Struktura sacrum 27.02.2010
1. Poszukiwanie gdzie „ukryte” jest numinozum (ontologia, aksjologia, metafizyka)
a) ontologia/ Arystoteles (o bycie)
warstwicowa teoria budowy bytu; realny świat którego jesteśmy częścią można poznać przez warstwy budowy świata
・ byt nieożywiony, organiczny
・ świat ożywiony
・ psychizm (sfera psychiczna charakterystyczna ssakom)
・ świat duchowy (najdelikatniejsza ale i najbardziej stabilna forma przetrwania, typowa tylko dla ludzi)
Sacrum wykształca się pomiędzy 4 a 3 warstwą (psychizm a świat duchowy). Jest to nie tylko przejście z jednego poziomu na drugi lecz także forma hominizacji. Warstwy wyższej nie da się zredukować do niższej.
b) aksjologia/ M. Scheler (świat wartości)
Istnieje powszechna skala wartości obowiązująca wszystkich, tzw. drabina wartości.
I. wartości pragmatyczne, ekonomiczne (to co przynosi zyski i straty)
II. wartości hedonistyczne (to co przyjemnie i nieprzyjemne)
III. wartości witalne (opozycja zdrowy- chory, intensyfikacja- degradacja)
Oddzielną grupę stanowią wartości duchowe, jednak jest ona zbudowana na poprzednich wartościach.
I. wartości estetyczne (piękno- brzydota, harmonia- dysharmonia)
II. sfera wartości poznawczych (prawda- fałsz)
III. wartości etyczne (dobro- zło)
IV. wartości religijne (sacrum- profanum)
Model uniwersalny każdej grupy, kultury, każdego człowieka- 0 (wartości wyższe usytuowane są na niższych lecz nie są przez nie redukowane; wartości te mogą zachodzić ze sobą w relacje; każda z nich ma własną autonomię) [w zależności od tego, który promyk słoneczka jest na górze, określa to daną wartość którą prezentuje, jednak żaden promyczek nie jest gorszy od innego]
model koncyliacyjny- łączy model redukcjonistyczny i antyredukcjonistyczny; inaczej zwany modelem integracji (integracji poziomów)
1. każdy poziom organizuje poziom niższy; nadaje im strukturę i wprowadza jeden element którego nie maja niższe poziomy
2. złożoność wzrasta do góry (przestrzeń diachroniczna); ewolucja to wzrost stopnia złożoności
3. na każdym poziomie organizacja wyższego poziomu zależy od niższego; jednokierunkowość
wszystko, co istnieje składa się z: poziomu informacyjnego, poziomu energetycznego, poziomu materialnego (z czego najważniejszy jest poziom informacyjny, gdyż to on koduje informacje)
4. poziom niższy sterowany jest przez poziom wyższy
5. w każdym danym systemie mechanizmy go tworzące leżą niżej, niż system któremu służą
6. nie można redukować wyższego poziomu do niższego bez zatracenia jego specyfiki; każdy poziom ma własny język który należy zrozumieć- czy istnieje jeden wspólny język? Być może jest to język cybernetyki.
7. zdarzenie na jakimkolwiek poziomie wpływa na organizację innych poziomów
8. jeśli system podda się działaniu czynnika zewnętrznego, jego odpowiedź będzie zawsze odpowiedzią całego systemu
c) epistemologia/ E. Casirer (pojęcie funkcji i pojęcie substancji)
kultura dostarcza siatek kategorialnych, za pomocą których KULTURA (apriorycznie) ogląda świat
1. mit (a priori by kształtować świat), funkcją jest doświadczenie poziomu jedności z kolektywem, poczucie akceptacji, unifikacja
2. religia- celem jest rozwój indywidualizmu jednostki poprzez koncept Boga
3. język- matryca znaczeniowa w komunikacji
4. nauka- próba precyzacji kategoryzacji (języka)
5. historia- pamięć kulturowa
6. sztuka- widzenie świata w kategoriach estetycznych
S e m i o t y k a o g ó l n a
a) tradycja europejska (Ferdynand de Saussier)
b) tradycja amerykańska (Perse)
ad.a. diadyczna koncepcja budowy znaku
signiefe (oznaczane)- signifiant (znaczące)
reprezentacja dźwięku z obiektem (mentalne wyobrażenie)
ad.b. Nie lingwistyczne lecz filozoficzne teorie znaku; ogólna teoria o funkcjach znaku
Znak to cos, co komuś zastępuje coś innego pod pewnym względem. Myśl też jest znakiem a człowiek który myśli, posługuje się zamiennymi reprezentacjami.
