Praca - jest czynnością społecznie użyteczną wykonywaną za pieniądze lub na użytek własny jest przekształceniem rzeczywistości przez człowieka w celu uzyskania użyteczności (gratyfikacji) wynagrodzenia za prace. Wpływa ona w bardzo dużej mierze na to jak dany człowiek funkcjonuje w pozostałych wymiarach swojego życia osobistego . To jak bardzo jest on zadowolony z wykonywanej przez siebie pracy odbija się na tym jak działa on w danych dziedzinach życia , w tych niekoniecznie bezpośrednio powiązanych z wykonywana praca . Praca stanowi niezbędny warunek egzystencji , wyznacznik miejsca człowieka w społeczeństwie , czynnik kształtujący osobowość , wpływa na fizyczny rozwój człowieka, wyzwala w nim inicjatywę i twórczą aktywność myślową , dostarcza przeżyć estetycznych, przynosi radość i zadowolenie jakie stanowi też niekiedy źródło trudności , zmartwień i niepowodzeń oraz wprowadza człowieka w stan niezadowolenia , niechęcenia a nawet frustracji.

1 zatrudnienie to forma pracy

2 Dualizm pracy -praca może nas rozwijać , wzmacniać , może być źródłem szacunku , ale również poniżenia, upodlenia , śmierci

3.Praca może być dobra i zła

4.Praca i stosunek do niej zmienił się

5. Jest ona względnie stałą częścią kultury

6.Etos pracy wynika z tradycji

Etos i tradycja w Europie :Grecja - praca niewolnicza , Rzym , Luter i Kalwin - relacja „praca-człowiek

Socjalizm - praca należy się każdemu , Było ukryte bezrobocie ogromne .Ludzie nie mieli co robić w pracy .Wywyższano pracę fizyczną .Utrzymywano sztuczne zatrudnienie .Obniżano pracę nauczycieli bankowców .

Praca w społecznej nauce kościoła :

Ochrona pracy :Stworzenie sprawnie funkcjonującego systemu zapewnia bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w procesie pracy jest podstawowym warunkiem realizacji zobowiązań państwa z zakresie zapobiegania wypadkom i zagrożeniom dla zdrowia związanym z pracą lub występującym w trakcie pracy.

O bezpieczeństwo w pracy odpowiedzialny jest zakład pracy , pracodawca oraz pracownik !!

WG. Wacława Szuberta (prawnik ,ekonomista ) Ochrona pracy -jest to system środków prawnych , ekonomicznych ,organizacyjnych i technologicznych , służących zapewnieniu pracownikom bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w procesie pracy przy czym przez system należy rozumieć zbiór uporządkowanych jednostek tworzących całość organizacyjną , służących jednemu celowi

Przedmiotem ochrony pracy jest wiec procownik :

-pracownik- osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę , powołanie , wyboru mianowanie lub spół dzielnej umowy o prace (art2.)

-pracodawca - jednostka organizacyjna , chodźmy nie posiadała osobowości prawnej a także osoba fizyczna jeżeli zatrudnia pracowników (art.3)

-kodeks pracy - reguluje odpowiedzialność za naruszanie przepisów w ochrnie pracy przez pracodawcę i pracownika

Wzajemne relacje obszarów objętych ochroną pracy oraz bezpieczeństwem i higieną pracy.

Ochrona pracy : pracy kobiet, pracy młodszych , norm czasu pracy, praw do urlopu , innych praw pracy , praw pracownika do wynagrodzenia

Podstawowy nadzór nad warunkami pracy sprawują Państwowa Inspekcja Pracy , Państwowa Inspekcja Sanitarna , Urząd Dozoru Technicznego, urzędy górnicze , inne państwowe organy nadzoru . System ochrony pracy w Polsce , uwzględnia również społeczny nadzór nad warunkami bezpieczeństwa i higieny pracy.

Państwowa Inspekcja Pracy działa na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 III 1981Powołana do kontroli i nadzoru przestrzegania prawa pracy a w szczególności przepisów i zasad BHP, przepisów dotyczących stosunku pracy , wynagrodzenia za prace i innych świadczeń wynikających ze stosunku pracy , czasu pracy , urlopów ,ochrony praw kobiet, młodocianych i osób niepełnosprawnych oraz inicjowania przedsięwzięć w prawach ochrony pracy w rolnictwie indywidualnym

Podlega Sejmowi RP a nadzór nad nia sprawuje Rada Ochrony Pacy powołana przez Marszałka Sejmu . PIP tworzą Główny Inspektor Pracy : 16 okręgowych inspektorów pracy oraz inspektorzy pracy działający w ramach terytorialnej działalności okręgowych inspektoróe peacy.

Główny inspektor sanitarny : jako centralny urząd Administracji Rzędową funkcjonuje od 1 stycznia 2000r. Utworzony został w wyniku reformy administracji publicznej”

Urząd Dozoru Technicznego

Dozór techniczny to działalność zmierzająca do zapewnienia bezpiecznego funkcjonowania urządzeń technicznych, które mogą stwarzać zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego, mienia lub środowiska .

