1. Prawda czy fałsz? (MIKROEKONOMIA)

• Prawo popytu mówi, że wzrost popytu powoduje przesunięcie krzywej popytu w prawo P

• Efekt substytucji wyraża wpływ, jaki wywiera zmiana ceny danego towaru na ceny względne innych towarów substytucyjnych F

• Samochód i benzyna stanowią towary substytucyjne F

• Prawo podaży mówi, że gdy cena wzrasta, rośnie również wielkość popytu F

• Efekt dochodowy ilustruje następujące stwierdzenie: „Gdy maleje cena mięsa konsumenci będą mogli pozwolić sobie na zwiększenie zakupów, ponieważ zwiększy się siła nabywcza ich dochodów” P

• Jeżeli cena towaru X wzrasta, a popyt na towar Y rośnie, wtedy X i Y są dobrami substytucyjnymi P

• Jedną z wad systemu rynkowego jest włączenie efektów zewnętrznych do rachunku ekonomicznego F

• Działanie rządu (państwa) powoduje wzrost podaży dóbr wolnych F

• Realny PKB mierzy bieżącą produkcję w cenach bieżących F

• Krzywa Phillipsa wyraża związek między stopą inflacji a stopą procentową F

• Inflacja popytowa charakteryzuje się zbyt dużą ilością dóbr i usług w stosunku do zbyt małych zasobów pieniężnych F

• Monetaryści podkreślają, że próby obniżenia bezrobocia naturalnego przez wzrost podaży pieniądza powodują jedynie wzrost deficytu budżetowego F

• Firma wolnokonkurencyjna jest cenobiorcą P

• Firma-uczestnik konkurencji doskonałej sprzedaje produkt jednorodny P

• Korzyści skali wiążą się z utratą przez kierownictwo przedsiębiorstwa kontroli nad kosztami jego działalności

• Powyżej pewnego poziomu produkcji koszt krańcowy zaczyna spadać, powodując zwiększanie się wielkości produkcji dodatkowej, otrzymywanej z kolejnej jednostki zmiennego czynnika wytwórczego

• Publiczne dobra i usługi finansowane są przy pomocy dobrowolnych wpłat i są kupowane na wolnym rynku F

• Powietrze i energia słoneczna stanowią przykłady dóbr wolnych P

• Ekonomia pozytywna zajmuje się subiektywnymi stwierdzeniami ekonomicznymi. Ekonomia normatywna zajmuje się obiektywnymi stwierdzeniami ekonomicznymi F

• Gospodarowanie oznacza dokonywanie wyboru między alternatywami P

• Firma- uczestnik konkurencji doskonałej sprzedaje produkt po cenie równej utargowi (przychodowi) całkowitemu F

• Korzyści skali oznaczają spadek długookresowych kosztów całkowitych i przeciętnych F

• Prawo Greshama-Kopernika stwierdza, że podaż tworzy dla siebie rynek zbytu F

• Powyżej pewnego poziomu produkcji koszt przeciętny zaczyna spadać, powodując zmniejszanie się przyrostu produktu całkowitego, otrzymywanego z kolejnej jednostki zmiennego czynnika wytwórczego F

• Niedobór rynkowy to ilość popytu, która przekracza wielkość podaży w punkcie przecięcia się krzywych popytu i podaży F

• Ekonomia pozytywna zajmuje się analizą dóbr prywatnych. Ekonomia normatywna bada prawidłowości odnoszące się do dóbr publicznych P

• Gospodarowanie oznacza dokonywanie alokacji zasobów między alternatywne możliwości ich zastosowania P

• Użyteczność krańcowa to zmiana całkowitej satysfakcji związana ze zmianą konsumpcji o jednostkę P

• Jeżeli dobro X jest o połowę tańsze od dobra Y, to nachylenie linii budżetu wynosi -1/2 P

• Konsument znajduje się w stanie równowagi, kiedy krzywa obojętności przecina linię budżetu F

• Najpopularniejszą formą prywatyzacji w Polsce była prywatyzacja likwidacyjna P

• Paradoks Veblena polega na wzroście popytu na dobro luksusowe na skutek zwiększenia popytu innych konsumentów na to dobro F

• Wprowadzenie bardziej wydajnej technologii powoduje zazwyczaj przesunięcie krzywej podaży w prawo P

• Najczęściej spotykaną formą własności w gospodarce rynkowej jest kapitalistyczna własność akcyjna P

• Jeżeli relatywnie duża zmiana ceny powoduje relatywnie małą zmianę popytu, to popyt jest mało elastyczny P

