Katalog praw i uprawnień osób niepełnosprawnych obejmuje rehabilitację zawodową i rehabilitację społeczną.
Unia Europejska nie wprowadziła, w dziedzinie polityki społecznej, jednolitych zasad określających ramy pomocy poszczególnych państw skierowanej do osób niepełnosprawnych, dlatego każde państwo kieruje się w tym zakresie własnym systemem, wypracowanym przez lata oraz podyktowanym przez warunki ekonomiczne oraz tradycje wewnątrznarodowe

AKTY PRAWNE

Przepisy mówiące o zakazie dyskryminacji m.in.
ze względu na niepełnosprawność zawierają akty prawne:

• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
  w Art. 67 i 69

• Kodeks Pracy

• Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.

• Dyrektywa Rady /Europy/ 200/78/WE z dnia 27 listopada 2000r.

ULGI I UPRAWN. ZWIĄZANE Z REH. OS. NIEPEŁN.

• Walka z dyskryminacją, również ze względu na NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ, ma wyznaczone ramy
  w Dyrektywie Rady i w naszym Kodeksie Pracy
  /Art. 11./

• Rehabilitacja zawodowa ma ułatwić osobie niepełnosprawnej uzyskanie i utrzymanie odpowiedniego zatrudnienia i awansu zawodowego przez umożliwienie tej osobie korzystania z poradnictwa zawodowego, szkolenia i pośrednictwa pracy.

UPRAWNIENIA REH. ZAWODOWA - PUP

• Osoba niepełnosprawna zarejestrowana w PUP ma prawo korzystać z usług lub instrumentów rynku pracy na zasadach określonych w ustawie
  o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy; czyli z :

• Szkoleń

• Stażu

• Prac interwencyjnych

• Przygotowania zawodowego w miejscu pracy

• Itp..

WŁĄSNA DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA

• Osoba niepełnosprawna bezrobotna zarejestrowana w PUP może otrzymać z Funduszu Pracy jednorazowo środki na podjęcie działalności gosp., rolniczej albo wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej na określonych dalej warunkach.

• Os., która prowadzi już działalność gosp. może otrzymać z PFRON dofinansowanie na kontynuowanie tej działalności.

OSOBA NIEPEŁN. A PRACODAWCA

• Czas pracy osoby niepełnosprawnej nie może przekraczać 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo

• Czas pracy osoby niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo.

• Osoba niepełnosprawna nie może być zatrudniona w porze nocnej i w godzinach nadliczbowych.

• Osoba niepełnosprawna - niezależnie od rodzaju i stopnia niepełnosprawności - ma prawo do dodatkowej przerwy w pracy na gimnastykę usprawniającą lub wypoczynek/15 min./.

• Osobie zaliczone do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym.

UPRAWNIENIA W ZAKŁĄDZIE PRACY CHRONIONEJ

• Odpowiednie warunki obiektów i pomieszczeń będących stanowiskami pracy

• Doraźna i specjalistyczna opieka medyczna, poradnictwa i usług rehabilitacyjnych

• Korzystanie ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, np. koszty dowożenia lub dojazdów do pracy i z pracy, organizacji turnusów rehabilitacyjnych i usprawniających, koszty działalności sportowej, rekreacyjnej, turystycznej.

ULGI

• Dofinansowania ze środków PFRON

• Ulgi PKS i PKP

• Uprawnienia komunikacyjne

• Abonament RTV

• Ulgi z TP

• Urząd Skarbowy - ulga rehabilitacyjna

• Sprawy w Urzędzie Stanu Cywilnego

• Uprawnienia z pomocy społecznej

DOFINANSOWANIA ZE ŚRODKÓW PEFRON

• Dofinansowanie uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym

• Uczestnictwo w warsztatach terapii zajęciowej

• Uczestnictwo w sporcie, kulturze, rekreacji

• Zakup sprzętu rehabilitacyjnego

• Likwidacja barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych

• Zakup przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych.

