*Cechy Przedsiębiorstwa- jest samodzielną (autonomiczna), samofinansującą się i samorządna jednostką gospodarczą posiadającą osobowość prawną
*Przedsiębiorstwo jedno osobowe- bez względu na liczbę osób pracujących należy do jednego właściciela będącego osobą fizyczna. Niema osobowości prawnej.
*przedsiębiorstwo(def. durlika) przedsiębiorstwo stanowi wyodrębniony prawnie i finansowo podmiot gospodarczy działający w 3 sferach:
-Marketingu (przygotowanie i zakup czynników produkcji)
-organizacji (przetwarzania czynników produkcji; wyroby gotowe lub usługi)
-sprzedaży serwisowej obsługi klienta
*Cel przedsiębiorstwa- maksymalizacja dochodowości kapitału zaangażowanego przez właściciela
*Rodzaje przedsiębiorstw:
-Prywatne;
-Państwowe;
-Mieszane;
-Samorządy terytorialne;
-Spółdzielcze;
*Rodzaje przedsiębiorstwa (rodzaj działalności):
-Produkcyjne;
-usługowe;
-produkcyjno-handlowe;
*Rodzaje przedsiębiorstwa (położenie terytorialne):
-jednozakładowe;
-wielozakładowe;
-sieciowe;
*Rodzaje przedsiębiorstwa (internacjonalizacjie):
-krajowe;
-między narodowe;
-wielonarodowe;
-globalne;
*Formy prawne przedsiębiorstw:
-Spółki osobowe: spółka jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo akcyjna;
-Spółki kapitałowe: spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna;
*Przedsiębiorca- kluczowa postać w przedsiębiorstwie kieruje się motywem zysku, jest motorem postępu ekonomicznego, zakłada i prowadzi przedsiębiorstwo angażując w nie swoje lub powierzone mu zasoby majątkowe.
*Przedsiębiorczość- zdolność i potrzeba do podejmowania i rozwiązywania nowych problemów. Umiejętność wykorzystywania szans i okazji, oraz przystosowania do zmieniających się warunków.
*Zarządzanie i Funkcje zarządzania:
-Zarządzanie jest procesem ciągłego podejmowania decyzji polegającym na jej przygotowaniu wyborze jednego z możliwych działań:
-Planowanie;
-organizowanie;
-motywowanie;
-kontrolowanie;
*Struktura organizacyjna i jej rodzaje
-struktura organizacyjna to podział na odpowiednio mniejsze części (piony i komórki). Komórki dzieli się na produkcyjne i administracyjne.
-Liniowa (służby mundurowe);
-Liniowo-funkcjonalna;
-Funkcjonalna;
-Liniowo-sztabowa;
-Dywizjonalna;
-Macierzowa;
-Zadaniowa;
*Spółki:
-Cywilna- nie ma osobowości prawnej, działa w niezmiennym składzie osobowym wspólników i przestaje istnieć gdy jeden umiera lub się wycofuje ze spółki;
-Akcyjna- jest tworzona przez jednoczesne wniesienie przez założycieli wkładów lub w drodze publicznej substrykcji co jest źródłem bezimiennego kapitału spółki.
>Kapitał akcyjny jest dzielony na określoną w statucie licbę akcji o równej wartości nominalnej
>występują władze:
+walne zgromadzenie akcyjne;
+rada nadzorcza (nadzór nad działaniem spółki);
+zarząd;
-z ograniczoną odpowiedzialnością- spółka kapitałowa, udziały pieniężne lub niepieniężne wniesione przez wspólników przed powstaniem spółki mają charakter imienny i tworzą jej kapitał zakładowy. Kapitał dzielony na udziały. Majątek wspólników oddzielony od majątku spółki.
>występuje:
+zgromadzenie wspólników;
+rada nadzorcza;
+zarząd;
-Handlowa- wspólnicy nie prowadzą spraw spółki, wycofanie/śmierć nie powoduje rozwiązania spółki, spółka z o.o. i akcyjna.
-Komandytowa- spółka osobowa, spółka jawna , co najmniej jeden wspólnik odpowiada całym majątkiem.
-Joint venture- intrnacjonalizacyjna podział zysków ze względu na wkład.
-Przedsiębiorstwo wirtualne - opiera się na sprawnie funkcjonującej sieci komunikacyjno-informatycznej, ale może nie mieć siedziby ani osobowości prawnej. forma organizacji przedsiębiorstwa jest oparta przeważnie na „centrum kompetencji kluczowych, obejmujących umiejętności w zakresie kształtowania strategii globalnej skoordynowanej ze strategiami cząstkowymi poszczególnych biznesów.
*Konglomerat –wielozakładowe przedsiębiorstwo lub koncern z licznymi filiami, które działa w zróżnicowanych dziedzinach produkcyjnych i usługowych.
*Metody projektowania S.O.:
-Zasada jedności kierownictwa- każdy pracownik ma jednego przełożonego;
-Służebności S.O. w stosunku do celów i zadań;
-Uwzględnienie w S.O. charakteru i specyficznych cech działalności;
-Zależność stopnia rozbudowy S.O. od wielkości przedsiębiorstwa;
-Optymalna rozpiętość i zasięg kierownictwa;
-Współzależność zakresu zadań, kompetencji i odpowiedzialności;
-Umiejętność łączenia sprzecznych zasad centralizacji i decentralizacji;
- Elastyczność S.O.
