FIZJOLOGIA WYKŁAD KREW

FUNKCJE KRWI :

-transport: zaopatrujący oczyszczający (transport leków, metabolitów, substratów odżywczych, hormonów, witamin, tlenu i dwutlenku węgla)

-termoregulacja

-obrona i ochrona

-hemostaza

pH krwi od 7,34 do 7,45.

3 układy buforowe: węglanowy, fosforanowy, białczanowy. Mają zdolność do wiązania jonów wodorowych – pH zostaje na niezmienionym poziomie.

4-4,5 litra u kobiet, 4,5-5 litra u mężczyzn.

Dwutlenek węgla transportowany jest przez osocze i erytrocyty w 3 postaciach: rozpuszczony (tak ok 5%), karbaminianów (17%), dwuwęglanów (70%)

SKŁAD KRWI :

Elementy morfotyczne i osocze.

Śródbłonek zapobiega ucieczce elementów morfotycznych.

Krew stanowi 8% wszystkich płynów ustrojowych, osocze 60% a elementy morfotyczne 40%.

BIAŁKA – fibrynogen, albuminy, globuliny. Wpływają na wytworzenie ciśnienia onkotycznego

ELEMENTY MORFOTYCZNE :

ERYTROCYTY – brak jądra, spłaszczone na podobieństwo dysku i obustronnie wklęsłe w środku, zawierają hemoglobinę. Funkcja: aktywne wiązanie tlenu przez hemoglobinę i transport tlenu do tkanek docelowych.

Erytropoeza – 30 dni, czas życia – 120 dni.

Czynniki sprzyjające wiązaniu tlenu przez hemoglobinę: wysokie ciśnienie parcjalne tlenu, niskie dwutlenku węgla, zasadowe pH.

Erytrocyty są plastyczne, mogą się dopasować do mniejszych naczyń krwionośnych.

Tkanki krwiotwórcze: u dorosłych - czerwony szpik kostny, u płodu - śledziona i wątroba.

ERYTROPOEZA:

Komórki macierzyste erytrocytów – komórki tworzące kolonie erytroidalne -> proerytroblast -> erytroblast zasadochłonny -> erytroblast polichromatofilny -> retikulocyt-> erytrocyt.

Erytrocyty żyją 120 dni. Potem rozpad w śledzionie. Podczas rozpadu śledziony uwalniania jest hemoglobina -> hemoglobina żyłą wrotną podąża do wątroby a w wątrobie przekształca się w biriwerdyny, ona się przekształca do i bilirubiny – wchłaniania jest do krwi, krew jest filtrowana przez nerki i dociera do osocza i zamienia się w urobilinogen,który odpowiada za żółte zabarwienie moczu i może ulec przekształceniu do sterkobilinogen, który odpowiada za zabarwienie kału.

Czynnik regulujący erytropoezę:

Erytropoetyna – wytwarzana w nerkach (85%) i wątrobie (10%). Zmniejszenie prężności tlenu w nerkach stanowi zasadniczy czynnik zwiększający wydzielanie EPO do krwi (zmniejszona podaż tlenu do organizmu, w stanach upośledzonego transportu tlenu).

Czynniki wpływające na rozpad:

-fizyczne: promieniowanie jonizujące, magnetyczne, ultradźwięki, przyspieszenia, zmiany temperatury.

-chemiczne: zwiększające ciśnienie osmolarne w erytrocytach. Rozpuszczalniki organiczne

-biologiczne: toksyny bakteryjne, jady węży, alkaloidy roślinne.

LEUKOCYTY : posiadają jądro komórkowe, mogą się przemieszczać pod wpływem substancji wydzielanych przez bakterie. Pełnią funkcje obronne organizmu. W skład ich wchodzą: granulocyty, limfocyty, monocyty. Na ich ruch wpływają produkty rozpadu tkanek.

Granulocyty: neutrofile(obojętnochłonne) , eozynofile (kwasochłonne), bazofile (zasadochłonne)

Neutrofile – zabijanie bakterii, fagocytoza, produkcja mediatorów regulujących reakcje immunologiczne.

Eozynofile – zabijają larwy pasożytów, współpracują z mastocytami w reakcjach alergicznych, słabe właściwości bakteriobójcze, słaba zdolność do fagocytozy.

Bazofile – znikoma zdolność fagocytozy i ruchu, udział w wytwarzaniu czynników zapalnych i nasilających odczyny alergiczne.

TROMBOCYTY – biorą udział w procesie krzepnięcia krwi. Brak jądra.

OSOCZE :

-albuminy 55% wytwarzane w wątrobie, warunkują istnienie ciśnienia onkotycznego osocza, transportują kwasy tłuszczowe.

-globuliny 40-55% : wytwarzane w wątrobie (rola transportowa) albo w śledzionie. (funkcja przeciwciał)

-fibrynogen 6% wytwarzany w wątrobie, udział w procesie powstawania skrzepu.

HEMATOKRYT – stosunek objętości krwinek czerwonych do całkowitej objętości krwi. Wyrażany zwykle w procentach. 42-48% prawidłowy wynik.

Kobiety – 37-47%

Mężczyźni 42-52%

Niemowlęta i dieci 30-40%

Zly wynik prowadzi do wzrostu lepkości krwi (może to doprowadzić do niewydolności serca, zakrzepy).

Służy do oceny stopnia nawodnienia organizmu.

Niski hematokryt – przewodnienie.

Wysoki a niski poziom osocza – odwodnienie.

OB – polega na pobraniu krwi, najczęściej z żyły odłokciowej do strzykawki zawierającej cytrynian sodu a następnie umieszczenie tej krwi w specjalnie kalibrowanej (co 1 milimetr) rurce.

Wartości prawidłowe: u kobiet do 12 mm/h a u mężczyzn do 8 mm/h.

W stanach chorobowych globuliny osłabiają odpychanie się erytrocytów, opadają one szybciej.

Im wyższy wynik OB tym większy stopień nasilenia stanu zapalenia w organizmie.