Postępowanie z dzieckiem nadpobudliwym w szkole.

W przypadku niewłaściwych reakcji otoczenia, tj. nadmierne karanie i dezaprobata, na podłożu syndromu ADHD mogą rozwinąć zachowania nerwicowe lub agresywne. Dlatego ważne jest umiejętne oddziaływanie profilaktyczno - korekcyjne w szkole.
Do ogólnych zasad postępowania z omawianą grupą dzieci w szkole należą:

• Wykorzystywanie zasobów energii dziecka w pracach na rzecz szkoły i klasy (np. włączanie do zajęć grupowych i kolektywnej pracy);

• Skłanianie do uczestnictwa w zorganizowanych zajęciach ruchowych takich jak: taniec, wycieczki czy gimnastyka;

• Wzmożona kontrola działań ze strony nauczyciela, częste podchodzenie i sprawdzanie czy dziecko pracuje, czy wie, co ma robić;

• Przeznaczanie dla dziecka nadpobudliwego miejsca w ławce, w tylnej części klasy. Tak, aby nie skupiało na sobie uwagi innych uczniów i swoim kręceniem się nie przeszkadzało w prowadzeniu lekcji;

• Sąsiad w ławce powinien być osobą spokojną i zrównoważoną;

• Dostosowanie zadań powierzonych dziecku do jego aktualnych możliwości, tak aby mogło ono im sprostać, gdyż porażki działają rozstrajająco i niepotrzebnie wpływają na obniżenie u niego poczucia własnej wartości;

• Dzielenie pracy powierzanej dziecku na małe odcinki i racjonalne, częste wprowadzanie przerw na odpoczynek (np. gimnastyka śródlekcyjna, starcie tablicy, podanie czegoś - według inwencji nauczyciela);

• Cel, do którego ma prowadzić działanie dziecka nadpobudliwego nie może być zbyt odległy, odroczony w czasie;

• Zakres obowiązków powierzanych uczniowi nie powinien być za szeroki, nie należy obarczać go wieloma zadaniami jednocześnie;

• Częste przypominanie o zobowiązaniach, i to w atmosferze pozbawionej napięć, złości, wymówek, czy kar; (obiecałeś, jest mi przykro)

• Skłanianie dziecka do kończenia działań, w tym także dyskretna pomoc pozwalająca na osiągniecie celu i zakończenie zadania;

• W ocenie osiągnięć szkolnych uwzględnianie ograniczeń wynikających z nadpobudliwości np. trudności w koncentracji uwagi, czy ewentualnych fragmentarycznych deficytów rozwojowych, często jej towarzyszących;

• Nie "wyrywanie" do odpowiedzi, lecz przygotowywanie dziecka do niej poprzez naprowadzanie na określony temat;

• Zapewnienie spokojnego zajęcia w czasie przerw miedzy lekcjami, nie dopuszczanie do zbyt żywiołowych i chaotycznych zabaw;

• Unikanie nadmiernej krytyki, pokpiwania i żartowania z dziecka;

• W sytuacjach konfliktowych odraczanie rozwiązania problemu do chwili wyciszenia emocji; (zastanówmy się, ile jest wyjść)

• Omawianie zaistniałych sytuacji społecznych ze wskazaniem na właściwe postępowanie; ( nie używając „NIE”, ale zróbmy „TAK”)

• Skłanianie do refleksji i krytycznej oceny własnego zachowania; (patrzenie oczami innych - granie ról)

• Prowadzenie rozmów o charakterze wychowawczym w atmosferze bezpieczeństwa, bez agresji i wywoływania poczucia winy;

• Stosowanie jasnego i zrozumiałego dla dziecka systemu reguł rządzących życiem klasy i szkoły.

Rodzice dzieci nadpobudliwych, podobnie jak nauczyciel, na co dzień borykają się z trudnościami wychowawczymi. Dzieci te bywają, bowiem denerwujące. Ich niezdyscyplinowanie, kłótliwość, chaotyczność i bałaganiarstwo, nawet spokojne osoby może zezłościć. Sypią się, więc na dzieci kary i krzyki. Te niczego nie poprawiają, bardziej zaburzają równowagę psychiczną, są źródłem poczucia winy. Dlatego też, rozumiejąc trudną sytuację rodziców, ważne jest, aby nauczyciel właściwie z nimi współdziałał.

Do jego zadań w tym zakresie należy:

• Nie hamować aktywności dziecka, lecz stale, dyskretne ukierunkowywać je na właściwy cel;

• Wykluczyć z rejestru kary ograniczenia swobodnego poruszania się (np. stanie w kącie);

• Korygowanie niewłaściwych oddziaływań wychowawczych rodziców, poprzez wskazywanie jak mają pracować z dzieckiem, a tym samym ujednolicanie działań szkoły i domu;

• Zmiana niekorzystnych postaw rodzicielskich przez wskazywanie pozytywnych cech dziecka i jego starań ;

• Okazywanie zrozumienia, że trudności są niezależne od woli dziecka i jego rodziców;

• Unikanie nieustannego uskarżania się na złe zachowanie i niedociągnięcia ucznia. Rodzice, mimo wysiłków, często nie mają wpływu na jego zachowanie w szkole. Nauczyciel i tak sam musi sobie z nim radzić.

• W przypadku szczególnie nasilonych objawów nadpobudliwości psychoruchowej można taktownie zasugerować rodzicom, aby skonsultowali się z psychologiem.

• Postępowanie nauczycieli, jako osób znaczących w życiu dziecka, ich zrozumienie i pomoc są niezwykle ważne w całym procesie wychowawczo - terapeutycznym dziecka nadpobudliwego psychoruchowo. To od ich świadomości, przemyślanych, konsekwentnych działań wychowawczych i współpracy z rodzicami zależy, czy wspomniany uczeń będzie tylko dzieckiem sprawiającym kłopoty, czy też jednostką o zaburzonej osobowości.