1. Cele i zadania PMŚ

Jest to systematyczne informowanie administracji rządowej i samorządowej oraz całego społeczeństwa o:

1. Stanie środowiska w Polsce

2. Przyczynach zmian jakościowych występujących w środowisku

3. Ocenie skuteczności zrealizowanych programów ochrony środowiska na każdym szczeblu zarządzania

4. Dotrzymywaniu norm jakości środowiska oraz identyfikacji obszarów występowania przekroczeń

5. Powiązaniach przyczynowo-skutkowych występujących pomiędzy emisją , a imisją w celu określenia trendów zmian środowiska oraz przewidywanych prognoz.

PMŚ zapewnia dostarczenie informacji dla potrzeb:

1. Opracowywania planów zagospodarowania przestrzennego

2. Wykonywania ocen oddziaływania na środowisko

3. Prac studialnych i prognostycznych

PMŚ zapewnia :

4. Porównywalność informacji o stanie środowiska w Polsce z danymi europejskimi

Struktura PMŚ:

Istnieją trzy blok PMŚ:

1. Blok- presje (emisje)

2. Blok- stan (jakość)

3. Blok- oceny i prognozy

2. Blok Presje:

W jego ramach są pozyskiwane i gromadzone informacje o źródłach i ładunkach substancji odprowadzanych do środowiska, a w szczególności informacje o emisjach pozyskiwane z systemu administracyjnego, statystyki publicznej oraz wytwarzane przez Inspekcję Ochrony Środowiska.

Struktura:

1. Emisje do powietrza

2. Emisje do wód

3. Odpady

4. Powierzchnia Ziemi

3. Zdjęcie fitosocjologiczne:

Zdjęcie fitosocjologiczne jest podstawową metodą badań w fitosocjologii. Stanowi ono główny materiał do analizy zróżnicowania roślinności, identyfikacji i klasyfikacji zbiorowisk.

Zdjęcie fitosocjologiczne jest to zwięzły opis płatu roślinności obejmujący te jego cechy, które można zaobserwować bezpośrednio w terenie.

Podstawowy schemat zdjęcia fitosocjologicznego obejmuje:

1. Informacje porządkowe i topograficzne

2. Opis siedliska, a szczególnie ukształtowania terenu i warunków glebowych

3. Spis gatunków roślinnych w poszczególnych warstwach fitocenozy z oszacowaniem ilościowości i towarzyskości (każdego z nich według umownej skali) oraz z zaznaczeniem fenologicznego stadium rozwoju i uwag dotyczących żywotności (szczególnie jeśli jest zmniejszona)

4. Model DPSIR:

Model DPSIR jest stosowany przez DECD oraz obecnie przez Europejską Agencję Ochrony Środowiska do monitorowania polityki ekologicznej i strategii zrównoważonego rozwoju UE.

Czynniki sprawcze- dane społeczno- gospodarcze charakteryzujące ludzką aktywność np. gęstość zaludnienia, zuzycie zasobów naturalnych

Presje- dane o ładunkach zanieczyszczeń odprowadzanych do środowiska w wyniku społeczno-gospodarczej działalności człowieka.

Jakość środowiska- parametry opisujące jakość poszczególnych elementów środowiska.

Oddziaływania i skutki- przemiany opisujące skutki zdrowotne i zmiany w ekosystemach zachodzące pod wpływem oddziaływania zanieczyszczeń.

Odpowiedź i przeciwdziałanie- parametry charakteryzujące działalność człowieka na rzecz ochrony środowiska, w tym zapobieganie mineralizacji i usuwania negatywnego działania na środowisko.

5. Monitoring przyrody:

Monitoring przyrody to regularne obserwacje i pomiary wybranych elementów przyrody żywej, prowadzone dla uzyskania informacji o zmianach tych elementów w czasie.

Zadaniem monitoringu przyrody jest określenie wpływu zmian środowiskowych na organizmy dla zapobiegania negatywnym skutkom tych zmian w przyrodzie, a więc uzyskania danych dla zorganizowania skutecznej ochrony gatunków u układów ekologicznych.

