1)Przedmiot mech płynów. Pojęcie płynu.
Nauki przyrodnicze
Fizyka
Mechanika
STATYKA(ciało w spoczynku)
KINEMATYKA(opis ruchu i ciała poruszającego się)
DYNAMIKA(przyczyny ruchu)
PŁYN- coś co może płynąc.
PŁYNIECIE - niezdolność ośrodka do równoważenia sił działających prostopadle do powierzchni.
2)Stany skupienia i fazy materii.
Stany skupienia: stały, ciekły i lotny.
Konieczny jest podział w stanach skupienia, ponieważ wśród ośrodków 1 stanu skupienia występują pewne różnice. Stąd podział na fazy.
Fazy materii:
1)Stały
-ciało stałe
-kondensat(W stutysięcznej stopnia powyżej zera bezwzględnego jest ciałem niemal sztywnym. Może istnieć wyłącznie w takich warunkach, a te uzyskiwane są tylko w kilku laboratoriach na świecie)
2)Ciekły
-ciecz
-nadciecz(Można ją uzyskać w 40 powyżej zera bezwzględnego. Stosunkowo dokładnie zbadana. Ma zerową lepkości hadronowa ogromny współczynnik przewodności cieplnej)
-materia hadronowa
3)Lotny
-gaz
-para
-plazma( Zjonizowany gaz, gdy się porusza wytwarza wokół siebie pole elektryczne- ogień, zorza polarna)
-plazma kwarkowo-gluonowa (Jest tym dla materii hadronowej czym para wodna dla wody)
3)Pojęcie ciśnienia. Podstawowe własności ciśnienia. Pojęcie parcia.
CIŚNIENIE- siła działająca na jednostkowa powierzchnie, prostopadle do tej powierzchni. Iloraz siły działającej na powierzchnie przez wartość powierzchni.
☻Ciśnienie jest wielkością pseudo-skalarna. Zasadniczo skalarna, ale z pewnymi cechami wektorów. Musimy zwrócić uwagę na to w która stronę działają siły względem powierzchni.
p= dF /ds. pole na tyle małe, żeby siła działająca na nie była rozłożona równomiernie.
☻Ciśnienie jest wielkości izotropowa. W każdym punkcie działa tak samo.
☻Zmiana ciśnienia w cieczy lub gazie rozchodzi się jednocześnie i izotropowo.
☻Jednostka - 1Pa. [p]=1Pa=1N/1m2
☻Ciśnienie o wartości 1Pa jest to ciśnienie, które ciężar 10 dekagramowego ciała rozkłada na powierzchni 1m2
☻Do pomiaru ciśnienia służą manometry(ciśnieniomierze)
-cieczowe(miarą jest wysokość na jaką wzniesie się słup cieczy powyżej pierwotnego poziomu wskutek działania ciśnienia)
- strzłkowe(ciśnienie wywiera nacisk na jakiś element, co powoduje przesuniecie strzałki)
PODCIŚNIENIE-mniejsze od atmosferycznego. Gdy ciśnienie w układzie jest mniejsze od ciśnienia otoczenia.
NADCIŚNIENIE-większe od atmosferycznego. Gdy ciśnienie w układzie jest większe od ciśnienia w otoczeniu.
☻Maszyny proste wykorzystujące ciśnienie płynów:
-prasa hydrauliczna- złożona z 2 tłoków (duży i mały), jeden działa na ciecz a drugi odbiera ciśnienie.
-siłowniki hydrauliczne
-hamulce hydrauliczne.
4)Pojęcie gęstości. Typowe gęstości substancji.
GĘSTOŚĆ - masa ciała bądź substancji podzielona przez jej objętość
Ρ=m/v ρ=[kg/m3]
W przypadku stanu lotnego gęstość silnie zależy od ciśnienia.
Dla ciał stałych i cieczy gęstość jest od ciśnienia niemal niezależna.
Płyn barotropowy - którego gęstość jest stała lub zależna tylko od ciśnienia. W przeciwnym razie - płyn baroklinowy.