• Jeżeli państwo ustali cenę minimalną na poziomie niższym od ceny równowagi, to na rynku pojawi się deficyt towaru P

• Jeżeli kaszanka jest dobrem podrzędnym, to wzrost dochodu spowoduje przesunięcie krzywej na to dobro w prawo F

• Własność publiczna to własność zbiorowa, a własność prywatna to własność pojedynczych osób F

• Drugie prawo Gossena głosi, że wzrost konsumpcji jakiegoś dobra powoduje spadek użyteczności krańcowej F

• W gospodarce centralnie planowanej przedsiębiorstwa charakteryzowały się „miękkim ograniczeniem budżetowym” P

• Najbardziej efektywny ekonomicznie wariant decyzji to taki, gdzie relacja nakładów do efektów jest największa F

• Gospodarka centralnie planowana cechowała się wysokim stopniem monopolizacji P

• Funkcja aplikacyjna ekonomii polega na wyjaśnianiu zjawisk i procesów gospodarczych F

• Rynek sprzedawcy charakteryzuje się długotrwałą nadwyżką popytu nad podażą P

• Spośród potrzeb wtórnych najbardziej fundamentalny charakter mają potrzeby bezpieczeństwa P

2. Wybierz jedną najlepszą odpowiedź (MIKROEKONOMIA)

Prawo popytu mówi:

- jeżeli obniża się podaż, obniża się cena

- wszelka zmiana ceny spowodowana jest zmianą popytu

- istnieje dodatnia zależność między ceną a wielkością podaży

- występuje odwrotna zależność między ceną a wielkością popytu

Dobra i usługi, z których powszechny dostęp nie podlega zasadzie wykluczenia, to:

- dobra i usługi publiczne

- zasoby ogólnie dostępne

- zasoby opieki społecznej

- wszystko co wyżej napisane

Krzywa Laffera wyraża zależność

- między wpływami do budżetu a wysokością stóp procentowych

- między inflacją a bezrobociem

- między wysokością stopy podatkowej a wpływami do budżetu

- między stopą opodatkowania a inflacją

Z ilościowej teorii pieniądza wynika, że:

- przeciętny poziom cen w gospodarce jest zależny od kosztów wytwarzania

- przeciętny poziom cen jest funkcją popytu na pieniądz

- przeciętny poziom cen jest proporcjonalny do zasobu pieniądza w obiegu

- przeciętny poziom cen jest funkcją stopy procentowej

Fundamentalnym problemem ekonomicznym każdego kraju jest:

- sprawiedliwy podział dochodów

- przezwyciężenie zjawiska rzadkości zasobów

- zachowanie zasobów

- maksymalizowanie produkcji z danych ograniczonych zasobów

- zapewnienie pełnego zatrudnienia tym, którzy są zdolni i chętni do pracy

Pojęcie rzadkości:

- jest synonimem ubóstwa

- ma różne znaczenie w krajach niedorozwiniętych w porównaniu do nowoczesnych krajów uprzemysłowionych

- odnosi się do wszystkich ludzi we wszystkich krajach

Optimum ekonomiczne przedsiębiorstwa znajduje się przy produkcji:

- maksymalizującej utarg całkowity

- minimalizującej koszt przeciętny

- wyrównującej koszt krańcowy z kosztem przeciętnym

- wyrównującej koszt krańcowy z utargiem krańcowym

Optimum technologiczne oznacza, że przedsiębiorstwo:

- osiąga max. zysk przeciętny

- maksymalizuje utarg przeciętny

- maksymalizuje zysk całkowity

- minimalizuje zysk jednostkowy (przeciętny)

Korzyści skali oznaczają:

- spadek kosztów całkowitych w miarę spadku produkcji

- spadek kosztów stałych w miarę wzrostu produkcji

- spadek kosztów przeciętnych w miarę wzrostu produkcji

- spadek kosztów krańcowych w miarę wzrostu produkcji

Utarg krańcowy firmy monopolistycznej:

- rośnie szybciej niż cena

- spada szybciej niż cena

- jest równy cenie

- żadna odpowiedź nie jest dobra

Pozacenowe determinanty podaży to:

- koszty wytwarzania

- efekt substytucyjny zmiany ceny

- efekt dochodowy

- dochody nabywców

Krzywa popytu na wyroby firmy działającej w warunkach konkurencji doskonałej jest:

- poziomą linią prostą

- pionową linią prostą

- linią prostą o dodatnim nachyleniu

- linią prostą o ujemnym nachyleniu

Dobra i usługi, z których powszechny dostęp nie podlega zasadzie wykluczenia to:

