19.11.2012

Wykład 4

1. System ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej:

• Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej

• Zapewnia ubezpieczeniu ochronę przed roszczeniem odszkodowawczym

• Roszczenie objęte ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej powstaje u poszkodowanego w następstwie czynu niedozwolonego lub nienależytego wykonania zobowiązania dokumentu

• Ubezpieczenie OC chroni majątek ubezpieczonego przed ujemnymi konsekwencjami roszczenia poszkodowanego,

• Ubezpieczenie OC daje poszkodowanemu pewność naprawienia szkody powstałej na skutek działań osób trzecich,

• przedmiot ubezpieczeń OC „odpowiedzialność cywilna”

• ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej, a NIE
  „ od odpowiedzialności cywilnej” ( tu roszczenie miałby ubezpieczony do zakładu ubezpieczeń)

System ubezpieczeń komunikacyjnych:

• Zakres systemu ubezpieczeń komunikacyjnych

• Związane z ruchem lądowym pojazdów mechanicznych,

• Ochroną objęte jest ryzyko dotyczące osób, które narażone są na szkody osobowe i rzeczowe w związku z tym ruchem.

• Udział składek AC do wszystkich składek w Polsce wynosi obecnie 40%.

• Obszary systemu ubezpieczeń komunikacyjnych:

• Ubezpieczenia komunikacyjne obowiązkowe:

• Ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów w ruchu krajowym:

• Regulowane prawem szczegółowym,

• Gwarancyjne wypłaty odszkodowań - UFG

• Szczególne zasady kontroli dopełnienia obowiązku

• Ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów w ruch zagranicznym;

• Jednolite porozumienie pomiędzy Biurami Narodowymi - obowiązywanie na terenie EOG - Europejski Obszar Gospodarczy tj, UE, Norwegia, Islandia, Liechtensten, Chorwacja (może być na egzaminie)

• System Zielonej Karty

• Ubezpieczenia komunikacyjne dobrowolne (nie tylko transport - trzeba to potraktować szeroko)

• Autocasco

• Cergo

• Assistance komunikacyjne,

• Ubezpieczenie ochrony prawnej,

• NNW kierowcy i pasażerów

• System ubezpieczeń nieruchomości:

• Ubezpieczenia nieruchomości obejmują:

• Klasyczne ubezpieczenia nieruchomości z tytułu ryzyka ognia i innych zdarzeń losowych (woda, szkody energetyczne, uderzenia zewnętrzne)

• Ubezpieczenie mienia z tytułu ryzyka kradzieży z włamaniem i rabunku (Suma ubezpieczenia od ognia .... i ubezpieczenia z tyt. kradzieży nie jest taka sama i stawki są inne ,składki inne, nie wszystko jest objęte ubezpieczeniem z tyt. Kradzieży)

• Ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej właściciela nieruchomości (deliktowa - sople, odpadające części, oblodzenia)

• Obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej licencjonowanego zarządcy nieruchomości

• Ubezpieczenia finansowe - zarządcy nieruchomości (dobrego działania, wykonywania kontraktu)

• Ubezpieczenia budowlane (w procesie inwestycyjnym - sprzętu budowlanego, obiektu w fazie budowy, mienia pracowników)

• System ubezpieczeń w agrobiznesie (rolniczych):

• Ubezpieczenia obowiązkowe:

• OC rolnika

• Ubezpieczenie budynków rolniczych wchodzących w skład gospodarstwa rolnego

• Ubezpieczenie upraw rolnych i zwierząt gospodarskich w przypadku korzystania z dotacji UE (od 1 lipca 2008) - UE daje środki, ale trzeba majątek mieć ubezpieczony

• Ubezpieczenia dobrowolne:

• Ubezpieczenie zwierząt gospodarskich i upraw (w tym w przypadku klęski żywiołowej)

• Ubezpieczenie sprzętu gospodarskiego

• System ubezpieczeń ekologicznych:

• Potrzeba prowadzenia ubezpieczeń ekologicznych:

• Występowanie szkód ekologicznych

• Szkody ekologiczne to negatywne skutki środowiska spowodowane nadmiernym zanieczyszczeniem komponentów środowiska - powietrza, wody i gleby

• Możliwość powstania znacznych zobowiązań przedsiębiorstw w związku z wyrządzaniem szkód w środowisku i skutkami tych zdarzeń dla człowieka

