięcie mięśni słabnie - należy zastosować dodatkowy stretch przeciwko wszystkim komponentom ruchu

• Ciągle należy utrzymać optymalny opór manualny

Przeciwwskazania do tej techniki:

• j.w

• Zbyt mała siła mięśniowa

DYNAMICZNA ZWROTNOŚĆ CIĄGŁA - występuje tu naprzemienna praca koncentryczna agonistów i antagonistów bez międzyczasowego rozluźnienia (technika ta bazuje na opisanej przez Sherringtona zasadzie kolejnego wzbudzania).

Cele:

• Poprawa koordynacji między grupami mięśniowymi

• ↑ siły i wytrzymałości trenowanych grup mięśniowych

• Zwiększenie zakresu ruchu

• Regulacja napięcia mięśniowego

Wykonanie:

• Pracę należy rozpocząć w silniejszym wzorcu

• Zmiana na wzorzec powrotny bez utraty napięcia mięśniowego

• Można modyfikować intensywność oporu, tempo i zakres ruchu

• Pracę należy zakończyć w słabszym wzorcu

STABILIZACJA ZWROTNA - naprzemienne skurcze izotoniczne, oporowane z taką siłą, by nie dopuścić do wykonania ruchu.

Cele:

• Poprawa stabilności i równowagi

• ↑ siły mięśniowej

• Poprawa koordynacji mięsni agonistów i antagonistów

Wykonanie:

• Pracę należy rozpocząć od silniejszego wzorca

• Zmiana na wzorzec antagonistyczny bez utraty napięcia mięśniowego

• Opór może wzrastać przy zmianie kierunku

• Pracę należy zakończyć na słabszym wzorcu

• Komenda ma charakter dynamiczny: „Pchaj na moją rękę”, „Nie pozwól mi Ciebie zepchnąć” itp.

RYTMICZNA STABILIZACJA - zmiana napięcia izometrycznego wbrew oporowi, bez intencji ruchu.

Cele:

• Poprawa stabilności - równowagi

• Wzmocnienie pracujących grup mięśniowych

• Redukcja bólu

Wykonanie:

• Znajdujemy w przebiegu wzorca najmniej bolesną pozycję

• Dostosowujemy chwyt tak, aby umożliwił stosowanie oporu w obu kierunkach wzorca

• W mniej bolesnym, lub silniejszym kierunku rozpoczynamy dawkowanie statycznego oporu manualnego dostosowanego do możliwości pacjenta

• Kierunek oporu zmieniamy kilkakrotnie

• Komendy mają charakter statyczny: „Nie ruszaj się”, „Nie pozwól się ruszyć” itp.