POLITYKA GOSPODARCZA - ĆWICZENIA

Joanna Zielińska Szczepkowska, 2 nieobecności, joanna.zielinska@uwm.edu.pl

Literatura:

Winiarski S. 2006, Polityka gospodarcza, PWN

Ćwikliński H, 2003, Polityka gospodarcza, UG

Zajęcia nr 1

  1. Wprowadzenie do tematyki polityki gospodarczej

  1. Rola państwa w gospodarce

    1. zjawisko zawodności rynku

    2. dobra publiczne

    3. zadania państwa w gospodarce

Studium przypadku - interwencja państwa w gospodarce

  1. Wybrane zagadnienia lokalnej polityki gospodarczej

    1. rola lokalnej polityki gospodarczej w państwie

    2. reforma administracyjna w państwie

    3. kompetencje gmin, powiatów i województw

  1. Wykorzystanie instrumentów polityki gospodarczej do rozwiązywania problemów społeczno gospodarczych (rynek pracy)

    1. pojęcie bezrobocia

    2. stopa bezrobocia w Polsce oraz zróżnicowanie przestrzenne

    3. sposoby walki z bezrobociem

    4. wykorzystanie środków unijnych na przeciwdziałanie zjawisku bezrobocia

Studium przypadku - wzrost bez pracy, czyli czemu firmy nie zwiększają zatrudnienia

I KOLOKWIUM

  1. Ocena i interpretacja wpływu wybranych procesów i zjawisk w gospodarce

Prezentacja w grupach, ocena podstawowych wskaźników makroekonomicznych na podstawie danych Eurostatu

  1. Wybrane kierunki polityki gospodarczej UE + polityka regionalna UE

    1. geneza polityki regionalnej UE

    2. zasady, działania, cele polityki spójności

    3. działania regionalne oraz instrumenty polityki regionalnej

    4. jak Polska korzysta z funduszy strukturalnych?

Zajęcia nr 2 12.03.2012

Funkcje państwa i polityki gospodarczej:

  1. bezpieczeństwo zewnętrzne

  2. bezpieczeństwo wewnętrzne

  3. system sądownictwa, szkolnictwa

  4. kształtowanie systemu pieniężnego

pkt 2,3,4 - czyli zapewnienie porządku społeczno gospodarczego

  1. podaż dóbr publicznych (górnictwo, hutnictwo)

  2. infrastruktura

Księgowanie niedostatków mechanizmu rynkowego:

  1. podnoszenie efektywności gospodarki w skali ogólnospołecznej

  2. ograniczenie efektywności gospodarki w skali ogólnospołecznej

  3. ograniczenie nadmiernych nierówności w podziale produktu społecznego

  4. stabilizowanie gospodarki tj zapobieganie wahaniom poziomu działalności gospodarczej, zatrudnienia i inwestycji oraz zapewnienie zróżnicowanego rozwoju

Forma oddziaływania państwa:

- ochrona środowiska naturalnego i racjonalne użytkowanie jego zasobów

- ochrona konsumentów przez stanowienie i egzekwowanie poszanowania norm regulujących cechy użytkowe i jakościowe produktów

- zwalczanie nieuczciwej konkurencji

- regulowanie warunków pracy i ochrony pracowników

- kształtowanie systemów ubezpieczeń społecznych

-ochrona zdrowia ludności

Korygowanie działań mechanizmów rynku

Słabości niewidzialnej ręki rynku

Interwencja państwa

Przykłady działań polityki gospodarczej

Nieefektywność

-niedoskonała konkurencja ,monopole

- koszty społeczne, ekologiczne itp.

- brak zainteresowania firm prywatnych pewnymi dziedzinami działalności

Nierówność dochodów

-uznanie za nadmierne różnice dochodów warunków życia ludności

Niestabilność gospodarki

-wahania koniunktury , niskie tempo wzrostu, bezrobocie

Interwencja na rynku

Interwencja , ograniczanie swobody działalności, subsydiowanie działalności w tych dziedzinach, zlecanie ich instytucjom publicznym

Redystrybucja dochodów

Oddziaływanie stabilizacyjne i stymulujące

Ustawodawstwo antymonopolowe, wprowadzanie norm, ochrony środowiska norm technicznych, inwestycje publiczne, budowa i finansowanie urządzeń infrastruktury

Progresja podatkowa, zasiłki społeczne, stypendia,

Regulacja podaży pieniądza, zachęty podatkowe

Zajęcia nr 3, 26.03.2012

Wybrane zagadnienia lokalnej polityki gospodarczej

Cel polityki gospodarczej: zmierza do racjonalnego kształtowania procesu przemian struktury przestrzennej

Czynniki wpływające na miejsce polityki regionalnej w polityce gospodarczej:

