Ubezpieczenia wykłady

Ubezpieczenia wykłady dr Ewa Wycinka

Ubezpieczenie- urządzenie gospodarcze, które na podstawie umowy i dzięki opłacie składki pozwala zakładowi ubezpieczeń przyjąć na siebie, a ubezpieczającemu przekazać do zakładu, ryzyko negatywnych, ekonomicznych skutków określonego zdarzenia losowego, a z drugiej strony- na podstawie metod oceny ryzyka pozwala selekcjonować i gromadzić ryzyka przez zakład ubezpieczeń i jednocześnie gromadzić składki, w sposób i w skali pozwalającej co najmniej pokryć przyrzeczone świadczenia z tytułu wypadków ubezpieczeniowych oraz koszty funkcjonowania zakładu.

ZASADY OCHRONY UBEZPIECZENIOWEJ

-Gwarancje ekonomiczne

FUNKCJE ZAKŁADÓW UBEZPIECZEŃ

PODSTAWOWE POJĘCIA UBEZPIECZENIOWE

Składka ubezpieczeniowa- świadczenie pieniężne realizowane przez ubezpieczającego na rzecz zakładu ubezpieczeń w zamian za ochronę ubezpieczeniową. Służy zgromadzeniu funduszu ubezpieczeniowego, z którego mogą być wypłacone świadczenia.

Świadczenie ubezpieczeniowe- wypłata, w wysokości wynikającej z umowy ubezpieczenia, do której

ubezpieczyciel jest zobowiązany w przypadku zajścia zdarzenia losowego określonego w umowie

ubezpieczeniowej (wypadku ubezpieczeniowego).

STRONY UMOWY:

*Ubezpieczyciel (zakład ubezpieczeń) – podmiot gospodarczy prowadzący działalność ubezpieczeniową na podstawie zezwolenia.

*Ubezpieczający- osoba, która zawiera z zakładem ubezpieczeń umowę ubezpieczenia u zobowiązuje się do płacenia składni ubezpieczeniowej

*Ubezpieczony- osoba, której mienie, życie albo zdrowie jest przedmiotem ubezpieczenia.

Uprawniony (uposażony, beneficjent) – w ubezpieczeniach osobowych osoba wskazana przez ubezpieczającego jako uprawniona do pobierania sumy ubezpieczenia.

Przedmiot ubezpieczenia- jest to interes ubezpieczeniowy chroniony w ramach stosunku ubezpieczenia.

Interes ubezpieczeniowy- jest to rodzaj finansowego interesu, który jednostka musi posiadać aby mieć prawo do świadczenia.

<Art.821,

Przedmiotem ubezpieczenia majątkowego może być każdy interes majątkowy, który nie jest sprzeczny z prawem i daje się ocenić w pieniądzu>.

WYPADEK UBEZPIECZENIOWY

jest to zdarzenie losowe, które jest:

<Art. 806.

  1. Umowa ubezpieczenia jest nieważna, jeżeli zajście przewidzianego w umowie wypadku nie jest możliwe.

  2. Objęcie ubezpieczeniem okresu poprzedzającego zawarcie umowy jest bezskuteczne, jeżeli w chwili zawarcia umowy którakolwiek ze stron wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć, że wypadek zaszedł lub że odpadła możliwość jego zajścia w tym okresie.>

ŹRÓDŁA PRAWA UBEZPIECZENIOWEGO:

RODZAJE PRZEPISÓW PRAWNYCH:

ZAWARCIE UMOWY UBEZPIECZENIA

Forma- pisemna (bez rygoru

<Art. 809.

  1. Ubezpieczyciel zobowiązany jest potwierdzić zawarcie umowy dokumentem ubezpieczenia.

  2. Z zastrzeżeniem wyjątku przewidzianego w art. 811, w razie wątpliwości umowę uważa się za zawartą z chwilą doręczenia ubezpieczającemu dokumentu ubezpieczenia.>

CECHY UMOWY UBEZPIECZENIA:

ZAWARCIE UMOWY UBEZPIECZENIA, TRZY TRYBY ZAWARCIA:

1.Tryb ofertowy (95%)

OGÓLNE WARUNKI UBEZPIECZENIA (OWU)

<1. Ustalony przez jedną ze stron wzorzec umowy, w szczególności ogólne warunki umów, wzór umowy, regulamin, wiąże drugą stronę, jeżeli został jej doręczony przed zawarciem umowy.>

Zakłady ubezpieczeń powinny uwzględnić w o.w.u. takie elementy jak:

OGÓLNE WARUNKI UBEZPIECZEŃ:

Gdy nie dopełni tego obowiązku, to:

ZMIANA TREŚCI O.W.U. W TRAKCIE TRWANIA STOSUNKU UBEZPIECZENIA:

CZAS TRWANIA UMOWY UBEZPIECZENIA:

<.Art. 814.

