Życie, zmiana, stres
Badacze: Holmes Thomas, Rahe Richard
Stres życiowy powstaje wraz z pojawieniem się w życiu człowieka zewnętrznych zmian, które wymagają od niego psychicznego przystosowania się, a wraz z tym pojawia się tendencja do częstszego zapadania na choroby psychosomatyczne.
Problem było w jaki sposób można ocenić które zdarzenia są przyczyną powstawania stresu życiowego. Holmes T. i Rahe R. postanowili stworzyć listę wydarzeń, które są powszechnie odczuwane jako stresujące.
Metoda:
Sporządzenie listy 43 wydarzeń, które wymagają psychicznego przystosowania się. Listę to przedstawiono 394 badanym.
Zadaniem badanych było dokonanie oceny punktowej każdego wydarzenia, w skali porównawczej do zawarcia związku małżeńskiego.
Ocenę każdej pozycji dokonaną przez wszystkich badanych uśredniono i podzielono przez 10, przypisując w ten sposób każdemu zdarzeniu określone wagi.
Wyniki:
W ten sposób uzyskano Skalę Ponownego Przystosowania Społecznego (SRRS).
(przykładowe wydarzenia i ich ocena punktowa)
śmierć współmałżonka (100 pkt.)
rozwód (73 pkt.)
separacja (65 pkt.)
kara więzienia (63 pkt.)
śmierć bliskiego członka rodziny (63 pkt.)
kontuzja lub choroba (53 pkt.)
ślub (50 pkt.)
wyrzucenie z pracy (47 pkt.)
pojednanie ze współmałżonkiem (45 pkt.)
przejście na emeryturę (45 pkt.)
ciąża (40 pkt.)
problemy seksualne (39 pkt.)
zmiana częstotliwości kłótni ze współmałżonkiem (35 pkt.)
Istotne osiągnięcie osobiste (28 pkt.)
konflikt z szefem (24 pkt.)
wakacje (13 pkt.)
drobne naruszenie prawa (11 pkt.)
Pomimo tego, że badani byli podzieleni na kilka podgrup ( różna płeć, wykształcenie, kolor skóry, wiek, pozycja społeczna itp.) korelacja była bardzo wysoka- skala mogła być stosowana do wszystkich ludzi z prawie jednakowym stopniem dokładności.
Skala może być wykorzystywana do pomiaru stresu życiowego, który ma wpływ na zdrowie jednostki. Aby obliczyć ilość życiowego stresu należy wybrać z listy wszystkie zmiany, które zaszły w życiu jednostki w ciągu 12 poprzednich miesięcy. Do każdej zmiany jest przypisana liczba punktów, zwanych jednostkami zmian w życiu (LCU). Należy zsumować wszystkie LCU- uzyskana wielkość jest przybliżoną ilością życiowego stresu.
Pod koniec lat 60. zaczęto wykorzystywać SRRS do analizy związku między stresem a chorobami na podstawie całkowitej liczby LCU.
Podczas innych badań na pracownikach marynarki wojennej wykorzystano SRRS do obliczenia LCU za ostatnie 6 miesięcy ( przed służbą). W trakcie trwania służby u osób, których wynik wynosił mniej niż 100 LCU, zanotowano średnio 1,4; osoby z wynikiem między 300-400 LCU chorowały przeciętnie 1,9; osoby z wynikiem 500-600 2,1raza.
Krytyka SRRS
uwzględnienie na tej samej skali zarówno zdarzeń pozytywnych jak i negatywnych a także wydarzeń od nas zależnych oraz takich, które są od nas niezależne
skala nie bierze pod uwagę interpretacji danego zdarzenie
dokładna analiza statystyczna wykazała niewielki związek między wynikiem LCU a chorobami
Inne badania
porównanie 111 pacjentów ze złamaniem biodra z taką samą grupą starszych osób bez urazu; wyraźna zależność między liczbą zmian w życiu i złamaniami biodra
badanie 2700 pracowników państwowych w Quebeku; znaleziono statystycznie istotny związek między używaniem narkotyków psychotropowych (np. kokaina) i stresem w pracy
Wnioski
Związek między stresem a zachorowaniami jest złożony i niełatwo go badać. Rahe zaproponował, by przy prognozowaniu chorób psychicznych oprócz wyniku LCU brać pod uwagę także inne czynniki: doświadczenie ze stresem, zdolności radzenia sobie w sytuacjach stresu życiowego, wytrzymałość systemów fizjologicznych broniących przed stresem, sposób radzenia sobie z chorobami.