substancja czynna

mechanizm działania, efekt

podanie

oporność

wchłaniani

dystrybucja

metabolizm

wydalanie

interakcje z innymi lekami

działania niepożądane

przeciw-wskazania

spektrum działania i zastosowanie

penicyliny

hamowanie syntezy ściany komórki bakteryjnej, której podstawę stanowi muramina (peptydoglikan)‏, -bójczy

-wytwarzanie enzymów rozkładających pierścień ၢ-laktamowy პ β-laktamaz.

-pojawienie się nowego białka PBP o innej sekwencji aminokwasów (chromosom)

-zaburzenie barier przepuszczalnoś

- zmiana porów w błonie kom. bakteryjnej

-wada lub brak enzymów autolitycznych

-krzyżowa częściowa i całkowita

część szczegółowa

makrolidy

-działania pleuromutylin i makrolidów polega na wiązaniu się cząsteczki antybiotyku z podjednostką 50S rybosomu.

-prowadzi to do zahamowania translokacji peptydylotransferazy i uszkodzenia procesu biosyntezy białek bakteryjny

-statyczny

-obniżeniem zdolności przeniknięcia cząsteczki leku do wnętrza komórki bakteryjnej - dotyczy to przede wszystkim wrażliwych drobnoustrojów Gram-ujemnych,

-syntezą enzymów bakteryjnych wykazujących zdolność hydrolizy cząsteczki antybiotyku

-modyfikacją miejsca wiązania się cząsteczki antybiotyku z rybosomem komórki bakteryjnej (metylacja podjednostki 50S rybosomu) co prowadzi do powstania oporności krzyżowej pomiędzy makrolidami 14C i 16C oraz makrolidami i linkosamidami.

część szczegółowa

tetracykliny:

-tetracyklina

-chlor

tetracyklina

-oxy

tetracyklina

-demeklo

cyklina

-metacyklina

-doksy

cyklina

-mino

cyklina

-odwracalne wiązanie z podjednostką 30 S rybosomu პ hamowanie translacji

-statyczny

- wszyscy

- per os Ca, Fe, Su, drób

-perenter Ca, Fe, Eq, Su, Bo

-Eq oksytetracyklinę i.v., doksycykline per os po i.v. śmierć

-doksycykline tylko Car i.v.

Oporność: specyficzna

wysokiego stopnia

-aktywne wypompowanie tetracykliny przez komórkę

-enzymatyczna inaktywacja

-ochrona rybosomu przed tetracyklina

oporność niespecyficzna

niskiego stopnia:

-ograniczenie transportu przez kanały porynowe w błonie zewnętrznej bakterii ( bakterie Gram -)

-dobrze wchłaniane z przewodu pokarmowego

-biodostęp 60-90%

-Wchłanianie jest hamowane przez pokarm

-wchłanianie jest upośledzane przez związki neutralizujące sok żołądkowy

-antybiotyki chelatują jony metali dwuwartościowych (Ca, Mg) powstałe chelaty nie są wchłaniane i nie wywierają działania przeciwbakteryjnego

-do wszystkich tkanek z wyj. tkanki tłuszczowej

-maja duże powinowactwo do tkanek młodych, szybko rosnących, lub o szybkiej przemianie materii (zawiazki zębów, nasady kości, komórki nowotworowe, wątroba)

- mleko, płody

-w stanie niezmienionym (wyj. doksycyklina i minocyklina) z moczem, częściowo z żółcią

-nadkażenia wywołane przez drożdżaki (Candida) lub Clostridium difficile.

-hepatotoksyczność

-fotosensybilizacja

-działanie nefrotoksyczne, przy niewydolności nerek mogą prowadzić do rozwoju mocznicy

-przebarwienia zębów, niedorozwój szkliwa, skłonność do próchnicy

-odkładanie w kościach, zaburzenia rozwoju kośćca

-wywierają efekt anty-anaboliczny - rozwój mocznicy

-podane i.v. mogą indukować wstrząs

-Gram +, Gram - tlenowe, bakterie beztlenowe z wyj. Clostridium spp., Mycoplasma, Chlamydia, Erlichia, Rickettsia,

-pierwotniaki: Plasmodium falciparum, Entamoeba histolityca, Giardia lamblia, Leishmania, Toxoplasma gondii, Trichomonas spp.

-u Ca są lekami z wyboru w terapii infekcji wywołanej przez Erlichia canis

- leki z wyboru w terapii zakażeń wywołanych przez Borrelia burgdoferi i Leptospira spp.(spirochety)