28.08.1939 Pakt Ribbentrop-Mołotow podpisany przez ministra spraw zagranicznych ZSRR Wiaczesława Mołotowa
oraz przez ministra spraw zagranicznych III Rzeszy Joahima von Ribbentropa.
Pakt odnosi sie zarówno do oficjalnego 10-letniego paktu o nieagresji między tymi państwami, jak i do tajnego
protokołu dotyczącego podziału Europy środkowej i wschodniej.
Prorokół tajny:
1. w wypadku nastąpienia terytorialnych lub politycznych zmian na terenach należących do państw bałtyckich
( Finlandia, Litwa, Lotwa, Estonia ), północna granica Litwy stanowić bedzie granicę między strefami interesów
Niemiec i ZSRR. W związku z tym obie strony uznają interesy Litwy w rejonie Wilna.
2. w razie zmian terytorialnych i politycznych na obszarach należacych do państwa polskiego, strefy interesów
Niemiec i ZSRR będą rozgraniczone mniej więcej wzdłóż lini rzek Narew-San-Wisła.
Zagadnienie, czy interesy obu stron czynią pożądanym utrzymanie odrębnego państwa polskiego i jakie maja
być jego granice tego państwa, może być ostatecznie roztrzygniete w toku wydarzeń politycznych.W każdym
razie oba rządy rozważą tę sprawę w drodze przyjaznego porozumienia.
3. Jeżeli idzie o Europę pd-wsch to strona radziecka podkreśla swoje zainteresowanie Besarbią. Ze strony niemieckiej
stwierdza się zupełne desinterressement odnośnie tego terytorium.
4. Protokół niniejszy traktowany bedzie przez obie strony jako ściśle tajny.
Dla Japoni i Włoch podpisanie przez Niemcy sojuszu z ZSRR było pogwałceniem paktu antykominternowskiego
z 1936 roku oraz paktu stalowego z maja 1939r., które zakładały, że w waznych posunięciach politycznych
Hitler będzie informował swych sojuszników.
Pakt miał obowiązywaz do 1949r., lecz został zerwany prze III Rzeszę 22.06.1941 napaścią na ZSRR.
Pakt był w rzeczywistości przykrywką, by Hitler mógł zdobyć Europę.
Po agresji obu państw na Polskę ( 1.09.1939 Niemcy i 17.09.ZSRR) zawarto 28.09 układ o "granicy
przyjaźni" tzw. czwarty rozbiór Polski. To własnie udział w tym rozbiorze ostatecznie przekonał Stalina
do podpisania paktu z Niemcami.