Triadyczny system znaku:
- reprezentamen (forma znaku)- ciąg grafemów (znaków pisanych) przyporządkowanych i oznaczających coś; nieskończoność formy
- przedmiot desygnowany- realny przedmiot
- interpretanta- ciąg znaków jakimi się posługujemy przy interpretowaniu (przekładzie) reprezentamenu; znaki interpretujące reprezentamen
KAŻDA Z TRZECH KATEGORII „ROZBIJA” SIĘ NA TRZY KONIECZNE SUBKATEGORIE, WARIANTY RELACJI
a) reprezentamen (I. egzemplarz, II. gatunek, III. rodzaj)
Ad.I. ciąg grafemów
Ad.II. wszystkie możliwe użycia grafemów
Ad.III. Pojecie wyrażone przez wszystkie możliwe formy wyjaśnienia semiotycznego, np. wyrażenie w różnych językach jednego słowa- cukierek, sweet, bon bon etc.
b) przedmiot desygnowany- warianty relacji jakie zachodzą pomiędzy interpretacją a „formą właściwą”
I. część za całość- między przedmiotem a formą znaku istnieje relacja „coś za całość”
II. podobieństwo- rysunek, ikona, grafika- to co wykazuje relację podobieństwa
III. arbitralne uzasadnienie- symbol; nie ma relacji- jest tylko arbitralne uzasadnienie co jest czym (ktoś narzuca punkt widzenia)
c) interpretanta (I. intelektualny, II. emocjonalny, III. dynamiczny)
Ad.I. poddany interpretacji, na zasadzie skojarzeń
Ad.II. można interpretować- doświadczenie określa sytuację
Ad.III. behawioralny, reakcja na interpretantę
Perse- dwa rodzaje znaków: 1) wewnętrzny- idea, wyjaśnienie
2) zewnętrzny- realny obiekt
Jung- stosunek względem przedmiotu desygnowanego
znak (1:1)
alegoria (1:4)
symbol (1:n)
S e m i o t y k a
-syntaktyka (składnia znaków, relacje pomiędzy znakami)
- semantyka (relacja pomiędzy znakiem a rzeczywistością, odwzorowanie)
- pragmatyka (relacja pomiędzy znakami a użytkownikami znaków)
Buhler 3 elementy komunikacji nuklearnej (rzeczywistość, nadawca, odbiorca)
funkcja obiektywna służy do informowania, odwzorowania stanu realnego, niezależnego od uczestników
funkcja ekspresywna nie tylko informuje obiekt o stanie rzeczy leczby wskazać, że nadawca jest świadomy stanu rzeczy, mówi coś o sobie
funkcja impresywna (konatywna) chce spowodować coś u odbiorcy, nakłonić go do czegoś
A by zobaczyć więcej funkcji należy zmodyfikować daną triadę komunikacyjną.
nadawca = kanał/ medium = komunikant = odbiorca rzeczywistość, kod
kod w obrębie kanału i medium informacji = komunikant
funkcja fatyczna- fasis (kontakt); znaki by udowodnić że zachodzi proces komunikacji
funkcja poetycka- komunikant by przypisać sobie piękno kodu; dobór języków kodujących do kodu
funkcja metajęzykowa- dookreślenie, pytanie o język w znaczeniu języka
W procesie komunikowania zachodzi kilka funkcji na raz, nie są one dysjunktywne (wyłączność którejś funkcji); język o języku.
W języku religijnym najmniejszą rolę pełni funkcja obiektywna.
