Y=100+2 M/P Y*=300 M=400 Y=100 (P-Pe)+Y* 100+2M/P=300 100+2 (400/P)=300/*P 100P+800=300P 800=200P/:200 P=4 100+2(900/P)=300/*P 100P+1800=300P 1800=200P P=9 100(P-Pe)+Y*=100+2 (M/P) 100(P-4)+300=100+2 (900/P) 100P-400+300=100+2(900/P) /*P 100P^2-100P=100P+1800 100P^2-200P-1800=0 /:100 1P^2-2P-18=0 Δ=b^2-4ac=76 √ Δ=8,72 X1=-b-√ Δ/2a =3,36 X2=5,36 100(5,36-4)+300=436 a) PKB w c.rynkowych PKBCR=C+G+I+(Ex-Im) b) w c. rynkowych PNBCR+doch. Nett.z tyt.wł. za gran. c) PKB w c.czynn.wytw. PKBCCW=PKBCR-podatki(Te)+subsydia(B) d)PKBCCW=czynsze+zyski+płace+wynagrodzeia e)PNNCR=PKBCR - Amortyzacja f)doch. Narod. DN= PNNCCW – Te+B Y=2$\sqrt{k}$ s=0,6 sk=0,2 n=10%=0,1 (n+f)k=sf(k) (0,1+0,2)k=0,6*2$\sqrt{k}$ 0,3k=1,2$\ \sqrt{k}\ $/ $\sqrt{}$ 0,09k^2=1,44k 0,09k^2-1,44k=0 K(0,09k-1,44)=0 0,09k=1,44 / 0,09 K=16 2)K=4 Sf(k)=0,6*2$\sqrt{16}$=4,8 2)=1,2 Współrz. (16; 4,8) i (4; 1,2)	c. bieżące =ilość wytworzona*cena c.stałe=ilość wytworzona*cena z roku bazowego Deflator=$\frac{\text{wart}\text{.\ \ }\text{nominalna}}{\text{wart}\text{.\ \ }\text{realna}}$*100% *Jeśli deflator wynosił mniej niż 100% to nie było inflacji, a była deflacja.	C=200+0,8Y S=-200+0,2Y I=100-20r M=1000 P=2 L=trans+spekul.=05Y-50r I=S 100-20r=-200+0,2Y 300-20r=0,2Y/:0,2 IS: Y=1500-100r L=M/P 0,5Y-50r=1000/2 0,5Y-50r=500 0,5Y=500+50r /:0,5 LM: Y=1000+100r 1500-100r=1000+100r 1500-1000=100r+100r 500=200r/:200 r=2,5 1500-100*2,5=1250 1000+100*2,5=1250	W gospodarce zamkniętej C=200+0,85Yd=>S=-200+0,15Yd G=150 T=20%=0,2 Ta=8 Ia=400 Y=$\frac{1}{1 - MPC\left( 1 - t \right) + \text{MPCIm}}$(Ca+Ia+Ga+Nxa-MPC*Ta) Y=$\frac{1}{1 - 0,85\left( 1 - 0,2 \right) + 0}$(200+400+150+0,85*8) Y=$\frac{1}{0,32}$*(750-6,8) Y=2322,5 Mca=$\frac{1}{1 - \text{MPC}\left( 1 - t \right) + \text{MPCIm}}$ Y=MCa* ΔCa AD=C+I+G+Ex-Im AD=200+400+150+0,8Yd Yd=Y-T=Y-0,2Y-8=0,8Y-8 S+T+Im=G+I+Ex S+Y=-200+0,15Yd+8+0,5Y Yd=Y-T=Y-8-0,2Y=-8+0,8Y W wyniku spadku wydatków konsumpcyjnych o 50 spada popyt w gospodarce. Powoduje to zmniejszenie produkcji i w konsekwencji spadek dochodów. Proces mnożnikowy wygasa przy dochodzie 2166,co oznacza, że dochód w gospodarce spada o ponad 3-krotnie bardziej niż początkowy spadek popytu konsumpcyjnego.
