Cynamonowiec- Cinnamomum, drzewo lub wysoki krzew z rodzaju wawrzynowatych

Cynamonowiec- Cinnamomum, drzewo lub wysoki krzew z rodzaju wawrzynowatych. Ok. 250 gat. W Pd- wsch Azji oraz Australii , dostarcza cennych surowców: drewna, kory (cynamon), olejku cynamonowego i kamforowego (kamforowiec), cynamonu dostarczają c. cejloński (c. verum z Cejlonu) i c. wonny (c. aromaticum, c. cassia) z Chin, oba gat uprawiane głównie w Pd- wsch Azji i Ameryce Pd. Drewno cynamonowca ma zastosowanie w meblarstwie i budownictwie okrętowym.

Cynamon pozyskiwany jest z korowiny wiecznie zielonego drzewa - cynamonowca cejlońskiego. Jego ojczyzną jest Cejlon, Brazylia, Jawa, uprawa rozprzestrzeniła się również w Chinach, na Borneo, Sumatrze i Mauritiusie i niemal w całym tropikalnym rejonie Azji. Od dawna cynamon był stosowany jako przyprawa, ale również w obrzędach kultowych. W średniowieczu sprowadzano go do Europy z Cejlonu. Handel cynamonem opanowywali kolejno Portugalczycy, Holendrzy i Anglicy, zależnie od tego, kto bezpośrednio panował nad tym obszarem. Cynamon odegrał też ważną rolę w historii Chin, Grecji i krajów arabskich. Jego stosowanie dokumentuje księga o roślinach cesarza Schen-Nung-Kwai, pochodząca z roku 2800 p. n. e.

Uprawa: Cynamonowce uprawiane są na wielkich plantacjach. Przyprawę pozyskuje się z korowiny młodych pędów, najlepiej 2-3-letnich. Pędy te pozbawia się liści, oczyszcza, tnie na 20-centymetrowe kawałki. Z kawałków tych zdejmuje się korowinę, suszy ją na słońcu, następnie sortuje. Podczas suszenia cynamon uzyskuje swój charakterystyczny, brązowozłocisty kolor. Suszone kawałki zwijają się z obu stron, tworząc rodzaj podwójnych rurek.

Zawartość: Swój charakterystyczny zapach cynamon zawdzięcza 1 % olejku lotnego, zwanego cynamonowym, oraz innym składnikom, jak mannitol, garbniki, żywice, śluz i szczawian wapnia.

Zastosowanie: Cynamon ma silny, aromatyczny zapach, w smaku jest ostry, korzenny, gorzkawy i słodki zarazem. Jako przyprawa dobrze harmonizuje z innymi ostrymi przyprawami. Cynamonem można przyprawiać wszystkie potrawy słodzone, np. zupy owocowe, kompoty, budynie, strudle owocowe, ciastka (zwłaszcza z owocami), jabłka pieczone, napoje mleczne, likiery, grog, poncz, wino grzane i niemal wszystkie rodzaje słodyczy. Są też zwolennicy kawy z cynamonem. Mniej popularne jest przyprawianie cynamonem farszu do drobiu. Cynamon jest też składnikiem mieszanki przyprawowej do mięsa z rusztu. Małą ilością można również doprawiać szynkę oraz przed smażeniem kotlety i bitki. Niektórzy smakosze przyprawiają małą ilością cynamonu gotowaną rybę, wołowinę czy wieprzowinę.

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Magnoliopsida Brongn., podklasa Magnoliidae Novák ex Takht., nadrząd Lauranae Takht., rząd wawrzynowce (Laurales Perleb), rodzina wawrzynowate (Lauraceae Juss.), plemię Cinnamomeae Nees., rodzaj cynamonowiec (Cinnamomum Schaeff.)^[3].

Cynamon to popularna przyprawa kuchenna, którą otrzymuje się przede wszystkim z wysuszonej kory cynamonowca cejlońskiego (najbardziej ceniony) oraz wielu innych gatunków tego rodzaju (które rzadko są importowane do Europy, a mają znaczenie tylko dla kuchni regionalnej), a nawet innego rodzaju ("cynamon z Batawii" - ze strączyńca oraz "cynamon biały" z korzybiela). Występuje w dwóch postaciach, utarty na proszek lub w niewielkich, zwiniętych w rulonik kawałkach, ma kolor rdzawy i dzięki zawartemu w niej olejkowi cynamonowemu charakterystyczny słodkawo-korzenny, lekko piekący smak i silny aromat.