Model Laswell’a
analiza: kto mówi?
co mówi?
jakim kanałem mówi?
do kogo mówi?
z jaką intencją mówi?
z jakim skutkiem mówi?
teoria systemów- minimum dwa oddziały wpływają na siebie; 6 rodzajów oddziaływania
S + R r- rozbieżne s= sprzężenie
S + U u- ustalone
S + Z z- zbieżne
S - R
S - U
S - Z sprzężenia rozbieżne lub zbieżne/ dodatnie lub ujemne
Struktura sacrum 13. 03. 2010
fetyszyzm- poszukiwanie semiotycznego wyjaśnienia, poszukiwanie pomocniczych wyjaśnień w innych dyscyplinach
por. feitico- czar, czarodziejstwo; łac. facticius- wykonany sztucznie; odnosi się do obiektów kultowych Gwinei, Afryki Zachodniej
1760r. w protoantropologii- Charles de Brosses „O kulcie fetyszów”- wg niego to nieożywiony obiekt czczony przez dzikich z uwagi na przypisywana mu magiczną i medyczną moc.
później- Wiliam MacLennan; jako pierwszy wprowadził też pojęcie totemizmu; porównuje te koncepcje wzajemnie
totemizm = fetyszyzm + egzogamia (wymiana np. małżeńska w obrębie klanu) + matrylinearyzm
Jean van Wing OP- 1837- fetyszyzm jako szczególny przypadek metonimiczny i metaforyczny; daje początek semiotyce
W religioznawstwie najnowsza praca to „Epistemology of religion experience” Williama Paula Allstona z 1992 roku. Religie należy dzielić na sakramentalne, profetyczne, mistyczne.
Fetyszyzm w sakramentalizmie to wejście w kontakt z numenem przez reprezentację czyli np. rzeźbę, górę, przedmiot, proces (taniec). W religiach pierwotnych obiekt mógł być sam ożywiony- nachodzą na siebie dwa rozłączne zjawiska (krwawienie obrazu- ambiwalencja percepcyjna).
Fetyszyzm to też próba wzmocnienia płodności; leczniczy charakter.
Pojęcie fetyszyzmu przeszło do:
a) psychiatrii; fetysz to przedmiot martwy, wyzwalający aktywność seksualną w zastępstwie realnego, od słabej po silną potrzebę posiadania- od potrzeby po całkowite zastąpienie partnera- proces nie dający się mierzyć; 1886r. Richard Kreft Bing „Psyhopathia sexualis”- zestawienie patologicznego fetyszyzmu- fetysz powinien budzić wstręt i wstyd, fetyszyzm powinien zostać ukarany; fetyszem jest coś co znajdowało się w kontakcie z ciałem obiektu pożądanego i budzi reakcję, pobudza fantazję; wstyd że fetysz istnieje, wstręt że oddziałuje; fetyszem może być też myśl- to co znaczące przejmuje funkcje znaczonego
b) ekonomii politycznej; fetyszyzm towarowy („Kapitał”, Marks); mierzy się, kwantyfikuje i wyjaśnia się w użytku i wymianie tego towaru, mierzyć daje się wartość użytkowa i wymienna- jest to różnica pomiędzy wartością rzeczywistą a tym, za ile się coś ofiaruje w sprzedaży; wartości te są sobie równe w społeczeństwie idealnym
c) kryminologii
Fetysz pełni tylko to co w pełni może wykluczyć.
Do niedawna uważano, że jest to męska przypadłość, ale w latach ‘70 przeprowadzono badania, które ukazały że istnieje tez „kobiecy” fetyszyzm, np. rany, czarny aksamit.
Szczególnie uprzywilejowane są przedmioty z gumy, plastiku, posiadające ciekawy zapach lub fakturę, także deformacje ciała.
Z fetyszyzmem związane są też inne pojęcia- sadomasochizm, transwestytyzm, biseksualizm, androgamia, koprofilia.
Wg Freuda, kompleks fetysza rodzi się w sytuacji gdy chłopiec spostrzeże, że matka nie ma penisa; wyobraźnia podpowiada, że to ojciec dokonuje aktu kastracji na matce- lęk kastracyjny staje się fetyszem.
2 najnowsze koncepcje fetyszyzmu:
a) Winnicot Donald
b) Tinbergen Nico, Vexhill J.
Ad.a. teoria obiektu przejściowego
Obiekt ten to pierwszy przedmiot spoza ciała dziecka który należy do niego. Jest to poczucie posiadania u podmiotu, może to być dowolny obiekt nieożywiony przytulany w chwilach stresu lub przed zaśnięciem (maskotki), zwłaszcza gdy jest oddzielony od pierwotnego obiektu miłości, matki. Jest to etap przejścia od fazy seksualnej po dotykową.
