Madhupiooika Sutta
Miodowe Ciasto
(Madhupiõóikasuttaü)
1 Tak usłyszałem.
2 Tego czasu Zrealizowany mieszkał w kraju Sakyan w Kapilavatthu w Parku Nigrodha. Wtedy to, ranną porą Zrealizowany założył szatę, wziął swą miskę i zewnętrzną szatę i udał się do Kapilavatthu żebrać o jedzenie. Kiedy wrócił ze swego obchodu żebraczego, po posiłku, udał się do Wielkiego Lasu by spędzić tam dzień i po wkroczeniu do Wielkiego Lasu usiadł u korzenia drzewa by spędzić tam dzień.
3 Dandapani Sakyan spacerując i wędrując dla zdrowia, również wkroczył do Wielkiego Lasu, udał się do korzenia drzewa gdzie przebywał Zrealizowany i wymienił z nim pozdrowienia. Kiedy grzecznościowa wymiana zdań została zakończona, stanął z boku opierając się o swą laskę i spytał Zrealizowanego "Co pustelnik twierdzi, co takiego proklamuje?"
4 Przyjacielu, głoszę i proklamuję takie nauczanie, że ktoś nie kłóci się z nikim w świecie, z jego bogami i Marami i Brahmami, w tej generacji z jej pustelnikami i braminami, z jej książętami i ludźmi; takie nauczanie, że percepcja już dłużej nie określa tego kto trwa beznamiętnie co do zmysłowych przyjemności, bez niepokoju, zmartwień, wolny od pragnienia jakichkolwiek rodzaju istnienia.
5 Kiedy to zostało powiedziane, Dandapani Sakyan potrząsnął głową, wystawił język uniósł brwi i zmarszczył czoło. A potem odszedł, wspierając się o laskę.
6 Z nastaniem wieczoru, Zrealizowany wstał z medytacji i udał się do Parku Nigrrodha, gdzie usiadł na przygotowanym dla niego miejscu i opowiedział mnichom o tym co się zdarzyło. Wtedy pewien mnich zapytał Zrealizowanego:
7 Ale czcigodny panie, jakie to nauczanie Zrealizowany ogłasza dzięki któremu ktoś nie kłóci się z nikim na tym świecie, z jego bogami, Marami, Brahmami, w tej generacji z jej pustelnikami braminami, z jej książętami i ludźmi, i jak to jest, że percepcja już dłużej nie określa pustelnika który trwa beznamiętnie w stosunku do zmysłowych przyjemności, bez niepokoju, zmartwień, wolny od pragnienia jakiegokolwiek rodzaju istnienia.
8 Mnichu, co do źródła przez które percepcja i pojęcia zabarwione przez mentalne rozróżnienie otaczają człowieka: jeżeli nic nie znajduje w tym do radowania się, mile widzianego i do uchwycenia się, to to jest koniec dogłębnych tendencji do pożądania, dogłębnych tendencji do awersji, dogłębnych tendencji do poglądów, dogłębnych tendencji do wątpliwości, dogłębnych tendencji do złudzenia, dogłębnych tendencji do pożądania istnienia, dogłębnych tendencji do ignorancji i to jest koniec używania kija i broni, kłótni, awantur, dyskutowania, wzajemnego oskarżania się, złości i fałszywej mowy, gdzie wszystkie te złe niekorzystne stany znikają bez pozostałości.
9 Tak powiedział Zrealizowany. Gdy to powiedział, wstał z siedzenia i udał się do miejsca swego pobytu.
10 Wtedy, wkrótce potem jak Zrealizowany odszedł, mnisi rozważyli:"Teraz przyjaciele Zrealizowany wstał z siedzenia i udał się do miejsca swego pobytu po przedstawieniu streszczenia zwięźle bez ekspozycji znaczenia szczegółowego. Kto wyjaśni to w szczegółach? Wtedy rozważyli:"Czcigodny Maha Kaccana jest ceniony przez Nauczyciela, szanowany przez swoich mądrych towarzyszy w świętym życiu. Jest on w stanie objaśnić znaczenie tego szczegółowo. Załóżmy, że udamy się i zapytamy go o znaczenie tego.
11 Wtedy mnisi udali się do Maha Kaccany i wymienili z nim pozdrowienia. Kiedy grzecznościowa wymiana zdań została zakończona, usiedli z boku i opowiedzieli o tym co się zdarzyło, dodając: "Niech czcigodny Maha Kaccana objaśni nam to."
