Politechnika Gdańska Rok akademicki

WILiŚ 2006/2007

SPRAWOZDANIE

z MATERIAŁÓW BUDOWLANYCH

nr3

Temat: Ceramiczne pokrycia dachowe. Dachówki i gąsiory dachowe.

Paweł Reszczyński

środa godzina 10-12

- Norma dotycząca sposobu badań, ceramicznych materiałów dekarskich (dachówek, gąsiorów dachowych)

- norma dotycząca samych wyrobów (obecnie PN - 97)

Definicje:

1. Otwór montażowy: otwór w dachówce lub gąsiorze dachowym przeznaczony do zamocowania dachówki lub gąsiora do konstrukcji dachu

2. Zaczep: element dachówki w postaci występu na powierzchni dolnej przeznaczony do zaczepienia dachówki na listwie konstrukcyjnej dachu(na łacie).

Wymiary nominalne:

długość: 350 , 360 , 380, 400

szerokość: 160 , 180 , 210 , 250

grubość:10 , 12 , 15

Klasyfikacja:

W zależności od kształtu i sposobu układania w pokryciu dachowym wyróżniamy typy:

• karpiówka

• zakładkowa

• esówka

• holenderska

• marsylka

• mnich i mniszka

W uwagi na funkcje użytkowe i miejsce rozmieszczenie w konstrukcji dachu wyróżniamy odmiany:

• P - podstawowa

• G - gąsiorowa , kalenicowa

• R - okapowa

• P_L , P_P - połówka lewa, prawa

• K_L ,K_P -krawędziowa lewa,prawa

• K - kątowa

• W_a - wentylacyjna

• X - inna

W zależności od odchyłek wymiarowych oraz dopuszczalnych wad dachówki dzielimy również na gatunki :

• Klasa 1 : G1

• Klasa 2 : G2

Rodzaje badań

Badania cech zewnętrznych w

Należy sprawdzić:

• kształt i wymiary,

• wichrowatość krawędzi i zwichrzenie powierzchni,

• pęknięcia, odbicia, zgniecenie zaczepu,

• obcięcie zaczepu (istotny jest tu kąt - max 90°),

• jednolitość barwy (gatunek).

Badania te wykonywane są w wytwórni przy codziennej produkcji

jeżeli wytwórnia produkuje więcej niż:

• 2500 sztuk to do badań pobiera się 10 próbek

• 6300 sztuk to do badań pobiera się 15 próbek

• 16000 sztuk to do badań pobiera się 25 próbek

• 40000 sztuk to do badań pobiera się 40 próbek

Próbki te są składowane w suchym pomieszczeniu a następnie z tych zgromadzonych wcześniej próbek wybiera się losowo 6 sztuk do badania wskaźnikowego.

Badanie wskaźnikowe obejmuje :

• badanie nasiąkliwości

• badanie nasiąkliwości do wskaźnika oceny odporności na działanie mrozu

Badanie takie wykonuje się raz na tydzień w wytwórni.

Badania laboratoryjne:

• badanie masy

• badanie wytrzymałości na złamanie

• badanie przesiąkliwości

• odporności na działanie mrozu

• badanie szkodliwej zawartości zanieczyszczeń węglanowych

Badania te wykonywane w licencjonowanych laboratoriach 1 na 6 tygodni , z wyjątkiem badania odporności na działanie mrozu. Badania te wykonuje się 1 na 3 miesiące.

