Grzegorz Wita

I BHP

Obróbka Mechaniczna

Obrabiarka to maszyna do mechanicznej obróbki przedmiotów w celu nadania im określonych kształtów, wymiarów i wykończenia powierzchni. Obróbka realizowana jest przy pomocy narzędzi.

Podział obrabiarek:

I.Skrawające:

1. Tokarki

• wielonożowe

• kopiarki

• półautomaty i automaty tokarskie

• uchwytowe

• kłowe

• tarczowe

• rewolwerowe

• karuzelowe

• zataczarki

2. Wiertarki

• stołowe

• kolumnowe

• promieniowe

• współrzędnościowe

• wielowrzecionowe

3. Frezarki

• poziome

• pionowe

4. Szlifierki

 szlifierki do wałków

 szlifierki bezkłowe

 szlifierki do otworów

 szlifierki do płaszczyzn

 szlifierki narzędziowe

II. Do obróbki plastycznej

1. Młoty

2. Kuźniarki

1

3.Prasy

• hydrauliczne

• pneumatyczne

• mimośrodowe

• balansowe

• kolanowe

4.Walcarki

Gięcie - rodzaj technologii obróbki materiałów (najczęściej metalowych) polegający na trwałej zmianie krzywizn przedmiotu obrabianego. Jeżeli w wyniku tej obróbki otrzymuje się przedmiot zakrzywiony to mówimy o wyginaniu. Jeżeli gięcie powoduje wyprostowanie obrabianego nateriału to mówi się o prostowaniu. Odmianą wyginania jest zwijanie.

Gięcie może przebiegać:

• na prasach za pomocą tłoczników

• na prasach krawędziowych

• na wzorniku (szablonie)

• na walcach

• jako kształtowanie taśm krążkami

Walcowanie - proces obróbki plastycznej przeprowadzanej na zimno lub na gorąco podczas, którego materiał kształtuje się przez zgniatanie między obracającymi się walcami, tarczami lub rolkami. W procesie walcowania z półfabrykatów wytwarza się między innymi pręty, kształtowniki, taśmy.

Proces walcowania przeprowadzany jest na walcarkach, które składają się z :

- klatki roboczej

- elementów napędowych

W zależności od walcowanego kształtu walce mogą być wykonane jako walce proste ( gładkie) lub bruzdowe.

Podział walcarek ze względu na liczbę zębów:

1. walcarka duo nie nawrotna

2. walcarka duo nawrotna

3. walcarka trio z trzema walcami napędowymi

4. walcarka trio z dwoma walcami napędzanymi oraz trzecim środkowym nie napędzanym

5. walcarko kwarto z dwoma walcami roboczymi i czterema walcami oporowymi

2

Szlifowanie - jest to obróbka skrawaniem za pomocą tarcz ściernych zwanych ściernicami.

Szlifowanie ma na celu nadanie obrabianym powierzchniom żądanej gładkości. Obrabiarki przeznaczone do obróbki za pomocą ściernic nazywają się szlifierkami.

Szlifierka - obrabiarka przeznaczona przede wszystkim do obróbki wykańczającej utwardzonych powierzchni przedmiotów uprzednio obrobionych na innych obrabiarkach.

Szlifierki pracują narzędziami wieloostrzowymi, zwanymi ściernicami. Cechą charakterystyczną dla szlifierek jest duża szybkość skrawania (V ~ 30 m/s). Z tego powodu ściernice, wirujące się z dużą prędkością, muszą być dokładnie wyważone i zaopatrzone w osłony. Łoże i korpus szlifierki powinny być sztywne (odporne na drgania).

Rodzaje szlifierek:

- Szlifierki ogólnego przeznaczenia,

- Szlifierki specjalizowane,

- Szlifierki specjalne.

Do szlifierek ogólnego zastosowania zalicza się: szlifierki kłowe i bezkłowe do wałków;

szlifierki do otworów zwykłe, planetarne i bezkłowe; szlifierki do płaszczyzn obwodowe i czołowe.

Do szlifierek specjalizowanych zalicza się: szlifierki taśmowe, szlifierki wygładzarki

(honownice), szlifierki dogładzarki, szlifierki docieraczki

Do szlifierek specjalnych zalicza się: szlifierki do walców, szlifierki do zaworów i gniazd

zaworowych, szlifierki do wałów korbowych, szlifierki-ostrzałki.

Powszechnie znanymi i najczęściej spotykanymi w praktyce szlifierkami są szlifierki kłowe do wałków, szlifierki do płaszczyzn i szlifierki-ostrzałki.

Tokarka jest obrabiarką przeznaczoną do obróbki powierzchni obrotowych zewnętrznych

(toczenie) i wewnętrznych (wytaczanie). Podstawowymi ruchami są: ruch główny obrotowy

przedmiotu obrabianego oraz prostoliniowy ruch posuwowy narzędzia.

Narzędziem obróbczym są najczęściej nóż tokarski, wiertło lub narzędzia do gwintów. Obróbka na tokarce nazywa się toczeniem. Toczenie wykonuje się poprzez wprawienie obrabianego przedmiotu w ruch obrotowy, a następnie skrawanie jego powierzchni narzędziem obróbczym. Obrabiany przedmiot mocuje się w tym celu w uchwycie bądź między kłami.

Ważniejsze grupy i podgrupy tokarek:

• kłowe: uniwersalne, produkcyjne, precyzyjne, wielonożowe, ciężkie, kopiarki

• uchwytowe

• tarczowe i karuzelowe

• rewolwerowe

• półautomaty tokarskie

3

Frezowanie - jest jednym z często stosowanych najbardziej wydajnych sposobów obróbki

skrawaniem, polegających na oddzieleniu warstwy materiału za pomocą obracającego się narzędzia

(freza) na obrabiarce zwanej frezarką. Frezowaniem można obrabiać płaszczyzny, powierzchnie

krzywoliniowe, gwinty, koła zębate itp.

Frezarka jest jedną z najczęściej stosowanych obrabiarek do metali i tworzyw sztucznych.

Wszystkie frezarki można podzielić na trzy podstawowe grupy:

- frezarki ogólnego przeznaczenia.

- frezarki specjalizowane.

- frezarki specjalne.

Wierceniem nazywa się sposób obróbki skrawaniem polegający na wykonywaniu otworów w

pełnym materiale za pomocą narzędzia zwanego wiertłem, wykonującego ruch obrotowy i ruch posuwowy wzdłuż osi obrotu.

Wiertarką nazywa się obrabiarkę przeznaczoną do wiercenia, rozwiercania i pogłębiania

otworów. W szczególnych przypadkach na wiertarce można również wykonywać wytaczanie i gwintowanie za pomocą gwintowników maszynowych.

Ruch roboczy i posuwowy wykonuje narzędzie osadzone na wrzecionie roboczym.

Wiertarki do obróbki metali, podobnie jak tokarki, dzieli się na:

- Ogólnego przeznaczenia.

- Specjalizowane.

- Specjalne.

Do grupy wiertarek ogólnego przeznaczenia zalicza się wiertarki: stojakowe (słupowe i

kadłubowe), promieniowe, wielowrzecionowe.

4

---