• Zakres ubezpieczeń ekologicznych:

• Ubezpieczenia związane ze szkodami zdrowotnymi wywoływanymi zanieczyszczeniem środowiska

• Ubezpieczenia obowiązkowe dla podmiotów zajmujących się wydobyciem ropy, przetwórstwem i dystrybucją produktów ropopochodnych

• Ubezpieczenia dotyczące niekorzystnych dla środowiska skutków prowadzonej produkcji i koniecznością prowadzenia działań naprawczych i rewitalizacyjnych (zanieczyszczenie powietrza, gruntu, pól uprawnych, wód, hałas, opady i osady)

• Ubezpieczenia związane ze składowaniem i utylizacją odpadów i materiałów niebezpiecznych

• Ubezpieczenia związane z prowadzeniem działalności sprzyjającej ocieplaniu klimatu (wzrost natężenia i częstotliwości występowania katastrof naturalnych - powodzie, huragany)

• System ubezpieczeń finansowych:

• Ubezpieczenia finansowe dotyczą:

• Składki realizacji ryzyka finansowego, a w szczególności ubezpieczenia kredytu, gwarancji ubezpieczeniowych oraz strat finansowych

• Podstawowe cechy ubezpieczeń finansowych:

• W małym stopniu podlegają prawu wielkich liczb

• Źródła ryzyka - złożone procesy ekonomiczne lub polityczne

• Silny związek z sektorem bankowym

• Wielopłaszczyznowa ocena i selekcja ryzyka

• Nie są standardowymi

• Składki ubezpieczeniowe zwykle nie są taryfikowane, ich wysokość jest ustalana indywidualnie w zależności od wielu elementów, tj.: sytuacji finansowej klienta, rodzaju ubezpieczanej transakcji, zakresu ochrony ubezpieczeniowej,

• Podstawową kwestią jest pełne przekonanie zakładu o wiarygodności i rzetelności klienta, a także możliwość współdziałania zarówno w czasie trwania ubezpieczenia, jak i w procesie likwidacji szkody,

• Tendencja do centralizacji kompetencji w zakresie akceptowania ryzyka,

• Monitorowanie ryzyka w czasie trwania umowy dotyczy zarówno sytuacji finansowej klienta, jak i ubezpieczanych umów,

• Rozszerza się doradcza rola zakładu ubezpieczeń w kontaktach z klientami,

• Zasadą jest przyjmowanie prawnych zabezpieczeń ewentualnego regresu
  i windykacja wypłacanych odszkodowań.

• Wybrane ubezpieczenia finansowe:

• Gwarancja zapłaty należności kontrolowanych

• Gwarancja zwrotu zaliczki

• Gwarancja właściwego usunięcia wad lub usterek

• Gwarancja zapłaty wadium

• Gwarancja należytego wykonania kontraktu

• Ubezpieczenie z tytułu ryzyka utraty pracy

• Ubezpieczenie krajowego i zagranicznego kredytu kupieckiego

• Ubezpieczenie kredytów hipotecznych udzielonych osobom fizycznym do momentu ustanowienia hipoteki

• Ubezpieczenie zysku

Temat: System ubezpieczeń gospodarczych.

1. System rynku ubezpieczeniowego w Polsce:

• Rynek ubezpieczeń - struktura przedmiotowa

• Rodzaj oferowanych ubezpieczeń:

• Niematerialny charakter produktu-usługi ubezpieczeniowej

• Limitowana dostępność produktów ubezpieczeniowych (tworzenie dowolnych produktów ubezpieczeniowych nie jest możliwe)

• Można ubezpieczać wszystko, co jest zgodne z prawem

• Przymus nabywania niektórych ubezpieczeń

• Indywidualny charakter ceny

• Odroczony i niepewny charakter użycia

• Wielkość sprzedaży ubezpieczeń

• Szkodowość poszczególnych grup ubezpieczeń

• Rynek ubezpieczeń - struktura podmiotowa:

• Strona podażowa rynku:

• Zakłady ubezpieczeń,

• Podmioty współpracujące z zakładami ubezpieczeń (pośrednicy, aktuariusze, analitycy, lekarze, likwidatorzy, rzeczoznawcy)

• Aktuariusz - matematyk ubezpieczeniowy, liczy rezerwy techniczne, podpisuje sprawozdania wysyłane przez zakłady ubezpieczeń do Funduszu Nadzoru, bez nich nie powstaje żaden produkt.