Obejmuje:

1. Monitoring ekosystemów lądowych: fitocenoz leśnych i nieleśnych

2. Monitoring ekosystemów wodnych: jeziornych i rzecznych

3. Monitoring skuteczności obszarowej ochrony konserwatorskiej

4. Monitoring gatunków: roślin naczyniowych, porostów, grzybów, ryb, płazów i gadów, ptaków, ssaków.

6. Monitoring lasu:

Jest systemem oceny środowiska leśnego i kondycji zdrowotnej drzewostanów na podstawie ciągłych lub periodycznych obserwacji i pomiarów wybranych indykatorów na stałych powierzchniach obserwacji.

Cele i zadania:

1. Określenie przestrzennego zróżnicowania stanu zdrowotnego lasu

2. Śledzenie zmian stanu zdrowotnego lasów w czasie

3. Analiza związków przyczynowo-skutkowych pomiędzy stanem zdrowotnym lasu, a biotycznymi i abiotycznymi czynnikami środowiska

4. Opracowywanie krótkookresowych prognoz zmian stanu zdrowotnego lasu

5. Gromadzenie informacji o stanie lasów użytecznych przy formułowaniu polityki leśnej oraz polityki ekologicznej państwa

7. Monitoring gleb:

Został stworzony w celu obserwacji zmian jakości gleb pod wpływem czynników antropopresji.

Zadania:

1. Obserwacja długofalowych zmian chemizmu gleb

2. Badanie chemizmu gleb w okolicach oddziaływania lokalnych źródeł zanieczyszczeń: przemysł, składowiska odpadów, szlaki komunikacyjne, rejony występowania nadzwyczajnych zagrożeń środowiska

8. Monitoring powietrza:

1. Badanie i ocena jakości powietrza atmosferycznego

2. Monitorowanie i prognozowanie jakości powietrza oraz warunków meteorologicznych dla potrzeb ostrzegania i alarmowania o sytuacjach smogowych

3. Badanie chemizmu opadów atmosferycznych i depozycji zanieczyszczeń do podłoża

4. Badanie tła zanieczyszczeń atmosfery według programów EMAP, GAW/WMO, EGAP

5. Badania stanu warstwy ozonowej nad Polską oraz pomiary natężenia promieniowania UV-B

9. Monitoring zintegrowany:

Istotą zintegrowanego monitoringu środowiska przyrodniczego jest kompleksowe traktowanie środowiska jako całego systemu, w skład którego wchodzą elementy biotyczne i abiotyczne pozostające we wzajemnych relacjach. Prowadzone badania stanowią podstawę oceny całych geoekosystemów oraz przemian zachodzących w nich pod wpływem wzrastającej antropopresji.

Zadanie: Ocena stanu i funkcjonowania wybranych podstawowych typów geoekosystemów Polski.

Zakres:

1. Zebranie podstawowych danych o stanie aktualnym geoekosystemów

2. Realizacja i analiza krótko i długookresowych zmian zachodzących w geoekosystemach pod wpływem ingerencji człowieka

3. Poznanie mechanizmów obiegu energii i materii w wybranych geoekosystemach Polski

10. EKOINFONET:

System informacyjny Inspekcji Ochrony Środowiska.

Jest to nowoczesny system informacyjny, który udostępnia wszystkim zainteresowanym posiadane dane i informacje, w taki sposób, aby były łatwo i szeroko dostępne, koszt ich uzyskania był niewielki, a ich aktualizacja była prosta i szybka. Uprzednio wszystkie dane są gromadzone i przetwarzane w IOŚ.

BLOK STAN

BLOK PRESJE

BLOK OCENY I PROGNOZY

INFORMACJA O ŚRODOWISKU

Odpowiedź- przeciwdziałanie

Oddziaływania i skutki

Jakość środowiska

Czynniki sprawcze

presje