Czas słoneczny jest różny w danym momencie w różnych miejscach na Ziemi. Zjawisko to związane jest w ruchem obrotowym (wirowym) Ziemi.

Ruch obrotowy polega na tym, że kula ziemska nieustannie obraca się wokół własnej osi. Wskutek tego każdy punkt leżący na Ziemi nieustannie przesuwa się z zachodu na wschód.

Pełen obrót trwa w przybliżeniu 24 godziny. Oznacza to, że na obrót o 1° Ziemia potrzebuje 4 minut.

Ponieważ Ziemia obraca się z zachodu na wschód, na zachód od miejscowości A jest godzina wcześniejsza, na wschód – późniejsza.

UWAGA, jeśli miejscowości znajdują się na zachód od południka 0°, do czasu w miejscowości A dodajemy wynik z punktu 4):

1° = 4 minuty

Czas słoneczny jest różny w danym momencie w różnych miejscach na Ziemi. Zjawisko to związane jest w ruchem obrotowym (wirowym) Ziemi.

Ruch obrotowy polega na tym, że kula ziemska nieustannie obraca się wokół własnej osi. Wskutek tego każdy punkt leżący na Ziemi nieustannie przesuwa się z zachodu na wschód.

Pełen obrót trwa w przybliżeniu 24 godziny. Oznacza to, że na obrót o 1° Ziemia potrzebuje 4 minut.

Ponieważ Ziemia obraca się z zachodu na wschód, na zachód od miejscowości A jest godzina wcześniejsza, na wschód – późniejsza.

UWAGA, jeśli miejscowości znajdują się na zachód od południka 0°, do czasu w miejscowości A dodajemy wynik z punktu 4):

1° = 4 minuty

Czas słoneczny jest różny w danym momencie w różnych miejscach na Ziemi. Zjawisko to związane jest w ruchem obrotowym (wirowym) Ziemi.

Ruch obrotowy polega na tym, że kula ziemska nieustannie obraca się wokół własnej osi. Wskutek tego każdy punkt leżący na Ziemi nieustannie przesuwa się z zachodu na wschód.

Pełen obrót trwa w przybliżeniu 24 godziny. Oznacza to, że na obrót o 1° Ziemia potrzebuje 4 minut.

Ponieważ Ziemia obraca się z zachodu na wschód, na zachód od miejscowości A jest godzina wcześniejsza, na wschód – późniejsza.

UWAGA, jeśli miejscowości znajdują się na zachód od południka 0°, do czasu w miejscowości A dodajemy wynik z punktu 4):

1° = 4 minuty

b) obie miejscowości leżą po tej same stronie południka 0°, miejscowość A leży na zachód od miejscowości B

W Chicago (42° N, 88° W) jest godzina 14:00 czasu słonecznego. W miejscowości X jest w tym samym momencie godzina 14:24. Podaj długość geograficzną miejscowości X.

Ustalamy długość geograficzną Chicago:

Chicago = 88° W

Wykonujemy rysunek pomocniczy:

Obliczamy różnicę czasu słonecznego w obu miejscowościach:

14:24 – 14:00 = 24 minuty

Wynik z punktu 3. przeliczamy na stopnie.

24 minuty : 4°/minutę = 6°

Ustalamy długość geograficzną Chicago:

88° + 6° = 94°

Formułujemy odpowiedź:

Długość geograficzna miejscowości X to 94° W.

Typ IV:

Dane: czas słoneczny w miejscowości A w momencie odlotu samolotu, czas przelotu

Szukamy: czas słoneczny w miejscowości B w momencie lądowania

a) obie miejscowości leżą na wschód od południka 0°, miejscowość A leży na wschód od miejscowości B

Samolot wystartował z Moskwy (56° N, 37° E) o godz. 21:15 czasu słonecznego. Po 3 godzinach lotu wylądował w Berlinie (53 N, 13° E). Która była godzina czasu słonecznego w Berlinie w momencie lądowania?

Ustalamy długość geograficzną Moskwy i Berlina:

Moskwa = 37° E

Berlin = 13° E

Wykonujemy rysunek pomocniczy:

Obliczamy różnicę długości geograficznych obu miejscowości:

37° - 13° = 24°

Obliczamy różnicę czasu słonecznego:

24° · 4 minuty = 96 minut

96 minut = 1 godzina i 36 minut

Ustalamy, która godzina czasu słonecznego była w Berlinie w momencie odlotu samolotu z Moskwy - od czasu w Moskwie odejmujemy wynik z punktu 4:

21:15: – 1 godzina i 36 minut = 19: 39

Do czasu z punktu 5 dodajemy czas przelotu samolotu:

19: 39 + 3 godziny = 22:39

Formułujemy odpowiedź:

W momencie lądowania w Berlinie była godzina 22:39 czasu słonecznego.

b) obie miejscowości leżą na wschód od południka 0°, miejscowość A leży na zachód od miejscowości B

Samolot wystartował z Berlina (53° N, 13° E) o godz. 14:00 czasu słonecznego. Po 3 godzinach lotu wylądował w Moskwie (56° N, 37° E). Która była godzina czasu słonecznego w Moskwie momencie lądowania?

