MATERIAŁY BUDOWLANE Z I ICH TECHNOLOGIE
ZESTAW II C
Podać definicję i opisać relacje pomiędzy gęstością objętościową, porowatością i wilgotnością materiałów, a ich przewodnością cieplną i wytrzymałością na ściskanie, zilustrować przykładami.
Gęstość objętościowa - stosunek masy do objętości materiału wraz z zawartymi w niej porami wewnątrzmateriałowymi oraz w niektórych przypadkach otwory technologiczne.
![]()
Porowatość - zawartość procentowa porów w materiale (%). Im większa gęstość objętościowa tym mniejsza porowatość.

P=0% np.; szkło, bitumy, metale
P=95% np.,; wełna mineralna, pianka poliuretanowa
Wilgotność - zawartość wilgoci w materiale w określonych warunkach cieplnowilgotnościowych. Wilgotność jest cechą zmienną zależną od wilgoci otoczenia. Ma ogromny wpływ na przewodność cieplną materiału która wzrasta w miarę wzrostu wilgoci.
![]()
Przewodność cieplna - zdolność do przewodzenia ciepła przez dany materiał. Miarą przewodności cieplnej jest współczynnik przewodzenia ciepła (λ ). Lambda jest to ilość ciepła wyrażona w watach jaka przechodzi przez materiał o umownej powierzchni 1m2 i grubości 1m w czasie 1 godziny i przy różnicy temperatur na obu przeciwległych 1 stopień K. Przewodność cieplna zależy od struktury materiału, ilości porów w materiale, rodzaju porów, od wilgotności materiału. Im mniejsza wartość współczynnika λ tym materiał gorzej przewodzi ciepło, tym jest lepszym izolatorem. Najlepszymi izolatorami są: suche powietrze (0,023 λ), suchy śnieg (0,027 λ), wełna mineralna (0,055 λ przy warunkach suchych)
Wytrzymałość na ściskanie - nazywamy stosunek maksymalnej siły oddziałującej na materiał w momencie jego zniszczenia do powierzchni na którą ta siła działa.
Ze żwirowni pobrano kruszywo o podanej niżej składzie ziarnowym. Narysować krzywą uziarnienia (w skali logarytmicznej) tego kruszywa oraz podać przynależność do odpowiedniej grupy i podgrupy klasyfikacyjnej, nazwę asorymentową kruszywa oraz ile w nim jest piasku..
frakcja, mm udział, %
63-31,5 5
31,5-16 5
16-8 10
8-4 20
30
2-1 20
1-0,5 5
0,5-0,0 5
Wymienić elementy budowlane z gipsu i podać zwięzłą charakterystykę płyt gipsowo-kartonowych.
Elementy budowane z gipsu;
• do wykonywania elementów budynków ściennych i stropowych
• tynków wewnętrznych, suchego tynku w arkuszach, i wyrobów budowlanych np. bloków ściennych, pustaków, ścian działowych, jastrychów podłogowych.
• do wykonywania szczegółów architektonicznych, sztukaterii
• zasklepiania ubytków (prace remontowe)
Płyta gipsowo-kartonowa
Wyrób składa się z gipsowego rdzenia i obustronnej okładziny, którą jest karton nadający płycie wymaganą wytrzymałość i gwarantujący gładkość jej powierzchni. Rdzeń wykonuje się z gipsu naturalnego lub syntetycznego.
Płyty gipsowo - kartonowe w zależności od środków modyfikujących dodanych do gipsu w procesie produkcji, dzieli się na cztery rodzaje:
GKB - zwykłe, wykonane z zaczynu gipsowego i obłożone kartonem; przeznaczone do stosowania w pomieszczeniach o wilgotności względnej poniżej 70%.
GKF - ogniochronne, wykonane z zaczynu gipsowego z dodatkiem włókna szklanego; służące do wykonywania barier ogniowych i osłon ochronnych na elementach nośnych budynku.
GKBI - impregnowane, wykonywane z zaczynu gipsowego z dodatkiem środka Hydrofobowego; stosowane w pomieszczeniach, w których wilgotność przekracza 70% jednak nie dłużej niż przez 12 godzin na dobę.
GKFI - ogniochronne impregnowane, wykonane z zaczynu gipsowego z dodatkiem włókna szklanego i środka hydrofobowego.
W zależności od kształtu dłuższej krawędzi, płyty gipsowo - kartonowe dzieli się na odmiany:
KP - płyta o krawędzi prostej
KO - płyta o krawędzi okrągłej
KS - płyta o krawędzi spłaszczonej
KPO - płyta o krawędzi półokrągłej
KPOS - płyta o krawędzi półokrągłej spłaszczonej
Zdefiniować klasę, wytrzymałość gwarantowaną i wytrzymałość umowną betonu.
Klasy betonu
Symbol literowo liczbowy np. B20, B25 itp. odpowiadający wytrzymałości na ściskanie tego betonu, przy czym liczba po literze „B” oznacza wytrzymałość gwarantowaną ![]()
Wytrzymałość gwarantowana
Jest to wytrzymałość na ściskanie zagwarantowana przez producenta wyrobu z prawdopodobieństwem 95%. Inna definicja: wymagane przy danej klasie ograniczenie dolne do minimalnej wytrzymałości betonu, przy założonej wadliwości 5% oraz przy posiadaniu ufności co najmniej 0,05.