W zakładach produkcyjnych z każdej partii produkcyjnej odkładane są po:

• 3 sztuki gąsiorów

• 6 sztuk dachówki

Z tych wcześniej odłożonych próbek wybiera się losowo:

• do badania masy 6 sztuk

• do badania wytrzymałości na złamanie 8 sztuk

• do badania przesiąkliwości 6 sztuk

• do badania na odporność mrozu 6 sztuk

• do badania szkodliwej zawartości związków węglanowych (margli) 5 sztuk

Badanie wskaźnikowe

Badania te polegają na oznaczeniu nasiąkliwości, według której producent wstępnie ocenia odporność wyrobu na działanie mrozu. Próbki należy wysuszyć do stałej masy, następnie umieszczamy je w naczyniu i zalewamy do połowy wysokości próbek. Po 2 godzinach dolewamy wody do ¾ wysokości próbek po upływie kolejnych 2 godzin zalewamy wyroby 5cm powyżej ich wysokości. Badane materiały pozostawiamy na 21 godzina.Kolejnym etapem badania jest podgrzewanie przez godziny do temp. wrzenia i gotowanie przez 2 godziny. Po upływie tego czasu odstawiamy próbki na 21godzin.

Nasiąkliwość wyznaczamy ze wzoru:

G_n- próbka w stanie suchym

G_s- próbka w stanie nasycenia wodą

Wyniki badań wskaźnikowych należy uznać za dodatnie jeżeli:

• nasiąkliwość poszczególnych próbek nie jest większa niż 1,5%

W przypadku, gdy chociaż dla 1 dachówki wynik różni się o więcej niż 1,5% wynik należy uznać za negatywny i dla danej partii wyrobu należy wykonać badania mrozoodporności.

Badania laboratoryjne

Badanie wytrzymałości na złamanie

Dachówkę należy odpowiednio przygotować tzn. od spodu i na wierzchniej części odlewamy z gipsu poprzeczne paski, od spodu jeden, po drugiej stronie dwa, w odległości 300 mm (pasek od spodu znajduje się pośrodku - w odległości 150 mm od każdego). Następnie tak przygotowaną dachówkę kładziemy na płytę stalową, która posiada dwie podpory w kształcie walca (w celu punktowego przekazywania siły) i po położeniu stalowych przekładek przykładamy siłę.

Po złamaniu 8 dachówek 2 mogą wykazywać wytrzymałość mniejszą do wymaganej, ale nie mniejszą niż 0,8 P_min

Rodzaj	Pmin
karpiówka	500-700
pozostałe	1200
gąsiory dachowe	1200-1500

Badanie przesiąkliwości

Na zewnętrznej powierzchni dachówki ustawiamy ramkę stalową (wys. 70 mm), którą po bokach uszczelniamy . Wlewamy do niej wody (ok. 50 mm) i pozostawiamy na 3h.

Po 3h oceniamy powierzchnię spodu, jeżeli znajdują się kropelki wody, świadczy to o złym wykonaniu, wniosek - nie spełnia wymagań normy.

Badanie mrozoodporności

Próbki w stanie nasycenia wodą układamy w specjalnie przygotowanej wcześniej skrzyni w sposób taki jak montowane są na połaci dachu. Skrzynia jest wyposażona od spodu w izolacje termiczna aby zasymulować warunki codziennego użytkowania. Tak przygotowane materiały umieszczamy w zamrażarce pod kątem 35°-45° i zamrażamy w temp. -15°C .

Cykl zamrażania kończy się po 4 godzina a następnie zaczyna się faza rozmrażania. Wyroby układa się na statywach i poddaje się je powierzchniowemu natryskowi woda o temp. 10°-15°C. przez 4 godziny.

Dla dachówek z wyjątkiem mnicha i mniszek wykonuje się 50 cykli.

Dla gąsiorów dachowych, mnicha i mniszek 25 cykli.

Badanie szkodliwej zawartości związków węglanowych (margli)

Zanieczyszczenia węglanowe (margiel) badamy metodą łaźni parowej.

Umieszczamy próbki w zbiorniku około 5cm nad powierzchnią wody. Następnie doprowadzamy wodę do wrzenia (istotna jest tu para wodna) i od tego czasu przez następne 2h podgrzewamy wodę. Po 2h suszymy i możemy stwierdzić czy dany wyrób spełnia oczekiwane wymagania normowe.

3