Beta-lipoproteina (beta-LPH) - prekursor to POMC. Beta-lipoproteina pobudza lipolizę. W obszarach mózgu jest rozszczepiana na endorfiny (beta potem gamma i alfa), oraz na gamma-LPH i potem do beta-MSH. Beta-endorfina wykazuje 30-50 razy większe przeciwbólowe działanie niż opioidy morfinowe.
Hormon pobudzający melanocyty - melanotropina. Powoduje pigmentacje skory i tkanki łącznej.
Tylny płat przysadki zawiera dwa aktywne hormony - wazopresyna (ADH) i oksytocyna, obie wydzielane na zasadzie transportu neuronalnego. Potrzebują wtedy białka przenośnikowego - neurofizyna. We krwi nie potrzebują już białek przenośnikowych.
Wazopresyna - podanie fizjologicznej dawki powoduje zwrotną resorpcje wody i Na+ z kanalików nerkowych, w jądrach nadwzrokowych, uwalniana przez: zmiana osmolarności osocza, jeśli wzrasta, dochodzi do uwolnienia wazopresyny, zmęczenie, narkotyki zwiększają wydzielanie. Komórki docelowe dla ADH to komórki kręte dystalne i zbiorcze nerki, posiadają one receptor dla ADH, kanaliki kręte przechodzą przez miąższ nerki (4-krotna osmolarność - zero przepuszczalności dla wody) - bez ADH wydzielalibyśmy za dużo wody, receptor V2 są na powierzchni komórek nabłonkowych nefronu połączone z cyklazą adenylowa. Działanie metyloksantyn z kawy czy herbaty ma działanie agonistyczne do ADH. Receptory V1 - występują w innych narządach niż nerka, pobudza on fosfolipazę C - główny efekt - skurcz naczyń krwionośnych i wzrost oporu obwodowego naczyń.
Nieprawidłowość w sekrecji lub działaniu ADH mogą być przyczyna moczówki prostej. Moczówka może być nerkowopochodna - nieprawidłowe receptory dla ADH. Jest jeszcze nabyta Moczówka prosta nerkowopochodna - leczenie związkami litu nerwic i innych chorób na tle psychicznym - Li uszkadza te receptory. Alkohol, epinefryna - powodują zmniejszenie wydzielania ADH, przy niektórych guzach dochodzi do nadprodukcji,
Oksytocyna - pobudzanie wydzielania mleka i skurcz macicy przy porodzie, w jądrach przykomorowych, czynnik pierwotny stymulujący wydzielanie: stymulacja brodawek sutkowych, drugorzędowy - rozdęcie ścian macicy przy porodzie.
Mechanizm: powoduje transport mleka w gruczole, wiąże się do receptorów powierzchniowych występujących w kom. mięśniowo - nabłonkowych, ulegają obkurczeniu - przepływ mleka. Progesteron zmniejsza ilość receptorów - zmniejszenie laktacji.
ROLA JONÓW WAPNIA
Ważne dla organizmu - skurcz mięśni, czynniki krzepnięcia krwi, odpowiedz na GH, budowa kości (około 1% wapnia z kości służy do wyrównania różnic w organizmie)
6% Ca - związane z anionami cytrynianowymi i fosforanowymi
47% Ca - związane głównie z albuminami
47% Ca - forma zjonizowana, najważniejsza biologicznie
zmniejszenie ilości jonów wapnia - skurcze tężcowe, zwiększenie ilości - śpiączka
zakwaszanie środowiska, zwiększa się ilość zjonizowanych - tworzenie się fosforanów wapnia i ich odkładanie.
Dwa hormony są odpowiedzialne za utrzymanie homeostazie Ca: PTH (parathormon - peptyd), kalcytriol (witamina D)
PTH - długoterminowe utrzymanie stężenia jonów wapnia, aktywacja osteoklastów, indukcja ostatniego etapu aktywacji kalcytriolu, wytwarzany w komorkach przytarczyc, 84r.a. bez reszt cukrowych itp., wytwarzany w formie preproparathormonu. 1-34 r.a. - część odpowiedzialna za aktywność biologiczna, a 25-34 - wiązanie się z receptorem. Część pre - szybko usunięta w cysternach - proPTH w aparacie Golgiego - usuniecie pro i: albo wydzielony, albo czasowo magazynowany, albo zdegradowany proteolitycznie;
część PTH ulega rozczepieniu na dwa fragmenty: karboksylowy (ok. 700D), zwiększa czas połowicznego rozpadu, nieaktywny biologicznie, wydzielony do krwi; i N-terminalny, szybko degradowany,
Kalcytriol - wchłanianie Ca w nabłonku jelitowym.