Uprawnieni	Przejazdy PKP	Przejazdy PKS	Uwagi
Dzieci do lat 4	100% ulga pociągi osobowe, pospieszne i ekspresowe, IC, EC, w klasie 1 dopłata	100% ulga autobusy zwykle i przyspieszone	PKS pod warunkiem nie korzystania przez dziecko z oddzielnego miejsca do siedzenia, jeśli korzysta to 785 ulga
Przewodnik lub opiekun towarzyszący w podróży os. Niewidomej albo osobie niezdolnej do samodzielnej egzystencji; przewodnik -13 lat lub pies przewodnik	95% ulga pociągi osobowe, pospieszne i ekspresowe, IC, EC, w klasie 1 dopłata	95% ulga autobusy zwykłe, przyspieszone i pospieszne
Uprawnieni	PKP	PKS	Uwagi
Niepełnosprawne dzieci i młodzież	78% ulga pociągi osobowe, pospieszne i ekspresowe, IC, EC, również miesięczne, w 1 kl. dopłata	78% ulga autobusy zwykłe, przyspieszone i pospieszne, również imienne	Wyłącznie w ramach przejazdów celowych, których katalog zawiera ustawa, np. dom-szkoła-dom.
Rodzice lub opiekunowie	78% ulga pociągi osobowe, pospieszne i ekspresowe, IC, EC, w 1 kl. dopłata	78% ulga autobusy zwykłe, przyspieszone i pospieszne	Tylko jedno z rodziców lub opiekun
Osoby niezdolne do samodzielnej egzystencji	49% ulga pociągi osobowe, 37% pospieszne i ekspresowe, IC, EC, w 1 kl. dopłata	49% ulga autobusy zwykłe, 37% ulga autobusy przyspieszone i pospieszne
Osoby niewidome nie uznane za os. Niezdolne do samodz. egzystencji	37% ulga pociągi osobowe, pospieszne, ekspresowe, IC, EC, również miesięczne, w 1 kl. dopłata	37% ulga autobusy zwykłe, przyspieszone i pospieszne, również miesięczne.

UPRAWNIENIA KOMUNIKACYJNE

• Karta Parkingowa - to jedyny dokument uprawniający osoby niepełnosprawne do parkowania na „kopertach”.

• Potwierdza uprawnienia do:

• korzystania z miejsc parkingowych

• niestosowania się do znaków drogowych:

ABONAMENT RTV

• osoby z orzeczoną całkowitą niezdolność do pracy i samodzielnej egzystencji, zamieszkujące tylko z jedną osobądorosłą do 26 roku życia mają uprawnienia do zwolnienia z opłaty abonamentu RTV.

ULGI Z TELEKOMUNIKACJI POLSKIEJ

• Osoby z orzeczoną niepełnosprawnością ze średnim lub znacznym uszkodzeniem narzadu wzroku, słuchu lub mowy mogą skorzystać z ulgi 50 % abonamentu TP; ulga ta dot. abonamentu socjalnego
  i standardowego.

URZĄD STANU CYWILNEGO

• Dowody osobiste - osoby z orzeczoną niepełnosprawnością, które pobierają zasiłek stały lub świadczenie pielęgnacyjne są zwolnione z ponoszenia opłaty za wymianę dowodu osobistego.

• W przypadku niemożności złożenia podpisu przez osobę niepełnosprawną, jest możliwość wydania dowodu osobistego bez podpisu tej osoby za okazaniem zaświadczenia lekarskiego

• Gdy osoba niepełnosprawna nie może przybyć
  do urzędu w w/w sprawie, wniosek jest realizowany w miejscu zamieszkania np.
  na ustne zgłoszenie członka rodziny.

POMOC SPOŁĘCZNA Dla osób niepełn.

• Aktywizacja społeczna poprzez skierowanie do placówek: środowiskowych domów samopomocy, warsztatów terapii zajęciowej… Jest to praca socjalna - współpraca z tymi placówkami.

• Usługi opiekuńcze lub specjalistyczne usługi opiekuńcze

• Zasiłek stały

• Zasiłek okresowy z tytułu niepełnosprawności

• Zasiłek pielęgnacyjny

• Świadczenie pielęgnacyjne