Ad

Charakterystyka i mechanizmy dostosowania czynności układu krążenia do zwiększonego zapotrzebowania podczas wysiłku fizycznego.

• Podstawowe znaczenie dla wydolnosci

fizycznej ma sprawne funkcjonowanie układu

kra_enia, a zwłaszcza pojemnosc minutowa

• Czestosc tetna u osób zdrowych ma

wyrzutowa i posrednio wszystkie czynniki, które

• W czasie wysiłku fizycznego zwieksza sie znacznie

- Zalezy od rozszerzenia naczyn w pracujacych miesniach, a

takze od otwarcia naczyn dotychczas nieperfundowanych.

- Wszystkie czynniki, które zaburzaja ten proces, ograniczaja

• Istotna dla wielkosci przepływu krwi przez pracujace

miesnie jest takze ilosc kapilar w tkance miesniowej.

• Wieksza ilosc kapilar wpływa te_ na zmniejszenie

odległosci dyfuzji tlenu pomiedzy naczyniem a włóknem

miesniowym i na tej drodze ułatwia dostarczanie tlenu do

• Ilosc kapilar w tkance miesniowej moze zmieniac sie pod

• Własciwe nawodnienie organizmu zarówno

przed wysiłkiem fizycznym, jak i w czasie

• Zaburzenia elektrolitowe towarzyszace

motoneuronów i złacza nerwowomiesniowego

Kolejnymi czynnikami warunkujacymi transport

tlenu do tkanek sa pojemnosc tlenowa krwi

• Przez pojecie pojemnosci tlenowej rozumiemy

- Ilosc erytrocytów (anemia obni_a, tak_e policytemia

- Jakosc erytrocytów (nieprawidłowe formy obni_aja)

• Ilosc mioglobiny, która pełni role magazynu

Mechanizmy zwiększonego przepływu krwi w mięśniach szkieletowych w czasie wysiłku fizycznego

• W czasie wysiłku fizycznego zwieksza sie znacznie

- Zalezy od rozszerzenia naczyn w pracujacych miesniach, a

takze od otwarcia naczyn dotychczas nieperfundowanych.

- Wszystkie czynniki, które zaburzaja ten proces, ograniczaja

• Istotna dla wielkosci przepływu krwi przez pracujace

miesnie jest tak_e ilosc kapilar w tkance miesniowej.

• Wieksza ilosc kapilar wpływa te_ na zmniejszenie

odległosci dyfuzji tlenu pomiedzy naczyniem a włóknem

miesniowym i na tej drodze ułatwia dostarczanie tlenu do

• Ilosc kapilar w tkance miesniowej mo_e zmieniac sie pod

• Własciwe nawodnienie organizmu zarówno

przed wysiłkiem fizycznym, jak i w czasie

• Zaburzenia elektrolitowe towarzyszace

motoneuronów i złacza nerwowomiesniowego

Kolejnymi czynnikami warunkujacymi transport

tlenu do tkanek sa pojemnosc tlenowa krwi

• Przez pojecie pojemnosci tlenowej rozumiemy

- Ilosc erytrocytów (anemia obniza, takze policytemia

- Jakosc erytrocytów (nieprawidłowe formy obni_aja)

• Ilosc mioglobiny, która pełni role magazynu

Wpływ wysiłku fizycznego na pojemność minutową i dystrybucję krwi

• Zaopatrzenie pracujących mięśni w tlen i substraty

energetyczne, usuwanie z nich produktów

przemiany materii i ciepła - mozliwe dzięki

zwiększeniu przepływu krwi przez mięśnie.

• Podczas cięzkich wysiłków zwiększa się on z 30-40

• Taka wielkość przepływu krwi osiągana jest w

wyniku zwiększenia pojemności minutowej serca i

zmiany dystrybucji przepływu krwi przez rózne

• Zintegrowana reakcja układu sercowo

naczyniowego na obciązenie organizmu pracą

- 1) zwiększenie ogólnego przepływu krwi,

odpowiadające zwiększonej czynności tego

zapewniającą dostateczny jej dopływ do

kurczących się mięśni i innych tkanek, w

których zwiększa się metabolizm, do mózgu i

1. zwiększenie ogólnego przepływu krwi

2. redystrybucja przepływu krwi, zapewniającą

dostateczny jej dopływ do kurczących się

mięśni i innych tkanek, w których zwiększa się

Zwiększony przepływ krwi w mięśniach szkieletowych

_Istotą adaptacji układu krązenia w czasie wysiłku

fizycznego jest zwiększony przepływ krwi w

pracujących mięśniąch szkieletowych.

_Podstawowym mechanizmem zapewniającym

wzrost przepływu przez pracujące mięśnie jest

rozkurcz mięśniówki gładkiej ich naczyń oporowych.

zwiększenie przepływu w pracujących mięśniach

jest wzrost średniego ciśnienia tętniczego.

Pojemność minutowa (cardiac output, CO)

• Pojemność minutowa serca - ilość krwi

tłoczonej przez jedna z komór serca w czasie

jednej minuty - 5.4 L/min (90 ml/s) )..

• Pojemność minutową oblicza się mnoząc objętość

wyrzutową przez liczbę skurczów w czasie jednej

Objętość wyrzutowa serca - SV (stroke

• Objętość wyrzutowa serca - SV (stroke volume)

- jest to objętość krwi wytłoczona przez jedną z

• U dorosłego męzczyzny SV = 70-75 ml.