Urząd Dozoru Technicznego (UDT)jest państwową placówką realizującą zadania związane z wykonywaniem dozoru technicznego w zakresie ustalonym w ustawie o dozorze technicznym i aktach wykonawczych do tej ustawy. Urząd, jako aktywny uczestnik prac integracyjnych Polski z Unią Europejską, dostosowuje swoją działalność do zasad stosowanych w Unii na polu zapewnienia bezpieczeństwa urządzeń technicznych.

Społeczna Inspekcja Pracy

Społeczna Inspekcja Pracy powołana została przez II Kongres Związków Zawodowych w czerwcu 1949 roku, jako służba społeczna, powoływana i pełniona przez samych pracowników, w celu wzmożenia kontroli nad przestrzeganiem przepisów prawa pracy oraz w celu podniesienia stanu bhp, jak również wzmocnienia bezpośrednio w zakładach pracy walki z chorobami zawodowymi. Podstawę prawną działalności Społecznej Inspekcji Pracy stanowi  Ustawa o Społecznej Inspekcji Pracy z dnia 24 czerwca 1983 r. o społecznej inspekcji pracy (Dz. U. z dnia 30 czerwca 1983 r.).

Główny Urząd Statystyczny jest centralnym organem administracji państwowej, właściwym w sprawach statystyki. Prezes GUS wykonuje swoje zadania przy pomocy służb statystyki publicznej. Stałymi organami opiniodawczo - doradczymi Prezesa są: Kolegium GUS, Komisja Programowo-Metodologiczna, Komitet Redakcyjny, Konwent Dyrektorów, Naukowa Rada Statystyczna

Ogólnopolskie Organizacje Związków Zawodowych :ONZ i SOLIDARNOSC

Jednym z podstawowych praw pracownika jest prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy

Pracownik też musi przestrzegać zasad bezpieczeństwa pracy

Rezultatem naruszania przez zakład pracy przepisów i zasad bhp może być wypadek lub choroba.

Stres w pracy. stres- stan organizmu wywołany przez bodźce nieobojętne . 3 FAZY : 1 reakcja alarmowa , szoku ,przeciwdziałanie 2 stadium odporności 3 stadium wyczerpania

Przyczyny (czynniki stresu): przeciążenie pracą (za trudno, za dużo) , rozwój techniki (kompetencja) ,praca zmianowa ,pośpiech , terminy, wydłużony czas pracy, złe warunki pracy (hałas , chłód, duchota) , niskie wynagrodzenie , niemożność zaspakajania podstawowych potrzeb, praca tylko dla pieniędzy, złe kontakty międzyludzkie , kłopoty z dojazdem , stosunki z współpracownikami, szerzenie intryg, molestowanie seksualne , prowokacja, awanse, degradacja , zazdrość , ciężar odpowiedzialności, motywacja pracowników , stosunki panujące w miejscu pracy , życie rodzinne, obniża produktywność ,wydajność ,obniża odporność (choroby zawodowe) , powoduje zmiany fizjologiczne

Ważne by mieć satysfakcję z pracy ,kultura miejsca wpływa na określone zzachowanie i nastrój . Jakość , ilość ,efekty pracy zależą od warunków i stosunków panujących w pracy

Co powoduje stres ?: obniza produktywność (wydajność w pracy i efektywnosc), obniża odporność (zawały serca,dolegliwości układów , nowotwory) , obniza naszą absencje , produkuje zmiany filozoficzne, tzw. Choroba zawodowa np. pylica od kredy , strun głosowych , choroby przypisane do danego zawodu

Redukcja stresu : satysfakcja z wykonywanej pracy , indywidualność , wsparcie otoczenia , wysokei kwalifikacje , zdrowie , ćwiczenia fizyczne , liczba godzin pracy dostosowana do wieku , długi sen , higieniczny tryb życia

Kobiety na rynku pracy w Polsce większość kobiet w populacji najbardziej narażona na czynniki stresogenne, patologie. Sytuacja kobiet na rynku pracy pogorszyła się po 1989r , rozpoczęła się baniem tranformacja polityczna ekonomiczna , choć są lepiej wykształcone od mężczyzn . liczba kobiet bezrobotnych wrosła znacząco po 1990r . częściej zatrudnione w sektorze publicznym - 37,22%kobiet i 23,27% mężczyzn

180 tys., w wlkp. - 111 kobiety

Pracownicy biurowi - 256 kobiet /100mężczyn

Pr. Usług osobistych i dostawczych 183 k /100 M

Specjaliści oraz technicy i średni personel - 150 K / 100 M

Współczynnik aktywności zawodowej kobiet w Polsce jest niższy w.o.z. mężczyzn (2005r - 47,7% K i 62,8 M) stosunek liczby pracujących kobiet do pracujących mężczyzn jest wzglenie stały

