Odpowiedzialność przedsiębiorstwa

Formy odpowiedzialności moralnej przedsiębiorstwa

• Odpowiedzialność wobec pracowników

• Odpowiedzialność wobec konsumenta

• Odpowiedzialność wobec społeczeństwa

Odpowiedzialność wobec pracowników

• Przedsiębiorstwo powinno zapewnić swoim pracownikom niezbędne, zgodne z regulacjami prawnymi oraz standardami kulturowymi warunki pracy, płacy i bezpieczeństwa

• W wielu przypadkach dochodzi do zjawisk negatywnych, jawnie sprzecznych z ideą moralnej odpowiedzialności. Są to:

• Wyzysk

• Zatrudnianie nieletnich

• Praca w warunkach szkodliwych dla zdrowia

• Znęcanie się fizyczne lub psychiczne

• Brak właściwej opieki lekarskiej

• Niezapewnianie właściwych form wypoczynku

• Występowanie zjawisk ocenianych negatywnie często warunkowane jest determinantami ogólnospołecznymi, ekonomicznymi i ustrojowymi

Odpowiedzialność wobec konsumenta

• Istotę moralnych zobowiązań producenta wyraża idea,
  że przedsiębiorstwo powinno produkować funkcjonalne, bezpieczne
  w użytkowaniu towary i świadczyć usługi spełniające oczekiwania klienta

• Trzy teorie konkretyzują zakres odpowiedzialności przedsiębiorstwa wobec konsumenta:

• Teoria kontraktowa

• Teoria należytej staranności

• Teoria kosztów społecznych

• Teoria kontraktowa

• Zakres odpowiedzialności wobec konsumenta jest wynikiem ustaleń przyjętych w umowie kupna-sprzedaży

• Firma ma obowiązek zapewnienia klientowi towaru o określonej jakości, wykonania w odpowiednim terminie, dostarczenie do domu, itp..

• U podstaw teorii kontraktowej leży założenie, że warunki umowy kupna-sprzedaży są klientowi znane i że ma świadomość tego, co
  i na jakich warunkach kupuje

• W bardziej złożonych transakcjach bazowanie na tej teorii budzi wątpliwości, bo nie wszystkie elementy są możliwe do poznania, a zapisy wielu omów są niejasne i niezrozumiałe (np. umowy kredytowe, kupno nieruchomości)

• Jeżeli nie ma w umowie to producent nie ponosi odpowiedzialności

• Teoria należytej staranności

• Nie ogranicza zobowiązań moralnych i prawnych producenta do zobowiązań umownych

• Niezależnie od zapisów umowy, konsument ma określone bezwarunkowe prawa, producent bezwarunkowe zobowiązania

• Zobowiązania wyznacza ogólna idea zachowania należytej staranności w wykonywaniu produktów i świadczeniu usług

• Realizacja tej idei stanowi bezwzględny obowiązek producenta i ma zapewnić wszelkie pożądane właściwości i bezpieczne użytkowanie produkowanego towaru, a za wszelkie uchybienia odpowiedzialność ponosi producent

• Zaletą tej teorii jest to, że wymusza ona na przedsiębiorstwach dbałość o wysoką jakość produkowanych towarów i chroni interesy klienta, który w kontaktach z producentem jest słabszą stroną

• Wadą jest to, że daje nieuczciwym klientom roszczeń na podstawie fałszywych trudnych do sprawdzenia zarzutów, że towar np. okazał się niefunkcjonalny

• Teoria kosztów społecznych

• Punktem wyjścia jest fakt, że działalność gospodarcza pociąga za sobą różnorodne negatywne ze społecznego punktu widzenia skutki. Są nimi w szczególności wszelkiego rodzaju szkody powstające w wyniku użytkowania przez konsumentów towarów (alkohol, papierosy)

• Producenci tych towarów powinni odpowiadać za szkody zdrowotne spowodowane alkoholizmem, nikotynizmem, lekomanią, a poszkodowane osoby mają prawo domagać się odszkodowań finansowych

• Podstawową wadą tej teorii jest to, że całą odpowiedzialność za skutki używanych produktów przerzuca na producenta. Niektórzy klienci podejmują próby przerzucenia całej odpowiedzialności za uzależnienie na producenta

Odpowiedzialność wobec społeczeństwa

• Odpowiedzialność za zatruwanie, dewastację i niszczenie naturalnego środowiska

• Konsekwencja, niekontrolowanego, rabunkowego rozwoju przemysłu

• Następstwo awarii obiektów i urządzeń przemysłowych (np. Czarnobyl, katastrofa tankowców)

• Wywoływanie negatywnych zjawisk o charakterze zdrowotnym
  i społecznym

• Odpowiedzialność producentów używek i leków wobec całego społeczeństwa

• Odpowiedzialność za stosowaną na masową skalę reklam, kreującą wątpliwie moralne systemy wartości z negatywnym ich wpływem na społeczeństwo

---