POŁĄCZENIA KOŃCZYNY DOLNEJ

I - Spojenie łonowe - symphysis pubica

- forma połączenia między połączeniem chrząstkozrostowym a maziowym, nie jest to połączenie stawowe, ruchomość zerowa. Łączy obiec kości łonowe miednicy. Spojenie łonowe zbudowane z cienkiej warstwy chrząstki szklistej, pomiędzy nimi leży płytka z chrząstki włóknistej, a od tyłu zwęża się w krążek międzyłonowy, wewnątrz krążka jest mała szczelinowata jama.

1. Więzadło łonowe górne - lig. Pubicum superior

- biegnie od góry od jednego guzka łonowego do drugiego.

2. Więzadło łonowe łukowate lig. Pubicum arcuatum

- od dołu łączy gałęzie dolne kości łonowej jednej z drugą.

II - Staw krzyżowo - biodrowy - Articulatio sacroiliaca

- regularny staw, ma dwie powierzchnie płaskie, ruchomość zerowa

- staw tworzony przez kość krzyżową i kość biodrową, powstaje z połączenie ich powierzchni uchowatych, jest to połączenie wolne płaskie

- staw na bardzo krótką torebkę stawową, blokuje kość przed przemieszczaniem

- staw ten jest bardzo silnym aparatem więzłowym

- ruchy w tym stawie są minimalne, czynnościowo jest to połączenie podobne do spojenia

1. Więzadło krzyżowo - biodrowe brzuszne (przednie) - lig. Sacroiliaca ventralia

- łączą powierzchnię miedniczną części bocznej kości krzyżowej z brzegiem przednim uchowatej kości biodrowej.

2. Więzadło krzyżowo - biodrowe grzbietowe ( tylne) - lig. Sacroiliaca dorsalna

- łączą grzebień krzyżowy pośredni i boczny z brzegiem tlynym talerza kości biodrowej. Ze względu na przyczep dalszy tego więzadła wyróżniamy w nim 2 pasma:

a) więzadło krzyżowo- biodrowe grzbietowe krótkie

b) więzadło krzyżowo - biodrowe grzbietowe długie

3. Więzadło biodrowo - lędźwiowe - lig. Iliolumbale

- rozpoczyna się na wyrostkach poprzecznych L4-L5 (wyrostki żebrowe), a kończy się na tylnej części grzebienia kości biodrowej oraz powierzchni wewnętrznej talerza kości biodrowej i powierzchni górnej części bocznej kości krzyżowej.

4. Więzadło krzyżowo - biodrowe międzykostne - lig. Sacroilaca interossea

- łączą odpowiednio guzowatość kości biodrowej i kości krzyżowej

5. Więzadło krzyżowo- guzowe - lig. Sacrotuberale

- biegnie od kolców biodrowych tylnych górnego i dolnego od brzegu bocznego kości krzyżowej i górnych dwóch kręgów guzicznych i podąża stamtąd do głowy guza kulszowego tworząc wyrostek sierpowaty.

6. Więzadło krzyżowo - kolcowe - lig. Sacrospinale

- rozpoczyna się na brzegu bocznym dolnej części kości krzyżowej i górnych kręgach guzicznych a kończy się na kolcu kulszowym. Przekształcają wcięcie kulszowe w otwór kulszowy większy i mniejszy.

7 Błona zasłonowa - membrana obturatoria

- zamyka otwór zasłoniony kości miednicznej, ma w górnej części otwór przez który przechodzą naczynia i nerw zasłonowy. Miejsce przyczepu dwóch mięśni - mięsień zasłaniasz większy i mniejszy.

8. Więzadło pachwinowe - lig. Inguinale

- zaczyna się na kolcu biodrowym przednim górnym biegnie do guzka kości łonowej.

9. Więzadło rozstępowe - lig. Lacunare

- małe trójkątne więzadło rozstępowe odchodzi od końca przyśrodkowego więzadła pachwinowego.

POŁĄCZENIA KOŃCZYNY DOLNEJ WOLNEJ

III Staw biodrowy - articulatio coxae

- panewka - panewka kości biodrowej w głębi której jest powierzchnia księżycowata pokryta chrząstką szklistą

- staw wieloosiowy, kulisty panewkowy, cały staw otoczony jest torebką stawową, wewnątrz torebki znajduje się błona maziowa. Panewkę pogłębia chrzęstny obrąbek panewkowy.

1 Więzadło biodrowo - udowe - lig. Iliofemorale

- odchodzi od kolca biodrowego przedniego dolnego i przyczepia się do kresy międzykrętarzowej. Pasmo górne tego więzadła hamuje ruchy obrotowe uda na zewnątrz i ogranicza przeginanie się do tyłu oraz hamuje ruch przywodzenia uda.

Pasmo przednie hamuje nadmierne prostowanie oraz obrót uda do wewnątrz. Oba pasma są dla siebie antagonistami. Jest to najsilniejsze więzadło z całego organizmu. Może wytrzymać obciążenie do 350 kg.

