Wykład 1

24.09.2011

Literatura:

Podstawowa:

1. Witold Dobrołowicz - „Psychologia Wyższych procesów poznawczych”, Warszawa 2006 r.

2. Edward Nęcka, J. Orzechowski, B. Szymura - „Psychologia poznawcza”, Warszawa PWN;

3. Tomasz Maruszewski - „Psychologia poznania”, Gdańsk 2001 GWP;

4. Robert J. Sternberg - „Psychologia poznawcza”, Warszawa 2001 WSiP;

5. Psychologia - podręcznik akademicki, red. J. Strelau, tom 2; psychologia ogólna Dział V, Procesy poznawcze, Gdańsk 2000 GWP, Ss 17 - 316

Uzupełniająca:

1. Dawid G. Myers - „Psychologia”, Poznań 2003, Wyd. Zysk i S-ka

2. Witold Dobrołowicz - „Myśleć intuicyjnie”, Warszawa 1995, WNT

3. Witold Dobrołowicz - „Psychika i bariery”, Warszawa 1993, WSiP

4. Tony Proctor - „Twórcze rozwiązywanie problemów”, Gdańsk 2002, GWP

5. Philips G. Zimbardo - „Psychologia i życie”, Warszawa (1998 i kolejne wydania) PWN, wybrane zagadnienia.

6. Sprawny umysł Wiedzieć rozumieć reagować, Warszawa 2011.

Egzamin:

Test wiadomości, może być jednokrotnego wyboru, wielokrotnego wyboru, prawda - fałsz

30 - 50 pytań o różnym stopniu trudności;

Warunek dopuszczenia: zaliczone ćwiczenia, zalicza: 50% + 1 pkt

Doliczane są punkty za:

• Udział w badaniach

• Samodzielne prace na wskazany temat

• Bardzo dobre i celujące oceny z ćwiczeń (5 = 1 pkt, 5,5 = 2 pkt, 6 = 3 pkt)

• Bonifikata przysługuje studentom , którzy uzyskają minimum na egzaminie w 1 podejściu

• Egzamin zerowy dla studentów wyróżniających się - egzamin ustny!!!

1. O przedmiocie psychologii procesów poznawczych

6. G. Miller - pojemność pamięci krótkotrwałej (7 +/- 2)

7. Noam Chomsky - skrytykował Skindera

8. 1957 r. - Pandemonium

9. 1960 r. - Plany i struktura mózgu

10. 1967 r. - pierwszy podręcznik psychologii poznawczej.

W latach sześćdziesiątych zaczęto interesować się tymi zagadnieniami. Jakie były tego przyczyny?

- zewnętrzne - zapotrzebowanie na tego typu wiedzę

- wewnętrzne - powstałe w samej psychologii

1. Psychologia poznawcza (psychologia procesów poznawczych) a inne nauki

Jest to ogólna nauka o poznaniu, nauka o poznawaniu czyli kognitywistyka (nauka kognitywna).

Przedmiotem tej nauki jest umysł. Poznajemy rzeczywistość - jak?

3. Mózg tworzy umysł.

Umysł - procesy i czynności psychiczne służące do odbioru informacji, przetwarzaniu ich i wytwarzaniu nowych.

Modele umysłu - reprezentacje / wzorce obrazowe i werbalne:

- blokowe modele umysłu

- modułowe modele umysłu

Reprezentacje umysłowe - wzorce, modele, obrazy, schematy, sieci, kategorie

Kultura - to termin wieloznaczny: wszystko, co zostało wypracowane przez człowieka. Natura przeciwstawia się kulturze. To pojęcie zbliżone do pojęcia: cywilizacja (instynkty; wszystko, co pochodzi od człowieka)

Ekstensja - możliwości poznawcze człowieka zależą nie tylko od jego mózgu, umysłu, ale również od czasów / epoki, w jakiej on żył.

Przykład:

Leonardo da Vinci	Thomas Edison
Był geniuszem technicznym, jednak jego projekty techniczne zostały zrealizowane dopiero po 400 latach. Zasłynął jako artysta. To, co wymyślił, społeczeństwo wykorzystało w 2%. Nie ujawniał swoich pomysłów, bo trafiłby na stos, miał możliwości umysłowe 20 razy większe niż Edison.	To, co wymyślił Edison, społeczeństwo przyjęło w 115 %. Przypisywano mu coś, nad czym nawet nie pracował. Po urodzeniu podejrzewano go o niedorozwój umysłowy.

Czasy, w których żyjemy, gdzie pracujemy - wszystko to ma ogromne znaczenie.

Kultury organizacyjne firmy

Warto wybrać firmę, która stwarza możliwości rozwoju:

- kultura paranoidalna

- kultura wymuszona

- kultura dramatyczna

--> - kultura …

- kultura …[Author:d]

Odpowiednikiem mózgu jest komputer, natomiast odpowiednikiem umysłu są programem, odpowiednikiem kultury - wiedza i umiejętności użytkownika.

6. Wiedza i umiejętności

• Wiedza deklaratywna

• Wiedza proceduralna

• Wiedza reproduktywna i wiedza produktywna

• Metawiedza - wiedza o wiedzy

7. poziomy psychiki

Według Itelsona:

• organizm adaptowany (przystosowany) - pod warunkiem, że środowisko jest korzystne; np. pszczoła

• adaptujący się (zdolny do uczenia się)

• adaptujący - przystosowujący środowisko do własnych potrzeb, np. człowiek.

Zachowania:

Zachowania reaktywne	Zachowania celowe (proaktywne)
reakcje - poprawna odpowiedź organizmu na bodźce sztywne zautomatyzowane wrodzone i nabyte	czynności (działania) - umowna jednostka zorganizowanej aktywności człowieka ukierunkowanego na określony wynik; czynność jest zmienna / plastyczna od świadomych do zautomatyzowanych wyuczone, nabyte, twórcze

Reaktywno - celowe	Celowo - reaktywne
Odwrócenie uwagi małego dziecka - silniejszy bodziec wygrywa	Danie innego zadania, żeby odwrócić uwagę od poprzedniego

Często te zachowania mieszają się ze sobą.

8. Aktywność twórcza

Potrzeba wiedzy a twórczości - wynika z charakteru epoki. Epoka rodzi zapotrzebowanie na takie akurat badania, na stworzenie czegoś, czego nie ma.

Ewolucja poglądów na dwa zagadnienia:

• Czym jest twórczość

• Czy jest ona potrzebna

Opisał to Tatarkiewicz:

• Pogląd negatywny - człowiek nie ma możliwości twórczych, tworzyć może jedynie Bóg, a człowiek jest tylko odtwórcą; taki pogląd funkcjonował do XVII w.

• Elitaryzm - człowiek może tworzyć, ale tylko geniusz, wybraniec Boga, człowiek niezwykły

• --> ….[Author:d] - każdy może tworzyć.

Psychologia Wyższych Procesów Poznawczych

Prof. nadzw. dr hab. Witold Dobrołowicz

Semestr 3

- 1 -

Nie zdążyłam zapisać - jeśli ktoś zapisał, proszę o uzupełnienie

j.w.