Ochrona własności intelektualnej – zagadnienia kolokwium
Dobra osobiste – Wartości nie materialne związane z człowiekiem
-są równe dla każdego. „Art.3 K.C”
Istotą ochrony własności intelektualnej jest zapobieganie naruszeniu cudzej własności
Sposoby ochrony dóbr osobistych :
- rządanie zaniechania działania
-próba usunięcia skutków swojego działania
-zadośćuczynienie / Kwota na wybrany cel społeczny
-Odszkodowanie (w przypadku naruszenia dóbr materialnych )
Utwór- jest to działalność artystyczna (intelektualna) człowieka która aby została objęta prawami autorskimi musi być:
- Oryginalna
- Upubliczniona
Utwór w sensie prawnym jest dobrem niematerialnym, czyli wyodrębnionym przedmiotem obrotu, który może zostać utrwalony w celu praktycznego korzystania z niego na określonym materialnym nośniku, dzięki czemu powstaje egzemplarz utworu.
Utwór stanowi efekt (przejaw) działalności twórczej o indywidualnym charakterze, tzn. działalności kreatywnej, dzięki której powstają nowe dzieła, odzwierciedlające indywidualny, charakterystyczny dla danego twórcy sposób tworzenia
Rodzaje utworów
Utwór pracowniczy – Utwór który zostaje zlecony w ramach naszych godzin pracy ,prawa majątkowe posiada pracodawca, autor podczas podpisania umowy o prace zrzeka się ów praw do utworu na rzecz pracodawcy (np.: Microsoft)
Utwór inspirowany- utwór inspirowany innym utworem
Utwór zależny- Opracowanie ( ingerencja) czyjegoś utworu {za zgodą autora}
Utwór połączony – Utwór który powstał z 2 innych utworów (np.: piosenka)
Utwory więcej niż jednego autora
Utwór współautorski- Utwór który ma wiecej niż jednego autora (np. :książka)- Autorzy wnoszą określony twórczy wkład w powstanie ów utworu
Utwór zbiorowy – powstaje wówczas kiedy autorzy pracują pod czyjąś redakcją
Prawa Autorskie
Prawa Autorskie osobiste :
Wieczne
Niezbywalne
„ojcostwo utworu”
Nienaruszalność utworu
Prawo do I wydania utworu
Prawo do wprowadzenia zmian w utworze
Prawa autorskie majątkowe:
Ograniczone w czasie (70 lat po śmierci autora)
Mobilne
Prawo do korzystania z utworu
Prawo do rozporządzania utworem
Prawo do otrzymywania wynagrodzenia za korzystanie z utworu
Prawo autorskie majątkowe zbywalność:
Za pomocą dziedziczenia
Za pośrednictwem umowy
-darowizna
- sprzedaż
- pozbycie się praw w 100 %
- umowa o korzystanie z utworu ( licencja) na czas określony
Dozwolony użytek osobisty
Istotą dozwolonego użytku osobistego jest umożliwienie osobom prywatnym korzystania z utworów dla własnych potrzeb. Przy braku takiego uprawnienia byłoby teoretycznie możliwe, by np. twórca filmu zabronił jego nabywcy pokazywania tego filmu członkom swojej rodziny lub wypożyczania go znajomym. Trudno sobie oczywiście wyobrazić jak w praktyce taki zakaz miałby funkcjonować, byłby on także niemożliwy do wyegzekwowania. Stąd też polski ustawodawca, podobnie jak ustawodawcy z innych krajów, wprowadził zasady, na jakich każda osoba może korzystać z utworu w sposób, na który nie ma wpływu twórca.
Zasady te określone zostały opisane w art. 23 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych
Dozwolony użytek publiczny
Drugim rodzajem dozwolonego użytku jest dozwolony użytek publiczny. Jego przeznaczeniem jest umożliwienie publicznego wykorzystywania niektórych utworów na warunkach wskazanych w ustawie w celach informacyjnych. Chodzi o zapewnienie przepływu informacji i wiedzy w taki sposób, by nie naruszał on uzasadnionych interesów twórców. Form dozwolonego użytku jest wiele i nie wszystkie mają znaczenie dla zwykłego internauty, dlatego poniżej omówione zostanie tylko kilka z nich. Z punktu widzenia internauty liczy się przede wszystkim to, jakie materiały dostępne w Internecie może wykorzystać dla własnych celów – np. na swojej stronie internetowej.
Należy przede wszystkim pamiętać, że cudze utwory wykorzystywać można bez zgody twórcy wyłącznie wtedy, gdy pozwala na to zakres dozwolonego użytku. Dotyczy to także drobnych materiałów chronionych prawem autorskim, takich jak amatorskie rysunki lub grafiki, prywatne zdjęcia, czy treści napisane przez inne osoby na ich stronach internetowych. Nawet wtedy, gdy wykorzystanie takich utworów można uzasadnić dozwolonym użytkiem (np. prawem cytatu), należy pamiętać zawsze o podaniu źródła oraz autora.
Wyjątki: programy komputerowe ,projekty architektoniczne
Plagiat
Plagiat jest to łamanie prawa autorskiego osobistego (ojcostwo utworu), ,zaporzyczenie i przywłaszczenie sobie cudzego utworu
Rodzaje plagiatu
-Jawny.
Całościowy
Częściowy
-Ukryty
Plagiat redakcyjny – redagowanie czyjegoś pracy bez własnego wkładu
Plagiat inkorporacyjny- wcielenie części( bądź całości) czyjegoś utworu do swojego (inkorporacja)
Plagiat adaptacyjny- redagowanie czyjegoś utworu bez zgody tak aby powstał inny utwór (adaptacja)
Plagiat współautorski- połączenie cudzego i swojego utworu
ART. 115. Ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych
OZZ
Organizacjami zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi, zwanymi dalej „organizacjami zbiorowego zarządzania”, w rozumieniu ustawy, są stowarzyszenia zrzeszające twórców, artystów wykonawców, producentów lub organizacje radiowe i telewizyjne, których statutowym zadaniem jest zbiorowe zarządzanie i ochrona powierzonych im praw autorskich lub praw pokrewnych oraz wykonywanie uprawnień wynikających z ustawy.
Prawa pokrewne
Obejmują Artystów wykonawców oraz ich adaptacje utworów
- Prawo do artystycznych wykonań
-Prawo do fonogramów i wideogramów
-Prawo do nadawania programów (emisja)
-Prawo do I wydania