2 Więzadło łonowo - udowe - lig. Pubofemorale

- rozpoczyna się na trzonie i gałęzi górnej kości łonowej i dochodzi do krętarza mniejszego kości udowej. Ogranicza odwodzenie uda.

3. Więzadło kulszowo- udowe - lig. Ischiofemorale

- rozpięte pomiędzy tylnym brzegiem panewki a krętarzem większym. Hamuje ruchy obrotowe uda do wewnątrz oraz ruchy przywodzenia.

4. Warstwa okrężna - zona orbicularis

- to okrężne pasmo włókniste, przebiega wokoło szyjki anatomicznej głowy kości udowej. Warstwa okrężna wzmacnia torebkę stawową, uelastycznia i stabilizuje staw biodrowy.

5. Więzadło głowy kości udowej - lig. Capitis femoris

- rozpięe między dołkiem głowy a dołem panewki, hamuje ruchy przywodzenia oraz ruchy obrotowe na zewnątrz.

IV Staw kolanowy - articulatio genus

- na skutek ewolucyjnego rozrostu kości piszczelowej i inwolucji kości strzałkowej powstał staw łączący dwie kości - staw udowo - piszczelowy, do stawu kolanowego zalicza się również staw udowo - rzepkowy oraz staw piszczelowo - strzałkowy.

- w stawie kolanowym odbywają się ruchy zgięciowo - wyprostne oraz rotacyjne.

- ruch obrotowy fizjologicznie dokonuje się tylko podczas zgięcia kolana

- główka - podwójna główka kłykcie kości udowej

- panewka - rzepka i kłykcie kości piszczelowej

- występują łąkotki boczna i przyśrodkowa, dzielą staw na 2 piętra

- ŁĄKOTKI - MENISCI - dwa włóknisto - chrzęstne, półksiężycowate twory znajdujące się na powierzchni stawowej kości piszczelowej. Ich zadaniem jest pogłębienie powierzchni stawowej stawu kolanowego.

1. Łąkotka boczna - meniscus lateralis

- krótsza bardziej zakrzywiona tworzy prawie pełny pierścień, początkowy przyczep łąkotki znajduje się ku przodowi od guzka międzykłykciowego bocznego a kończy ku tyłowi od guzka międzykłykciowego przyśrodkowego.

2. Łąkotka przyśrodkowa - meniscus medialis

- dłuższa, szersza kształtem przypomina sierp, przyczep początkowy jest ku przodowi przed polem międzykłykciowym przednim a końcowy ku tyłowi od pola międzykłykciowego tylnego. Jest mniej ruchoma od bocznej.

- Układ więzadłowy stawu kolanowego- ze względu na duże siły przenoszone przez staw torebka stawowa wzmocniona jest wieloma więzadłami. Dodatkowo stabilizację zapewniają więzadła krzyżowe które są w jamie stawu.-

1. Więzadło rzepki - lig. Patellae

- stanowi środkową część wspólnego ścięgna mięśnia czworogłowego uda

- przyczepia się do dolnego brzegu przedniej powierzchni rzepki

- biegnie ku dołowi kończąc się przyczepem do guzowatości piszczeli

2. Troczki rzepki - retinacula patellae

- włókna ścięgniste wcodzące w skład układu więzadłowego stawu kolanowego

- stanowią przedłużenie włókien głowy przyśrodkowej i bocznej mięśnia czworogłowego uda tworząc odpowiednio troczek przyśrodkowy i boczny. Kończą się przyczepem do przednich powierzchni kłykci kości piszczelowej.

3. Więzadło poboczne strzałkowe - lig. Collaterale fibulare

- główna rola tego więzadła polega na ograniczeniu szpotawości kolana. Rozpoczyna się na nadkłykciu bocznym kości udowej i kończy się na głowie strzałki.

4. Więzadło poboczne piszczelowe - lig. Collaterale tibiale

- jego włókna przebiegają w dwóch grupach : powierzchownej i głębokiej. Biegnie ona od nadkłykcia przyśrodkowego kości udowej do części przyśrodkowej brzegu podpanewkowego i stąd dalej ku dołowi do kości piszczelowej. Wzmacnia ścianę tylną torebki stawowej. Główną funkcją tego więzadła jest ograniczenie nadmiernej koślawości oraz rotacji zewnętrznej piszczeli.

5. Więzadło podkolanowe - skośne - lig. Popliteum obliguum

- wzmacnia ścianę tylną torebki stawowej. Mocne, płaskie więzadło biegnące z okolicy kłykcia bocznego kości udowej skośnie ku dołowi. Jego włókna częściowo gubią się w torebce stawowej a częściowo przechodzą w ścięgno mięśnia półbłoniastego. Hamuje nadmierne prostowanie stawu i ruchy obrotowe.