Różnice cech kobiet i mężczyzn :

K: odpowiedzialność , rzetelność , uprzejmość , kreatywność , wydajność, punktualność , konfliktosc

M: odporność psychiczna , uzdolnienie techniczne

Stereotyp kobiety :

Zjawisko eliminacji na rynku pracy -słaby odpada ,pracy nie znajdzie

Dawniej wyścig szczurów

Stanowiska niedostępne dla kobiet : często to wynika ze stereotypów

Bariery zawodowe bezbronnych kobiet :

Przyczyny bezrobocia :

Kobiety w wieku średnik (35-50 lat) oraz starcze (50 +)mniej atrakcyjne dla pracodawców,, wykształcone nieadekwatnie do realiów ,brak znajomości j. obcych , obsługi komputera, choroby ,powody pozostawienia bez pracy w odczuciach kobiet przedstawiono na wykresie nr3

Determinacja kobiet na rynku pracy

Praktyki stosowne przy zatrudnieniu : mocno ugruntowane przekonanie ,wg. Którego mężczyznom należy się pierwszeństwo na liczącym rynku pracy .Od kobiet wymaga się lepszego wykształcenia , wyższych kwalifikacji , doświadczenia i wiedzy ".Trzeba umieć sprzedać swoją wiedzę „

Centralny Instytut Ochrony Pracy Pojęcia :

Bezpieczeństwo pracy - zespół warunków które muszą być zachowane , aby pracownicy bezpiecznie i bez szkody dla zdrowia mogli pracować .

Bezpieczeństwo pracy -symbolizuje te wszystkie działania i angazowane w nie środki , które służą zapobieganiu uraom -wypadkom przy pracy

Higiena pracy jest to nauka, która zajmuje się :

1.      Badaniem wpływu warunków pracy na zdrowie, na zaburzenia czynności fizjologicznych i na zachowanie sprawności ustroju człowieka w czasie pracy.

2.      Ustaleniem czynników szkodliwych dla zdrowia.

3.      3.Zapobieganiem powstawaniu schorzeń i chorób zawodowych wśród ludzi wykonujących określony zawód.

Higiena pracy obejmuje działania i środki służące zapobieganiu chorobom zawodowym.

Ochrona pracy -cele:

Polski sysyem ochrony pracy obejmuje pracowników młodzianach i kobiety szczególną ochroną

a)zakaz zatrudniania pracowników przy wykonywaniu prac cieżkich szkodliwych

b) ochronie czasu pracy

c) ograniczeniach w ręcznym dźwiganiu

d) szczególnej ochronie macierzyństwa

kluczowe znaczenie ma dział X kodeksu

Ergonomia - nauka o uzywaniu nadanych człowiekowi od stwórcy sił i zdolności .

Wojciech Bogumił Jastrzębowski: Polak , prekursor ergonomii , stworzył nazwę zapożyczająz z greckiego ergon (praca) nomos (prawa naturalne)

Ergonomia - interdyscyplinarna nauka, zajmująca się przystosowaniem narzędzi, maszyn, środowiska i warunków pracy do autonomicznych i psychofizycznych cech i możliwości człowieka, zapewniając sprawne, wydajne i bezpieczne wykonanie przez niego pracy, przy stosunkowo niskim koszcie biologicznym.

Dyscypliny :fizjologia pracy , psychologia pracy , antropologia , organizacja pracy , medycyna pracy , pedagogika pracy , socjologia pracy , nauki techniczne , ochrona środowiska , estetyka , prawo ergonomiczne

Zadania ergonomii :

*opracowanie planów i programów działań dla nauk technicznych aby dostosować technikę nie tylko do możliwości psychofizycznych człowieka , jego potrzeb i oczekiwań

opracowanie planów i programów działań dla nauk społecznych , aby przygotować człowieka do roli nie tylko twórcy techniki (ergonomicznej) ale także do roli konsumenta, umiejącego z niej korzystać i doceniać jej wartości.

Ergonomia :

Ergonomia korekcyjna zajmuje się analizą już istnieją-cych stanowisk pracy z punktu widzenia ich dostosowania do psychofizycznych możliwości pracowników oraz formułowaniem zaleceń mających na celu polepszenie warunków pracy, zmniejszenie istniejących obciążeń oraz poprawą wydajności i jakości pracy.

Ergonomia koncepcyjna - celem jej jest takie zaprojekto-wanie narzędzia, urządzenia, maszyny czy wreszcie całego obiektu przemysłowego, aby spełniał on podstawowe wymagania ergonomii. Badania prowadzone w ramach ergonomii wyrobów mają charakter zastosowań ergonomii. Zastosowania te mogą być realizowane w procedurach korekcyjnych lub koncepcyjnych. Również pojęcie ergonomii warunków pracy mieści się w zakresie zastosowań ergonomii.

Wpływ środowiska pracy na człowieka :

Grupy czynników środowiska pracy :