- dobra i usługi publiczne

- zasoby ogólnie dostępne

- zasoby opieki społecznej

- wszystko, co wyżej

3. Uzupełnij: (MIKROEKONOMIA)

• Dobra POŚREDNIE to dobra, które są zużywane przez przedsiębiorstwa przy wytwarzaniu innych produktów

• Przyrost wartości dóbr, będący rezultatem danego procesu produkcji to WARTOŚĆ DODANA

• Dobra PODRZĘDNE mają współczynnik dochodowej elastyczności popytu ujemny

• Cena usuwająca nadmiar lub niedobór produktów, cena czyszcząca rynek z niedopasowania popytu i podaży, to cena RÓWNOWAGI RYNKOWEJ

• Wymień 4 główne warunki konkurencji doskonałej: DUŻO SPRZEDAJĄCYCH I KUPUJĄCYCH, BRAK BARIER WEJŚCIA, DOSKONAŁA INFORMACJA, IDENTCZNE PRZEDMIOTY

• Wzrost ceny dobra A powoduje obniżenie dochodu realnego konsumentów. Ten efekt nazywamy DOCHODOWYM

• Linia łącząca punkty reprezentujące różne ilościowe kombinacje 2 dóbr, jednakowo dla konsumenta atrakcyjne, nosi nazwę KRZYWA INDYFERENCJI

• Niekorzyści skali oznaczają WZROST kosztów PRZECIĘTNYCH w miarę wzrostu PRODUKCJI

• Wzrost ceny dobra A skłania nabywcę do zastępowania go innym dobrem. Ten efekt zmiany ceny nazywamy SUBSTYTUCYJNYM

• Koszty krańcowe to przyrost kosztów całkowitych spowodowany WZROSTEM JEDNOSTKI WYROBU

• Utarg krańcowy jest przyrostem UTARGU CAŁKOWITEGO

• Zanieczyszczenie środowiska to przykład negatywnych EFEKTÓW ZEWNĘTRZNYCH

• Optimum ekonomiczne przedsiębiorstwa wyznacza poziom produkcji, przy którym różnica między KOSZTEM KRAŃCOWYM i CENĄ jest maksymalna

• Trzy podstawowe czynniki produkcji to: SIŁA ROBOCZA, KAPITAŁ, ZIEMIA

• Środki zaspokojenia ludzkich potrzeb określa się mianem DÓBR i USŁUG

• Wymień 2 cechy określające specyfikę dóbr publicznych BRAK KONKURENCJI, BRAK MOŻLIWOŚCI WYŁĄCZENIA Z KONSUMPCJI

• Pragnienie nabycia określonego towaru nie poparte możliwościami dochodowymi oznacza popyt POTENCALNY

• Zmiana ceny powoduje dwojaki efekt: DOCHODOWY i SUBSTYTUCYJNY

• Wymień 3główne pozacenowe determinanty popytu: DOCHÓD, MODA, LICZBA KUPUJĄCYCH

• Zgodnie z pierwszym prawem Gossena w miarę wzrostu ilości konsumowanego dobra użyteczność krańcowa MALEJE

• Położenie linii ograniczenia budżetowego konsumenta zależy od dwóch czynników: ZMIANY DOCHODU KONSUMETA i ZMIANY CENY DÓBR

• Prawo mówiące, że zwiększenie nakładów czynnika zmiennego ( przy założeniu, że pozostałe czynniki są stałe) zaczyna od pewnego momentu dawać coraz mniejsze przyrosty produkcji nosi nazwę PRAWA MALEJĄCYCH PRZYCHODÓW

• Koszty, których wielkość nie zmienia się przy zmianie wielkości produkcji to tzw. Koszty STAŁE

• Przyrost użyteczności całkowitej spowodowany konsumpcją dodatkowej jednostki danego dobra nazywamy UŻYTECZNOŚCIĄ KRAŃCOWĄ

• Korzyści skali oznaczają ZMNIEJSZENIE kosztów PRZECIETNYCH w miarę wzrostu PRODUKCI

• Utarg całkowity jest iloczynem ILOŚCI SZTUK SPRZEDANEGO PRODUKTU i CENY JEDNEJ SZTUKI TEGO PRODUKTU

• Zysk całkowity jest różnicą między UTARGIEM CAŁKOWITYM i KOSZTEM CAŁKOWITYM

• Przedsiębiorstwo wolnokonkurencyjne maksymalizuje zysk przy rozmiarach produkcji wyznaczonych przez punkt zrównania się UTARGU KRAŃCOWEGO z KOSZTEM KRACOWYM który równy jest cenie