	W gospodarce otwartej C=400+0,74Yd S=-400+0,26Yd t=0,168 Ta=4 Ia=200 G=100 Y= Y=$\frac{1}{1 - MPC\left( 1 - t \right) + \text{MPCIm}}$(Ca+Ia+Ga+Nxa-MPC*Ta) Y=1834,32 Mca=2,63 ΔY=Mca*ΔMca+Mia*ΔIa Y’=1834,32-131,5=170,82 AD=C+I+G+Ex-Im Ad=700+0,74Yd Yd=Y-T=Y-4-0,168Y=-4+0,832Y AD=700+0,74(-4+0832Y) AD=700-2,96+0,61568Y AD=0,61568Y+697,04 Y’=1834,32-131,5=1702,82 AD’=450+0,74Yd+100+100 AD’=650+0,74(-4+0,832Y) AD’=0,61568Y+647,04 S+T=-400+0,26Yd+4+0,168Y S+T=-397,04+0,384Y Zadanie o bankach Wzrost wydatków konsumpcyjnych o 50 I spadek wydatków inwestycyjnych o 100 spowoduje spadek popytu agregatowego . Spowoduje to zmniejszenie produkcji i w konsekwencji spowoduje dochodu . Proces mnożnikowy wygasa przy dochodzie 1702,82.
		Dochody netto z tyt. Własności za granicą PKB=C+G+I+NX F=PNB-PKB PKB=61,5574%+55000+70000-100 PKB=0,6157PKB+124900 PKB-0,61557PKB=124900 0,38442PKB=124900/:0,38442 PKB ≈ 3248900 F=328200-324900=3300 Kapitał pewnego kraju w 2002r. wytworzył więcej poza granicami swojego kraju niż kapitał obcy w tym kraju o 3300

Mnożnik- wielkość mówiąca ile razy wzrośnie dochód w efekcie wystąpienia impulsu uruchamiającego działanie mechanizmu. Zmiana poziomu dochodu w wyniku zmiany popytu globalnego to rezultat działania mechanizmu mnożnikowego w gosp. Spadek popytu globalnego prowadzi do spadku produkcji. *inwestycyjny (mi)= ΔY/ ΔI= ΔY=$\frac{1}{1 - \text{MPC}\left( 1 - t \right) + \text{MPIm}}$ *wydatków konsumpcyjnych(mCa)= ΔY/ ΔCa= ΔY==$\frac{1}{1 - \text{MPC}\left( 1 - t \right) + \text{MPIm}}$ *wydatków rządowych (mg)= ΔY/ ΔG= ΔY =$\frac{1}{1 - \text{MPC}\left( 1 - t \right) + \text{MPIm}}$ *podatkowy (mTa)= ΔY/ ΔTa= ΔY =$\frac{- \text{MPC}}{1 - \text{MPC}\left( 1 - t \right)}$ Proces mnożnikowy- cykliczne wzburzenie popytu. Proces ten nie ciągnie się bez końca, gdyż im więcej zarabiamy, tym więcej oszczędzamy, więcej odprowadzamy podatków, kupujemy więcej innych obcych dóbr. Popyt większe zapotrzebowaniewiększa produkcjazaspokajanie popytuwiększy zarobeknowy popyt Skutki polityki fiskalnej EKSPANSYWNA POLITYKA FISKALNA ( G↑T↓) Powoduje pobudzenie popytu i uruchomienie dodatniego procesu mnożnikowego, w wyniku, czego wzrasta dochód narodowy ( YE → YA). Wzrost dochodu pociąga za sobą wzrosty popytu transakcyjnego, co przy stałej podaży pieniądza musi oznaczać spadek popytu spekulacyjnego. Ze względu na to, iż popyt spekulacyjny odwrotnie zależy od stopy procentowej pociąga to za sobą wzrost stóp procentowej ( rE → rE’). To z kolei oznacza spadek popyty inwestycyjnego, konsumpcyjnego a w rezultacie spadek popytu agregatowego. RESTRYKCYJNA POLITYKA FISKALNA ( G↓, T↑) Powoduje porowe salda budżetu państwa, ale również zmniejszenie popytu i uruchomienie ujemnego procesu mnożnikowego, w wyniku czego spada dochód narodowy ( TE→YA). Spadek dochodu pociąga za sobą spadek popytu transakcyjnego, co przy stałej podaży pieniądza musi oznaczać wzrost popytu spekulacyjnego ze względu na to, że popyt spekulacyjny odwrotnie zależy od stopy procentowej, pociąga to za sobą spadek stopy procentowej ( rE→rE’). To z kolei oznacza wzrost popytu inwestycyjnego i konsumpcyjnego ( tańsze kredyty) Aktywna polityka fiskalna- polega na świadomej interwencji państwa w politykę fiskalną, każdorazowym podejmowaniu decyzji odnośnie wykorzystywania określonych instrumentów pol. fisk. (zwiększenie lub zmniejszenie wydatków