VAT PRZY ZAKUPACH SAMOCHODÓW I PALIWA DO NICH W PRZYPADKU PROWADZONEJ POZAROLNICZEJ DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

Brak jednej, wspólnej definicji samochodu osobowego był i jest źródłem wielu nieporozumień z urzędem skarbowym. Przedsiębiorcy, aby odliczyć VAT w pełnej kwocie od kwoty podatku należnego podejmowali różne działania, np. montowanie kratek w samochodach osobowych - w rezultacie samochody osobowe stawały się ciężarowymi, a ciężarowe osobowymi, ponieważ nie miały zaświadczeń o homologacji.

Do końca kwietnia 2004 r. przedsiębiorca posiadający samochód z tzw. kratką mógł odliczyć od jego zakupu kwotę VAT naliczonego w pełnej wysokości oraz od zakupionego do jego napędu paliwa, jeżeli dopuszczalna ładowność przekraczała 500 kg. Od 1 maja 2004 r. czynnikiem umożliwiającym odliczenie kwoty naliczonego podatku była ładowność powyżej 697 kg (przedsiębiorca mógł wtedy odliczyć VAT od zakupu samochodu i nabytego do niego paliwa w pełnej kwocie). Jeśli dopuszczalna ładowność nie przekraczała 697 kg, to przedsiębiorca mógł odliczyć od kwoty należnego VAT 50% kwoty podatku naliczonego, ale nie więcej niż 5000 zł; nie mógł za to odliczać VAT od paliwa.

Od 22 sierpnia 2005 r. obowiązują nowe rozwiązania dotyczące zwrotu VAT w przypadku nabycia samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nie przekraczającej 3,5 tony. Samochody podzielono na ciężarowe i osobowe według kryterium dopuszczalnej masy całkowitej, a nie jak wcześniej ładowności.

Samochody osobowe

• Dopuszczalna masa całkowita: do 3,5 tony

• Kwota podatku naliczonego stanowi 60% kwoty podatku określonego w fakturze lub kwoty podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub kwoty podatku należnego od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, jednak nie więcej niż 6000 zł.

• Ograniczenie kwotowe powoduje, że im droższy samochód, tym mniej przedsiębiorca może odliczyć (odliczenie w pełnej wysokości, tzn. 60%, zostanie dokonane przy zakupie samochodu o wartości netto 45 455 zł.)

• W przypadku użytkowania samochodów o dop. masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu i umów o podobnym charakterze, kwotę podatku naliczonego stanowi 60% kwoty podatku naliczonego od czynszu (raty) lub innych płatności wynikających z umowy i udokumentowanych fakturą

Samochody ciężarowe

• Dopuszczalna masa całkowita: ponad 3,5 tony

• Odliczenie kwoty VAT naliczonego w pełnej wysokości od kwoty podatku należnego

• Ta sama zasada odnosi się do 6 rodzajów pojazdów, których dopuszczalna masa całkowita nie przekracza 3,5 t, np:

• Pojazdy samochodowe mające jeden rząd siedzeń, który jest oddzielony od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą

• Zaliczane wg przepisów prawa drogowego do wielozadaniowych samochody z otwartą częścią do przewożenia ładunków

• Pojazdy samochodowe zaliczane do specjalnych

• Pojazdy samochodowe przeznaczone do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą

Odliczanie VAT płaconego przy zakupie paliwa

• Nie można odliczyć, jeśli dop. masa całkowita pojazdu nie przekracza 3,5 tony (dotyczy samochodów od których zakupu nie można odliczyć pełnej kwoty naliczonego VAT)

• Mozna odliczyć od kwoty należnego VAT pełną kwotę VAT naliczonego przy zakupie paliwa przeznaczonego do samochodu, przy którego nabyciu można było odliczyć całą kwotę VAT naliczonego (dotyczy również pewnych rodzajów samochodów, które mają niższą dopuszczalną masę całkowitą niż 3,5 t, ale spełniają ustawowe kryteria)

Podział samochodów na dwie grupy może powodować, że część paliwa nabywana przez przedsiębiorców na potrzeby samochodów ciężarowych, będzie w rzeczywistości zużywana przez samochody osobowe.

Przepisy dotyczące zwrotu VAT zostały uznane przez niektórych podatników za niezgodne z prawem unijnym i stały się one przedmiotem rozstrzygnięć Europejskiego Trybunału Sprawiedliwośći. Trybunał uznał, że Polska po wejściu do UE ograniczyła prawo przedsiębiorców do odliczania kwot naliczonego VAT od należnego przy zakupie przez nich samochodów osobowych i paliwa do ich napędu. Takie orzeczenie oznacza że przedsiębiorcy mogą się ubiegać o zwrot podatku od towarów i usług.