Rdzeniem tego typu jest funkcja metonimicznego zastąpienia. Fetysz to reprezentacja ciała matki. W separacji dziecko jest odłączone od ciała matki, i skupia swa uwagę na czymś innym (fetyszu), czemu matka przekazała swoją „mana”, moc, była z tym w kontakcie.
Około 2-4 r.ż. dziecko odchodzi od „jednego pocieszyciela” na rzecz kilku- tu już nie ma obiektów lecz inne elementy przejściowe; jest to tzw. TRANSITORY FENOMEN, czyli czasowa fascynacja dziecka jakimś elementem np. dźwiękiem, który chce naśladować, dźwięk zastępuje matkę; HIPERSYMBOLIZM głosu matki; potem funkcje te mogą przejąć filmy, muzyka, hobby, religia etc. Wszystko to może być sytuacją przejściową- wszystko to jest iluzją symbiozy z matką; fetysz to patologia systemu przejściowego.
syndrom Izaakovera- powtarzalność symptomatyki
Między 3 a 4 r.ż. (szczątkowo również później) dziecko odczuwa nieuzasadniony lęk przed zaśnięciem (świetlista plama krążąca po pokoju w którą dziecko wpada i zapada w sen)- plama protosemiotyczna jako sens numinotyczny; wsyztsko nabiera sensu religijnego (epilepsja płata skroniowego); jest to doświadczenie negatywne ponieważ dziecko dostrzega różnice pomiędzy nim jako osobą a światem wokoło; nie jest to już jedność materii.
Znak oddziałuje potężniej niż obiekt.
D. Anzier, psychoanalityk; doświadczenie numinotyczne jako dośw. semiotyczne- język jako najbardziej precyzyjny system znaczeniowy, obraz wyobrażenia religijnego
Teodore Seback- biosemiotyczne znaczenie fetysza
sygnały supernormalne (synaoptymalne)- znaki które swoją aktywnością przewyższają inne znaki np. kot który reaguje na kulkę a nie na mysz.
Nakierowanie na schemat w fazie imprintingu- nie zwraca uwagi na obiekt lecz na doskonały schemat- przekracza spektrum bodźców (np. moda- nie ma jej fizycznie lecz istnieje jako bodziec ekstremalny).
Campbell- elementy numinotyczne służą zmianie na fetysze. Fetysz to supranaturalny znak któremu towarzyszy nadnaturalna reakcja i przyjmuje się go za swój element.
Ćwiczenia.
Susan Langer, „Język”
Semantyka- zasób cech występujących w j. ludzkim, by mówić że jest on indywidualny dla każdego człowieka
1) arbitralność (miedzy znakiem a tym co oznacza nie ma łączności- czy słowo pies jest realnym przedmiotem?); jest to rozpoznany system oznaczający tylko jedną rzecz
2) dwustopniowość (z asemantycznych komponentów semantyczne znaczenie); „o” nie oznacza nic lecz nadanie mu znaczenia określa go jako jednostkę wyższego stopnia- pula asemantyczna i znaczenie tych znaków
3) produktywność- Gromsky- ze skończonych ciągów buduje się nieskończone ciągi- ze skończonych budulców konstruuje się schematy znaczące (72 znaki dźwiękowe), z ograniczonych elementów buduje się konstrukt nieskończony
4) nieciągłość- de Saussier- język jest systemem różnic, mikrozmiany generują makroróżnice semantyczne; każdy język może być stanowiony przez pulę różnic pies- bies
nie tylko język zmienia dźwięk
5) znaczącość- coś może znaczyć coś dla kogoś mimo że nie znaczy nic
6) zdalność czasoprzestrzenna- językiem możemy określać co było, co będzie- dywagacje; daje to możliwość kreowania światów alternatywnych- wszystkie twory intencjonalne oparte są na tej zasadzie- tylko człowiek może posługiwać się tym derywatem
7) przemienność- zmienne występowanie funkcji nadawcy lub odbiorcy i cyrkulacja sprzężenia
8) całkowite sprzężenie zwrotne- nie tylko naprzemienność ale też nadawca jest odbiorcą tego co mówi- mówca się słyszy (endofazja- w myślach mówimy do siebie); niektórzy uważają że jest to bardzo ważny wyróżnik człowieka, może transcendować siebie