*Więzi organizacyjne:
-Więź podporządkowania- pionowa;
-więź funkcjonalna – pozioma, skośna;
*Zarządzanie Strategiczne – zespół działań ujętych w czasie zmierzających do reakcji firmy na zmieniające się otoczenie i życzenia lub oczekiwania klientów;
*Strategie zarządzania:
-Być najlepszym i najsilniejszym;
-Produkować to czego nikt nie wytwarza;
-Wyszukać i zająć wyspecjalizowaną nisze;
-Zmienić ekonomiczne właściwości produktu;
*Zarządzanie bieżące(Funkcjonalne Przedsiębiorstwa):
-W toku 2B ustala się i realizuje cele w odniesieniu do poszczególnych komórek organizacyjnych w przedsiębiorstwie;
-Obejmuje okresy krótkie;
-Jest szczegółowe;
-Realizują wszyscy kierownicy;
-Najczęściej wykorzystywanym narzędziem są wykresy Gantta;
-Stosuje się metody sieciowe PERT, CPM;
*Cechy Zarządzania strategicznego:
-Orientacja na najwyższe problemy tzn. utrzymanie pozycji konkurencyjnej firmy;
-Długo okresowy horyzont myślenia i działania(3-5 lat);
- Globalny, ogólny, szacunkowy sposób ujęcia problemów;
*Kierowanie – wszelkie działania mające na celu spowodowanie aby inni postępowali zgodnie celem kierującego;
*Role kierownika:
-Interpersonalna( czynności reprezentacyjne; przywódcze; rozwiązywanie konfliktów;)
-Informacyjna:
>zbieranie informacji, ich selekcja, analizowanie i ocena;
>formułowanie i przekazywanie informacji o przedsiębiorstwie na zewnątrz;
-Decyzyjna:
>inicjowanie zmian;
>dysponowanie zasobami negocjacji;
*Kadra kierownicza:
-Pierwszego szczebla:
>mistrzowie;
>brygadziści;
-Średniego szczebla:
>Kierownicy działów;
>Kierownicy wydziałów;
-Naczelnego szczebla- osoby zarządzające przedsiębiorstwem;
*Wymagania dla kierownika naczelnego szczebla:
-Wiedza ekonomiczna w zakresie zarządzania;
-Orientacja prawna;
-Znajomość podstaw psychologii;
-Koordynacja rozległych przedsięwzięć;
-Odwaga w podejmowaniu decyzji;
*Style zarządzania:
-Autokratyczny - kierownik dąży do posiadania pełnej władzy;
-Demokratyczny
>decentralizacja decyzji;
>kierownik omawia zadania z załogą;
>samokontrola pracowników;
>preferowanie nagród przed karami;
-Paternalistyczny;
*Strategia – koncepcja rozwoju i długoterminowego planu działania;
*Metody analizy strategicznej:
-SWOT- metoda analizy szans i zagrożeń stron;
-BCG;
-Model Partera, analiza 5 sił konkurencji;
*Koncern – stanowi zespolenie prawne samodzielnych przedsiębiorstw jednego właściciela, które poddane są jednolitemu kierownictwu, ze strony przedsiębiorstwa wiodącego co ogranicza zakres samodzielności decyzyjnej przedsiębiorstw koncernu;
*Holding – powstaje w drodze zawarcia umów pomiędzy przedsiębiorstwami, na podstawie, których jedno z nich nabywa większości lub nawet całość udziałów innych przedsiębiorstw uzyskując w stosunku do nich pozycję jednostki dominującej;
*Cechy Holdingu:
-występuje specjalny rodzaj powiązań między przedsiębiorstwami opierającymi się na faktycznym prawnym władaniu przez 1 spółkę(główną) udziałami(akcjami) innych;
-zawsze występuje dominująca(główna) pozycja spółki głównej wobec pozostałych;
-poszczególne przedsiębiorstwa posiadają pełną niezależność prawną w stosunku do kontrolującej spółki głównej mimo zależności kapitałowej;
-osobowość prawną mają poszczególne spółki a nie ma jej holding jako całość;
*Różnice między Holdingiem a koncernem:
-w koncernie podporządkowanie w charakterze kapitałowym jest z reguły silniejsze niż w holdingu dochodząc nieraz do 100%;
-zarząd przedsiębiorstwa wiodącego w koncernie zarządza także operacyjną działalnością;
-W holdingu główna spółka nie prowadzi własnej działalności operacyjnej, stanowi wyłącznie organ zarządzający;
*Najbardziej uniwersalną miarą przedsiębiorstwa jest: wartość sprzedaży (obrotu)- wartości wykonywanej lub możliwej do wykonania produkcji lub świadczonych usług;
*Komercjalizacja przedsiębiorstw jest przystosowaniem przedsiębiorstwa do warunków gospodarki rynkowej. Przedmiotem komercjalizacji może być np. przedsiębiorstwo państwowe, które ma zostać przekształcone w jednoosobową spółkę skarbu państwa, gdzie jedynym właścicielem pakietu akcji lub głównym udziałowcem jest samo państwo.
*Prywatyzacja – akt przekazania prywatnemu właścicielowi państwowego mienia. Prywatyzacja może się odbywać poprzez uwłaszczenie lub sprzedaż.
Przeciwieństwem prywatyzacji jest nacjonalizacja.