Metabolizm substancji uzależniających

Toksykomania- historia: alkohol, opium, grzyby, peyotl, regionalne używki.

Toksykomania- uzależnienie od substancji psychoaktywnych pochodzenia naturalnego lub syntetycznego wprowadzanych do organizmu systematycznie

Środki uzależniające- substancje powodujące uzależnienia lub posiadające potencjalne zdolności do ich powodowania

Zależność psychiczna- przymus okresowego używania środków wywołujących przyjemność lub usuwających uczucie dyskomfortu

Zależność fizyczna- stan fizjologiczny wywołany przez powtarzające się zażywanie środków, których brak wywołuje zespół abstynencyjny

Tolerancja- ta sama dawka wywołuje coraz mniejsze efekty lub potrzeba brania coraz większych dawek do osiągnięcia tego samego efektu

Narkotyk(lek)- każdy lek wywołujący sen lub stupor; w sensie ścisłym- grupa środków o ośrodkowym działaniu przeciwbólowym związanym z antagonistycznym działaniem na receptory w OUN; prawnie- każda substancja umieszczona w wykazie „N”(przez Międzynarodową Konwencję o Środkach Odurzających1961)

Podział:

• Pochodzenia naturalnego(morfina, kodeina, THC)

• Syntetyczne(amfetamina, metadon, fentanyl, petydyna, BZD, barbiturany)

• Zmodyfikowane- syntetyczne pochodne nieobjęte kontrolą międzynarodową(pochodne amfetaminy, zmodyfikowane fentanyle)

Grupy:

1. Przeciwbólowe leki narkotyczne

2. Przeciwbólowe leki nienarkotyczne

3. Alkohole i środki znieczulenia ogólnego

4. Leki nasenne

5. Ataraktyki (leki przeciwlękowe)

6. Środki psychodysleptyczne

7. Leki cholinolityczne

8. Środki psychostymulujące

9. Inne.

Rodzaje toksykomani- typ: barbituranów, amfetaminy, konopi, kokainy, halucynogenów

Pochodne opium:

10- 20% opium stanowią alkaloidy fenantrenowe( morfina, kodeina, tebaina), izochinolowe( papaweryna, narkotyna- nie uzależniają) i kwas mekonowy.

Heroina- diacetylomorfina, jest kilka odmian, forma przyjmowania- palenie, wdychanie, wstrzykiwanie; biotransformuje się do morfiny, główny metabolit- 3-O-glukuronian morfiny

Opiaty syntetyczne:

-pochodne kwasu pirydynokarboksylowego

-piralidynowe(dekstromoramid)

-metadon

-pentazocyna

-fentanyl

-buprenorfina

Pochodne kannabinoli:

-Konopie siewne lub indyjskie- substancje psychoaktywne: THC, kannabinol, CBN

- droga przyjmowanie- wziewnie, doustnie

-występują jako: żywica(haszysz)- 2-10%THC; marichana-0,5-3% THC; olej haszyszowy10-30%THC

-THC odpowiada za efekty psychodysleptyczne

- metabolity- 3-karboksy-THC, 50% dostaje się do tkanki tłuszczowej, okres półtrwania przekracza 20h, metabolity mogą być wykrywane przez tydzień

Inne: meskalina, psyloscyna, ibogaina, kwas ibotenowy, muscymol, muskaryna, atropina, hioscyna, mirystycyna, LSD, ditran fencyklidyna, ketamina, pochodne amfetaminy

Produkty koki:

-surowcem są liście erytroxylo coca

-biały proszek, pasta, zasada(„crack”)

- drogi przyjmowania: przez nos, dożylnie, domięśniowo, doustnie, dopochwowo, doodbytniczo, wziewnie

- śladów zażycia poszukuje się w testach w postaci benzoiloekogoinina, po jednorazowym zazyciu24h, metabolity 48h, alkohol zmienia metabolity, palenie daje ester metylowy anhydroekgonina

Amfetamina:

-syntetyczne związki(siarczan, chlorowodorek, fosforan)

-„ice”- krystaliczny chlorowodorek D-amfetaminy

-drogi przyjmowania: nos(5-15%mg/dobę(uzależnieni 200)), doustnie, dożylnie, wziewnie, czas półtrwania8-12h, w moczu pojawia się 20min od przyjęcia, 20-30% wydalane w postaci niezmienionej

Metamfetamina- 44% niezmienionej wydala się, 6-20% w postaci amfetaminy, wykrywane do 29h, metabolity do 48h; uwaga na reakcję krzyżową z antygenami

Etanol- wykrywany w powietrzu, krwi, moczu, płynie mózgowo- rdzeniowym, cieczy wodnistej oka; diagnostyka przewlekłego alkoholizmu GGTP, transferryna uboga w węglowodory(COT)

DRD, ARD, tabletka gwałtu- substancje stosowane w celu ułatwienia wykorzystania seksualnego lub rabunku, działają depresyjnie na OUN, powodują zaburzenia orientacji, rytmu serca, niepamięć, zwiotczenie mięśni, spadek ciśnienia; wzmocnienie działania przy użyciu alkoholu. Materiał do badań musi być pobrany szybko, konsultacja w ośrodku ostrych zatruć.

Substancje stosowane by ułatwić stosunek seksualny: etanol, narkotyki, GHB, ketamina, benzodiazepiny, leki

Najczęściej ketamina, GHB, flunitrazepam

GHB- roztwór lub proszek, bez smaku i zapachu, dobrze rozpuszczalny. Czas półtrwania 20-50 min. We krwi 8h od zażycia, a w moczu 12h(5% w stanie niezmienionym)

Działanie: ślinotok, pocenie się, bóle i zawroty głowy, splątanie, pobudzenie, ataksja, halucynacje, śpiączka(3-5h, szybkie wybudzenie), zaburzenia oddychania, hipotermia, bradykardia, spadek ciśnienia, drgawki

15mg/kg- uczucie relaksu, euforia

50mg/kg- głęboki sen, amnezja

Analogi GHB: GBL, BDO, GHV, GVL

Flunitrazepam(rohypnol):

-pochodna benzodiazepiny, wzmacnia działanie etanolu i marihuany

-okres półtrwania 16- 34h, niewielkie wydalanie z moczem

Ketamina(tzw. „głupi Jaś”)

-pochodna fencyklidyny

-Stosowana w weterynarii

-wywołuje agresję

-szybko się wchłania- 15-20min.

- dozylnie1-2mg/kg, śluzówkowo60-100mg/kg

-okres półtrwania3-4h, 4% wydalane w postaci niezmienionej z moczem, 90% metabolitów jest wydalana z moczem, 5% z kałem

- materiały do badań: krew15h, mocz48h

Dekstrometorfan(Acodin) 180-360mg.