• Strona popytowa rynku:

• Ubezpieczający (kontrahenci zakładów ubezpieczeń, osoby fizyczne i osoby prawne)

• Segmenty konsumentów na rynku ubezpieczeń

• Klient indywidualny,

• Klient ubezpieczeń zbiorowych (w jednej umowie wiele podmiotów)

• Klient ubezpieczeń grupowych (w jednej umowie wiele podmiotów Np. grupowe na życie)

• Segmentacja ubezpieczających

• Geograficzne (miasta, województwa - lokalne różnice)

• Demograficzne (wykonywana praca, wiek, płeć, cykl życia)

• Ekonomiczne (dochody, majątek)

• Psychograficzne (potrzeby, motywy)

• Behawioralne (oczekiwane korzyści klienta, preferencje nabywcze, lojalność klienta, świadomość, wiedza, osobowość klienta)

• Pozostałe podmioty rynku ubezpieczeniowego:

• Zrzeszenia ubezpieczycieli, (podmioty, które wypracowują jednolite stanowisko wszystkich ubezpieczycieli w stosunku do władzy publicznej, ustawodawców, ubezpieczonych, ubezpieczających)

• Zrzeszenia ubezpieczonych (chronią podmioty słabsze w relacjach prawnych)

• Nadzór ubezpieczeniowy (regulacja prawidłowego funkcjonowania rynku ubezpieczeniowego).

• Instytucje rynku ubezpieczeniowego w Polsce - nadzór ubezpieczeniowy

• Komisja Nadzoru Finansowego (przejęła kompetencje KNUiFE od dnia 19 września 2006r)

• Celem nadzoru jest: ochrona interesów osób ubezpieczających, członków funduszy emerytalnych oraz uczestników pracowniczych programów emerytalnych,

• Główne zadania organu nadzoru - KNF:

• Nadzór nad zgodnością działań zakładów ubezpieczeń z regulacjami prawa,

• Nadzór nad realizacją praw ubezpieczonych,

• Nadzór nad działalnością pośredników ubezpieczeniowych,

• Wydanie i cofanie zezwolenia na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej i funduszy emerytalnych,

• Wydawanie zgody na powołanie osób członków zarządu,

• Wydawanie zgody na połączenia i podziały zakładów ubezpieczeń - polega na przeniesieniu portfela ubezpieczeniowego,

• Nakładanie kar pieniężnych na zakłady ubezpieczeń, członków zarządu (stwierdzenie niezgodności
  z prawem).

• Rzecznik Ubezpieczonych

• Podstawowy cel działań Rzecznika Ubezpieczonych: reprezentuje interesy osób ubezpieczonych, członków funduszy emerytalnych oraz uczestników pracowniczych programów emerytalnych.

• Główne zadania Rzecznika Ubezpieczonych:

• Rozpatrywanie skarg w indywidualnych sprawach kierowanych do Rzecznika,

• Opiniowanie projektów aktów prawnych dotyczących organizacji i funkcjonowania ubezpieczeń, funduszy emerytalnych i PPE,

• Informowanie właściwych organów nadzoru i kontroli o dostrzeżonych nieprawidłowościach w działaniu zakładów ubezpieczeń, funduszy emerytalnych i PPE,

• Stwarzanie możliwości polubownego i pojedynczego rozstrzygania sporów w zakresie ubezpieczeń.

• Polska Izba Ubezpieczeń:

• Cele działań PIU:

• PIU jest organizacją ubezpieczeniowego samorządu gospodarczego,

• Przynależność zakładów ubezpieczeń do Izby jest obowiązkowa i powstaje z chwilą podjęcia przez zakład działalności ubezpieczeniowej

• Główne zadania Izby:

• Reprezentowanie zakładów ubezpieczeń wobec organów władzy i administracji państwowej,

• Wyrażanie opinii o projektach aktów prawnych dotyczących działalności ubezpieczeniowej oraz współdziałanie przy ich opracowaniach,

• Współdziałanie z organizacjami i stowarzyszeniami krajowymi i zagranicznymi w zakresie ubezpieczeń,

• Edukacja ubezpieczeniowa.

Finanse i Rachunkowość	Przedmiot: System ubezpieczeń (wykłady)
Rok akademicki 2012/2013	Semestr I
Dr D. Szewieczek	Autor notatki: lic. Krzysztof Podgórski

5