6. Więzadło krzyżowo - kolanowe - lig. Cruri genus

7. Więzadło krzyżowe przednie - lig. Cruciatum anterius

- rozpina się od wewnętrznej powierzchni przyśrodkowej kłykcia bocznego kości udowej biegnie do pola międzykłykciowego przedniego, ogranicza nadmierne zgięcie i wyprost oraz forsownego koślawienia i szpotawienia w wyproście i w zgięciu.

8. Więzadło krzyżowe tylne - lig. Cruciatum posterius

- biegnie od powierzchni bocznej kłykcia przyśrodkowego kości udowej do pola międzykłykciwoego tylnego, więzadło to składa się z dwóch oddzielnych części zróżnicowanych anatomicznie i funkcjonalnie. Zabezpiecza tylne przemieszczanie piszczeli oraz ogranicza maksymalny wyprost i zgięcie.

9. Więzadło poprzeczne kolana - lig. Transversum genus

- przyczepia się do najbardziej do przodu wysuniętych elementów łąkotek. Stabilizacja łąkotek podczas ruchów obrotowych w stawie kolanowym na zewnątrz.

V Staw piszczelowo - strzałkowy - articulatio tibiofibularis

- główka - głowa kości strzałkowej

- panewka - powierzchnia stawowa strzałkowa kości piszczelowej

- kość piszczelowa i strzałkowa łączą się stawem piszczelowo - strzałkowym, błoną międzykostną i więzozrostem piszczelowo - strzałkowym, nie jest to połączenie stawowe.

- staw tworzą powierzchnie stawowe głowy strzałki i powierzchnia stawowa strzałkowa kłykcia bocznego kości piszczelowej i strzałkowej, torebkę stawową wzmacniają liczne więzadła.

- trzony kości piszczelowej i strzałkowej łączy błona międzykostna goleni

- ruchy - niewielkie przesunięcia strzałki w górę i w dół oraz równie niewielkie ruchy obrotowe

1 Więzadło przednie głowy strzałki - lig. Capitis fibulae anterius

- składa się z 2 lub 3 szerokich i płaskich pasm, biegnących skośnie pomiędzy przednią powierzchnią głowy strzałki a przednią powierzchnią kłykcia bocznego kości piszczelowej.

2. Więzadło tylne głowy strzałki - lig. Capitis fibulae posterius

- składa się z pojedynczego, cienkiego, szerokiego pasma biegnącego skośnie pomiędzy tylną powierzchnią głowy strzałki a tylną powierzchnia kłykcia bocznego kości piszczelowej. Przykrywa ścięgnem mięsień podkolanowy.

VI Staw skokowo - goleniowy - (górny) - articulatio talocruralis

- staw zawiasowy, złożony, odpowiedzialny za zginanie stopy, poprzez stawanie na palcach oraz jej prostowanie poprzez stawanie na pięcie

- panewka- powierzchnia stawowa dolna kości piszczelowej powierzchnia wewnętrzna obydwu kostek

- staw skokowy jest najbardziej zwarty w pełnym wyprostowaniu stopy w zgięciu podeszwowym stopy staw jest rozluźniony w tym ustawieniu łatwiej ulega uszkodzeniom urazowym

1. Więzadło przyśrodkowe ( trójgraniaste) - lig. Mediale / deltoidem

- przyczepia się do szczytu oraz przednich i tylnych granic kostki przyśrodkowej.Dzieli się na 4 pasma:

A) pasma powierzchniowe - część piszczelowo- łódkowa

B)pasmagłębokie - część piszczelowo - skokowa przednia

2. Więzadło skokowo - strzałkowe przednie - lig. Talofibulare anterius\

- przyczepia się do przedniego brzegu kostki bocznej, biegnie do przodu i przyśrodkowo. Przyczep końcowy znajduje się na przednim brzegu bocznej powierzchni stawowej bloczka kości skokowej.

3. Więzadło skokowo - strzałkowe tylne - lig. Talofibulare posterius

- przyczepia się do tylnego brzegu kostki bocznej, biegnie poziomo, przyczep końcowy znajduje się na guzku bocznym wyrostka tylnego kości skokowej.

4. Więzadło piętowo - strzałkowe - lig. Calcaneofibulare

- więzadło przyczepia się do wierzchołka kostki bocznej biegnie do dołu i do tyłu, kończy swój bieg przyczepem do powierzchni bocznej kości piętowej. Jest przykryte ścięgnem mięśnia strzałkowego długiego i krótkiego.

VII Staw skokowy dolny - (staw skokowo - piętowo - łódkowy) - articulatio talocalcaneonavicularis

- znajduje się pomiędzy kością skokową, piętową i łódkową, poprzez więzadło skokowo - piętowe jest on przedzielony na 2 komory które pod względem czynnościowym tworzą jedną całość.

- staw skokowy - tylny - torebka dość luźna

- głowka - pow. Stawowa skokowa tylna kości piętowej

- panewka - pow. Piętowa tylna kości skokowej

- panewka - powierzchnia kości łódkowatej, piętowej, więzadło piętowo - łódkowe