Gęstość zależy również od temperatury
☻GĘSTOŚCI NIEKTÓRYCH SUBSTANCJI
-materia w próżni międzygwiezdnej 10 -20 kg/m3
-materia w próżni laboratoryjnej 10 -18 kg/m3
-styropian 25 kg/m3
-benzyna 740 kg/m3
-alkohol etylowy[00,1atm] 806 kg/m3
-ropa naftowa[200,1atm] 870 kg/m3
-lód 920 kg/m3
-woda[00,1atm] 1000 kg/m3
-woda[00, 50atm] 1002 kg/m3
-woda morska[00,1atm] 1020 kg/m3
-ciężka woda[00, 1atm] 1110 kg/m3
-glin 2700 kg/m3
-rtęć13600 kg/m3
-iryd 22700 kg/m3
-gęstość jąder atomowych 10 16 kg/m3
-powietrze[00, 1atm] 1,3 kg/m3
-powietrze[200,1atm] 1,2 kg/m3
-powietrze[1000,1atm]0,95 kg/m3
-powietrze[2000,1atm]0,75 kg/m3
5)Pojęcie ściśliwości. Prawo Hooka i Boyle'a-Mariotte'a.
ŚCIŚLIWOŚĆ- oparta na prawie Hooka, zmiana objętości substancji proporcjonalna do zmiany ciśnienia.
H- izotermiczny- stałość temperatury w czasie procesu
- adiabatyczny- brak wymiany ciepła w czasie procesu.
Kiedy nie mówimy który mamy na myśli to mówimy o izotermicznym.
[H]= 1/Pa=1ms2/kg
MODUŁ HOOKA- MODUŁ ŚCIŚLIWOŚCI
E=1/H [E]=1Pa
H dla cieczy przyjmuje się zero E ∞
PRAWO BOYLE'A- MARIOTTE'A
Dla gazów: pv = const H=1/p
Izotermiczny współczynnik ściśliwości gazów jest odwrotnie proporcjonalny do ciśnienia.
7)Pojęcie lepkości. Typowe lepkości substancji. Wiskozymetry.
LEPKOŚĆ- to co innego niż gęstość!
1.Tarcie wewnętrzne w płynach.
2. Własność polegająca na stawianiu oporu przy przesuwaniu się cząstek płynu względem siebie.
3.Zdolność płynów do przenoszenia naprężeń stycznych przy wzajemnym przesuwaniu się jego elementów poruszających się z różnymi prędkościami.
Warstewka cieczy stykająca się z płytką porusza się z prędkością płytki. Na dnie cieczy jest w spoczynku. Kolejne warstwy ślizgają się po sobie. Górna traci prędkość poprzez kontakt z dolną, dolna porusza się już z mniejszą prędkością.
μ- dynamiczny współ. Lepkości [μ]=1Nms/m2*m =1kg/m*s
Wzór na naprężenie styczne uzyskujemy przekształcając wzór na μ dzieląc go przez powierzchnie.
τ =μ v /x [Pa]
μ wody~10 -3
υ= μ/ρ - współ lepkości kinematyczny
[υ]=1m2/s
υ wody= 10 -6
PRZYKŁADOWE WSP. LEPKOŚCI
-woda 1
-benzyna 0,8
-nafta 2,2
-olej maszynowy 60
-gliceryna 1200
-powietrze 15
-wodór 95
-tlen 1,4
-metan 15
-azot 15
☻Lepkość gazów z ciśnieniem rośnie stosunkowo znacznie. W cieczach ma mniejsze znaczenie, ponieważ ponieważ one mniej ściśliwe.
☻Ze wzrostem temperatury lepkość gazów rośnie, natomiast lepkość cieczy maleje.
☻Do pomiaru lepkości służą WISKOZYMETRY( polega na pomiarze szybkości przepływu).
1)Wypływowe(mierzony czas w jakim pojemnik z badaną cieczą całkowicie się opróżni)
2)Kulkowe
-szerokie
-wąskie(Hopplera)- kulka opada wewnątrz wąskiej rurki, co gwarantuje laminarny przepływ cieczy. Lepkość cieczy jest wprost proporcjonalna do prędkości opadania kulki.
3)Rotacyjne- odległość między dnem a walcem jest stosunkowo duża (1cm) a między walcem a ścianką pojemnika mała( 0,1cm ).
F=G* r /R
9)Przedmiot hydrostatyki. Siły działające na płyny.
STATYKA PŁYNÓW- zajmuje się tym jak ciecze działają gdy siły działające będą się równoważyły:
1)HYDROSTATYKA (statyka cieczy)
2)AEROSTATYKA (statyka gazów)
Siły działające na ciecz:
1. powierzchniowe(prostopadłe do powierzchni)
2. masowe
A)grawitacyjne B)bezwładności
(obydwie są konsekwencją przyjętego układu odniesienia)
A)konsekwencja znajdowania się w pobliżu ciał o wielkiej masie(np. kuli ziemskiej)
B) konsekwencja przyjęcia nie inercjalnego układu odniesienia
-liniowe(działające w całym układzie)
odśrodkowe(działają od pewnego centrum na zewnątrz).