• Dobra będące wynikiem produkcji to dobra EKONOMICZNE

• Alternatywą gospodarki rynkowej jest GOSPODARKA CENTRALNIE PLANOWANA

• Uczestnik procesu gospodarowania, czyli podejmujący decyzje ekonomiczne to PODMIOT GOSPODARCZY

• W odróżnieniu od praw przyrody, prawa ekonomiczne mają charakter SUBIEKTYWNY

• Zmiana ceny powoduje efekt dochodowy i SUBSTYTUCYJNY

• Przy danych cenach i danym dochodzie konsument dokona takich wyborów, by zgodnie ze swymi upodobaniami osiągnąć możliwie największe łączne zadowolenie, zwane UŻYTECZNOŚCIĄ CAŁKOWITĄ

• Zmiany w dochodach konsumenta powodują przesunięcie w górę lub w dół linii OGRANICZENIA BUDŻETOWEGO

• Punkt równowagi gospodarstwa domowego to punkt styczności krzywej INDYFERENCJI z LINIĄ OGRANICZENIA BUDŻETOWEGO

• Koszty przeciętne to stosunek kosztów CAŁKOWITCH do WIELKOŚCI PRODUKCJI

• NIEKORZYŚCI skali oznaczają wzrost kosztów PRZECIĘTNYCH wraz ze wzrostem rozmiarów produkcji

• Monopol pełny występuje wtedy gdy spełnione są następujące warunki: JEDEN DOSTAWCA, WIELU ODBIORCÓW; NIE ŁATWO JEST WEJŚĆ I WYJŚĆ Z RYNKU; JEDNORODNOŚĆ LUB ZRÓŻNICOWANIE PRODUKTÓW BEZ ICH SUBSTYTUTÓW

• Przedsiębiorstwo monopolistyczne jest w równowadze ekonomicznej przy rozmiarach produkcji wyznaczonych przez punkt zrównania się kosztu KRAŃCOWEGO z utargiem KRAŃCOWYM

4. Uzupełnij: (MAKROEKONOMIA)

• Osoby w wieku produkcyjnym, zdolne do pracy i gotowe do jej podjęcia stanowią ZASOBY SIŁY ROBOCZEJ

• Stopa procentowa pobierana przez bank centralny od pożyczek udzielanych bankom komercyjnym pod zastaw weksli (lub innych papierów wartościowych) nosi nazwę STOPY DYSKONTOWEJ

• Zestawienie wartości wszystkich transakcji ekonomicznych dokonanych w danym okresie między daną gospodarką krajową a zagranicą nosi nazwę BILANSU PŁATNICZEGO

• W systemie kursów sztywnych wzrost ceny waluty wyrażonej w walucie innego kraju nosi nazwę REWALUACJI

• Nurt ekonomii głoszący, że inflacja jest zjawiskiem wyłącznie pieniężnym to MONETARYZM

• Pionowa krzywa Phillipsa pokrywa się z NATURALNYM poziomem bezrobocia

• Wymień 4 główne funkcje pieniądza: DOBRO RACHUNKOWE, ŚRODEK CYRKULACJI, ŚRODEK PŁATNICZY, ŚRODEK PRZECHOWYWANIA BOGACTWA (TEZAURYZACJA)

• W odróżnieniu od systemu kursów sztywnych, zjawisko obniżania się kursu płynnego danej waluty nosi nazwę DEPRECJACJI

• Krzywa Laffera wyraża związek między WYSOKOŚCIĄ STOPY PODATKOWEJ a WPŁYWAMI DO BUDŻETU

• Dział ekonomii zajmujący się badaniem zjawisk i procesów gospodarczych zachodzących w skali całej gospodarki nazywamy MAKROEKONOMIĄ

• Aby przejść od PKB do PNB należy do tego pierwszego DODAĆ DOCHODY NETTO Z TYTUŁU WŁASNOŚCI ZA GRANICĄ.