12 "Przyjaciele, to jest tak jak z człowiekiem poszukującym rdzenia drzewa, rozglądającym się za rdzeniem drzewa, myślącym, że rdzeń drzewa powinien być szukany wśród gałęzi i liści wielkiego drzewa posiadającego rdzeń, po tym jak ominął korzenie i pień. Tak jest i z wami przyjaciele, gdy myślicie, że ja powinienem być zapytany o znaczenie tego, kiedy ominęliście Zrealizowanego, będąc z nim twarzą w twarz. Gdyż wiedząc Zrealizowany wie, widząc widzi, on ma wgląd, on jest wiedzą, on jest Dhammą. on jest głosicielem, proklamatorem, objaśniającym znaczenie, dawcą Nieśmiertelności, Panem Dhammy, Tathagatą. Był czas kiedy powinniście spytać Zrealizowanego o znaczenie. I tak jak by wam odpowiedział, tak powinniście zapamiętać.
13 Z pewnością, przyjacielu Kaccana, wiedząc Zrealizowany wie, widząc Zrealizowany widzi, on ma wgląd…Tathagatą. Był czas kiedy powinniśmy byli spytać Zrealizowanego o znaczenie tego. I tak jak by mam to przedstawił, tak powinniśmy byli to zapamiętać. Jednakże czcigodny Maha Kaccana jest ceniony przez Nauczyciela i szanowany przez swych mądrych towarzyszy w świętym życiu. Czcigodny Maha Kaccana jest w stanie objaśnić szczegółowe znaczenie tego streszczenia, przedstawionego zwięźle przez Zrealizowanego, niech czcigodny Maha Kaccana objaśni to bez czynienia tego kłopotliwym.
14 Zatem słuchajcie przyjaciele i baczcie uważnie na to co powiem- Tak przyjacielu, odpowiedzieli mnisi. Czcigodny Kaccana odezwał się tak:
15 Przyjaciele, kiedy Zrealizowany wstał z siedzenia i udał się do miejsca swego pobytu, po przedstawieniu zwięźle streszczenia bez szczegółowej ekspozycji znaczenia tak: "Mnisi, co do źródła przez które percepcja i pojęcia zabarwione mentalnym rozróżnieniem otaczają człowieka, jeżeli nic nie znajduje w tym do radowania się, mile widzianego i do uchwycenia się, to jest to koniec dogłębnych tendencji do pożądania…to jest koniec używania kija i broni… tu wszystkie te złe niekorzystne stany znikają bez pozostałości", rozumiem szczegółowe z znaczenie tego następująco:
16 Zależnie od oka i form, pojawia się świadomość oka. Spotkanie tych trzech jest kontaktem. Z kontaktem jako warunek jest tam uczucie. Co ktoś czuje to ktoś postrzega. Co ktoś postrzega, to i o tym myśli . Co ktoś o tym myśli to mentalnie rozróżnia. To mentalne rozróżnienie jest źródłem percepcji i pojęć zabarwionych mentalnym rozróżnieniem otaczających człowieka form odnośnie do przeszłości i przyszłości jak i obecnych form poznawanych przez oko. Zależnie od ucha i dźwięków…Zależnie od nosa i zapachów… Zależnie… od języka i smaków … Zależnie od ciała i obiektów dotyku…Zależnie od mentalnych obiektów pojawia się świadomość umysłu. Spotkanie tych trzech to kontakt. Z kontaktem jako warunek, uczucie. Co ktoś czuje to ktoś postrzega. Co ktoś postrzega to i o tym myśli. Co ktoś o tym myśli to mentalnie rozróżnia. To mentalne rozróżnienie jest źródłem percepcji i pojęć zabarwionych mentalnym rozróżnieniem otaczających człowieka odnośnie do przeszłości i przyszłości jak i obecnych mentalnych obiektów poznawanych przez umysł.
17 Gdzie jest oko, forma i świadomość oka, jest możliwe, że ktoś przedstawi opis kontaktu. Gdzie jest opis kontaktu, jest możliwe, że ktoś przedstawi opis uczucia. Gdzie jest opis uczucia, jest możliwe, że ktoś przedstawi opis percepcji. Gdzie jest opis percepcji, jest możliwe, że ktoś przedstawi opis myślenia. Gdzie jest opis myślenia, jest możliwe, że ktoś przedstawi opis istnienia, otoczonego przez percepcję i pojęcia, zabarwione mentalnym rozróżnieniem. Gdzie jest ucho i dźwięk i świadomość ucha…Gdzie jest nos i zapach i świadomość nosa…Gdzie jest język i smak i świadomość języka..Gdzie jest ciało i obiekty dotyku i świadomość ciała…Gdzie jest umysł i obiekty umysłu i świadomość umysłu, jest możliwe, że ktoś przedstawi opis kontaktu. Gdzie jest opis kontaktu, jest możliwe , że ktoś przedstawi opis uczucia. Gdzie jest opis uczucia, jest możliwe że ktoś przedstawi opis percepcji. Gdzie jest opis percepcji jest możliwe, że ktoś przedstawi opis myślenia. Gdzie jest opis myślenia, jest możliwe że ktoś przedstawi opis istnienia, otoczonego przez percepcję i pojęcia, zabarwione mentalnym rozróżnieniem.