10)Prawo Eulera. Pojęcie gradientu.
PRAWO EULERA- jeśli płyn pozostaje w spoczynku to ciśnienie na element płaski umieszczamy w dowolnym punkcie tej cieczy, jest nie zależny od jej orientacji w cieczy.
q- jednostkowe obciążenie masowe działające na ciecz, ma wymiar przyśpieszenia.
q=(qx, qy, qz)
qx=1/ρ* dp/dx inaczej
qx -1/ρ*dp/dx = 0 - jednowymiarowe równanie równowagi cieczy Eulera
- wektor operatora Nabla, jego współrzędnymi są operacje( wyciągniecia poczodniej po kierunku x, y, z)
■gradient- zadziałanie wektorem Nabla na pole skalarne( pewna przestrzeń)
11)Prawo Pascala. Sformułowanie i zastosowanie.
PRAWO PASKALA - jeśli płyn pozostaje w spoczynku i nie działają na niego siły masowe to ciśnienie w całej objętości płynu nie zmienia się.
γp=0 , p=const
Stosowalność prawa:
-dla gazów, których gęstość możemy pominąć
-dla instalacji płaskich, jeśli jej rozciągłość w poziomie jest dużo większa od rozciągłości w pionie
-dla stanu nie ważkości
Prawo Pascala wynika wprost z prawa Eulera, wtedy q=0.
12)Ciecz w polu grawitacyjnym. Równowaga cieczy. Powierzchnie stałego ciśnienia. Wysokość ciśnienia.
Grawitacja w hydrostatyce-siła powodująca wzrost ciśnienia wraz ze zwiększająca się głębokością zanurzenia.
Przyjmujemy, ze dla cieczy gęstość jest stała, niezależna od ciśnienia.
dp=ρ(0dx + 0dy+qz dz)
qz- jednostkowa siła masowa grawitacyjna
Powierzchnie jednakowego ciśnienia są jednakowe.
p=γz+c
c- warunek początkowy,
zakładamy ze dla z=z0(na powierzchni)
c = pa (ciś. atmo.)
p = pa + γ(z-z0)
Postać ogólna:
P = po + γ h
h- głębokość zanurzenia
po- ciśnienie działające na tej powierzchni
γ h - ciśnienie hydrostatyczne
p/ γ= po/ γ + h wysokość ciśnienia
13)Prawo naczyń połączonych
(rysunki)
14)Paradoks hydrostatyczny.
Cieśninie na dno naczynia nie zależy od kształtu tego naczynia. Zjawiasko związane z naczyniami połączonymi.
Stożek z celofanuciśni. działające od góry = ciśni. działające od dołu.
Stożek z celofanu zastępujemy stożkiem sztywnym. Znów ciśnienie się nie zmienia. Kiedy wypompujemy wodę spomiędzy walca a stożka, ciśnienie na dnie nadal pozostaje takie samo.
Ciśnienie zależy tylko od głębokości h, a nie od kształtu naczynia. Znaczy to, ze siła nacisku również jest taka sama , niezależna od kształtu naczynia.
15)Siły bezwładności. Ciecz w ruchu jednostajnie przyspieszonym i obrotowym. Równowaga cieczy w układzie nie inercjalnym.
Siły bezwładności- pozorne, naprawdę nie istnieją ale są obserwowane i mierzalne wskutek przyjętych uproszczeń.
Ciecz pozostaje w spoczynku względem naczynia i dlatego mówimy o statyce, chociaż naczynie porusza się.
Jeśli w uk. wyst. siły bezwładności a ciecz jest w równowadze- RÓWNOWAGA WZGLĘDNA. Natomiast jeśli ciecz pozostaje w równowadze a siły bezwładności nie działają, mamy RÓWNOWAGA BEZWZGLĘDNĄ.
p= pa+ρ(ax +gz) rów. ma wartość ciśnienia pod powierzchnia cieczy na która działają sił bezwładności.
Jeżeli ciało obraca się wokół osi powstaja siły odśrodkowe. Tym wieksze im większa jest prędkość kątowa.
