Myositis – zapalenie mięśni – tło przeciążenie, uraz, zapalenie reumatyczne, alergiczne, immunologiczne, bakteryjne, wirusowe.
Myastenia – przemijające osłabienie mięśni (nużliwość mięśni), objawiające się szybkim męczeniem mięśni podczas wysiłku, prowadzącym do osłabienia. Ustepuje po odpoczynku (w przeciwieństwie do myotoni)
Myotonia – przetrwały skurcz mięśnia. Po wykonanym wysiłku mięsień nie może się natychmiast rozkurczyć
Myatonia – zwiotczenie, zmniejszenie napięcia mięśni
Myalgia – ból mięśniowy, silnie wyrażony w ostrych stanach zapalnych mięśni np. gościec mieśniowy nawrotowy, słabiej zaznaczony przy miopatiach – występuje w początkowym okresie choroby.
Skurcz toniczny (spastyczny) – długotrwale utrzymujący się skurcz mięśni ze zwiększonym ich napięciem np. przy teżcu, podaniu strychniny.
Skurcze kloniczne – krótkotrwałe, szybko po sobie następujące skurcz i rozluźnienie mięsni np.nosówka
Skurcze toniczno-kliniczne- seria skurczów, np. przy tężyczce
Dystrofia mięśni – nieodwracalne zwyrodnienie mięśni (jedynie miopatie alimentarne, uwarunkowane niedoborem Se, wit E są w pewnym stopniu odwracalne)
Konwulsje – rytmiczne skurcze całych grup mięsni, wstrząsające całym ciałem (lub partiami) np.przy nosówce, tężyczce, stany agonalne
Kurcz(campus) – bolesny, silny, długotrwały skurcz toniczny mięśnia lub grupy mięsni
Bezwład, porażenie (para lysis) – całkowita, długotrwała utrata zdolności mięsnia do skurczu
Zaburzenia ruchu obserwowane przy miopatiach:
Sztywny, szczudłowaty chód
Chód spętany
Nietolerancja wysiłkowa
Szybko następujące męczenie się
Trwałe osłabienie mięsni
Niedowłady
Diagnostyka miopatii:
I. Badanie kliniczne
II. Diagnostyka laboratoryjna
ozna w surowicy CK, AST, ALT, LDH, GSH-Px
ozn stężenia kwasu pirogronowego i kwasu mlekowego we krwi
ozn równowagi kwasowo-zasadowej
ozn stężenia mioglobiny w osoczu lub surowicy
ozn stężenia kreatyniny w moczu lub oznaczanie stosunku kreatyna/kreatynina (↑ to miopatia)
III.Metody instrumentalne: EKG, EMG
IV. Badanie HP pośmiertnie
Miopatie pierwotne(właściwe) – proces chorobowy rozpoczyna się we włóknach mięśniowych, nie jest poprzedzony zmianami w tkance łącznej i połączeniach nerwowo-mięsniowych
Miopatie metaboliczne=żywieniowe=zwyradniające ERS- equine rhabdomyolysis syndrom
Mięśniochwat porażenny
Sztywność koni wyścigowych
Wysiłkowe nawracające zwyrodnienie mięsni-RER
Zaburzenie spichrzenia polisacharydów PSSM – polysacharide storage myopathy
PDM – enzootycznie prawie wszystkich gatunków zwierząt na tle niedoboru wit E i Se, usposabiająco działa nadmiar NNKT, szybki wzrost, nadmierny wysiłek i stres środowiskowy – mięśniochwat enzootyczny
Neuromiopatia ponarkotyczna
Nietypowa mioglobinuria koni przebywających na pastwisku
Miopatie genetyczne=wrodzone:
Wysiłkowe nawracające zwyrodnienie mm poprz pr RER
Okresowe hiperkaliemiczne porażenie koni HPP/HYPP Hyperkalemiaperodic para lysis
Miotonia
PSSM
Miopatie wtórne (objawowe) – proces chorobowy we włóknach mięśniowych poprzedzony wcześniejszymi zmianami w nerwach, naczyniach, tkance łącznej.