1.Jeżeli w umówiono się inaczej, odpowiedzialność ubezpieczyciela rozpoczyna się od dnia następującego po zawarciu umowy, nie wcześniej jednak niż od dnia następnego po zapłaceniu składki lub jej pierwszej raty.

ODSTĄPIENIE OD UMOWY:

<Art. 816.

W razie ujawnienia okoliczności, która pociąga za sobą istotną zmianę prawdopodobieństwa wypadku, każda ze stron może żądać odpowiedniej zmiany wysokości składki, poczynając od chwili, w której zaszła ta okoliczność, nie wcześniej jednak niż od początku bieżącego okresu ubezpieczenia. W razie zgłoszenia takiego żądania druga strona może w terminie 14 dni wypowiedzieć umowę ze skutkiem natychmiastowym. Przepisu tego nie stosuje się do ubezpieczeń na zycie.>

ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ MOŻE ODSTAPIĆ OD UMOWY, GDY:

<3. W razie opłacania składki w ratach niezapłacenie w terminie kolejnej raty składki może powodować ustanie odpowiedzialności ubezpieczyciela, tylko wtedy gdy skutek taki przewidywała umowa lub ogólne warunki ubezpieczenia, a ubezpieczyciel po upływie terminy wezwał ubezpieczającego do zapłaty z zagrożeniem, że brak zapłaty w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania spowoduje ustanie odpowiedzialności.>

NIEOPŁACENIE SKŁADKI POWODUJE:

ZMIANA WŁAŚCICIELA POWODUJE:

<Art. 823.

1. W razie zbycia przedmiotu ubezpieczenia prawa z umowy ubezpieczenia mogą być przeniesione na nabywcę przedmiotu ubezpieczenia. Przeniesienie tych praw wymaga zgody ubezpieczyciela, chyba że umowa ubezpieczenia lub ogólne warunki ubezpieczenia stanowią inaczej.

2. W razie przeniesienia praw, o których mowa w 1., na nabywcę przedmiotu przechodzą także obowiązki, które ciążyły na zbywcy, chyba że strony za zgodą ubezpieczyciela umówiły się inaczej. Pomimo tego przejścia obowiązków zbywca odpowiada solidarne z nabywcą za zapłatę składki przypadającej za czas do chwili przejścia przedmiotu ubezpieczenia na nabywcę.

3. Jeżeli prawa, o których mowa w 1., nie zostały przeniesione na nabywcę przedmiotu ubezpieczenia, stosunek ubezpieczenia wygasa z chwilą przejścia przedmiotu ubezpieczenia na nabywcę.>

DOCHODZENIE ROSZCZEŃ OD ZAKŁADU UBEZPIECZEŃ:

- 7 dni na przekazanie poszkodowanemu na piśmie lub drogą elektroniczną listy potrzebnych dokumentów

- Prawo Żądania od z. u. informacji związanych z wypadkiem i o wysokości odszkodowań

- Prawo wglądu do akt szkodowych

TERMINY SPEŁNIENIE ROSZCZENIA:

WYSOKOŚĆ ODSZKODOWANIA

W ubezpieczeniach majątkowych stosowane są dwa podstawowe systemy określania wysokości odszkodowania ubezpieczeniowego:

- system proporcjonalnej odpowiedzialności

(ubezpieczenie w pełnej wartości)

- „ubezpieczenie na pierwsze ryzyko”

Odszkodowanie ubezpieczeniowe może być ograniczone w przypadku:

- integralna (warunkowa) wyłącza odszkodowanie ubezpieczeniowe, gdy szkoda nie przekracza oznaczonego w umowie minimum. Jeśli szkoda przekroczy to minimum, to

odszkodowanie jest wypłacane w pełnej wysokości.

- redukcyjna (bezwarunkowa) działa w każdym przypadku i odszkodowanie zawsze pomniejsza się o oznaczoną sumę lub procent wartości przedmiotu ubezpieczenia.

FRANSZYZA INTEGRALNA

Przykład 1:

szkoda = 1000, franszyza integralna = 100, odszkodowanie= 1000

Przykład 2:

szkoda = 95, franszyza integralna = 100, odszkodowanie nie będzie wypłacone

FRANSZYZA REDUKCYJNA

Przykład 1:

szkoda = 1000, franszyza redykcyjna = 100,

odszkodowanie = 1000 - 100 = 900

Przykład 2:

szkoda = 95, franszyza redykcyjna = 100, odszkodowanie nie będzie wypłacone

UDZIAŁ WŁASNY

Przykład:

szkoda = 1000, udział własny = 10%, odszkodowanie =

1000 - (1000 x 10%) = 900

PRZYCZYNIENIE SIĘ POSZKODOWANEGO

Wyjątek: ubezpieczający (lub osoba, z którą ubezpieczający pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym) wyrządzą szkodę umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa.