Wzór na powierzchnie jednakowego ciśnienia;
c- strzałka całkowania wyznaczona z warunku brzegowego.
17)Parcie hydrostatyczne na ściany płaskie.
Parcie- siła pochodząca od ciśnienia. Jest przyłożona do całej powierzchni na którą działa ciśnienie. Możemy ją jednak przedstawić jako siłę skupiona przyłożoną w środku parcia. Dotyczy to ścian sztywnych. Pod wpływem parcia ściana nie odkształca się [P]= [1 N/m*s2]
Ciecz jest w spoczynkusiły są prostopadłe do zwierciadła swobodnego.
ps- cisni. w środku parcia
S- pole powierzchni danej ściany
p=ps*S
1) dla ścian poziomych p=PS= γhS= ρghS
2)dla ścian pionowych, nachylonych pod pewnym kątem do poziomu( należy znaleźć środek parcia)
ή= Ix/ys *S
Ix- mom. bezwł ściany wzgl. osi przechodzącej przez styk ściany i poziomu zwierciadła.
ys- odl. Między środkiem ciężki sciany a zwierciadłem mierzony wzdłuż ściany
S- powierzchnia ściany.
Dla ścian symetrycznych wzg. Osi pionowej lub wzg. Osi wzdłuż ściany przechodzącej przez środek ciężkości ściany środek paria leży pod środkiem ciężkości w odległości ή0
BRYŁA PARCIA- która po wypełnieniu cieczą powoduje swoim ciężarem takie obciążenie jakie powoduje parcie.
18)Parcie hydrostatyczne na ściany zakrzywione.
Metodyka rzutowania ścian w celu rozkładu na składowe
- pionowa- należy wykonać rzut prostokątny danej ściany na powierzchnie zwier. cieczy lub jej przedłużenie. Zwrot działania jest taki jak zwrot zwilżenia. Ściana zwilżona od góry.
-pozioma- należy wykonać rzut danej ściany na dowolną Płaszczyznę pionową dla tego rzutu skonstruować bryłę parcia jak dla ściany pionowej.
19)
20)Prawo Archimedesa. Siła wyporu.
Prawo Archimedesa -ciało zanurzone w cieczy traci na ciężarze tyle ile wynosi ciężar cieczy wypartej przez to ciało.
Utracony ciężar ciała przenosi się na dno zwiększając parcie na nie.
21)Pływanie ciał całkowicie zanurzonych.
Srodek ciężkości ciała jednorodnego zanurzonego w jednorodnej cieczy pokrywa się ze środkiem parcia. A więc ciało jednorodne zanurzone w cieczy jednorodnej znajduje się w równowadze obojętnej jeśli chodzi o obroty.
Oś pływania- prosta przechodząca przez środek ciężkości i środek wyporu. W stanie równowagi oś jest pionowa.
22)Pływanie ciał po powierzchni. Równowaga i stabilność statków. Areometr.
Parcie działające na boczne ścianki równoważy się.
P=G- pływanie po powierzchni
Im większe m tym obiekt stabilniejszy. Wzór na wysokości metacentryczną:
M=I/vz - a
a- odl. między srodkiem ciężkości ciala a srodkiem wyporu
I- mom. bezwł. zanurzonej części ciała
vz- objętość części zanurzonej
23)Gazy w polu sił ciężkości. Ciśnienie atmosferyczne. Doświadczenie Toricellego. Barometry. Pompy próżniowe.
Gazy w polu sił ciężkości
Wys p ro p/ po ro/ro0
-200 103750 1,2738 1,02 1,02
-100 102532 1,2617 1,01 1,01
0 101325 1,2497 1 1
100 98794 1,2255 0,978 0,990
200 98024 1,2132 0,976 0,981
300 97771 1,2044 0,965 0,972
1000 89870 1,1340 0,888 0,907
2500 75730 0,9395 0,720 0,771
Pompy próżniowe- wys. Ciśnienie mniejsze od Atmosferycznego. To jest otwór w ścianie naczynia, przepuszczający tylko w jedną stronę, w druga nie. Rodzaje pomp:
-rotacyjne
-dyfuzyjne(pozwala uzyskać wyższe ciśnienie niż p. rotacyjna.)
-jonowe
-turbomolekularne(uderzenie turbiny w cząstke0
24) Przemiany gazowe.
-izotermiczna T= const ( prawo Bole'a-m Mariotte'a)
pv= const
-izobaryczna p= const (prawo Gay - Lusaca)
v/T = const [T] = K= C+ 273,15
-izohoryczna v=const( prawo Charlesa)
p/T= const [T][= K
26)Prawo Archimedesa w gazach.