18 Gdzie nie ma oka, form i świadomości oka, nie jest możliwe by ktoś przedstawił opis kontaktu. Gdzie nie ma opisu kontaktu, nie jest możliwe by ktoś przedstawił opis uczucia. Gdzie nie ma opisu uczucia, nie jest możliwe by ktoś przedstawił opis percepcji. Gdzie nie ma opisu percepcji nie jest możliwe by ktoś przedstawił opis myślenia, Gdzie nie ma opisu myślenia nie jest możliwe by ktoś przedstawił opis istnienia otoczonego przez percepcję i pojęcia zabarwione mentalnym rozróżnieniem. Gdzie nie ma ucha i dźwięków ani świadomości ucha… Gdzie nie ma nosa i zapachów ani świadomości nosa. ..Gdzie nie ma języka ani smaków ani świadomości języka… Gdzie nie ma ciała ani obiektów dotyku, ani świadomości ciała…Gdzie nie ma umysłu ani obiektów umysłu ani świadomości umysłu nie jest możliwe by ktoś przedstawił opis kontaktu. Gdzie nie ma opisu kontaktu, nie jest możliwe by ktoś przedstawił opis uczucia. Gdzie nie ma opisu uczucia nie jest możliwe by ktoś przedstawił opis percepcji. Gdzie nie ma opisu percepcji nie jest możliwe by ktoś przedstawił opis myślenia. Gdzie nie ma opisu myślenia nie jest możliwe by ktoś przedstawił opis istnienia otoczonego przez percepcję i pojęcia zabarwione mentalnym rozróżnieniem.
19 Przyjaciele, kiedy Zrealizowany wstał z siedzenia i udał się na miejsce swego pobytu po daniu uprzednio zwięzłego streszczenia bez objaśnienia szczegółów tak:
"Mnisi, co do źródła przez które percepcja i pojęcia zabarwione mentalnym rozróżnieniem otaczają człowieka ; jeżeli nic nie znajduje w tym do radowania się, mile widzianego i do uchwycenia się, to to jest koniec dogłębnych tendencji do pożądania, dogłębnych tendencji do poglądów, dogłębnych tendencji do wątpliwości, dogłębnych tendencji do złudzenia, dogłębnych tendencji do ignorancji, i to jest koniec używania kija i broni, kłótni i awantur dyskutowania, wzajemnego oskarżania się i złości, fałszywej mowy, gdzie wszystkie te złe, niekorzystne stany znikają bez pozostałości"; rozumiem szczegółowe znaczenie tego zwięzłego streszczenia właśnie tak. A teraz przyjaciele, jeżeli chcecie, idźcie do Zrealizowanego, i zapytajcie go o tego znaczenie. Tak jak Zrealizowany wam to objaśni tak powinniście zapamiętać.
20 Wtedy mnisi ucieszeni i uradowani słowami Maha Kaccany, wstali z ze swych siedzeń i udali się do Zrealizowanego. Po złożeniu mu hołdu usiedli z boku i opowiedzieli wszystko Zrealizowanemu dodając: Wtedy czcigodny panie udaliśmy się do Maha Kaccany i spytaliśmy go o znaczenie. Czcigodny Maha Kaccana objaśnił nam to używając takich a takich terminów, twierdzeń i zwrotów.
21 Maha Kaccana, mnisi, jest mądry, Maha Kaccana posiada wielką mądrość. Gdybyście mnie zapytali o znaczenie tego, objaśniłbym to wam w ten sam sposób w jaki zrobił to Maha Kaccana. Takie jest tego znaczenie, tak więc powinniście to zapamiętać.
22 Kiedy to zostało powiedziane, czcigodny Ananda odezwał się do Zrealizowanego "Czcigodny panie tak jak wyczerpany i osłabiony głodem natknąłby się na miodowe ciasto i w trakcie jedzenia odkryłby cudowny smak, tak też czcigodny panie, każdy rozsądny mnich w trakcie egzaminowania z mądrością znaczenia tej mowy Dhammy odnajdzie zadowolenie i pewność w swym umyśle. Czcigodny panie, jaki jest tytuł tej mowy?" Co do tego Anando, możesz zapamiętać tę rozprawę o Dhammie jako Miodowe Ciasto.