9) specjalizacja- mikrona kład energii może powodować dużo większe zmiany u odbiorcy- niewielki nakłada powoduje dużą odpowiedź i reakcję- efekt fizyczny (wkład) powoduje reakcję
10) specjalizacja- język nie w genach lecz jest wyuczony; kompetencje do uczenia się treści
11) wyuczalność- tylko w pewnym momencie pierwszy język jest wyuczalny
12) samo zwrotność (metajęzykowość)- w danym języku możemy mówić o danym języku- zastanawiamy się nad swoimi słowami- językiem o języku (pszczoły nie tańczą o swoim tańcu)
13) nadużywalność- można nim kłamać
budowa warstwicowa w/w modelu; geologia języka
fale dźwiękowe (wyróżniono 72 dźwięki u ludzi)
- poziom fonetyczny- wszystkie dźwięki
- poziom fonologiczny- przestrzeń fonemowa 2 z 72 dźwięków
- poziom morfologiczny- języki znaczące, morfemy
- poziom składniowy- morfemy w ciągu zdania
- poziom tekstowy- zdanie jako pula
Inne systemy nie posiadają tych znaków, tylko język ludzki może być analizowany zgodnie z tymi wytycznymi.
Wrodzony czy wyuczony? Istnieją dwa geny odpowiedzialne za mówienie. Protoforma wrodzona lecz wypełnienie treściowe pochodzi z kultury.
Rozważania glotogenetyczne prowadzą do badana pochodzenia języka. Narzędziami ekstrapolacyjnymi bada się początki mowy z paleolitu.
S. Langer- język jest przejawem kompetencji mówienia nie tylko językoznawczo lecz też pod względem semiotycznym.
forma przedstawieniowa- wymyślanie, imaginacja, halucynacja
forma dyskursywna- bazuje na pojęciach językowych; jest to przezywanie wizji i ich opisywanie
Stan Kosslyn- techniki neurobazowania; ośrodki wyobrażeniowe to te same, co percepcyjne, inne ośrodki są odpowiedzialne za analizę języka
język konsekwencją autoteliczną- mówienie dla samego aktu mówienia
W schizofrenii przedmioty tchną agresją- Marcelus Konrad- jest to powrót do czucia protopatycznego, przedmioty „zachowują się”, przypisuje się im nieadekwatne derywaty, objawy jakie nie mogą u nich występować.
Synestezja- tendencja do kojarzenia wrażeń zmysłowych które nie łączą się; dodatkowo towarzyszą im silne odczucia- podstawa fetyszyzmu (odczucia obce przedmiotom- demotatywne)
Struktura sacrum 27.03.2010
wiedza o metaforze- u Lakoffa, proces analogizacji
woda = czas
sauce domain- dziedzina źródłowa, bez sensu jeśli się jej niedookreśli, poprzez inną przestrzeń nabiera sensu
czas płynie- metafora (paradoks i ambiwalencja); mówi o nieopisywalnym, proces metaforyzacji
dziedzinę celową opisujemy źródłową (celowa- czas, źródłowa- płynie)
woda w znaczeniu semiotycznym- potencjalność, płodność, śmierć, odrodzenie, destrukcja; związek z jakością czasową (spiralna, okresowa, liniowa).
Symbolizm wody immanentnie implikuje doświadczenie czasu.
uniwersalizm pojęcia woda, płynność
Indie, tantryzm hinduski
- Magna Mater Saraswati (preindoaryjska, drawidyjska, później- Isztar); pani wód, czasu, astralnie reprezentuje Wensu; rodzi słowo „vac”- hinduski Logos, epifania Wielkiej Boginii (algorytm zmian)(Mirjam- Żydzi, ozn. gorzkie morze)
- Magna Mater Kali- pani czasu, (kala- czas), łamie struktury, destrukcja, orgia
Reprezentacją w człowieku jest Kundalini Siakti (czas+ woda), 8 ognistych splotów, moc czasu w człowieku, moc wężowa- gdy się budzi spiralnie
określenie czasu- swatakria siakti
- Magna Prakriti- moc iluzji poprzez którą widzimy świat nie taki jak jest lecz iluzoryczny
(purusza- męski, praczłowiek, 3 guny prakriti- satva (informacja), rajas (energia), tanas (materia)= woda+ czas+ iluzja
analiza Vak (wać)
para- siakta (najwyższa forma dźwięku)
para- vac (najwyższa forma znaku)
Prabóstwo jako kundalini siakti reprezentująca czas rodzi słowo. Para Vac reprezentowany jako mantra (dźwiękowa epifania brahmana).