budżetowych, zmiany w systemie opodatkowania). Pasywna polityka fiskalna-wykorzystywaniu automatycznych stabilizatorów koniunktury (podatki- np. zasiłki dla bezrobotnych). MODEL IS – LM- Ten model pokazuje sytuację jednoczesnej równowagi na rynku dóbr i usług oraz na rynku pieniądza KRZYWA LM- Przedstawia różne kombinacje stopy procentowej I dochodu, przy których rynek pieniężny znajdują się w równowadze. Krzywa LM ma nachylenie pozytywne. Im wyższy jest dochód tym większa potrzebna jest stopa procentowa, by nie dopuścić do wzrostu popytu na pieniądz. /// -nachylenie LM KRZYWA IS - Jest zbiorem różnych kombinacji dochodu i nominalnej stopy procentowej, przy której rynek dóbr znajduje się w równowadze. Krzywa IS jest nachylona negatywnie, wyżej wartości stopie procentowej towarzyszy niższy stopie dochodu. Wynika z tego, że przy niższych stopach procentowych inwestycje SA odpowiednio wyższe a więc osiągnięcie równowagi wymaga wyższych oszczędności. \\ -nachylenie IS Funkcje Banku Centralnego -zwany tez bankiem emisyjnym lub bankiem banków, ma pozycję nadrzędną w stosunku do pozostałych banków, wpływa na ich działalność oraz jest odpowiedzialny za prowadzenie bieżącej polityki pieniężnej państwa. - Posiada monopol na emisję pieniądza gotówkowego, - Pełni funkcję banku banków, tzn. zaopatruje banki komercyjne w pieniądz gotówkowy, reguluje rezerwy tych banków i udziela im pożyczek; - Pełni funkcję banku państwa, tzn. prowadzi rozliczenia z rządem, obsługuje budźet; - Stabilizuje rynki finansowe, występuje jako kredytobiorca ostatniej instancji; - Współuczestniczy w realizacji polityki pieniężnej państwa, kontroluje i reguluje podaż pieniądza i kredytu w gospodarce Oraz: * Bank centralny jest niezależny od rządu i cele swojej działalności ustala bez jego ingerencji-stabilność cen; * B.C. jest zależny od rządu. Rząd określa kierunki polityki banku, pozostawiając mu zadania wykonawcze. Polityka monetarna banku centralnego wspomaga rządową politykę gospodarczą, bez względu na konsekwencje inflacyjne. Podatki w Polsce Podatki- przymusowe, bezzwrotne i nieodpłatne świadczenie pieniężne pobierane przez państwo na podstawie przepisów prawa, w celu uzyskania dochodów na pokrycie wydatków państwowych. Są potrzebne na: * Zdobycie pieniędzy na finansowanie wydatków sektora publicznego; * Dokonywanie redystrybucji dochodów; * Ograniczenia konsumpcji niektórych produktów (alkohol, papierosy) * Prowadzenie polityki antycyklicznej i antyinflacyjnej. Podatki ze względu na przedmiot opodatkowania: - dochodowe- od płac, wynagrodzenia, emerytury, przedsiębiorstw, instytucji - konsumpcyjne-nakładane na dobra i usługi będące przedmiotem obrotu(VAT) - majątkowe-od posiadanego majątku Pośrednie i bezpośrednie: Pośrednie-nakładane na dochody i majątek Bezpośrednie-nakładane na wydatki, np. sprzedawca Ze wzg. Na obciążenia podatkowe: Proporcjonalne-wszyscy podatnicy plącą ten sam % swoim podatków Progresywne- wyższe dochody =wyższa stopa podatkowa Regresywne- w raz ze wzrostem dochodu stawki podatkowe maleją Wpływy do budżetu państwa: -około 30% -podatek od towarów i usług (VAT) - około 26%-podatek od dochodów osobistych (PIT)-z pracy najemnej, indywidualnych przedsiębiorstw, itd. Fazy cyklu koniunkturalnego: 1.kryzys 2.depresja 3.ożywienie 4. rozkwit recesja wzrost Recesja- spadek wielkości: produkcji, dochodów, zatrudnienia, inwestycji, cen, potencjału