Znieczulenia miejscowe

Znieczulenie nasiękowe – infiltracyjne

Znieczulenie to wykonuje się poprzez nastrzykanie środkiem znieczulającym tkanek. Powoduje to zniesienie przewodnictwa w sieci drobnych odgałęzień nerwów czuciowych.

Sposoby wprowadzenia płynu:

- nastrzykiwanie w linii przewidywalnego cięcia chirurgicznego

- nastrzykiwanie skóry wokół pola operacyjnego w kształcie rombu oraz wkucie się do tkanek głębiej leżących

Obszar znieczulenia wskazuje wałowate zgrubienie powstałe po wstrzyknięciu analgetyku. Podczas operacji na głębiej leżących tkankach stosuje się dodatkowe znieczulenie śródoperacyjne. Płyn znieczulający wstrzykuje się bezpośrednio w odsłonięte tkanki.

Działanie znieczulające – bezbolesność jest bezpośrednio związane z rodzajem i stężeniem anestetyku oraz stopniem ukrwienia tkanek. Znieczulenie miejscowe pojawia się po 2-5 minutach i utrzymuje się przez 0.5-1 godziny.

Znieczulenie dożylne

Jest to forma znieczulenia nasiękowego. Anestetyk wprowadzony do żyły dyfunduje przez jego ściany i ściany naczyń z nim połączonych do tkanek. W celu zastosowania tego znieczulenia zaciska się opaskę uciskową powyżej miejsca wkucia do żyły. Stosuje się tą metodę przy znieczulaniu części dalszych kończyn u bydła, psów i koni. Analgezja występuje 1-3 minuty po iniekcji dożylnej środka. Okres znieczulenia trwa tak długo jak jest zaciśnięta opaska uciskowa na kończynie. Trzeba jednak pamiętać że zbyt długie zaciśnięcie żyły spowoduje niedotlenienie tkanek i w konsekwencji ich nieodwracalne uszkodzenie, dlatego należy ograniczyć czas do 1 godziny. Znieczulenie mija natychmiast po zdjęciu podwiązki, należy ją zdejmować stopniowo. Metodę tą stosuje się podczas zabiegów w obrębie palców, śródręcza i śródstopia oraz u psów podczas krótkich operacji przedramienia.

Przed wstrzyknięciem z naczynia usuwa się jak najwięcej krwi strzykawką. Ma to na celu ułatwienie podania płynu znieczulającego oraz zapobieżeniu powstawaniu krwiaków. Środki stosuje się w wysokim stężeniu, ponieważ są one rozcieńczane we krwi, anestetyk w mniejszym stężeniu musiałby być podany w większej ilości. W celu zapobieżeniu bólom opaskowym po iniekcji zakłada się drugą opaskę poniżej pierwszej i zwalnia się wyżej leżącą.

Dawki stosowane w tym znieczuleniu nie wywołują toksycznych objawów ogólnych. Analgetyk jest rozkładany przez tkankowe esterazy. 25% podanego środka pozostaje w żyle i przenika do krążenia po zdjęciu opaski.

Właściwości znieczulenia dożylnego:

- prostota i zapobieganie zakażeń tkanek podczas wprowadzania środka znieczulającego

- szybkie pojawienie się bezbolesności wraz z zwiotczeniem mięśni szkieletowych

- brak krwawienia w polu operacyjnym

- możliwość szybkiego przywrócenia przewodnictwa nerwowego podczas znieczulenia

Środki stosowane do znieczuleń miejscowych

Prokaina – jest najczęściej stosowanym środkiem do znieczuleń nasiękowych i okołonerwowych. Jako że słabo przenika przez błony śluzowe i skórę nie stosuje się jej do znieczuleń powierzchniowych. Do znieczuleń nasiękowych stosuje się u małych zwierząt 0.5-1% roztwory, u dużych zwierząt 2%. Znieczulenie pojawia się po 2-15 minutach i utrzymuje się 30-60 minut. Rozszerza ona naczynia co przy znieczuleniach nasiękowych wymaga często podania razem z nią adrenaliny. Jest hydrolizowana w wątrobie i osoczu. Wykazuje wpływ wago lityczny co powoduje tachykardię i nasilenie przewodnictwa przedsionkowo-komorowego. Nie może być stosowana wraz z sulfonamidami ponieważ hamuje ich działanie. Wzmaga zaś działanie naparstnicy i przedłuża blok mięśniowo-nerwowy wywołany pseudokurarynami.

Lidokaina – dziła 2-3 razy silniej i dłużej niż prokaina. Szybko przenika przez tkanki dzięki czemu działa szybko. Wchłania się również intensywnie z powierzchni błon śluzowych i skóry (znieczulenie powierzchowne). W znieczuleniach nasiękowych stosowany jest w stężeniu 0.25-0.5%. Rozkładana jest ona przez wątrobę. W niewielkim stopniu rozszerza naczynia krwionośne. Dodatek adrenaliny więc wydłuża jej działanie. Może być stosowana w arytmiach serca. Czasami jej skutkiem ubocznym jest tachyfilaksja.

Buwikaina – jest 3-4 krotnie silniejsza i dłużej działająca niż lignokaina. Stosuje się ją we wszystkich typach znieczuleń miejscowych oprócz dożylniego ponieważ może spowodować zapaść i zejście.. Nie wywołuje tachyfilaksji. Stosuje się ją podskórnie 2 mg/kg masy ciała w stężeniu 0.25-05%.\

Kokaina – obecnie niestosowana

Tetrakaina – 10-15 razy silniej działa niż prokaina, 1,5-2 razy dłużej działa. Względnie toksyczna. Hydrolizowana w osoczu przez esterazy. Przedłużone działanie znieczulające.

Benzokaina – natychmiastowy efekt działania – po 30 sekundach. Ma krótki czas działania 30-60 minut. Stosowana na błonę śluzową gardła lub krtani może powodować met hemoglobinemię. Stosowana w znieczuleniach powierzchniowych. Mogą wystąpić miejscowe reakcje alergiczne np. świąd, przekrwienie.

Mepiwakaina – działanie zbliżone do lidokainy. Nie podrażnia ani nie uszkadza tkanek. Metabolizowana w wątrobie. Unikać u zwierząt w ciąży. Może być toksyczna dla płodu.