Fotografia dnia roboczego

Z Encyklopedia Zarządzania

Definicja

Fotografia dnia roboczego jest to najstarsza metoda mierzenia czasu pracy. Jej początki sięgają roku 1792, z którego pochodzą pierwsze dokumenty o dokonaniu pomiarów czasu w fabryce porcelany w Derby. Metoda polega na obserwowaniu - z pomocą zegarka - przebiegu pracy na danym stanowisku w ciągu dnia roboczego i rejestrowaniu następujących po sobie elementów. Obserwacji podlegają zarówno czynności jak i przerwy pomiędzy nimi. Czas końcowy danej czynności jest jednocześnie czasem początkowym następnej. Badanie najczęściej rozpoczyna się z chwilą rozpoczęcia zmiany roboczej, przedmiotem badania jest stanowisko lub grupa stanowisk.

Narzędzia

Na pełną fotografię dnia roboczego składają się:

• Arkusz obserwacyjny indywidualnej fotografii dnia pracy. Zapisuje się w nim poszczególne czynności w chronologicznym porządku (np. przygotowanie stanowiska, rozmowa służbowa, wywieszenie ogłoszenia, odpoczynek, wyjście do toalety itp.), bieżący czas, czas trwania czynności, symbol określający kategorię czasu, czyli rodzaj czynności, pokrycie czasem maszynowym (w przypadku czynności wykonywanej ręcznie), ilość wykonanych jednostek produkcji (jeśli dotyczy).

• Karta opisowa indywidualnej fotografii dnia pracy. W części ogólnoinformacyjnej zawiera: dane o zakładzie, robotniku, przedmiocie pracy, informacje o wyposażeniu technicznym oraz organizacji danego stanowiska pracy. W drugiej części znajduje się zestawienie ilości wystąpień i łącznego czasu trwania czynności z arkusza obserwacyjnego.

• Zestawienie wyników indywidualnej fotografii dnia pracy (zestawienie przy wykonywaniu większej liczby fotografii tego samego stanowiska lub grup stanowisk).

Zastosowania

Fotografia dnia roboczego pozwala na określenie stopnia wykorzystania czasu przez pracownika, aby następnie utworzyć szereg wskaźników obejmujących takie kategorie czasu, jak:

• czynności związane z przygotowaniem i zakończeniem zadania,

• bezpośrednie wykonywanie zadania,

• obsługa stanowiska roboczego i zaspokojenie potrzeb fizjologicznych.

Ważną funkcją metody jest ustalanie przyczyn przerw i przestojów oraz opracowywanie przedsięwzięć organizacyjno-technicznych, pomagających w ich eliminowaniu.

Bibliografia

• Lisiński M., Martyniak Z., Potocki A., Techniki organizatorskie. Badanie pracy, AE Kraków, Kraków 1991,

• Martyniak Z., Metody organizowania procesów pracy, PWE Warszawa, Warszawa 1996,

• Mreła H., Technika organizowania pracy, WP Warszawa, Warszawa 1975.