produkcyjnego. Wzrost-charakteryzuje się poprawą wzrostu gospodarczego: tempa wzrostu, wielkości produkcji, dochodów, zatrudnienia, inwestycji, cen, potencjału produkcyjnego. Modele cykli koniunkturalnych: 1.Keynesistowskie- model Samuelsona Hicka-(najprostszy model przyjmuje występowanie dwóch rodzajów podmiotów, gospodarstw domowych i przedsięb; -zachowanie podmiotów gosp. Wynika ze statystycznych prognoz; - model zakłada, że poziom cen i stopa procentowa są wielkościami stałymi; - mechanizm wahań popytu agregatowego wyjaśnia się za pomocą zasady akceleracji i modelu mnożnika. Elementy teorii Hicksa-1)istnienie górnej i dolnej bariery, które nie pozwalają procesom wz 2. neoklasyczne- teoria niedoskonałej informacji Lucasa- (impulsem do zmiany wart. Popytu agregatowego może być ekspansja pieniądza banku centralnego. Rezultatem będzie wzrost nominalnego popytu agregatowego, poziomu cen i płac nominalnych; - ceny na poziomie poszczególnych przedsiębiorstw są doskonale giętkie; - na skutek niedoskonałej info. przedsiębiorstwa posiadają pełną informację jedynie o cenach i popycie na swoim rynku, natomiast informacje o cenach produktów na innych rynkach dochodzi do nich z opóźnieniem. Krzywa Laffera- narzędzie analityczne pokazujące związek miedzy wysokością obciążeń podatkowych a dochodami budżetowymi z tytułu podatków. Według niego przy stopach opodatkowania zarówno 0 jak i 100%, dochody budżetowe z tytułu podatków wynoszą 0. Jeżeli stopa podatkowa rośnie powyżej 0%, to wzrastają również doch. budżetowe. Gdy jednak podatki nadmiernie wzrastają, ludzie zaczynają mniej pracować , zatem produkcja i dochody spadają, a w konsekwencji spadają także dochody budżetowe. Punkt M wyznacza stopę podatkową, która zapewnia maksymalne dochody budżetowe. Dalsze zwiększenie obciążeń podatkowych prowadzi do spadku wpływów z podatków. Czynniki determinujące podaż pieniądza- a)podaż pieniądza zależy wprost proporcjonalnie do bazy monetarnej, przy czym na jej wielkość ma wpływ BC. b)pod.pien. zależy od stopy ubytku gotówki z systemu bankowego , która jest poza kontrolą banku centralnego i zależy przede wszystkim od zwyczajów ludności. C) swpływ ma również wysokość stopy rezerw obowiązkowych , które z kolei znajduje się pod kontrolą BC. d) podaż pieniądza zależy od stopy procentowej. Im wyższa tym wyższe dla banków są koszty utrzymania rezerw dobrowolnych. Ekspansywna polityka monetarna- oznacza wzrost podaży pieniądza (poprzez obniżenie stopy rezerw obowiązkowych, stopy lombardowej, redyskontowej, wzrost stopy depozytowej), czego skutkiem jest większa ilość pieniędzy posiadana rzez banki komercyjne. Banki obniżają stopy procentowe, co skutkuje wzrostem popytu konsumpcyjnego i inwestycyjnego (tańsze kredyty). Wzrost powoduje jednak indukowanie presji inflacyjnej, skutek= wzrost cen w gospodarce. Ekspansywna polityka monetarna powoduje wzrost dochodu narodowego oraz spadek stopy procentowej. Restrykcyjna polityka monetarna- oznacza spadek podaży pieniądza (poprzez wzrost stopy rezerw obowiązkowych, stopy lombardowej, redyskontowej, spadek stopy depozytowej), czego skutkiem jest zmniejszenie ilości pieniędzy posiadanej przez banki komercyjne. W celu zdobycia nowych środków i zachęcenia depozytariuszy, banki zwiększają stopy procentowe. Niestety powoduje to wzrost ceny kredytów, czego skutkiem jest