PREZENTACJA
„POLSKIE PARKI NARODOWE”
SPIS TREŚCI:
WYJAŚNIENIE POJĘCIA „PARK NARODOWY”.
POLSKIE PARKI NARODOWE
CIEKAWOSTKI O PARKACH NARODOWYCH
OGÓLNE INFORMACJE O PARKACH
PODSTAWOWE INFORMACJE O PARKACH NARODOWYCH
1. WYJAŚNIENIE POJĘCIA „PARK NARODOWY”
PARK NARODOWY-obszar chroniony ze względu na swoje walory, głównie przyrodnicze. W Polsce w brzmieniu Ustawy o ochronie przyrody z 2004 r. "obejmuje obszar wyróżniający się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, społecznymi, kulturowymi i edukacyjnymi, o powierzchni nie mniejszej niż 1000 ha, na którym ochronie podlega cała przyroda oraz walory krajobrazowe. Park narodowy tworzy się w celu zachowania różnorodności biologicznej, zasobów, tworów i składników przyrody nieożywionej i walorów krajobrazowych, przywrócenia właściwego stanu zasobów i składników przyrody oraz odtworzenia zniekształconych siedlisk przyrodniczych, siedlisk roślin, siedlisk zwierząt lub siedlisk grzybów". W brzmieniu Ustawy o ochronie przyrody z 2004 r. "obejmuje obszar wyróżniający się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, społecznymi, kulturowymi i edukacyjnymi, o powierzchni nie mniejszej niż 1000 ha, na którym ochronie podlega cała przyroda oraz walory krajobrazowe. Park narodowy tworzy się w celu zachowania różnorodności biologicznej, zasobów, tworów i składników przyrody nieożywionej i walorów krajobrazowych, przywrócenia właściwego stanu zasobów i składników przyrody oraz odtworzenia zniekształconych siedlisk przyrodniczych, siedlisk roślin, siedlisk zwierząt lub siedlisk grzybów.
2. POLSKIE PARKI NARODOWE
I. Babiogórski Park Narodowy XIII. Ojcowski Park Narodowy
II. Białowieski Park Narodowy XIV. Pieniński Park Narodowy
III. Biebrzański Park Narodowy XV. Poleski Park Narodowy
IV. Bieszczadzki Park Narodowy XVI. Roztoczański Park Narodowy
V. Park Narodowy Bory Tucholskie XVII. Słowiński Park Narodowy
VI. Drawieński Park Narodowy XVIII. Świętokrzyski Park Narodowy
VII. Gorczański Park Narodowy XIV. Tatrzański Park Narodowy
VIII. Park Narodowy Gór Stołowych XX. Park Narodowy Ujście Warty
IX. Kampinoski Park Narodowy XXI. Wielkopolski Park Narodowy
X. Karkonoski Park Narodowy XXII. Wigierski Park Narodowy
XI. Magurski Park Narodowy XXIII. Woliński Park Narodowy
XII. Narwiański Park Narodowy
3. CIEKAWOSTKI O PARKACH NARODOWYCH
Pierwszy w Polsce - Białowieski Park Narodowy utworzony w 1947 r. (pow. 10,5 tys. ha), pierwszy na świecie - Park Narodowy Yellowstone powstał w Stanach Zjednoczonych (zał. 1872 r., pow. 898,4 ha), a w Europie najstarszym parkiem jest Park Narodowy Sareks w Szwecji (zał. 1909 r., pow. 194 tys. ha).