Regulacja sekrecji PTH: bardzo kontrowersyjna
Komórki przytarczyc małe zapasy (na 1,5h), synteza stała i konstytutywna, stężenie Ca w osoczu krwi - główny czynnik wydzielania
niskie stężenie Ca - zwiększenie transkryptu i zwiększa translacje PTH, spowolnienie degradacji PTH
hiperkalcemia - zwiększenie degradacji PTH.
około 80-90% proPTH jest degradowanych.
Jak dziala stężenie wapnia wewnatrz komórki glownej przytarczyc na wydzielanie?
Jest receptor dla Ca - dla stężenia pozakomórkowego, aktywuje on swoista fosfolipazę C, wewnatrz komórki rośnie stężenie Ca, uwalnianie PTH jest odwrotnie proporcjonalnie do ilości cAMP wewnatrz komórki glownej.
Główne komórki docelowe dla PTH:
komórki osteoklastów
komórki proksymalne kanalików krętych nerki (wiązać się z receptorem - powoduje indukcje enzymu biorącym udział w biosyntezie kalcytriolu, zwiększenie cAMP, receptor w błonie kom.), wzmaga usuwanie fosforanów przez nerkę.
Niedobory PTH:
niedoczynność przytarczyc - np. nieudany zabieg chirurgiczny, mała lub brak wydzielania PTH, zaburzenia: drgawki, nadpobudliwość
rzekoma niedoczynność przytarczyc - po zwiazniu się PTH z receptorem komorka nie może przesłać sygnału do wnętrza - zmiana w białku G, lub w cyklu cAMP, objawy podobne jak w zwykłej niedoczynności, oraz są zmiany anatomiczne - krótsze kości śródręcza i śródstopia, upośledzenie umysłowe,
nadczynność przytarczyc - guz, hiperplazja komórek głównych, hiperkalcemia, porażenie mięśni, śpiączka, śmierć,
wtórna nadczynność przytarczyc połączona z niewydolnością nerek - uszkodzony miąższ nerek, lub jakaś mutacja genetyczna, blok wytwarzania kalcytriolu, brak pobierania Ca z pokarmu.
CHOLESTEROL
Występuje w formie wolnej i ester, Występuje w tkankach i w lipoproteinach, w polowie z cholesterolu z pokarmu, polowa de novo w komorkach, syntetyzowany z acetylo-CoA w cytoplazmie komórek głównie w wątrobie, jelitach i skórze, wszystkie atomy C są z acetylo-CoA
wydalany z żółcią jako sole kwasów żółciowych oraz jako wolny cholesterol, jest amfipatycznym lipidem, składnik błon,
Jest substratem do biosyntezy: kortykosteroidow, hormonów płciowych, kwasów żółciowych, kalcytriolu,
Powoduje miażdżyce,
Synteza:
synteza mewalonianu (ważna reakcja, reakcja z reduktazą HMG-CoA, główne miejsce działania statyn - zmniejszanie ilości cholesterolu)
wytworzenie jednostek izoprenoidowych
one kondensują tworząc skwalen
skwalen cyklizuje tworząc macierzysty steroid, lanosterol
z lanosterolu powstaje cholesterol.
(slajdy do tych reakcji powinny być w Harperze)
synteza cholesterolu - istnieje mechanizm zwrotnej regulacji reduktazy HMG-CoA przez mewalonian i cholesterol (również ten z LDL).
Insulina oraz hormony tarczycy zwiększają aktywności reduktazy HMG-CoA - dobre odzywnienie, hiperglikemia
Glukagon i glikokortykosteroidy zmniejszają jej aktywność - głód, hipoglikemia.
Reduktaza HMG-CoA - zdefosforylowana - aktywna, ufosforylowana - nieaktywna, mogą szybko przechodzić miedzy formami. (rycina z Harpera reakcji przemian reduktazy),
3
made by witek coś źle? witekto@wp.pl