Ochrona zdrowia

1. Wszelkie działania społeczeństwa skierowane na:

• zapobieganie chorobom

• leczenie ich

• utrzymanie rozwoju zdolności psychicznych i fizycznych człowieka,

• przedłużanie życia

• rozwój zdrowych pokoleń

2. Działania na rzecz zdrowia realizowane zarówno przez:

• sektor zdrowia publicznego

• sektor medyczny

• inne sektory życia społeczno - gospodarczego

odpowiedzialne za stwarzanie społeczeństwu właściwych warunków zdrowotnych (zanieczyszczenia środowiska naturalnego, żywność i żywienie, transport, komunikacja, odzież, wypoczynek, wykształcenie, zatrudnienie, warunki mieszkaniowe, praca…)

Opieka zdrowotna

System świadczeń zdrowotnych realizowanych przez formalnie uczony personel i instytucje opieki zdrowotnej, których celem jest:

• umacnianie zdrowia

• zapobieganie chorobom

• leczenie

• rehabilitacja

Opieka medyczna

• indywidualne działania medyczne w ramach opieki zdrowotnej

Definicja systemu zdrowotnego

System zdrowotny może być szeroko zdefiniowany jako spójna całość, której liczne, powiązane miedzy sobą części wspólnie oddziałując wpływają (pozytywnie) na stan zdrowia populacji

Podstawowe elementy wiedzy o systemach ochrony zdrowia

• cele systemów ochrony zdrowia

• uczestnicy systemów ochrony zdrowia

• sposoby finansowania systemu ochrony zdrowia

• modele systemów ochrony zdrowia

Elementy składowe systemu ochrony zdrowia

1. podejście tradycyjne

system jako teoretyczna konstrukcja, formalna struktura - a nie działająca organizacja;

najważniejsze elementy tożsame z trzema szczeblami opieki: opieka podstawowa, opieka specjalistyczna, opieka wysokospecjalistyczna.

2. koncepcja trójkąta

najbardziej rozpowszechnione podejście; wyróżnia się trzech uczestników systemu zdrowotnego:

1. pacjentów, jako podmioty korzystające z systemu

2. lekarzy wraz z innymi wytwórcami świadczeń

3. płatnika publicznego

System opieki zdrowotnej w Polsce uległ zmianie w 1999 roku w wyniku uchwalenia nieobowiązującej obecnie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym.

W wyniku tego dotychczasowe utrzymywanie opieki zdrowotnej z budżetu państwa zostało zastąpione finansowaniem ze składek ubezpieczonych.

Obecnie system ochrony zdrowia w Polsce kształtowany jest przez dwie ustawy:

• Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych

• Ustawa z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej

Świadczenie opieki zdrowotnej:

• świadczenie zdrowotne

• świadczenie zdrowotne rzeczowe

• świadczenie towarzyszące

Świadczeniem zdrowotnym są działania służące zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia oraz inne działania medyczne wynikające z procesu leczenia lub przepisów odrębnych regulujących zasady ich wykonywania, w szczególności związane z:

• badaniem i poradą lekarską,

• leczeniem,

• badaniem i terapią psychologiczną,

• rehabilitacją leczniczą,

• opieką nad kobietą ciężarną i jej płodem, porodem, połogiem oraz nad noworodkiem, opieką nad zdrowym dzieckiem,

• badaniem diagnostycznym, w tym z analityką medyczną,

• pielęgnacją chorych,

• pielęgnacją niepełnosprawnych i opieką nad nimi,

• opieką paliatywno-hospicyjną,

• orzekaniem i opiniowaniem o stanie zdrowia,

• zapobieganiem powstawaniu urazów i chorób poprzez działania profilaktyczne oraz szczepienia ochronne,

• czynnościami technicznymi z zakresu protetyki i ortodoncji,

• czynnościami z zakresu zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze.

Świadczenia zdrowotne rzeczowe - to związane z procesem leczenia: leki, wyroby medyczne, w tym przedmioty zaopatrzenia ortopedycznego i środki pomocnicze.

Świadczenia towarzyszące - to zakwaterowanie i wyżywienie w zakładzie opieki zdrowotnej całodobowej lub całodziennej oraz usługi transportu sanitarnego.

Świadczeniodawca:

• Zakład opieki zdrowotnej: publiczne - SPZOZ, niepubliczne - NZOZ
  (podział ze względu na organ założycielski)

• grupowa praktyka lekarska, grupowa praktyka pielęgniarek i położnych, osoba wykonująca zawód medyczny w ramach indywidualnej praktyki lub indywidualnej specjalistycznej praktyki

• osoba fizyczna, która uzyskała fachowe uprawnienia do udzielania świadczeń zdrowotnych i udziela ich w ramach wykonywanej działalności gospodarczej

Zakład opieki zdrowotnej

jest wyodrębnionym organizacyjnie zespołem:

• osób

• środków majątkowych

utworzonym i utrzymywanym w celu udzielania świadczeń zdrowotnych i promocji zdrowia.

Zakład opieki zdrowotnej może być również utworzony i utrzymywany w celu:

• prowadzenia badań naukowych i prac badawczo-rozwojowych w powiązaniu z udzielaniem świadczeń zdrowotnych i promocją zdrowia

• realizacji zadań dydaktycznych i badawczych w powiązaniu z udzielaniem świadczeń zdrowotnych i promocją zdrowia (uczestniczą w przygotowywaniu osób do wykonywania zawodu medycznego i kształcenia osób wykonujących zawód medyczny)

Zakłady opieki zdrowotnej:

• szpital,

• zakład opiekuńczo-leczniczy,

• zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy,

• sanatorium,

• prewentorium,

• hospicjum stacjonarne

• zakłady przeznaczone dla osób, których stan zdrowia wymaga udzielania całodobowych lub całodziennych świadczeń zdrowotnych w odpowiednio urządzonym stałym pomieszczeniu (stacjonarne zakłady opieki zdrowotnej)

• przychodnia, ośrodek zdrowia, poradnia, ambulatorium

• pogotowie ratunkowe

• medyczne laboratorium diagnostyczne

• pracownia protetyki stomatologicznej i ortodoncji

• zakład rehabilitacji leczniczej

• żłobek

• ambulatorium lub ambulatorium z izbą chorych

• stacja sanitarno-epidemiologiczna

• wojskowy ośrodek medycyny prewencyjnej

• jednostka organizacyjna publicznej służby krwi