Obecnie w Polsce znajdują się 23 parki narodowe (2007r.) , podczas gdy w całej Europie ich liczba wynosi około 370, podobnie jak w Stanach Zjednoczonych Ameryki - 360. Wciąż powstają projekty ochrony nowych obszarów, trudno jest więc określić liczbę wszystkich parków na świecie. Największym parkiem na świecie jest Park Narodowy Greenland , na Grenlandii (Dania), zajmujący powierzchnię 97 200 tys. ha, a dla porównania największy w Polsce Biebrzański Park Narodowy obejmuje obszar zaledwie 60 tys. ha. Oczywiście nie wielkość parku świadczy o jego walorach dla ekoturystyk , lecz jego różnorodność. Polskie parki narodowe oferują nam olbrzymią różnorodność krajobrazu, przyrody i sposobu spędzania czasu. W zależności od upodobań, można w nich podziwiać surowe oblicza ośnieżonych Tatr, przemierzać słowińskie piaski, obserwować nadmorskie klify albo leśne ostępy białowieskiej puszczy. Tereny te możemy zwiedzać pieszo, pedałując, wiosłując, kłusem, w psim zaprzęgu, szybując lub na jednej bądź dwóch nartach.
4. OGÓLNE INFORMACJE O PARKACH
I. Babiogórski Park Narodowy, utworzony 30 października 1954 r., jest jednym z 23 parków narodowych na terenie Polski. Znajduje się on w Polsce południowej, w powiecie suskim i nowotarskim (województwie małopolskim) przy granicy ze Słowacją
II. Białowieski Park Narodowy, utworzony w 1932 r. jako Park Narodowy w Białowieży, jest jednym z 23 parków narodowych na terenie Polski.
III. Biebrzański Park Narodowy – jeden z 23 parków narodowych na terenie Polski, utworzony w 1993. Największy w Polsce. Obejmuje dolinę Biebrzy począwszy od jej źródeł, a skończywszy na ujściu do Narwi. Niemal cała Biebrza znajduje się na terenie parku (ok. 155 km). Siedziba Parku znajduje się w Osowcu-Twierdzy gmina Goniądz.
IV. Bieszczadzki Park Narodowy, utworzony w 1973 r., jest jednym z 23 parków narodowych na terenie Polski w Euroregionie Karpackim.
V. Park Narodowy Bory Tucholskie – utworzony w 1996 r., jest jednym z 23 parków narodowych na terenie Polski. Park znajduje się na terenie województwa pomorskiego, w powiecie Chojnickim, w granicach gmin Chojnice i Brusy.
VI. Drawieński Park Narodowy - o powierzchni 114,41 km ², utworzony 1 maja 1990, jest jednym z 23 Parków Narodowych w Polsce na terenie trzech województw:
lubuskie: 55,91 km ²
zachodniopomorskie: 54,72 km ²
wielkopolskie: 3,78 km ²
VII. Gorczański Park Narodowy, utworzony w 1981 roku, jest jednym z 23 parków narodowych na terenie Polski.
Obejmuje centralne pasmo Gorców, m.in. masywy Turbacza i Gorca. Dyrekcja Gorczańskiego Parku Narodowego znajduje się w Porębie Wielkiej.
VIII. Park Narodowy Gór Stołowych – jeden z 23 parków narodowych na terenie Polski, utworzony w 1993 r. Park jest położony na terenie Sudetów Środkowych na północnym zachodzie ziemi kłodzkiej
IX. Kampinoski Park Narodowy – utworzony 16 stycznia 1959 r. jeden z 23 parków narodowych na terenie Polski.21 stycznia 2000 KPN został wpisany na listę rezerwatów biosfery UNESCO.
X. Karkonoski Park Narodowy, utworzony 16 stycznia 1959 r., jest jednym z parków narodowych na terenie Polski.
Park znajduje się w południowo-zachodniej części kraju przy granicy państwowej z Czechami. Obejmuje 5 575 ha, w tym 1 718 ha w rezerwatach ochrony ścisłej. W jego skład wchodzą dwie enklawy na Pogórzu Karkonoskim: góra Chojnik oraz wodospad Szklarki.
XI. Magurski Park Narodowy, utworzony w 1995 roku, jest jednym z 23 parków narodowych na terenie Polski.
Park leży na granicy województw małopolskiego i podkarpackiego w samym sercu Beskidu Niskiego. Swoim zasięgiem obejmuje górne dorzecze Wisłoki oraz pasmo Magury Wątkowskiej. Jest jednym z dwóch parków narodowych na Podkarpaciu.