Cynamon używany jest do przyprawiania potraw słodkich z ryżu, pieczonych jabłek, wina grzanego i ponczu. Niewielkie ilości cynamonu służą do aromatyzowania gulaszu, baraniny, gotowanych ryb i szynki. Olejek cynamonowy ma działanie antyseptyczne.

Cynamonowiec kamforowy, drzewo kamforowe, kamforowiec (Cinnamomum camphora Ness et Eberm.) - gatunek drzewa należący do rodziny wawrzynowatych (Lauraceae). Występuje w południowych Chinach, na Tajwanie i w Japonii oraz w Wietnamie. Gatunek długowieczny, żyje do 1000 lat.

Kamforowiec to wiecznie zielone drzewo osiągające wysokość 30 m. Należy do rodziny wawrzynowatych. Liście drzewa kamforowego osiągające do 10 cm długości, są skórzaste w dotyku, czerwonego koloru, które wraz ze starzeniem się zmieniają kolor na ciemno zielony. Kwiaty są żółtawe, małe i pachnące. Drzewo kamforowe kwitnie od maja do lipca. Owocem kamforowca są owalne, czerwone jagody.

Pachnące drewno kamforowca podróżowało po całym świecie pod postacią misternie wykonanych skrzyń, w których marynarze trzymali swoje ubrania. Twarde i wytrzymałe drewno, odporne na słone powietrze, odstraszało mole oraz większość innych owadów, i w ten sposób chroniło odzież wielu marynarzy. Najważniejszy składnik drzewa kamforowego znany pod nazwa chemiczną 2-bornanon, a prościej kamfora, to potencjalny środek chemiczny na odstraszanie moli.

Drzewo kamforowe pochodzi z obszarów wschodniej Azji. Osiąga wysokość 30 m, jest drzewem rozłożystym, wypełniającym powietrze słodkim zapachem w czasie sezonu kwitnięcia. Rośnie na wysokości pomiędzy 1200 m a 2100 m nad poziomem morza. Drzewo kamforowe uprawia się bardziej ze względu na jego skórzaste liście niż jego trwałe drewno. Gałęzie drzewa kamforowego uprawianego na plantacjach są regularnie podcinane, średnio 1.50 m do 1.80 m. Aromatyczne liście kamforowca są zbierane trzy do czterech razy w roku. Olej otrzymywany z liści jest destylowany i zamieniany w bezbarwne kryształki kamforowe, które następnie są wysyłane do wielu krajów na świecie. Olejek kamforowy znalazł zastosowanie nie tylko w lecznictwie. Jest używany również w przemyśle chemicznym do produkcji lakieru, kauczuku, czy bezdymnego prochu, jak również w przemyśle perfumeryjnym. Drewno kamforowca znalazło zastosowanie w produkcji bardzo mocnych mebli, używa się go także w budownictwie.

Niegdyś noszenie małej torebki wypełnionej kryształkami kamfory wokół szyji było ogólnym zwyczajem w walce z przeziębienie czy podobnymi dolegliwościami. Olejek kamforowy był używany w celu złagodzenia bólu siniaków, zwichnięć, zapaleń, podagry czy stawów z bólami reumatycznymi. Używano go również wewnętrznie w leczeniu stanów histerycznych, epilepsji, problemów z sercem. Na dodatek, opary powstałe z olejku kamforowego były stosowane w leczeniu astmy, zapalenia oskrzeli, rozedmy płuc oraz innych dolegliwości związanych z układem oddechowym.

Niemniej jednak nauka udowodniła, że długie wystawienie organizmu na opary z kamfory moze spowodować zatrucia, dlatego też medyczne zastosowanie kamfory w Stanach Zjednoczonych jest ograniczone do użycia lotionów w celu przyniesienia ulgi powierzchownym bólom oraz swędzeniom. Biały olejek kamforowy, z którego została usunięta substancja trująca, jest dodawany do niektórych kropli na kaszel, cukierków oraz łagodnych napojów bezalkoholowych.

Wśród nie medycznych produktów, do których produkcji używa się kamfory należą: różnego rodzaju dezodoranty, środki dezynfekujące, materiały wybuchowe, środki owadobójcze, rozpuszczalniki do farb, perfumy oraz mydła. Z drewna kamforowego produkuje się meble, od których z daleka trzymają się mole. Meble takie są bardzo kosztowne. Aromatyczny olejek z cynamonu, który jest głównym składnikiem w produkcji takich produktów jak mydło, płukanka do jamy ustnej, kadzidło czy pachnące świece, pochodzi od bliskiego kuzyna drzewa kamforowego - C.cassia. Cynamon, popularna przyprawa w naszych kuchniach, pochodzi z C.zeylanicum.