Zapalenie mięśni
Miopatie toksyczne
Miopatie neurogenne
Miopatie niedokrwienne
Miopatie polekowe
Miopatie zwyradniające – ERS
-predysponowane konie z zaburzeniami metabolicznymi, biochemicznymi, hormonalnymi, żywieniowymi, krążenia, z infekcjami
-czynniki usposabiające: temperament zwierzęcia, żywienie, pora roku, pogoda
-gł.czynnik: wysiłek fizyczny
Sztywność koni wyścigowych
-lżejsza forma mięśniochwatu porażennego, brak etiologii
-chorują głównie konie w treningu wyścigowym 3-4 letnie, najczęściej klacze
-brak ostrych objawów, występuje sztywny krok, niechęć do poruszania, szybkie męczenie, utrata kondycji, ataksja, zmienna kulawizna zadnich kończyn
-rozpoznanie stawiamy na podstawie objawów i wyników lab-wzrost aktywność enzymów mięśniowych w surowicy (CPK < AspAT)
-leczenie objawowe, długie-ok. 4 tyg, powolnie wdrażanie pracy: płyn Ringeru 10-20l i.v, Se: 30-50 mg/konia, wit E: 2-10 mg/konia
OCHWAT
Leczenie choroby pierwotnej: zapalenia wymienia, macicy, usunięcie łożyska, zapalenie płuc
W przypadku schorzeń żołądka i jelit: zlewarowanie treści żołądka, podać sól glauberską i węgiel leczniczy, przy widocznym wydalaniu kału z węglem podać olej parafinowy
Postępowanie przeciwbólowe i przeciwzapalne u koni: nlpz
-fenylbutazon (Butapirazol) I i II dnia w dawce 4,4 mg/kg m.c i.v lub i.m, potem (3-5 dni) 2,2 mg/kg mc.
-megluminian fluniksyny (Finadyna, Flunimeg) 1,1 mg/kg mc i.v
-fenylbutazon (2,2 mg/kg mc) + megluminian fluniksyny (0,5 mg/kg mc)
-ketoprofen – w ochwacie przewlekłym 2,2 – 3,6 mg/kg mc i.v lub i.m 2x dziennie
nie stosowac z aspiryną i innymi nlpz
-DMSO 0,1-1,0 g/kg mc
-10% rr np.w płynie Ringera i.v, 1-3x dziennie przez 3-5 dni
Uzupełnienie leczenia przeciwzapalnego:
-calcium borogluconatum 250 ml/zwierzę i.v 1x dziennie lub 125 ml/zw 2 x dziennie
-witamina C 10% 40-50ml/zwierze i.v 1x dziennie lub 25ml/zwierze 2x dzinnie
Dodatkowo: blokada nerwów palcowych lignokaina 1x dziennie (stosowac tylko wtedy gdy nie występuje przemieszczenie kości kopytowej. Konia nie oprowadzac)
Poprawa krążenia kapilarnego i perfuzji w blaszkach tworzywa kopytowego: metody fizykoterapeutyczne: przez pierwsze 8-12 godzin stosować zimne okłady lub kąpiele w sarkofagu (częste powikłanie zapalenie płuc), potem kąpiele lub okłady ciepłe
zimno – działa przeciwbólowo, obniża metabolizm tkanek, indukuje aktywność metaloproteina macierzy
umiarkowany ruch po miękkim podłożu 3-5x dziennie po 5-10 minut, tylko w fazie rozwoju ochwatu, gdy brak wyraźnej kulawizny
Wazodilatatory:
-nikotynian ksantynolu (Sadamin) 7,2-8,6 mg/kg mc i.v, i.m 3x dziennie
-pentoksyfilina 4,0-4,4 mg/kg mv, im,iv 2 x dziennie
-nitrogliceryna 2,5-5cm (10mg/zwierze/dobe), masci posmarować wzdłuż naczyn na pęcinie
Leki przeciwzakrzepowe:
-kwas acetylosalicylowy 10-20 mg/kg mc p.o 1x dzinnie
-heparyna drobnocząsteczkowa (Enoxaparine, Fragmin, Fraxiparine, Legoparin, RD Heparin) 50IU/kg mc s.c co 10-12 godzin
Zapobieganie przemieszczeniu kości kopytowej: mechaniczne wzmocnienie podparcia strzałki i podeszwy przez umieszczenie między podeszwą a podkową wkładek. Podkowy ortopedyczne np. podkowa w kształcie serca z uniesionym wsparciem na strzałkę
Poprawa keratynizacji, wzmocnienie blaszek rogowych tworzywa kopytowego:
-metionina (20% Metionina, Metiovit) 20mg/kg mc p.o przez 4 dni, potem 10 mg/kg po przez 10 dni
-biotyna (witamina H) 0,12 mg/kg mc p.o przez 2 tygodnie