XII. Narwiański Park Narodowy, utworzony 1 lipca 1996 r., jest jednym z 23 parków narodowych na terenie Polski.
Park znajduje się w północno-wschodniej Polsce, w województwie podlaskim, na zachód od Białegostoku, pomiędzy miejscowościami Suraż i Rzędziany.
XIII. Ojcowski Park Narodowy, utworzony w 1956, jest jednym z 23 parków narodowych w Polsce. Znajduje się on w Polsce południowej, w powiecie krakowskim w województwie małopolskim. Obejmuje część Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Obejmuje Dolinę Prądnika i Dolinę Sąspowską wraz z przyległymi częściami wierzchowiny jurajskiej. Jest najmniejszym z polskich parków narodowych. Położony jest na obszarze 4 gmin: Skała, Jerzmanowice-Przeginia, gmina Wielka Wieś, Sułoszowa.
XIV. Pieniński Park Narodowy – jeden z 23 parków narodowych na terenie Polski, utworzony w 1932 r.
XV. Poleski Park Narodowy, utworzony w 1990 r., jest jednym z 23 parków narodowych na terenie Polski.
Położony jest on we wschodniej części kraju, na terenie powiatu włodawskiego w województwie lubelskim. 1 maja 1990 utworzono na terenach Polesia leżących w Polsce Poleski Park Narodowy, z siedzibą we wsi Urszulin.
XVI. Roztoczański Park Narodowy – utworzony w 1974 r., jest jednym z 23 parków narodowych na terenie Polski – położony na Roztoczu. Siedziba dyrekcji parku i muzeum przyrodniczego znajduje się w Zwierzyńcu.
XVII. Słowiński Park Narodowy, utworzony w 1967 roku rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 23 września 1966 r. (które weszło w życie 1 lipca 1967 r. - Dz. U. z dnia 8 października 1966 r.). Jeden z 23 parków narodowych w Polsce.
XVIII. Świętokrzyski Park Narodowy – jeden z 23 parków narodowych na terenie Polski, utworzony w 1950 r.
XIX. Tatrzański Park Narodowy, utworzony w 1954, jest jednym z 23 parków narodowych na terenie Polski. (Rozporządzenie o utworzeniu z dniem 1 stycznia 1955 Tatrzańskiego Parku Narodowego zostało wydane przez Radę Ministrów 30 października 1954 r.)
XX. Park Narodowy Ujście Warty - najmłodszy z 23 parków narodowych na terenie Polski, utworzony 1 lipca 2001 roku z połączenia rezerwatu Słońsk i części Parku Krajobrazowego Ujście Warty.
XXI. Wielkopolski Park Narodowy jest jednym z 23 parków narodowych na terenie Polski. Utworzony został na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 kwietnia 1957, a jego granice objęły powierzchnię 9 600 ha, z czego pod zarządem parku zostało ok. 5 100 ha.
XXII. Wigierski Park Narodowy - jeden z największych parków narodowych w Polsce. Utworzony 1 stycznia 1989 roku, jest jednym z 23 parków narodowych Polski. Park utworzony został na obszarze 14956 hektarów. Aktualna jego powierzchnia wynosi 15086 ha, w tym 9464 ha to grunty leśne, 2908 ha - wody i 2714 ha inne tereny, głównie użytkowane rolniczo (2229 ha). Ochroną ścisłą objętych jest 623 ha, w tym 283 ha lasów. Obszary zagospodarowane rolniczo objęte są ochroną krajobrazową.
XXIII. Woliński Park Narodowy, utworzony został 3 marca 1960 r., jest jednym z parków narodowych na terenie Polski. Park położony jest w woj. zachodniopomorskim w środkowo-zachodniej części wyspy Wolin, pomiędzy Bałtykiem i Zalewem Szczecińskim.