Ustalamy długość geograficzną Berlina i Moskwy:

Berlin = 13° E

Moskwa = 37° E

Wykonujemy rysunek pomocniczy:

Obliczamy różnicę długości geograficznych obu miejscowości:

37° - 13° = 24°

Obliczamy różnicę czasu słonecznego:

24° · 4 minuty = 96 minut

96 minut = 1 godzina i 36 minut

Ustalamy, która godzina czasu słonecznego była w Moskwie w momencie odlotu samolotu z Berlina - do czasu w Berlinie dodajemy wynik z punktu 4:

14:00 + 1 godzina i 36 minut = 15: 36

Do czasu z punktu 5 dodajemy czas przelotu samolotu:

15:36 + 3 godziny = 18:36

Formułujemy odpowiedź:

W momencie lądowania w Moskwie była godzina 18:36 czasu słonecznego.

c) obie miejscowości leżą na zachód od południka 0°, miejscowość A leży na wschód od miejscowości B

Samolot wystartował z Chicago (42° N, 88° W) o godz. 16:00 czasu słonecznego. Po 5 godzinach lotu wylądował w San Francisco (38° N, 122° W). Która była godzina czasu słonecznego w San Francisco w momencie lądowania?

Ustalamy długość geograficzną Chicago i San Francisco:

Chicago = 88° W

San Francisco = 122° W

Wykonujemy rysunek pomocniczy:

Obliczamy różnicę długości geograficznych obu miejscowości:

122° - 88° = 34°

Obliczamy różnicę czasu słonecznego:

34° · 4 minuty = 136 minut

136 minut = 2 godziny i 16 minut

Ustalamy, która godzina czasu słonecznego była w San Francisco w momencie odlotu samolotu z Chicago - od czasu w Chicago odejmujemy wynik z punktu 4:

16:00 - 2 godziny i 16 minut = 13: 44

Do czasu z punktu 5 dodajemy czas przelotu samolotu:

13:44 + 5 godzin = 18:44

Formułujemy odpowiedź:

W momencie lądowania w San Francisco była godzina 18:44 czasu słonecznego.

d) obie miejscowości leżą na zachód od południka 0°, miejscowość A leży na zachód od miejscowości B

Samolot wystartował z San Francisco (38° N, 122° W) o godz. 16:00 czasu słonecznego. Po 5 godzinach lotu wylądował w Chicago (42° N, 88° W). Która była godzina czasu słonecznego w Chicago w momencie lądowania?

Ustalamy długość geograficzną San Francisco i Chicago:

San Francisco = 122° W

Chicago = 88° W

Wykonujemy rysunek pomocniczy:

Obliczamy różnicę długości geograficznych obu miejscowości:

122° - 88° = 34°

Obliczamy różnicę czasu słonecznego:

34° · 4 minuty = 136 minut

136 minut = 2 godziny i 16 minut

Ustalamy, która godzina czasu słonecznego była w Chicago w momencie odlotu samolotu z San Francisco - do czasu w San Francisco dodajemy wynik z punktu 4:

16:00 + 2 godziny i 16 minut = 18: 16

Do czasu z punktu 5 dodajemy czas przelotu samolotu:

18:16 + 5 godzin = 23:16

Formułujemy odpowiedź:

W momencie lądowania w Chicago była godzina 23:16 czasu słonecznego.

e) miejscowości leżą po różnych stronach południka 0°, miejscowość A leży na wschód a miejscowość B na zachód od niego

Samolot wystartował z Berlina (53° N, 13° E) o godz. 20:00 czasu słonecznego. Po 9 godzinach lotu wylądował w Nowym Jorku (41° N, 74° W). Która była godzina czasu słonecznego w Nowym Jorku w momencie lądowania?

Ustalamy długość geograficzną Berlina i Nowego Jorku:

Berlin = 13° E

Nowy Jork = 74° W

Wykonujemy rysunek pomocniczy:

Obliczamy różnicę długości geograficznych obu miejscowości:

13° + 74° = 87°

Obliczamy różnicę czasu słonecznego:

87° · 4 minuty = 348 minut

348 minut = 5 godzin i 48 minut

Ustalamy, która godzina czasu słonecznego była w Nowym Jorku w momencie odlotu samolotu z Berlina - od czasu w Berlinie odejmujemy wynik z punktu 4:

20:00 - 5 godzin i 48 minut = 14:12

Do czasu z punktu 5 dodajemy czas przelotu samolotu:

14:12 + 9 godzin = 23:12

Formułujemy odpowiedź:

W momencie lądowania w Nowym Jorku była godzina 23:12 czasu słonecznego.

f) miejscowości leżą po różnych stronach południka 0°, miejscowość A leży na zachód a miejscowość B na wschód od niego

Samolot wystartował z Nowego Jorku (41° N, 74° W) o godz. 20:00 czasu słonecznego. Po 9 godzinach lotu wylądował w Berlinie (53° N, 13° E). Która była godzina czasu słonecznego w Berlinie w momencie lądowania?

Ustalamy długość geograficzną Nowego Jorku i Berlina:

Nowy Jork = 74° W

Berlin = 13° E

Wykonujemy rysunek pomocniczy:

Obliczamy różnicę długości geograficznych obu miejscowości:

13° + 74° = 87°

Obliczamy różnicę czasu słonecznego:

87° · 4 minuty = 348 minut

348 minut = 5 godzin i 48 minut

Ustalamy, która godzina czasu słonecznego była w Berlinie w momencie odlotu samolotu z Nowego Jorku - do czasu w Nowym Jorku dodajemy wynik z punktu 4:

20:00 + 5 godzin i 48 minut = 1:48 następnego dnia

Do czasu z punktu 5 dodajemy czas przelotu samolotu:

1:48 + 9 godzin = 10:48

Formułujemy odpowiedź:

W momencie lądowania w Berlinie była godzina 10:48 czasu słonecznego.