W gazach dużo łatwiej jest niż w cieczach uzyskać równowagę stałą. Dazymetr - przyrząd do pomiaru gęstości właściwej gazu. Sprawza siędobrze w określeniu składu mieszanki gazowej.
27)Przedmiot kinematyki płynów. Podstawowe definicje.
Kinematyka kin. ośrodków rozciągłych kin. Płynów gazów i cieczy
Pole prędkości-pole wektorowe, w którym każdemu pkt przestrzeni przypisany jest wektor prędkości płynu w tym punkcie.
Pole przyśpieszenia-pole wektorowe, w którym każdemu pkt przestrzeni przypisany jest wektor przyśpieszenia.
Ruch ustalony- w tym ruchu pole prędkości jest niezmienne.
Ruch nieustalony- ruch którego parametry są funkcjami przestrzeni i czasu. Pole prędkości jest zmienne w czasie.
Ruch ciągły- ruch, dla którego fakt, czy dana nieskończenie mała komórka przestrzeni jest wypełniona płynem, nie zależy od czasu.
Ruch nieciągły- nie spełnia warunków ruchu ciągłego.
Tor cząstki- linia jaką ta cząstka zakreśla w przestrzeni.
Linia prądu-linia poprowadzona w polu prędkości tak że styczne do niej w każdym pkt pokazują kierunek wektora prędkości( w danej chwili).
Strumień- zbiór linii prądu przechodzący przez dowolnie wyodrębnioną spójną powierzchnię w ptrzestrzeni.
Przekrój poprzeczny strumienia lub strugi- powierzchnia spójna, składająca się z pkt przez które przechodzą linie prądu strumienia.
Natężenie przepływu strumienia-objętość płynu przepływająca przez dany przekrój strumienia w jednostce czasu.
Przepływ masowy- masa płynu przepływająca przez dany przekrój strumienia w jednostce czasu.
Prędkość strugi- pochodna położenia cząstek przechodzących przez dany punkt strugi w jednostce czasu.
Prędkość śr strumienia- uśredniona po przekroju poprzecznym prędkość strug.
Ruch jednostajny- ruch w którym wszystkie przekroje strumienia są jednakowe (w czasie) a w odpowiadających sobie pkt przestrzeni prędkości są równe.
Ruch zmienny- ruch nie spełniający warunków ruchujednostajnego.
28) Ruch płynu w ujęciu Lagrange'a.
29) Ruch płynu w ujęciu Eulera.
30)Równanie ciągłości. Pojecie dywergencji.
33)Ruch potencjalny płynów.
Gdy jego pole prędkości jest gradientem jakiegoś pola skalarnego.
Jeśli ruch jest bezwirowy, zawsze można znaleźć funkcje fi będąca potencjałem tego ruchu.
Ruch potencjalny jest zawsze bezwirowy = ruch bezwirowy jest zawsze potencjalny
34)Przedmiot i podział dynamiki płynów.
DYNAMIKA PŁYNÓW
1)hydraulika (zawężenie do przepływów jednowymiarowych)
2)aerodynamika (zajmuje się stanami lotnymi)
3)hydrodynamika( zajmuje się wielowymiarowym przepływem cieczy).
35)Rów. Eulera.
36)Rów. Bernullego, wyprowadzenie i znaczenie.
37)Efekt Bernullego. Jego znaczenie praktyczne.
38) Rów. Bernullego dla cieczy rzeczywistej.
39)Spadek hydrauliczny.
Dla cieczy idealnej linia energii pozioma, dla cieczy rzeczywistej linia energii opada.
40)Rów. Bernullego dla gazów.
Rów. Bernullego ogólne dla gazów
a- prędkość dzwięku w danym gazie
41)Przepływy laminarne i turbulentne. Liczba Reynoldsa.
Przepływy laminarne (uwarstwione) i turbulentne(burzliwe).
44)Przypływy w rurociągach- podstawowe wielkości i równania.
45)Obliczanie strat hydraulicznych na długości rurociągu:wzory..
47)Wyznaczenie współ. Lamda:
48)Przepływy laminarne, wzór Hagena..
49)Straty lokalne w rurociągach.
50)Podstawowe typy zadań z rurociągów i metodyka ich rozwiązywania.