5. PODSTAWOWE INFORMACJE O PARKACH NARODOWYCH
Babiogórski Park Narodowy
Położenie woj. małopolskie, Polska Data utworzenia 1954 Powierzchnia
- leśna
- uprawna
- wodna 33,92 km ²
31,98 km ²
0,39 km ²
0,12 km ² Pow. ochrony
- ścisłej
- częściowej
- krajobrazu
10,62 km ²
21,74 km ²
1,56 km ² Powierzchnia otuliny 84,37 km ² Długość szlaków turystycznych 52 km Odwiedzających rocznie 60 000 Siedziba Zawoja
Białowieski Park Narodowy
Położenie woj. podlaskie Data utworzenia 1932 Powierzchnia
- leśna
- uprawna
- wodna 105,02 km ²
95,94 km ²
0,74 km ²
0,09 km ² Pow. ochrony
- ścisłej
- częściowej
- krajobrazu
47,47 km ²
48,47 km ²
9,08 km ² Powierzchnia otuliny 32,24 km ² Długość szlaków turystycznych 24,5 km Odwiedzających rocznie 200 tys. [1] Siedziba Białowieża
Biebrzański Park Narodowy
Położenie woj. podlaskie Data utworzenia wrzesień 1993 Powierzchnia
- leśna
- uprawna
- wodna 592,23 km ²
155,44 km ²
181,8 km ²
8,9 km ² Pow. ochrony
- ścisłej
- częściowej
- krajobrazu
50,75 km ²
278,85 km ²
262,63 km ² Powierzchnia otuliny 668,24 km ² Długość szlaków turystycznych 490,7 km Odwiedzających rocznie 54 tys. Siedziba Osowiec-Twierdza 8
19 - 110 Goniądz
Bieszczadzki Park Narodowy
Położenie woj. podkarpackie, pow. bieszczadzki Data utworzenia 1973 Powierzchnia
- leśna
- uprawna
- wodna 292,02 km ²
247,24 km ²
21,12 km ²
0,76 km ² Pow. ochrony
- ścisłej
- częściowej
184,25 km ²
107,77 km ² Długość szlaków turystycznych 206 km Odwiedzających rocznie 1 000 000 . Siedziba Ustrzyki Górne
Park Narodowy Bory Tucholskie
Położenie województwo pomorskie Data utworzenia 1 lipca 1996 Powierzchnia
- leśna
- uprawna
- wodna 46,13 km ²
39,35 km ²
0,39 km ²
5,3 km ² Pow. ochrony
- ścisłej
3,24 km ² Powierzchnia otuliny 129,8 km ² Siedziba Charzykowy
Magurski Park Narodowy
Położenie pogranicze woj. zachodniopomorskiego, lubuskiego i wielkopolskiego Data utworzenia 1 maja 1990 Powierzchnia
- leśna
- uprawna
- wodna 114,41 km ²
96,14 km ²
3,86 km ²
9,37 km ² Pow. ochrony
- ścisłej
- częściowej
- krajobrazu
3,68 km ²
103,89 km ²
5,85 km ² Powierzchnia otuliny 408,96 km ² Długość szlaków turystycznych 77 km Odwiedzających rocznie 25 tys. (w 2003 roku:
kajakarze 8411,
biwakowicze 6321,
wędkarze 1829,
wycieczki 791) Siedziba Drawno
Gorczański Park Narodowy
Położenie woj. małopolskie Data utworzenia 1981 Powierzchnia
- leśna
- uprawna
- wodna 70,28 km ²
65,91 km ²
4,18 km ²
0,19 km ² Pow. ochrony
- ścisłej
- częściowej
- krajobrazu
36,11 km ²
28,82 km ²
5,37 km ² Powierzchnia otuliny 166 km ² Długość szlaków turystycznych 109 km Odwiedzających rocznie 45 tys. Siedziba Poręba Wielka (powiat limanowski)