• Bank centralny określając minimalną relację rezerw gotówkowych do wkładów w bankach komercyjnych określa stopę REZERW OBOWIĄZKOWYCH

• Spadek ogólnego poziomu cen nosi nazwę DEFLACJI

• Wysokość mnożnika inwestycyjnego zależy od przyrostu DOCHODÓW KONSUMENTA I KONSUMPCJI

• Przyrost produktu całkowitego spowodowany zwiększeniem nakładów czynnika zmiennego o jednostkę nosi nazwę PRODUKTU KRAŃCOWEGO

• Wielkość współczynnika kreacji depozytów (mnożnik kreacji pieniądza) zależy od STOPY REZERW OBOWIĄZKOWYCH

• Do najważniejszych narzędzi wykorzystywanych przez bank centralny do kontrolowania podaży pieniądza należą: a) OPERACJA OTRWATEGO RYNKU b) USTALENIE STÓP PROCENTOWYCH c) KONTROLA KREDYTÓW

• Monetarna teoria inflacji opiera się na tzw. neoilościowym równaniu wymiany M V=P Y. Podaj znaczenie tych symboli. M- , P-

• Spadek tempa wzrostu ogólnego poziomu cen nosi nazwę ………..

• Krzywa Phillipsa ilustrowała tezę, że między tempem wzrostu płac i poziomem INFLACJI istnieje zależność odwrotna

• Wykorzystywanie podatków i wydatków budżetowych do stabilizacji gospodarki oraz realizacji innych celów makroekonomicznych stanowi treść polityki ……….

• Bilans płatniczy składa się z trzech rachunków :

• Okresowo powtarzające się zmiany poziomu aktywności gospodarczej noszą nazwę ………..

• Keynesizm stanowił teoretyczne uzasadnienie polityki gospodarczej zwanej …………

• Produkt krajowy brutto (PKB) można obliczyć trzema metodami:

• Przyrost wartości dóbr, będący rezultatem danego procesu produkcji to wartość……….

• Krańcowa skłonność do konsumpcji to stosunek przyrostu ……………. do przyrostu ……………

• Produkcja, jaką można wytworzyć przy pełnym wykorzystaniu istniejących czynników wytwórczych to ………….

• Stosunek wielkości produkcji do liczby zatrudnionych nazywamy ……..

• Wśród podatków pobieranych przez państwo polskie najpoważniejszą pozycję zajmuje podatek ……………………..

• Bank centralny pełni następujące funkcje:

• Polityka banku centralnego polegająca na sprzedaży lub kupnie papierów wartościowych nosi nazwę operacji ………

• Klasyczny (tzn. XIX wieczny) cykl koniunkturalny obejmował 4 fazy: KRYZYSU, DEPRESJI, OŻYWIENIA, ROZKWITU

• Stopa bezrobocia to relacja między LICZBĄ ZAREJESTROWANYCH OSÓB BEZROBOTNYCH A LICZBĄ OSÓB CZYNNYCH ZAWODÓW

• Zdaniem monetarystów przyczyną inflacji jest PODAŻ PIENIĄDZA

• Zmodyfikowana krzywa Phillipsa wyraża zależność między TEMPEM WZROSTU STOPY BEZROBOCIA a TEMPEM WZROSTU CEN

• Pośrednicząc w realizacji zaciągniętych zobowiązań, pieniądz pełni funkcje PŁATNICZĄ

• Zasada mówiąca, że dany kraj powinien specjalizować się w produkcji tych towarów, których koszty produkcji są względnie niskie w porównaniu z innymi krajami nosi nazwę …………

• W odróżnieniu od systemu kursów sztywnych, zjawisko wzrostu kursu płynnego danej waluty nosi nazwę ……….

• Tempo wzrostu dochodu narodowego jest sumą tempa wzrostu zatrudnienia i TEMPA WZROSTU WYDAJNOŚCI PRACY

• Mnożnik inwestycyjny informuje o tym, jak zmienia się dochód narodowy pod wpływem zmiany wydatków …………………….

1.) Środki zaspokojenia ludzkich potrzeb określamy mianem
2.) Trzy podstawowe czynniki produkcji to:
3.) Dobra nie będące wynikiem produkcji (np. powietrze) to dobra
4.) Podmioty gospodarcze to
5.) Trzy główne podmioty gospodarcze to:
6.) Porównywanie uzyskiwanych z danej działalności efektów z ponoszonymi w związku z tą działalnością nakładami w celu wyboru najlepszych wariantów decyzji nazywamy
7.) Stale powtarzające się zależności między elementami procesu gospodarowania, wykrywane i formułowane przez naukę ekonomii nazywamy
8.) Głównymi przedstawicielami klasycznej ekonomii angielskiej są ... i ...
9.) System klasyczny oparty jest na teorii głoszącej, że wolnokonkurencyjna gospodarka samoczynnie dąży do równowagi przy pełnym wykorzystaniu zasobów. Teoria ta nazywana jest inaczej
10.) Keynesizm stanowił teoretyczne uzasadnienie polityki gospodarczej zwanej

7

---