• Wskaźnik sercowy (cardiac index) - wskaźnik,

który jest stosunkiem pojemności minutowej

• Pojemność minutowa serca w spoczynku

powierzchni ciała (ok. 3,2 L/min./metr

Pojemność minutowa serca podczas wysiłku dynamicznego

zwiększa się proporcjonalnie do zapotrzebowania na tlen

intensywności wysiłku), osiągając u ludzi o przeciętnej

wydolności fizycznej 20—25 L/min przy maksymalnym

sportowców uprawiających dyscypliny wytrzymałościowe

pojemność minutowa serca moŜe przekraczać 40 L/min.

Zwiększeniu zapotrzebowania na tlen o 1 L/min towarzyszy

zwiększenie pojemności minutowej serca o około 5 L/min.

• Wzrost pojemności minutowej serca w czasie

wysiłku zachodzi dzięki zwiększeniu liczby

częstości skurczów i objętości wyrzutowej.

Pojemność minutowa CO - reakcja hiperkinetyczna

• Nadmierne zwiększenie pojemności minutowej

serca w stosunku do zapotrzebowania na tlen

określa się mianem hiperkinetycznej reakcji

- Występuje ona czasem u ludzi zdrowych, zwłaszcza u

młodych kobiet, bez uchwytnej przyczyny.

- Reakcja hiperkinetyczna towarzyszy teŜ niektórym

stanom patologicznym, np. nadczynności tarczycy,

wczesnym fazom nadciśnienia tętniczego,

niedokrwistości oraz chorobom metabolicznym mięśni.

• ZaleŜność między objętością minutową serca

(w ml/min/kg masy ciała) a obciąŜeniem

wysiłkowym ma przebieg prostoliniowy, w

zakresie od lekkich aŜ do maksymalnych

Reakcje ukł krążenia na wysiłki statyczne:

zmiany czynności ukł.krążenia na wysiłki statyczne nie wykazują zależności od zapotrzebowania na tlen

-duży wzrost ciśnienia tętniczego jest charakterystyczny dla wysiłków statycznych

-zwieksza się pojemność minutowa serca przy braku lub zwiększeniu obwodowego oporu naczyniowego,spowodowanym uciskiem napietych mięśni na naczynia

-zwiekszenie pojemności minutowej serca w czasie wysiłków statycznych zalezy wyłącznie od HR ponieważ obojętność wyrzutowa nie zmienia się lub nawet zmniejsza

-reakcja ukł.krążenia na wysiłki statyczne jest proporcjonalna do względnej siły skurczu mięśni

- wzrost ciśnienia jest więc mniejszy kiedy ten sam opór zewnetrzny pokonywany jest przez dużą grupę mięsni niż przez mała

Reakcja ukł. Krążenia na wysiłki dynamiczne:

zaopatrzenie pracujących mięśni w tlen i substraty energetyczne,usuwanie z nich produktów przemiany materii i ciepła możliwe jest dzięki zwiększeniu przepływu krwi przez mięśnie podczas ciężkich wysiłków zwiększa się on z 30-40 nawet do1000mL/min/kg taka wielkość osiągana jest dzięki zwiekszeniu pojemności minutowej serca i zmianie przepływu krwi przez różne tkanki

TĘTNICZO-ŻYLNA RÓZNICA ZAWARTOŚCI TLENU WE KRWI (AVd).

AVd podczas wysiłku submax. i max. jest nieco mniejsza u K niż u M (mniejsze stężenie Hb u K).

AVd w spoczynku wynosi : u K 5 ml/100ml krwi

AVd podczas wysiłku max. wynosi : u K 14,5ml/100ml krwi u M 17 ml/100ml krwi

Z chwilą rozpoczęcia wysiłku AVd nagle wzrasta i stabilizuje się zwykle po upływie 2 min na poziomie odpowiadającym intensywności wysiłku.

Podczas identycznego obciążenia wysiłkiem AVd jest w pozycji leżącej mniejsza niż w pozycji wyprostowanej

Zależność zmian AVd od obciążenia wysiłkowego ma przebieg hiperboliczny tzn.przebieg tej krzywej jest bardziej stromy przy zwiększaniu obciążenia wysiłkowego w zakresie jego niewielkich lub umiarkowanych wartości niż w zakresie dużych obciążeń

Ciśnienie tętnicze wzrasta proporcjonalnie do obciążenia wyìiłkowego zarówno w pozycji leżącej jak i wyprostowanej. BP osiągaì poziom odpowiadający intensywności wysiłku zwykle już po 1-3 min od chwili rozpoczęcia i utrzymuje się na tym poziomie, ulegając tylko niewielkim wahaniom.

Podczas ciężkich wysiłków fiz. skurczowe ciśnienie tętnicze (BPs) może wzrastać do ilości 220-250 mmHg., ciśnienie zaś rozkurczowe (BPd) 100-110 mmHg.

Zachowanie sie obwodowego oporu naczyniowego (total peripheral

resistance, TPR) w czasie wysiłku fizycznego.

-obwodowy układowy opór naczyniowy spada z chwila rozpoczęcia wysiłku fizycznego i po kilku minutach stabilizuje się na poziomie odpowiadającym wielkości obciążenia

-w miarę zwiększania się obciążenia wysilkowego zwiększa się redukcja obwodowego oporu naczyniowego