Park Narodowy Gór Stołowych
Położenie woj. dolnośląskie Data utworzenia 16 września 1993 r. Powierzchnia
- leśna
- uprawna
- wodna 63,39 km ²
57,79 km ²
4,58 km ²
0,02 km ² Pow. ochrony
- ścisłej
- częściowej
- krajobrazu
3,76 km ²
56,51 km ²
3,12 km ² Powierzchnia otuliny Długość szlaków turystycznych 100 km Odwiedzających rocznie 215 tys. Siedziba Kudowa-Zdrój
Kampinoski Park Narodowy
Położenie woj. mazowieckie Data utworzenia 16 stycznia 1959 Powierzchnia
- leśna
- uprawna
- wodna 385,44 km ²
275,66 km ²
79,5 km ²
1,84 km ² Pow. ochrony
- ścisłej
- częściowej
- krajobrazu
46,38 km ²
309,9 km ²
29,16 km ² Powierzchnia otuliny 377,56 km ² Długość szlaków turystycznych 1230,8 km Odwiedzających rocznie 6000 tys. Siedziba Izabelin
Karkonoski Park Narodowy
Położenie woj. dolnośląskie Data utworzenia 16 stycznia 1959 Powierzchnia
- leśna
- uprawna
- wodna 55,76 km ²
38,28 km ²
4,41 km ²
0,24 km ² Pow. ochrony
- ścisłej
- częściowej
- krajobrazu
17,18 km ²
37,97 km ²
0,61 km ² Powierzchnia otuliny Długość szlaków turystycznych 112 km Odwiedzających rocznie 1500 tys. Siedziba Jelenia Góra (Sobieszów)
Magurski Park Narodowy
Położenie woj. podkarpackie i woj. małopolskie Data utworzenia 1995 Powierzchnia
- leśna
- uprawna
- wodna 194,39 km ²
185,31 km ²
7,54 km ²
0,38 km ² Pow. ochrony
- ścisłej
- częściowej
- krajobrazu
24,08 km ²
160,36 km ²
9,95 km ² Powierzchnia otuliny Długość szlaków turystycznych 75 km Odwiedzających rocznie 40 tys. Siedziba Krempna
Narwiański Park Narodowy
Położenie woj. podlaskie Data utworzenia 1996 Powierzchnia
- leśna
- uprawna
- wodna 68,1 km ²
0,93 km ²
7,19 km ²
66,8 km ² Pow. ochrony
- częściowej
- krajobrazu
20,57 km ²
52,93 km ² Powierzchnia otuliny 154,08 km ² Długość szlaków turystycznych 248 km Odwiedzających rocznie 5 tys. Siedziba Kurowo
Ojcowski Park Narodowy
Położenie powiat krakowski, woj. małopolskie Data utworzenia 14 stycznia 1956 Powierzchnia
- leśna
- uprawna
- wodna 21,46 km ²
15,28 km ²
4,65 km ²
0,13 km ² Pow. ochrony
- ścisłej
- częściowej
- krajobrazu
2,51 km ²
14,12 km ²
4,83 km ² Powierzchnia otuliny 67,77 km ² Długość szlaków turystycznych 23 km Odwiedzających rocznie 400 tys. Siedziba Ojców
Pieniński Park Narodowy
Położenie woj. małopolskie Data utworzenia 1932 Powierzchnia
- leśna
- uprawna
- wodna 23,46 km ²
16,65 km ²
4,71 km ²
0,32 km ² Pow. ochrony
- ścisłej
- częściowej
- krajobrazu
7,5 km ²
5,05 km ²
10,91 km ² Powierzchnia otuliny 26,82 km ² Długość szlaków turystycznych 34,7 km Odwiedzających rocznie 585 tys.