spadek popytu konsumpcyjnego i inwestycyjnego (droższe kredyty). Spadek popytu agregatowego i uruchomienie ujemnego procesu mnożnikowego. Teoria realnego cyklu koniunkturalnego- 1)podm.gosp. dążą do maksymalizacji swoich użyteczności lub zysków w ramach panujących ograniczeń zasobów, 2)podm. Gosp. Kształtują oczekiwania w sposób racjonalny i nie odczuwają asymetrii informacyjne, 3)giętkość cen zapewnia ciągłe opóźnianie rynku, tak, że równowaga istnieje zawsze; 4)fluktuacja łącznej produkcji i zatrudnienia są napędzane przez duże, nieregularne zmiany dostępnych technologii; 5)fluktuacje zatrudnienia odzwierciedlają dobrowolne zmiany liczby godzin, które ludzie chcą przepracować; 6) polityka pieniężna jest bez znaczenia; 7)odrzucane zostaje zróżnicowanie między krótkim i długim okresem. Wstrząs technologiczny(wykresy) Elastyczność funkcji krzywej podaży będzie A.Krzywa LS elastyczna – wstrząs technologiczny powoduje, iż małym pro cyklicznym zmianom płacy realnej towarzyszą duże pro cykliczne zmiany zatrudnienia; B.Krzywa LS nieelastyczna – wstrząs technologiczny powoduje, iż dużym pro cyklicznym zmianom płacy realnej towarzyszą małe pro cykliczne zmiany zatrudnienia. Hipoteza międzyokresowej substytucji pracy Gospodarstwa domowe przesuwają swoją podaż siły roboczej w czasie, na tej zasadzie, iż: -są bardziej chętne do pracy, gdy płace realne są przejściowo wysokie; -pracują mniej godzin, gdy płace realne są przejściowo niskie. Efekt substytucyjny i dochodowy Efekt substytucyjny – wzrost płacy realnej będzie powodował, iż wolą zastępować czas wolny dodatkową pracą, za którą otrzymują satysfakcjonującą płacę → zwiększenie podaży pracy. Efekt dochodowy – wyższe płace realne powodują, iż pracownicy czują się zamożniejsi i bardziej cenią czas wolny → zmniejszenie podaży pracy. Przejściowe a trwałe wstrząsy technologiczne Wstrząs technologiczny przejściowy – pracownicy chcą wykorzystać przejściowo wyższą płacę realną i zwiększają podaż pracy (przeważa efekt substytucyjny). Wstrząs technologiczny trwały – pracownicy wiedząc, iż płaca realna wzrośnie na trwałe zmniejszają podaż pracy (przeważa efekt dochodowy). Krzywa RAS 1.położenie krzywej RAS jest wyznaczone przez położenie funkcji produkcji i gotowość pracowników do oferowania swojej siły roboczej; 2.ulepszenie technologiczne (wstrząs technologiczny) powoduje przesunięcie w górę funkcji produkcji i przesunięcie w prawo RAS, będzie przedstawiał pełne zatrudnienie w warunkach równowagi. RAS a stopa procentowa Wzrost realnej stopy procentowej zachęca gospodarstwa domowe do zwiększenia podaży pracy, ponieważ wartość dochodu zarobionego dzisiaj wzrasta w stosunku do dochodu z jutrzejszej pracy – powoduje to, iż krzywa RAS jest krzywą rosnącą – wyższym poziomom realnej stopy procentowej odpowiadają wyższe poziomy produkcji. Model RAS-RAD wg teorii realnego cyklu koniunkturalnego(wykres) Przejściowe i trwałe wstrząsy technologiczne w modelach RAS-RAD (wykresy) Przejściowe wstrząsy – w przypadku, gdy konsumenci uznają wstrząs za przejściowy, nie zareagują dużą zmianą popytu – krzywa RAD przesuwa się w małym stopniu, stopa procentowa spada; Trwałe wstrząsy – w przypadku, gdy konsumenci uznają wstrząs za trwały, popyt zmieni się w większym stopniu (RAD przesuwa się dalej), stopa procentowa rośnie (efekt majątkowy silniejszy niż w przypadku przejściowych wstrząsów).