1.typy „h”
-poszukiwanie straty hydraulicznej
-dane: L,d E, Q, ksi
-szukane: h
-rozw. - dla każdego odcinka liczymy stratę na długości , straty lokalne i je sumujemy.
2.typu „Q”
-dane: L,d, E, delta P lub suma h str
-szukane: Q
-rozw:
1. zakładamy sobie początkową wartość prędkości v
2. wyliczamy zmienna pomocnicza x= v* pierw z lamda
3. podstawiamy do wzoru na v
4. prównujemy v założone z v obliczonym i tak robimy dotąd aż różnica 2 kolejnych v będzie< niż założona dokładność
3.typu „d”
-dane: L,E, Q, delta P lub suma h str
-szukane: d
-rozw:
zakładamy d(d=pierw z 4Q/pi), wyliczamy h jak dla 1 typu zadań i sprawdzamy jak wyliczone h str ma się do wielkości danej. Jeśli jest większe obliczone zmniejszamy rurę i liczymy dotąd aż znajdziemy 2 rury obok siebie z których h1 str > h str dane oraz h2 str< h str dane i wybieramy to d , gdzie h1 str > h str dane.
51)Lewar, zasada działania, zasto.
Rurociąg grawitacyjny transportujący ciecz między 2 zbiornikami, którego najwyższy punkt leży powyżej zw. zbiornika górnego.
54)Przepływy ze swobodnym zwierciadłem- wielkości , definicje.
Zw. swobodne - takie zw. cieczy, nad którym panuje ciśnienie atmosferyczne. Takie zw. cieczy ze ciśnienie nad nim nie zależy od rzędnej.
Istnieją wyjątki w obydwie strony:
-wulkan na dnie oceanu- zw. lawy uznajemy za swobodne, chociaż poza ciśnieniem atmosf. na lawę działa jeszcze ciśnienie od morza
-zbudowane, szczelnie zamknięte akwarium, w którym umieszczone jest koryto z płynącą woda
Przepływy ze swobodnym zwierciadłem
-w korytach otwartych
-w kolektorach.
59)Przepływy w ośrodkach porowatych.
-ośrodek porowaty- zbiór nieruchomych, stykających się ze sobą cząstek stałych
-pory- wodne przestrzenie między cząstkami
-ziarna- cząstki
-filtracja- przepływ w ośrodku porowatym
Najczęściej mamy doczynienia z przepływem wody w gruncie lub oczyszczaniem cieczy(filtracji).
-złoże nasycone- woda znajduje się we wszystkich porach ośrodka
-złoże nienasycone- część porów zajmuje woda, część powietrze
60)Przepływ filtracyjny, prawo Darcy'ego.
Darcy traktuje ośrodek porowaty jako sieć nieskończona krótkich rurociągów. Założenia:
1.granice obszaru w którym zachodzi przepływ filtracyjny w modelowym ośrodku mają być takie jak w ośrodku rzeczywistym
2. obszar w którym zachodzi ruch filtracyjny jest pusty, w tym obszarze ciecz porusza się ruchem laminarnym.
3.w odp. pkt obszaru modelowego i ośrodka rzeczywistego ciśnienie jest takie samo.
63)Przepływy przez upustu- podstawowe pojęcia.
Upust - wcięcie w ściance większego zbiornika.
Zbiornik górny- woda może z niego wypływać swobodnie do atmosfery lub do zbiornika dolnego.
Typy upustów:
-otwór- upust ciśnieniowy, kiedy od strony zbiornika górnego działa nadciśnienie(nie ma zw. swobodnego)
-przelew- upust bezciśnieniowy, jego powierzchnię zwilżona ogranicza od góry zwierciadło swobodne.
Typ wypływu:
-niezatopiony - stanowisko dolne nie oddziałowywuje na wielkość wypływu, zw. dolne jest poniżej dolnej krawędzi otworu.
-podtopiony- tylko w przypadku otworów, zw. cieczy dolnej jest między krawędzią dolną a górna otworu
-zatopiony
+dla przelewu- poziom wody dolnej wyższy od przelewu
+dla otworu- poziom zw. wody dolnej jest powyżej górnej krawędzi otworu
64)Wypływ przez otwory. Klasyfikacja otworów.
-małe- ciśnienie na całej powierzchni uznajemy za const
-duże- musimy uwzględnić ciśnienie.
Warunek praktyczny dla otworu małego: 10promieni od górnej krawędzi zew. wody, 5 wysokości od zw. wody.