Położenie pow. włodawski
woj. lubelskie
Poleski Park Narodowy
Data utworzenia 1 maja 1990 Powierzchnia
- leśna
- uprawna
- wodna 97,62 km ²
47,8 km ²
23,73 km ²
4,77 km ² Pow. ochrony
- ścisłej
- częściowej
- krajobrazu
1,16 km ²
81,98 km ²
14,48 km ² Powierzchnia otuliny Długość szlaków turystycznych 78 km Odwiedzających rocznie 9 tys. Siedziba Urszulin
Roztoczański Park Narodowy
Położenie woj. lubelskie Data utworzenia 1974 Powierzchnia
- leśna
- uprawna
- wodna 84,83 km ²
81,02 km ²
2,04 km ²
0,53 km ² Pow. ochrony
- ścisłej
- częściowej
- krajobrazu
8,06 km ²
73,2 km ²
3,57 km ² Powierzchnia otuliny Długość szlaków turystycznych 53,3 km Odwiedzających rocznie 100 tys. Siedziba Zwierzyniec
Słowiński Park Narodowy
Położenie woj. pomorskie Data utworzenia 1 stycznia 1967 Powierzchnia
- leśna (24,7%)
- uprawna (5,57%)
- wodna (54,9%)
- bagna (7,7%) 186 km ²
46 km ²
10,4 km ²
102 km ²
14,3 km ² Pow. ochrony
- ścisłej (30,2%)
- częściowej (17,2%)
- krajobrazu (52,7%)
56,2 km ²
31,9 km ²
98,1 km ² Powierzchnia otuliny Długość szlaków turystycznych 140 km Odwiedzających rocznie 282 tys. Siedziba Smołdzino
Świętokrzyski Park Narodowy
Położenie woj. świętokrzyskie Data utworzenia 1950 Powierzchnia
- leśna
- uprawna
- wodna 76,26 km ²
72,12 km ²
3,28 km ²
0,02 km ² Pow. ochrony
- ścisłej
- częściowej
- krajobrazu
17,31 km ²
55,72 km ²
3,23 km ² Powierzchnia otuliny 207,86 km ² Długość szlaków turystycznych 41 km Odwiedzających rocznie 400 tys. Siedziba Bodzentyn
Tatrzański Park Narodowy
Położenie woj. małopolskie Data utworzenia 1954 Powierzchnia
- leśna
- uprawna
- wodna 211,64 km ²
151,91 km ²
1,69 km ²
2,09 km ² Pow. ochrony
- ścisłej
- częściowej
- krajobrazu
115,14 km ²
93,12 km ²
3,38 km ² Powierzchnia otuliny Długość szlaków turystycznych 275 km Odwiedzających rocznie 2460 tys. Siedziba Zakopane
Park Narodowy Ujście Warty
Położenie woj. lubuskie, Kostrzyn nad Odrą, Witnica -pow. gorzowski ziemski, Słońsk - sulęciński, Górzyca - słubicki Data utworzenia 2001 Powierzchnia
- leśna
- uprawna
- wodna 80,38 km ²
0,82 km ²
26,62 km ²
2,97 km ² Pow. ochrony
- ścisłej
- częściowej
- krajobrazu
6,82 km ²
40,23 km ²
33,33 km ² Powierzchnia otuliny Odwiedzających rocznie 10 tys. Siedziba Chyrzyno
Wielkopolski Park Narodowy
Położenie woj. wielkopolskie, Polska Data utworzenia 1957 Powierzchnia
- leśna
- uprawna
- wodna 75,84 km ²
46,17 km ²
21,55 km ²
4,62 km ² Pow. ochrony
- ścisłej
- częściowej
- krajobrazu
2,6 km ²
63,67 km ²
9,57 km ² Powierzchnia otuliny 72,56 km ² Długość szlaków turystycznych 87.3 km Siedziba Jeziory
Wigierski Park Narodowy
Położenie woj. podlaskie Data utworzenia 1989 Powierzchnia
- leśna
- uprawna
- wodna 150,86 km ²
94,64 km ²
22,29 km ²
29,08 km ² Pow. ochrony
- ścisłej
- częściowej
- krajobrazu
6,23 km ²
115,38 km ²
29,25 km ² Powierzchnia otuliny Długość szlaków turystycznych 190 km Odwiedzających rocznie 60 tys. Siedziba Krzywe
Woliński Park Narodowy
Położenie woj. zachodniopomorskie Data utworzenia 3 marca 1960 Powierzchnia
- leśna
- nieleśna
- wodna 109,37 km ²
46,49 km ²
16,07 km ²
46,81 km ² Pow. ochrony
- ścisłej
- częściowej
2,24 km ²
107,13 km ² Powierzchnia otuliny 33,69 km ² Długość szlaków turystycznych 44 km Odwiedzających rocznie 1500 tys. Siedziba Międzyzdroje