bijamantra- mantra zalążkowa, om- najwyższa i zawiera w sobie wszystkie słowa; przechodząc przez mantrę wydaje dźwięk
JUDAIZM
alfabet żydowski- z egipskiego piktogramu
mem~~ z egipskiego, wartości liczbowe rabinackiej hermeneutyki ezoterycznej- meszijah= 358, nahasz =358
samo „m” = 40, „m” wywodzi się z „maim”= woda
40 to symbol wody, potopu z deszczu który trwał 40 dni- epifania akwatyczna
Nauki nie powinno się zgłębiać przed 40 r.ż.; Żydzi wędrowali 40 lat przez pustynię; 400 lat niewoli egipskiej; Jezebel 40 dni biegnie na Horeb; post 40-to dniowy; 40 symbolizuje ważny okres mający nastąpić, przygotowuje na coś nowego co ma nadejść.
jom- dzień, jamim- dni artykulacja podobna do jam- morze
CHRZEŚCIJAŃSTWO
Homilie G. Wielkiego
Dlaczego Jezus stał na brzegu? Morze to czas teraźniejszy, wzburzony falami zdarzeń. Brzeg to trwałość i pokój- uczniowie łowili w morzu bo byli zaangażowani przez świat; Jezus stał na brzegu bo był z innego świata, ze świata „życia” a nie świata „śmierci”.
Kościół to sieci które łowią ryby, ludzi przed pogrążeniem się w głębinach gniewu i teraźniejszości. Rybacy siedzą na brzegu by łowić po kres czasu (apostołowie po zmartwychwstaniu jako członkowie chrystusowej chwały).
ISLAM
alfabet- „m” to „mim”, łupina spowijająca stworzenie
Mohammad- wg islamu, Ana Ahmad bila mim- ja jestem Ahmedem bez literki „mim”
ahad- jedyny, atrybut najwyższego Mohammad jeden „mim” odróżnia „ahad” od Mohammada; w jednym „mim„: jest zanurzony cały świat- jest o 40 emanacji oddalony od Boga, można ten dystans pokonać w 40 dni (jest to dojście do „ahad”)
metafora wielkiego rybaka; bodhisattva ryba na haczyku
W MIDRASZACH
„mem”- pradawny znak mówiący o śmierci w tym eonie; unosił się nad głową człowieka (Ewa) kiedy zerwała jabłko i podała Adamowi, ujrzeli że są nadzy bo utracili moc eonu
„wa- tikach” - i zerwała
„wa- tohal” - i zjadła
„wa- titem” - i dała
„wa- tipagachna” - i zobaczyli „mem”+ „waw”= „itaw” „mawet”+ śmierć „tom”- niewinny
Upadek człowieka ma charakter semicki; św. Tomasz „Kto umarł, jest niewinny”.
