„ARGUMENT FILOZOFICZNY TO TAKI, KTÓRY MA WŁASNĄ RACJONALNĄ SIŁĘ PRZEKONYWANIA: DOMAGA SIĘ AKCEPTACJI OPARTEJ NA ROZUMIE, A NIE NA WIERZE CZY POSŁUSZEŃSTWIE”.

DOŚWIADCZENIE /w sensie filozoficznym/

-pojęcie odnosi się do takiego obszaru rzeczywistości, który jest dostępnym jedynie w poznaniu niepojęciowym. Stanowi zatem granicę i gwarancję wszelkiego filozoficznego i naukowego poznania.

-dla Locke'a -posiadanie doświadczenia równało się z posiadaniem wrażeń, gdyż wrażenia są „doniosłym źródłem większości idei, którymi dysponujemy”[„Rozmyślania”].

-Arystoteles, Locke -szli za Platonem, wyobrażając sobie, że nasze umysły zawierają coś w rodzaju bryły wosku, w której - w trakcie procesu postrzegania - odbijają się wrażenia, tak jak pieczęć odbija się w wosku;

HIPOTEZA

-oznacza warunkowe założenia, oparte na prawdopodobieństwie i wymagające sprawdzenia;

-sprawdza eksperyment; służy więc ponadto do głębszego wyjaśniania danych doświadczalnych;

RACJONALIZM

- to postawa w teorii poznania, która uznaje intelekt, myślenie [w przeciwieństwie do postrzegań zmysłowych] - za wyłączny punkt wyjścia i gwaranta poznania;

- kierunek filozoficzny wyznaczający rozumowi podstawową rolę w poznaniu, uznający percepcję zmysłową za niewiarygodną;

IDEALIZM

- pogląd mówiący, że rzeczywistość składa się zasadniczo z pierwiastka niematerialnego, np. ducha, świadomości, idei;

[Mamy różne odmiany idealizmu: idealizm metafizyczny Platona, krytyczny - anta, niemiecki - Fichte, Schelling, Hegel];

REALIZM

- we współczesnej filozofii - termin ten oznacza teorię wiedzy, według której śwait składa się z niezależnych od nas przedmiotów, które - gdy kierujemy na nie nasze zmysły - spostrzegamy bezpośrednio;

EMIPRYZM

- zespół poglądów, według których wiedza o wszystkim, co faktycznie istniej, musi opierać się na doświadczeniu o obserwacji;

-stanowisko w teorii poznania głoszące, że jedynym źródłem bądź jedynym sposobem uzasadniania naszej wiedzy - jest doświadczenie;

SCEPTYZM

- zespól poglądów opierających się na założeniu, że niemożliwa jest jakiekolwiek uzasadniona i wiarygodna wiedza; to wątpienie w wartość ludzkiego poznania;

-posta2wa sceptyczna jako wątpiąca powściągliwość, dystans połączony z namysłem, jest właściwa każdemu myśleniu;

-[ za twórcę antycznego Sceptyzm uznaje się Pyrrona z Elidy].

HEDONIZM

- stanowisko w etyce, zgodnie z którym głównym motywem ludzkich działań jest dążenie do przyjemności i unikanie cierpień;

Doktryna głosząca, że uczucie rozkoszy stanowi kryterium moralnego życia;

INTELEKTUALIZM ETYCZNY

- terminem określa się system etyczny SOKRATESA. Jego głównym fundamentem jst przekonanie, że cnota jest wiedzą

[aby być sprawiedliwym, trzeba wiedzieć, czym jest sprawiedliwość, ludzie niesprawiedliwi nie wiedzą, czym jest sprawiedliwość i dlatego są niesprawiedliwi]; wiedza-wg S.- jest wyrazem troski o duszę, tzn starań mających na celu uporządkowanie wewnętrzne, którego istotą jest panowanie nad namiętnościami];

Antropologia filozoficzna - czyli filozofia człowieka zmierza do objaśnienia natury ludzkiej, bada, czy w człowieku istniej coś, co tylko jemu przysługuje i co go odróżnia od innych istot; analizuje zagadkowy problem połączenia w istocie ludzkiej dwóch odrębnych sfer - duchowej i cielesnej. Chce ustalić, stosunek łączący człowieka z otaczającym go światem : przyrodą, społeczeństwem, kulturą.

---