- przyspieszony rozwój gospodarczy

- rozwój masowej komunikacji i powiększająca się ruchliwość ludności

- zwiększenie zagrożenia w kierunku środowiska naturalnego

- tendencje integracyjne w świecie

Skuteczność władz samorządowych uzależniona jest od:

-trafnego podziału administracyjnego

- trafnego i stabilnego porządku konstytucyjnego

- uprawnień właściwego im systemu odpowiedzialności

Reformy polityki regionalnej na szczeblu lokalnym

- po 1990 roku powołano do życia : gminy samorządowe (2479), sejmiki samorządowe, ich kolegia odwoławcze, regionalne izby obrachunkowe oraz związki komunalne

Gmina realizuje dwa rodzaje zadań :

- własne

-zlecone

KOMPETENCJE GMIN - prezentacje

Zasadniczym środkiem finansowanie zadań gmin jest:

- udział w podatkach bezpośrednich (wpływy z podatku dochodowego od osób fiz. )

- wpływy od podatku dochodowego od osób prawnych CIT

-wpływy z innych podatków: od nieruchomości, rolnego, leśnego, od środków transportu, od działalności gospod.

- wpływy z opłat: skarbowej, eksploatacyjnej, targowej, miejscowej, administracyjnej

-subwencje i dotacje celowe

KOMPETENCJE POWIATÓW I WOJEWÓDZTW- prezentacje

Zajęcia 4, 16.04. 2012

Wybrane kierunki polityki gospodarczej UE - polityka regionalna. Dlaczego konieczna jest polityka regionalna?

Unia Europejska jest jedną z najbogatszych stref gospodarczych świata, jednak wciąż jeszcze występują znaczne różnice między poszczególnymi państwami , a jeszcze większe pomiędzy ok. 250 regionami.

Poziom rozwoju gospodarczego

Terytorium

Liczba mieszkańców

Stopa bezrobocia

Kraje o największych wskaźnikach ww punktów otrzymują największe dotacje

Fundusze strukturalne 2004-2006

Najwięcej otrzymały: Hiszpania, Włochy, Niemcy - stare kraje członkowskie ,a z nowych :Polska i Węgry

Najmniej otrzymały: Dania , Luksemburg

Rok 2005, ile pieniędzy funduszy przypadło na mieszkańca województwa: najwięcej warmińsko mazurskie, pomorskie, zachodniopomorskie, lubuskie

Narodowy plan rozwoju 2004-2006

Cel strategiczny: rozwijanie konkurencyjnej gospodarki opartej na wiedzy i przedsiębiorczości zdolnej do długofalowego rozwoju, zapewniającej wzrost zatrudnienia oraz poprawę spójności społecznej, ekonomicznej i przestrzennej z UE na poziomie regionalnym i krajowym

Narodowy Plan Rozwoju, Podstawy Wsparcia Wspólnoty - dokument określający kierunki i wysokość wsparcia ze strony funduszy strukturalnych i funduszu spójności

Fundusze strukturalne:

EFS- Europejski Fundusz Społeczny (ESF)

EFRR- Europejski Fundusz rozwoju Regionalnego (ERDF)

EFOGR - Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej (EAGGF)

FIWR - Finansowy Instrument Wsparcia Rybołówstwa ( FIFG)

Sektorowe Programy Operacyjne:
SPO Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw (EFRR)

SPO Rozwój Zasobów Ludzkich (EFS)

SPO Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich (EFOiGR)

SPO Rybołówstwo i Przetwórstwo Ryb (FIWR)

SPO Transport i Gospodarka Morska (EFRR)

ZPORR Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego (EFRR , EFS)

PO Pomoc Techniczna (EFRR)

Europejski Fundusz Społeczny

- finansuje działania na rzecz integracji zawodowej osób bezrobotnych i osób o niskich szansach na rynku pracy, szkolenia oraz projekty sprzyjające podnoszeniu kwalifikacji zawodowych i tworzeniu nowych miejsc pracy

Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego

- finansuje działania na rzecz :rozwoju infrastruktury, inwestycje sprzyjające tworzeniu nowych miejsc pracy , lokalne projekty rozwoju, środki pomocowe dla malych i średnich przedsiębiorstw

Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej (sekcja orientacji)

- finansuje działania na rzecz rozwoju terenów rolnych oraz pomocy rolnikom w szczególności z regionów i słabo rozwiniętej strukturze

Finansowy instrument wsparcia Rybołówstwa:

- finansuje działania wspierające proces modernizacji i harmonizacji struktur w sektorze rybołówstwa

Fundusz Spójności

- finansuje większe projekty na rzecz ochrony środowiska oraz rozbudowy sieci transportowych i komunikacyjnych, pomocy tej mogą towarzyszyć kredyty z Europejskiego Banku Inwestycyjnego