LIST DO RZYMIAN 6,4
asocjacja wód, grzechu i upadku- zanurzenie w śmierć
ZOHAR
nierząd żydów na pustyni z kobietami madianickimi- nie ma nic gorszego dla Żyda niż „obcy”- przekonanie, że kobieta skusi zawsze mężczyznę i pod jej wpływem zmieni zdanie- odstępstwo od ortodoksji jahwizmu
KSIĘGA LICZB
przestępstwa izraelskie- efektem są zarazy i konanie ludu „Pinchas zabija ich dzidą”- zaraza odstąpiła a Pan z Pinchasem odnowili przymierze na wieki
Co motywowało Pinchasa? Ujrzał znak „mem” w przestworzach, znak anioła śmierci „malach mawet”
znak ten chciał połączyć się z „waw” i „taw”; aby postrzymać zarazę Pinchas złapał znak „mem” i połączył ze sobą= „romach”/ dzida
W gematrii Pinchas ma liczbę 209
Pinchas widział otwarte „mem”, wypełnione krwią więc je porwał i wypowiedział nad nim sekretne imię- Mem Mehurasz (imię należy dopiero objaśnić, nie wiadomo co oznacza)
mistyka merkawy też łączy się z nadaniem imienia- chrzest jako przejście przez wzburzone morze
Sekretne imię Boga- JHWH
Semantyka powierzchowna- 3x72 znaki, jest to matryca imienia
wody czasu- chaos nad którym ma zapanować imię
pra-mit- gdzie skrępowano wody chaosu, u kresu czasu będzie to kryształ znaczeń- nad nim ma panować LOGOS
szem- imię (semici- ludzie imienia; semiotyka, semantyka)
szema- słuchaj ( w „sem” kryje się idea narzędzia władzy nad wodami) u Menassesa- „Panie…, ty który uwięziłeś morze przez słowo rozkazu…”
tradycja mediatora- imie kreuje słowo, wpowiedź- mem ra logos…
negatywna waloryzacja „mem”- Haggada- przed aktem kreacji JHWH miał nieskończenie wiele imion
I. ulubione imię to Sael- imię na które ma się zgiąć wszelkie kolano
II. autonomiczny byt, hipostaza- najwspanialszy z aniołów
W wyniku grzechu pierworodnego wtargnęła literka „mim”; Samael to epifania satanistyczna
( „sam”- narkotyk; moc ma charakter narkotyczny)
Samael to też imię króla Tyru.
„rochew nahasz”- ten który jeździ na wężu; Lewiatan- Wielka Otchłań, 666; postać aluzyjna w literaturze
XVI w., Mojżesz Cordoveros „Palma Debory”- o tym jak kabalista winien żyć by realizować drzewo soteriologiczne (teozoficzna, teurgiczna, ekstatyczna). W kabale:
sefira- 10 sefir w drzewie
- safar- opowiadać, wyliczać (miaspar- liczba)
- sapir(szafir; zobaczyli Najwyższego na płycie szafiru)
Idell „Sefer ha Zohar”; wszystko jest przeniknięte bezkresem (ain sof- 26 wymiarów bezkresu)
cimcun- najwyższy wycofuje się i tworzy pustą przestrzeń (halal); pozostał zapach i promień zarysowujący strukturę (keter- koronę).
Samael- Cordovero, komentarz z Micheasza- „Ty wrzucisz w otchłań morza wszystkie grzechy” a w Jom Kippur to kozioł niesie grzechy na pustynię, to co niesie jest częścią Samuela w koźlej postaci. Gdy Jahwe mówi, że trzeba ukarć naród, wysłają kozła z ich grzechami jako Samaela- samounicestwienie
Ten który oczyszcza jest napiętnowany; kamień którego użyty do kamienowania powinien być zakopany w ziemi bo był powodem śmierci. Los grzesznika to los Izraela który dopiero się oczyszcza, Samael jest ich oskarżycielem, bierze na siebie ich winy
metafora- czas historyczny, wody, winy, Samael, samozagłada
czas purgatorium- czas przejścia, oczyszczenia
„mem” waloryzowany negatywnie, demoniczny
Egzegeza w Sefer Jecira (Księga Formowania)
„mem” to znak pozytywny, znak który ucisza, „mem” rządzi słowem
ćwiczenia
Lakoff- Johnson
Kategoria to cechy kwalifikujące.
Arystoteles- kategoria to coś, co sprawia że coś jest czymś
przyczyny- formalna, materialna, sprawcza, celowa
definicja Arystotelesa- cechy konieczne i wystarczające które sprawiają że coś musi istnieć- brak jednej cechy wyklucza przedmiot
Wittgenstein i Roch- coś jest prototypem i pokrywa się z tym obiektem
dany zasób cech które mogą wystąpić na różnych poziomach, mniej lub bardziej (podobieństwo np. rodzinne)
Metafora to nie tylko język lecz też procesy myślowe (metafory orientacyjne, artologiczne).
Struktura sacrum, 7.05.2010.