Wytrzymałość umowna betonu
Wytrzymałość na ściskanie![]()
mierzona na próbkach sześciennych 15x15x15 cm, dojrzewających w temp. 18°C ± 2°C i przy wilgotności powyżej 90%.
Scharakteryzować zasadę działania, uzyskanie efektu i zastosowanie domieszek uplastyczniających.
Domieszki uplastyczniające
Wyróżnia się:
Zwykłe (zmniejszające ilość wody zarobowej do 10-18%, obniżają napięcie powierzchniowe wody zarobowej)
Superplastyfikatory tzw. upłynniacze (zmniejszenie ilości wody zarobowej o 18-35%, powodują powstawanie wokół ziaren cementu podwójnej warstwy jonowej, dzięki której zmniejszają się siły tarcia i następuje intensywna dyspersja zaczynu cementowego.)
DYSPERSYJNY UKŁAD,
układ rozproszony, układ niejednorodny fizycznie, składający się z fazy ciągłej — fazy rozpraszającej (dyspersyjnej) i fazy rozproszonej (zdyspergowanej)
DYSPERSJI STOPIEŃ, chem.
stosunek powierzchni fazy rozproszonej układu dyspersyjnego do jej objętości
Są to związki (plastyfikatory ogólnie) organiczne o łańcuchowej budowie cząsteczkowej, wykazujące silne powinowactwo zarówno do cząstek cementu jak i do wody. W wyniku zastosowania preparatów uplastyczniających cząstki mieszanki betonowej zostają naładowane jedno-imiennie, co powoduje odpychanie się tych cząstek, a tym samym lepszą urabialność mieszanki. Efekt działania zależy od ilości i rodzaju domieszki, ilości i rodzaju cementu (np. klasy), ilości wody zarobowej, oraz od rodzaju i jakości kruszywa.
Funkcją plastyfikatorów i superplastyfikatorów jest przede wszystkim:
• zmniejszenie napięcia powierzchniowego wody
• zmniejszenie ilości użytej wody zarobowej, bez pogorszenia wytrzymałości końcowej
• zwiększają zwilżalność ziaren cementu i polepszają stopień ich zdyspergowania (rozproszenia).
• zmniejszenie wodożądności składników mieszanki betonowej (ograniczenie powstawania rys skurczowych)
• zwiększenie szczelności betonu - poprawa odporności na działanie czynników agresywnych
• podwyższenie wytrzymałości końcowej
• napowietrzenie mieszanki betonowej (zwiększenie mrozoodporności betonu)
• plastyfikatory regulują kąt θ ( kąt stycznej do krzywizny kropli wody; przy użyciu plastyfikatorów kąt ten staje się mniejszy; kąt ma związek napięciem powierzchniowym wody)
zastosowanie:
w betonach transportowanych na znaczne odległości
w warunkach letnich do wykonywania dużych masywów betonowych, z uwagi na spowolnienie uwalniania ciepła hydratacji.
do podawania zapraw i mieszanek betonowych metodami hydraulicznymi.
Omówić kolejność czynności przy projektowaniu betonu metodą 3 równań (łącznie z wzorami).
Równania opisujące w optymalny sposób skład betonu
warunek wytrzymałościowy (Boloney`a)
Zależność wytrzymałości od składu, wg wzoru Fereta R=A(c/(w+p) - a); p - porowatość mieszanki betonowej (porowatość betonu) w dm3/m3, a - stała zależna od jakości kruszywa i cementu, zawsze przyjmuje się a=0,5![]()
Wg Boloney`a (uproszczony wzór Boloney`a) p=0; jest słuszny w granicach 1,2 ≤ c/w ≤ 2,8
R=A(c/w - a)
Przekształcony wzór Boloney`a
R=Ai(c/w± a) słuszny jest w granicach 1,2 ≤ c/w ≤ 3,2
„3,2” wynika z używania plastyfikatorów i super-plastyfikatorów, w wyniku czego użycie wody jest mniejsze.
Gdy c/w < 2,5 to Ai = A1 (z tabel) oraz stała „a” przyjmuje „_„
Gdy c/w ≥ 2,5 to Ai = A2 (z tabel) oraz stała „a” przyjmuje „+„
warunek urabialności (warunek konsystencji lub wzór na wodę)
C · wc + K · wk = W
wc - wodożądność cementu (odczytywana z tabel);
wk - wodożądność kruszywa (wyznaczalna doświadczalnie)
Wodożądność kruszywa. (wk) zależy od konsystencji mieszanki betonowej jaką chcemy uzyskać, zależy też od uziarnienia kruszywa (im drobniejsze kruszywo tym większą posiada wodożądność), porowatości i stanu powierzchni ziarn (kruszywa łamane o chropowatych powierzchniach mają większą wodożądność o około 10-20% w porównaniu z kruszywem naturalnym tej samej frakcji.
warunek szczelności
![]()
wg Boloney`a, p=0
![]()
wg Fereta
gęstość objętościowa ![]()
C1, K1, W1 - ilość składników w próbnym zarobie, V1 - próbna objętość zarobu.
Gęstość betonu 
Mianownik to tzw. objętość absolutna (warunek szczelności)
ρK=2,65 kg/dm3
ρC=3,10 kg/dm3