REGRES UBEZPIECZENIOWY

UTRATA PRAW Z UBEZPIECZENIA ma miejsce, w razie:

Przedawnienie roszczeń ubezpieczeniowych- dłużnik po upływie terminu określonego ustawowo może uchylić się od spełnienie świadczenia

Zasadą jest, że roszczenia z umowy ubezpieczenia przedawniają się z upływem lat trzech

Wielokrotne ubezpieczenie

INSTYTUCJE NADZORU I KONTROLI RYNKU UBEZPIECZEŃ

Nadzór ubezpieczeniowy

* Do 1996 funkcje nadzoru sprawował Minister Finansów

* Od 1996 do końca 2002 roku był to Państwowy Urząd Nadzoru Ubezpieczeń

* Urząd ten po polaczeniu z Urzędem Nadzoru nad Funduszami Emerytalnymi przekształcił się w Komisje Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych (KNUiFE)

* Od 19 Września 2006 KNUIFE została wchłonięta przez Komisję Nadzoru Finansowego (KNF)

Główny cel nadzoru:

* Ochrona interesów osób ubezpieczonych

* Ochrona rynku ubezpieczeniowego (zapobiega sytuacji, w której zakład ubezpieczeń nie będzie w stanie wypłacać należnych świadczeń)

* Każdy zakład ubezpieczeń musi uzyskać stosowne zezwolenie KNF na rozpoczęcie działalności (sprawdzane jest czy założyciele towarzystwa dysponują odpowiednim zapleczem kapitałowym (od 250.000 do 1.000.000. Euro) oraz kwalifikacjami do prowadzenia działalności ubezpieczeniowej)

W czasie działalności:

* KNF ma uprawnienia do stałego monitorowania działalności oraz doraźnego uzyskiwania informacji

o zakładach ubezpieczeń, z których najważniejsze są:

o Cykliczne otrzymywanie kwartalnych i rocznych sprawozdań finansowych

o Prawo do wprowadzenia obowiązku sporządzania sprawozdań finansowych częstszych niż kwartalne w sytuacjach szczególnych

o Prawo do przeprowadzania kontroli w siedzibach zakładów ubezpieczeń

Obowiązki Zakładu Ubezpieczeń:

* Konieczność zawiadamiania organu nadzoru o nabyciu udziałów lub akcji w niektórych istotnych z punktu widzenia bezpieczeństwa sytuacjach, jak np. nabywanie więcej niż 10% akcji danego przedsiębiorcy, dokonywanie lokat w przedsiębiorstwach, od których zakład ubezpieczeń jest zależny.

* Możliwość uzyskiwania w dowolnym czasie od zakładu ubezpieczeń wyjaśnień i informacji dotyczących jego funkcjonowania

W przypadkach zagrażających bezpieczeństwu ubezpieczonych prawo przewiduje:

* Wydawanie zleceń dostosowania działalności do stanu zgodnego z prawem

* Wprowadzenie ograniczeń w lokowaniu środków zakładu ubezpieczeń

* Nałożenie obowiązku opracowania planu określonych działań naprawczych, takich jak przygotowanie planu krótkoterminowego podwyższenia środków własnych.

* Nakładanie kar pieniężnych

* Wprowadzenie zarządu komisarycznego

* Możliwość wnioskowania o cofniecie zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie jednej, kilku lub wszystkich grup ubezpieczeń

Zakłady Ubezpieczeń muszą uzyskać zgodę na:

* Przeniesienie portfela ubezpieczeń

* Zaliczenie do środków własnych niektórych kategorii aktywów

* Czasowe uznanie niektórych kategorii aktywów za aktywa stanowiące pokrycie rezerw techniczno – ubezpieczeniowych

Obok nadzoru nad działalnością zakładów ubezpieczeń KNF sprawuje nadzór nad pośrednikami ubezpieczeniowymi. Nadzór nad działalnością agentów ubezpieczeniowych wykonywany jest pośrednio, poprzez nadzór nad działalnością zakładów ubezpieczeń (zgodnie z ustawa zakładów ubezpieczeniowych)

* Nadzór na działalnością brokerów ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych sprawowany jest bezpośrednio poprzez:

o Organizacje egzaminów

o Wydawanie i cofanie zezwoleń

o Kontrole działalności

* KNF prowadzi jawny i dostępny dla osób trzecich rejestr pośredników ubezpieczeniowych.


Wyszukiwarka