Węglowodory i ich właściwości chemiczne.
Węglowodory są to związki organiczne zbudowane tylko z atomów węgla i wodoru; substancje podstawowe, z których przez wprowadzenie grup funkcyjnych, np. -OH, -NH2, - COOH itp., wprowadza się inne szeregi homologiczne, np. alkohole, aminy, kwasy karboksylowe itd. Węglowodory dzieli się na: węglowodory alifatyczne (łańcuchowe) i węglowodory cykliczne (pierścieniowe): cykloalifatyczne i aromatyczne. Grupy te dzielą się jeszcze na odpowiednie podgrupy. Mieszaniny węglowodorów występują obficie w różnych produktach naturalnych, skąd wyodrębnia się je w postaci pewnych frakcji, tj. mieszanin bardziej jednorodnych, o bardziej zbliżonych właściwościach chemicznych i fizycznych. Najobfitszym źródłem węglowodorów jest ropa naftowa; zawiera ona wszystkie zasadnicze typy węglowodorów, a więc alifatyczne, cykloalifatyczne i aromatyczne w stosunku zmiennym, zależnym od pochodzenia ropy naftowej. Gaz ziemny jest źródłem najprostszego węglowodoru metanu i niewielkich wielkości etanu, propanu, butanu i pentanów. Ponadto węglowodany znajdują się również w produktach suchej destylacji węgla i drewna, a sporadycznie występują jako charakterystyczne produkty naturalne, np. terpeny, ozokeryt. Węglowodory dzieli się na węglowodory nasycone i nienasycone.
Węglowodory alifatyczne (węglowodory łańcuchowe), są to węglowodory, w których atomy węgla powiązane są w otwarte łańcuchy. Węglowodory alifatyczne mogą być nasycone (parafiny) lub nienasycone (olefiny, acetyleny). Łańcuchy mogą być proste lub rozgałęzione. Węglowodory o łańcuchach prostych noszą nazwę normalnych. Węglowodory alifatyczne z łańcuchami rozgałęzionymi (łańcuch lub łańcuchy boczne w łańcuchu głównym) nazywamy izo- węglowodorami alifatycznymi.
Węglowodory cykliczne są to węglowodory, w których atomy węgla powiązane są ze sobą w pierścień. Węglowodory cykliczne dzieli się na węglowodory cykliczne cykloalifatyczne, o właściwościach zbliżonych do węglowodorów alifatycznych i węglowodorów cyklicznych aromatycznych.
Węglowodory nasycone to węglowodory mające pomiędzy atomami węgla tylko pojedyncze wiązania: węglowodory nasycone łańcuchowe (alifatyczne) parafiny (alkany) lub węglowodory nasycone cykloalifatyczne. Węglowodory nasycone bywają nazywane granicznymi, są bowiem maksymalnie nasycone wodorem. Węglowodory nasycone otrzymuje się z ropy naftowej, laboratoryjnie w syntezie Wurtza.
Węglowodory nienasycone
1