Kwalifikacje zawodowe - rozumiane są, jako zestaw wiedzy i umiejętności wymaganych do realizacji składowych zadań zawodowych (w wybranej specjalności). Wynikają z określonych dokumentów (świadectw, dyplomów, zaświadczeń) i stwarzają domniemanie, że legitymujący się nimi człowiek ma odpowiednie kompetencje[1].

W Polskiej Klasyfikacji Zawodów i Specjalności, wyróżniono dwa aspekty kwalifikacji:

Poziom - stanowiący funkcję kompleksowości i zakresu umiejętności (kompleksowość umiejętności traktując, jako czynnik ważniejszy), wynikających ze złożoności oraz zakresu zadań i obowiązków.

Specjalizacja - rodzaj koniecznej wiedzy czy umiejętność posługiwania się określonymi urządzeniami i narzędziami lub przez rodzaj stosowanych materiałów czy produkowanych wyrobów albo rodzaj świadczonych usług.

Kompetencja to wiedza teoretyczna i umiejętność praktyczna, wyróżniająca daną osobę łatwością sprawnej, skutecznej, odpowiadającej oczekiwaniom jakościowym, realizacji danych zadań. Działania osoby kompetentnej, w danej dziedzinie, winny spełniać obowiązujące w danej społeczności/organizacji kryteria.

Predyspozycje zawodowe to nic innego jak wrodzone skłonności do wykonywania określonego zawodu, dlatego według opinii psychologów i socjologów pracy nie należy z nimi walczyć, ale szukać pracy zgodnej z naszymi zdolnościami.

Rynek pracy - rodzaj rynku ekonomicznego, na którym z jednej strony znajdują się poszukujący pracy i ich oferty, a z drugiej strony przedsiębiorcy tworzący miejsca pracy i poszukujący siły roboczej.

Rodzaje rynków pracy

Rynek oficjalny - gdy osoba pracuje zgodnie z prawem, a z jej płacy pobiera się składki ZUS, składki zdrowotne, itp.

Szara strefa (tzw. "praca na czarno"):

Uzyskiwanie dochodów bez odpracowania żadnych składek - jest to korzystne dla pracodawcy, z kolei dla pracobiorcy jest niekorzystne, ponieważ: nie może "narzekać" na nieuczciwego pracodawcę,

Gdy ulegamy wypadkowi, za koszty leczenia płaci sam, brak składek na emeryturę.

Z drugiej strony, ze względu na brak składek pracobiorca więcej zarabia, przewiduje się, że w Polsce ok. 30-40% Polaków zarabia na czarno

Podział według zasięgu rynku pracy:

Rynek lokalny - praca w niewielkiej odległości od miejsca zamieszkania (do 60-70 km)

Rynek regionalny - dotyczący całego regionu (np. województwo)

Rynek krajowy - dotyczący całego kraju

Rynek zagraniczny - praca poza granicami kraju ojczystego